בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#68 - פאלגן די מנהלת
חיזוק פאר מיידלעך, סקול

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, א' דר"ח אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב זייער הנאה צו הערן פון דיינע טיטשערס גוטע גריסן אויף דיר; דיין התנהגות איז זייער דרך ארץ'דיג און מיט דיין שיינע התנהגות אין סקול מאכסטו זיך א גוטע נאמען. דו וועסט זוכה זיין בקרוב צו טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


איך בעט דיר זייער זאלסט פאלגן אלעס וואס די מנהלת זאגט; אז זי זאגט פאר די מיידלעך נישט צו ברענגען א סעלפאון אין סקול זאלסטו נישט ברענגען קיין סעלפאון. זוך נישט אויסצושפילן די סקול ווייל נאר דו אליינס ווערסט אויסגעשפילט; אז דו וועסט פראבירן צו פאלגן אלעס וואס דיינע טיטשערס לערנען דיר און אלעס וואס די מנהלת זאגט וועסטו האבן א שיינע לעבן.


ווען דו פרעגסט מיר ווען צי דו זאלסט בכלל האבן א סעלפאון וואלט איך דיר געזאגט אז פאר א יונג מיידל פעלט בכלל נישט אויס צו האבן א סעלפאון; על כל פנים אין סקול פארלאנג איך אז מען זאל עס נישט ברענגען.


איך האף אז דו וועסט פון היינט און ווייטער מער נישט ברענגען דיין סעלפאון אין סקול.


איך ווארט צו הערן פון דיר וואו דו האלסט מיט תהילים; איך וויל הערן דיינע סיומים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#67 - זוך א שידוך פאר דיין טאכטער
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת משפטים, כ"ד שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אייער טאכטער איז היינט געווען ביי מיר, זי האט זייער שטארק געוויינט אז זי וויל שוין חתונה האבן; בעט איך אייך זייער איר זאלט אריין קוקן אין דעם און זוכן פאר איר א ערליכער בחור מיט גוטע מידות.


הגם מיר האבן גערעדט וכו' האבן מיר געטראכט אז מען זאל נאך ווארטן, אבער ווי עס זעט מיר אויס איז זי שוין גרייט צו ווערן א כלה. זי איז ערוואקסן און פארשטענדליך; זי וויל, זי קען שוין און דארף שוין אנהייבן איר לעבן.


שטארקט אייך, דער אייבערשטער וועט אייך נישט פארלאזן.


וואס איר דארפט זאלט איר בעטן פונעם אייבערשטן.


א גרויסן דאנק פאר'ן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל ענק העלפן אז בזכות די צדקה זאלט איר מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#66 - שלום ושלוה צווישן די מיידלעך
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, שלום

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו האסט געענדיגט די 31'סטע מאל ספר תהלים; אין ספר תהילים ליגן אלע ישועות, אזוי אויך האט דער רבי זייער אויסגעלויבט דאס זאגן תהילים יעדן טאג (עיין ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עג). דערפאר פירן זיך אלע אנשי שלומינו צו זאגן יעדן טאג דעם יום תהילים, דאס ברענגט אלע ישועות.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר וואס טוט זיך אין סקול, ווי שיין אלע מיידלעך לעבן צוזאמען. עס הערשט נישט קיין מחלוקת, נישט דא קיין קאנקורענץ [קאמפעטישן] צווישן די מיידלעך, און אז דו ביסט אזוי צופרידן פון בית פיגא.


דו שרייבסט מיר אז ווען מען טאנצט טאנצן אלע מיידלעך אינאיינעם - די עלטערע מיט די יונגערע מיט אזא אחדות; דאס איז ביי מיר א גרויסע שמחה ווייל עס איז מיר נישט גרינג צו פירן די מוסד וכו', איז דאס וואס דו שרייבסט אז דו האסט אזוי הנאה יעדע מינוט אין סקול, און וויפיל אמונה דו באקומסט אין סקול פון די חשוב'ע טיטשערס און די מנהלת דאס געבט מיר כח ווייטער צו פירן די מוסד.


זארג נישט פאר דיין שידוך; דו זאג ווייטער תהילים און אינצווישן די פסוקים פון תהילים זאלסטו זיך אויסגיסן דיין הארץ צום הייליגן באשעפער, אים בעטן פאר א ערליכע געזונטע מאן און פאר ערליכע געזונטע קינדער, וועסטו זוכה זיין בקרוב צו טרעפן דיין שידוך.


 

#65 - א ריכטיגע תלמידה פון "בית פיגא"
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בא, ה' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן גוטע גריסן פון דיין טיטשער מרת ... תחי'.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו פירסט זיך אויף ערוואקסן און שכל'דיג; ביי דיר איז נישט קיין חילוק א אידיש טיטשער אדער אן ענגליש טיטשער, יעדע טיטשער איז ביי דיר אן ארויף געקוקטע זאך.


זאלסטו וויסן אז דו מאכסט מיר נחת, און דו מאכסט א נחת רוח פאר מוהרא"ש זכרונו לברכה וואס האט מייסד געווען דעם סקול, ועל כולם מאכסטו א נחת רוח פאר דיינע טייערע עלטערן. און דו אליינס וועסט בענעפיטירן דערפון, ווייל נאך אביסל קומסטו שוין אין די יארן פון חתונה האבן, און דורך דיין גוטע אויפפירונג וועסטו טרעפן אן ערליכער בחור מיט שיינע מידות ווי עס דארף צו זיין.


זיי שטאלץ מיט דיין דרך ארץ; מיר שטאלצירן מיט אזעלכע תלמידות ווי דיר, דו ביסט א ריכטיגע תלמידה פון "בית פיגא".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#64 - מיידלעך דארפן זיין ערוואקסן מיט דרך ארץ
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, שידוכים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בא, ה' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד די תלמידות וואס לערנען ביי מרת ... שתחיו.


איך האב זייער הנאה צו הערן פון אייער טיטשער אז איר פירט זיך אויף ערוואקסן (מעטשאר) און איר האלט מיט די לימודים וואס מען לערנט אין אייער כתה.


נאך מער בין איך צופרידן צו הערן אז רוב מיידלעך ביי אייך אין כתה פירן זיך אויף אויסנאם דרך ארץ'דיג. זיי קוקן אויף די טיטשער מיט הכנעה, און ווען עס קומט דער זמן הלימוד זיצט מען מיט דרך ארץ, מען ווארט אז די טיטשער זאל שוין קומען. און ווען די טיטשער קומט אריין אין כיתה איז מען שטיל, מען רעדט נישט אינמיטן לערנען נאר מען בעט רשות פאר מען וויל עפעס פרעגן; מען הייבט אויף די האנט פרעגן צי מען קען ארויס גיין טרינקען, וכדומה.


אין די זעלבע צייט הער איך אבער אז נישט אלע מיידלעך זענען אזוי ערוואקסן און זיי פארשטייען נישט אז א טיטשער איז נישט קיין חברט'ע, און זיי פירן זיך נישט אויף ווי א תלמידה פון 'בית פיגא', זיי געבן די הרגשה כאילו זיי זענען מער פון די טיטשער; דאס טוט מיר זייער וויי. ווייל איך האב געעפנט די סקול מיט גרויס מסירות נפש און איך פיר דאס מיט גרויס פלאג און מי; קיינער ווייסט נישט וואס גייט אריבער מיט די מוסדות, נאר דער אייבערשטער ווייסט, און אז איך הער אז עס זענען דא מיידלעך וואס פירן זיך אויף נישט דערוואקסן טוט דאס מיר זייער וויי.


איר ווייסט וואס מוהרא"ש פלעגט שטענדיג זאגן פאר עלטערן וואס זענען געקומען זיך שואל עצה זיין וועם צו נעמען פאר אן איידעם? מוהרא"ש פלעגט זאגן אז מען זאל קוקן אויף גוטע מידות; א בחור וואס האט גוטע מידות און פירט זיך מיט דרך ארץ - דער איז א גוטער בחור, און אז נישט זאל מען אוועק שטיין פון אזא איינעם.


דאס זעלבע זאג איך אייך, נאך אביסל שטייט עטץ ביי שידוכים, זאלט איר וויסן אז אויב איר וועט זיך פירן ערוואקסן (מעטשאר) צו אלע אייערע טיטשערס וועט איר זיך מאכן א גוטע נאמען און איר וועט זוכה זיין צו טרעפן א גוטער בחור וואס איז אויך ערוואקסן און פירט זיך מיט דרך ארץ. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ב.): "אֵין מְזַוְּגִין לוֹ לְאָדָם אִשָּׁה אֶלָּא לְפִי מַעֲשָׂיו", דער אייבערשטער מאכט שידוכים לויט ווי אזוי דער מענטש איז, ווייל (מכות י:): "בַּדֶּרֶךְ שֶׁאָדָם רוֹצֶה לֵילֵךְ, בָּהּ מוֹלִיכִין אוֹתוֹ", אויף דעם וועג וואס א מענטש וויל גיין, אויף דעם וועג פירט מען אים.


ווידעראום אז איר וועט ווייטער בלייבן קינד'יש וועט איר טרעפן א בחור א קינד, און איר וועט זיך א גאנץ לעבן קענען פארמעסטן ווער עס קען זיין מער קינד'יש (אומעטשאר).


איך האף צו הערן פון אייערע טיטשערס אז אלע קינדער פון די כתה זענען תלמידות פון בית פיגא.

#63 - הער אויף וויינען, הייב אן קוקן אויף די גוטס וואס דו האסט
חיזוק פאר מיידלעך, תודה והודאה, צרות, תפלות אויף אידיש

 


בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בא, ג' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך פארשטיי נישט פארוואס דו וויינסט אזוי, פארוואס זאלסטו נישט קוקן אויף די חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר?! דו האסט אזוי געוויינט צו מיר אז עס האט זיך געקענט דאכטן אז דו האסט עפעס א גרויסע צרה; געלויבט דעם אייבערשטן אז דו ביסט געזונט און שטארק, דו האסט אלע רמ"ח אברים ושס"ה גידים, דו קומסט פון א גוטע שטוב, דו האסט טייערע עלטערן, דו ביסט באליבט ביי דיינע חבר'טעס - איז פארוואס זאלסטו אזוי וויינען?!


דו דארפסט אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט דיר; אנשטאט וויינען און קרעכצן א גאנצן טאג זאלסטו אים דאנקען. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ב) אז תפילה איז אזוי ווי א שווערד, דאס איז דער געווער פון א איד. זאגט דער רבי: "וּמִי שֶׁזָּכָה לַחֶרֶב הַזֶּה", ווער עס איז זוכה צו האבן דעם געווער, "צָרִיךְ לֵידַע אֵיךְ לִלְחֹם עִם הַחֶרֶב", דארף וויסן ווי אזוי צו נוצן דעם געווער, "שֶׁלּא יַטֶּה אוֹתָהּ לְיָמִין אוֹ לִשְׂמאֹל", ער זאל נישט בייגן דעם שווערד נישט רעכטס און נישט לינקס נאר דאס האלטן גראד אינמיטן; מוהרא"ש איז דאס מסביר, אז פונקט אזוי ווי בגשמיות ווען איינער האלט א געווער אין זיין האנט דארף ער וויסן ווי אז צו מלחמה האלטן מיט דעם, אזוי אויך ווען עס קומט צו תפילה דארף מען וויסן ווי אזוי דאס צו נוצן, עס דארף גיין פון ביידע זייטן; קודם דארף מען דאנקען דעם אייבערשטן, וואס דאס ברענגט אריין א שטארקע שמחה אינעם מענטש. א מענטש דארף שטענדיג קוקן אויף אראפ, אז עס זענען דא מענטשן וואס זענען מיליאן מאל ערגער פון אים און דאך זענען זיי זיך מחזק, אזוי וועט ער האבן כח צו בעטן דעם אייבערשטן אויף וואס ער דארף. זאג נישט: "וואס גייט מיר אן אז פאר א צווייטן איז ערגער פון מיר? וועט דאס מיר דען העלפן?" זאג נישט אזוי, ווייל אז דו וועסט אזוי זאגן וועסטו נישט האבן קיין כח צו האלטן די געווער צו בעטן אויף מער; האלט די געווער פון ביידע זייטן, שטענדיג דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער טוט מיט דיר אזוי וועסטו האבן כח צו בעטן אויף נאך מער.


דערפאר בעט איך דיר זייער: "הער אויף צו וויינען, און הייב אן קוקן אויף די גוט'ס וואס דו האסט"; עס פעלט דיר גארנישט, עס פעלט דיר נאר איין זאך: "דו זאלסט מכיר זיין אז דער אייבערשטער איז דער בעל הבית, און מיר קענען זיך נישט געבן קיין ריר נאר אז ער הייסט".


הייב אן קוקן ווי רייך דו ביסט; מוהרא"ש ברענגט פון ספר מדרש שמואל אז עָ'שִׁ'י'ר' איז די ראשי תיבות: "עֵ'ינַיִם שִׁ'נַּיִם יָ'דַיִם רַ'גְלַיִם"; ווען א מענטש האט אויגן - ער קען זען, ציינער - צו עסן, הענט און פיס - דער איז דער גרעסטער עושר אויף דער וועלט! וויפיל אידישע קינדער גייען נעבעך אריבער ביטערע שווערע צרות; עס זענען דא בלינדע, טויבע, הינקעדיגע און פארלאזירטע רחמנא לצלן.


איז די ערשטע זאך ווען דו שטייסט אויף אינדערפרי זאלסטו אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן, זאג: "איך דאנק דיר באשעפער אז איך האב אויגן און איך קען זען, איך דאנק דיר אייבערשטער אז איך האב אויערן און איך קען הערן, א נאז צו שמעקן, א מויל צו רעדן; יישר כח אייבערשטער אז איך האב הענט און פיס, איך דאנק דיר אז איך קען זיך באוועגן".


הייב אן אריין טראכטן אין די גרויסע ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר וועסטו שוין נישט וויינען מער, אדרבה, דו וועסט ווערן אזוי פרייליך אז דו וועסט נאך פרייליך מאכן דיינע עלטערן און דיינע חבר'טעס.


איך האף אז דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער, וועט דיר זיין גוט אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


ליין איבער דעם בריוו יעדן טאג.


 

#62 - עס איז נישט גוט צו מקנא זיין א צווייטן
חיזוק פאר מיידלעך, קנאה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בא, ראש חודש שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געוואוין זיך צו נישט צו קוקן אויף קיינעם אויף דער וועלט; עס איז נישט גוט צו מקנא זיין א צווייטן, אויך איז עס נאריש, ווייל יעדע מענטש האט זיינע שוועריקייטן, עס איז נישט דא אויף דער וועלט א מענטש וואס האט נישט שוועריקייטן - איז דאך נישט שייך בכלל צו מקנא זיין א צווייטן. מקנא זיין דארפן מיר נאר אן ערליכער איד, וואס עס גייט דורך אויף אים שווערע ביטערע נסיונות און מיט דעם אלעס דערהאלט ער זיך און ער גייט ווייטער אן מיט זיין עבודת השם.


עס איז כדאי דו זאלסט לערנען די מעשה וואס דער רבי האט אונז דערציילט, די מעשה פונעם חכם און תם (סיפורי מעשיות, מעשה ט) וואו מען זעט ווי דער תם האט געהאט א גוט לעבן און איז שטענדיג געווען פרייליך.


דער תם איז געווען א שוסטער, ער פלעגט ארבעטן זייער שווער צו פאבריצירן שיך, און ווען ער האט שוין געענדיגט מאכן דעם שיך האט עס געהאט יענץ פנים, עס האט געהאט דריי עקן, אבער ער פלעגט אנכאפן דעם שיך און זיך מחי' זיין דערמיט, ער פלעגט זאגן: "וואס פאר א שיינקייט, וואס פאר א וואוילקייט דאס שיכעלע איז"; "וואס פאר א זיסקייט דאס שיכעלע איז"; "וואס פאר א האניג'דיג, וואס פאר א צוקערדיג שיכעלע דאס איז"; זיין ווייב האט יא געהאט חכמות וכו' האט זי זיך זייער געוואונדערט, זי האט אים געפרעגט: "אז עס איז יא אזוי, פארוואס אנדערע שוסטערס נעמען דריי גילדן פאר א פאר שיך און דו נעמסט נאר א האלבן טאלער?" האט איר דער תם געענטפערט: "וואס האט דאס צו טון מיט מיר; דאס איז יענעמס מעשה און דאס איז מיין מעשה, און ווייטער פארוואס דארפן מיר שמועסן פון אנדערע מענטשן; לאמיר מאכן א חשבון וויפיל איך פארדין פון דעם שיך", ער פלעגט צוזאמרעכענען וויפיל ער האט אויסגעגעבן פאר די סחורה און וויפיל עס איז אים אריין געקומען ריווח, און ער האט געזען אז ער האט מרוויח געווען צען גראשן, האט ער געזאגט פאר זיין ווייב: "וואס זאל מיר באדערן אז איך האב פארדינט עפעס ריווח מיד ליד?"


ווען עס קומען אריין אין דיר מחשבות פון דיינע געשוויסטער, דו טראכסט אז פאר זיי גיבט מען מער פון דיר וכו', זאלסטו זיך גוט איין חזר'ן די ווערטער פונעם תם: "וואס האט דאס צו טון מיט מיר? דאס איז יענעמ'ס מעשה און דאס איז מיין מעשה", דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו קומען צו וואס דער תם האט זוכה געווען צוצוקומען.


עס פעלט דיר בכלל נישט אויס קיין סעלפאון, דו האסט צייט פאר דעם נאך דיין חתונה; אנשטאט זיצן און טעקסטן מיט חבר'טעס זאלסטו אין די צייט זאגן תהילים און רעדן צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#61 - איינטיילן די מיידלעך, יעדער זאל ארויסהעלפן
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, חסד

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וארא, כ"ג טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי', לערערין בית פיגא ברסלב.


איך האב יעצט געהערט אז איר האט איינגעטיילט צווישן די מיידלעך די ארבעט צו העלפן ביי די חתונה וואס איז פארגעקומען אין ישיבה; איך דאנק אייך פארדעם און פארן לערנען מיט זיי די עצות און לימודים פון רבי'ן.


אויך איז כדאי איינצוטיילן צווישן די מיידלעך אז זיי זאלן גיין נאך סקול (אדער אפילו אין די צייט פון סקול) העלפן ביי מרת ... תחי' – זייער מנהלת; איר ארויסהעלפן יעצט ווען זי האט געהאט צווילינג אינגלעך קיין עין הרע, אז זי זאל קענען קומען צו די כחות.


מען זאל זיך איינטיילן אז יעדן טאג נאך סקול זאל א צווייטע מיידל גיין איר העלפן, אדער אפילו צוויי מיידלעך א טאג וכו'. אזוי וועלן זיי זיך אין איינוועגס אויסלערנען צו טון חסד.


א גריס פון אייער טייערער זון ... נרו יאיר; ער פירט זיך מיט יראת שמים, ער לערנט און דאוונט. נאך אביסל וועט ער אויפוואקסן און טרעפן א גוטע שידוך.


א גרויסן יישר כח פארן העלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; בזכות די צדקה זאלן ענק מצליח זיין אין אלע ענינים.

#60 - א גוטע נאמען גייט ווייט
חיזוק פאר מיידלעך, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דיינע טיטשערס און מנהלת תחי' רעדן זייער שיין פון דיר אז דיין התנהגות איז מיט גרויס דרך ארץ.


שלמה המלך זאגט (קהלת ז, א): "טוֹב שֵׁם מִשֶּׁמֶן טוֹב", עס איז בעסער פארן מענטש א גוטע נאמען מער ווי די בעסטע שמעקעדיגע אויל (פערפוים), ווייל אפילו מען זאל לייגן אויף זיך גוטע שמעקעדיגע אויל וועלן נאר די מענטשן וואס שטייען ארום דעם מענטש שפירן דעם אויל וכו', אבער א גוטע נאמען גייט פון איין עק וועלט ביזן צווייטן; אויך וועסטו מאכן א נחת רוח פאר דיינע עלטערן מיט דעם וואס דו וועסט זיך פירן מיט גוטע מידות.


דו ווייסט אוודאי פארוואס דער רבי האט געוואלט מען זאל אים רופן מיט זיין מאמע'ס נאמען רבינו נחמן בן פיגא און נישט מיט זיין טאטעס נאמען - בן שמחה, ווייל זי האט אים אויפגעצויגן מיט יראת שמים.


דער רבי'ס טאטע איז געווען א באהאלטענער צדיק, ער איז געווען רוב צייט גלות ליידן און ער האט זיך נישט געפונען אין שטוב, נאר זיין מאמע האט אים מגדל געווען. זי פלעגט גיין כסדר מיטן רבי'ן צום קבר פון איר הייליגע זיידע דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו וואו זי האט געוויינט צום אייבערשטן זי זאל זוכה זיין צו אויפציען קינדער צדיקים.


זאלסטו אויך נאך גיין אין די וועגן; געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן. יעדע זאך וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן אויף דיין שפראך, וועסטו אויך זוכה זיין צו ווערן א גרויסע צדיקת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#59 - אויפבויען זעלבס זיכערקייט
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, אמונה, רפואה, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג דעם 'יום תהילים'; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זאגן תהילים, בפרט מיידלעך וואס דארפן גרויסע ניסים צו טרעפן אן ערליכער שידוך, אן ערליכער בחור מיט יראת שמים איז זייער א גרויסע זאך פאר זיי צו זאגן תהלים.


דאס וואס עס איז דיר שווער צו רעדן צו מענטשן וכו'; די עצה אויף דעם איז אסאך רעדן צום אייבערשטן, ווייל ווי מער מען געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן אלץ שטערקער ווערט אויפגעבויט די אמונה סיי אינעם אייבערשטן און סיי אין זיך, מען גלייבט אין זיך אז מען איז חשוב ביים אייבערשטן. נאכדעם איז מען שוין נישט אזוי פארנומען מיט זיך, מען טראכט נישט: 'וואס וועט מען טראכטן פון מיר?' 'וואס וועט מען זאגן אויף מיר?'


עס איז זייער געזונט צו הערן לעבעדיגע ניגונים; היינט איז דא א שפע פון ערליכע זינגערס וואס זינגען ניגונים פון אמונה. דאס פארטרייבט אלע שלעכטס פונעם מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#58 - שיק נישט דיין טאכטער אין גראסערי
חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז אייער טאכטער זאגט אייך אז זי וויל נישט גיין אין גראסערי ווייל די גוים דארט פירן זיך אויף עקלדיג השם ישמרינו, דארפט איר אליינס פארשטיין אז עס איז גאר ביטער וד"ל. בפרט אין די גראסערי נעבן אייער שטוב, דארט זענען דאך די גוים זייער געמיינע חברה, זיי לאקערן טאג און נאכט אויף אידישע מיידלעך; עס איז אינטערעסאנט אז מען לאזט דאס אזוי אנגיין און קיינער זאגט נישט גארנישט.


וואס טראכט איר, ווי לאנג נעמט אז מען זאל פארלירן א קינד? אז א מיידל הערט נאר איינמאל ווי א גוי טמא זאגט איר: "זעסט אויס אזוי גוט", איז דאס שוין פונקט גענוג אז זי זאל פאלן א קרבן רחמנא לצלן.


דעריבער, אז אייער טאכטער זאגט אייך אז זי וויל נישט גיין אין גראסערי וואו די טמאים פירן זיך אויף זייער נידעריג און פראסט, זאל זי נישט גיין נאר ענדערש בלייבן העלפן אין שטוב מיט די שטוב ארבעט.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אז אייערע קינדער זענען ערליך און איידל און זיי ווילן זיין גוט; געבט אכטונג אויף זיי ווי דעם שווארץ אפל פון אויג. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה יא, ה): "וְיִשְׁמְרֶךָ בְּבָנוֹת", א מיידל דארף מער שמירה ווי א אינגל; בפרט אין די היינטיגע טעג וואס דער ס"מ שניידט שטיקער פון אידישע קינדער דארף מען זייער אכטונג געבן אויף זיי.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#57 - אכטונג געבן ווי אזוי מ'רעדט
חיזוק פאר מיידלעך, הדרכות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו ווילסט נישט גיין וכו' מעגסטו זיך ארויסדרייען און זאגן: "איך האב נישט געקענט קומען", אבער זאלסט נישט זאגן: "איך האב נישט געקענט קומען ווייל איך האב זיך נישט גוט געשפירט", ווייל דער דיבור האט א כח, און וואס מען זאגט ארויס מיטן מויל קען נאכדעם פאסירן.


דעריבער ווען דו ווילסט זיך ארויסדרייען פון גיין וכו' און מען וועט דיר פארהאלטן פארוואס דו ביסט נישט געקומען זאלסטו זאגן סתם: "איך האב נישט געקענט קומען"; לאז יענעם טראכטן וואס יענער וויל, ווי איידער צו זאגן אויף זיך אז מען האט זיך נישט גוט געשפירט.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#56 - מעג מען טרינקען וואסער פאר קידוש?
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, דרך ארץ, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו פירסט זיך אויף מיט דרך ארץ צו דיינע טיטשערס. זאלסט זיך אייביג נאר חבר'ן מיט מיידלעך וואס פירן זיך איידל און דרך ארץ'דיג, מיט דעם וועסטו מאכן א נחת רוח פאר דיינע עלטערן און א גוטע נאמען פאר אונזער סקול 'בית פיגא'.


דאס וואס דו פרעגסט צי מען מעג טרינקען וואסער פאר קידוש; ביז דו ווערסט א בת מצוה מעגסטו טרינקען וואסער פאר קידוש (עיין מגן אברהם, סימן רסט סעיף קטן א).


זאלסט זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן און יעדע זאך וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן. דער הייליגער רבי פלעגט זייער אויסלויבן די אידישע פרויען וואס האבן אין זיך תמימות ופשיטות און זיי רעדן צום אייבערשטן אויף זייער מאמע לשון און וואס זיי דארפן בעטן זיי נאר פון אים.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#55 - נישט אריין גיין אין א לחץ
חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, תהלים, עבודת השם, תפלות אויף אידיש, לחץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג תהלים און יעצט האסטו מסיים געווען די ערשטע מאל 'ספר תהילים'; דער הייליגער צמח צדק זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען מענטשן וואלטן געוויסט דאס גרויסקייט פון זאגן תהלים וואלט מען שטענדיג עוסק געווען אין תהלים".


בנוגע אז יעדעס מאל ווען עס קומט אן עת רצון וואס מען קען דעמאלט פועל'ן ישועות גייסטו אריין אין א לחץ פון וועלן אויסנוצן די צייט וכו'; אויף דעם אליינס זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן, אז דו זאלסט נישט האבן קיין פרעשור פון גארנישט, און דו זאלסט קענען דינען דעם אייבערשטן בשמחה וטוב לבב.


געדענק וואס דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסט): "מַה צְרִיכִין לְהִתְבַּלְבֵּל? אֵיךְ שֶׁעוֹשִׂין עוֹשִׂין וּבִלְבַד שֶּׁלֹּא לַעֲשׂוֹת רַע חַס וְשָׁלוֹם", מען דארף זיך נישט מבלבל זיין פון גארנישט, "ווי מען טוט, טוט מען, אבי מען טוט נישט קיין שלעכץ חס ושלום"; און וואס רבי נתן האט געזאגט: "איך וויל דאווענען ותיקין, אבער נישט ווי א בייזער למדן"; דאס הייסט אפילו פון איין זייט איז דאווענען ותיקן זייער א גרויסע זאך אבער אויב דאס איז גורם לחץ און פרעשור, מען ווערט גערעגט אויף זיך וכו' איז דאס נישט וואס דער אייבערשטער וויל.


מען דארף זייער אכטונג געבן נישט אריין צו גיין אין א לחץ פון עבודת השם, דערפאר זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיין פרייליך און רואיג; איך זאל זיך פרייען מיט וואס איך טו און מיט וואס איך האב. העלף מיר טאטע זיסער אז ווען עס קומט א שיינע צייט ווי למשל א יום טוב זאל איך נישט ווערן בלחץ פון וועלן אריין כאפן ווי מער; העלף מיר אייבערשטער איך זאל אויסנוצן די צייט אן קיין פרעשור", אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן, וועסטו פטור ווען פון אלע פרעשור און לחץ.


אז דיין נאמען הייבט זיך אן מיט א גימ"ל און ענדיגט זיך מיט א למ"ד איז גוט צו זאגן ביים סוף פון שמונה עשרה – פאר יהיו לרצון אמרי פי וגו' - דעם פסוק (ישעיהו מז ד): "גֹּאֲלֵנוּ ה' צְבָאוֹת שְׁמוֹ קְדוֹשׁ יִשְׂרָאֵל", דער אייבערשטער זאל אונז שוין אויסלייזן פון גלות.

#54 - פון יעדע פראבלעם קען מען ארויס גיין 'אויב מען וויל'
חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך קען נישט קומען צו מיר פון ליינען אין דיין בריוו וואס דו מאכסט נעבעך מיט, אז דיין ווייב וויל נישט זיין צוזאמען מיט דיר השם ישמרינו, צוליב די טראומע וואס זי איז אריבער אין איר יוגנט פון א מניוול רחמנא לצלן.


ליידער רעדט מען נישט צו קינדער איבער די וויכטיגקייט זיך צו היטן פון שלעכטע מענטשן - בפרט ביי מיידלעך וואס זיי דארפן א ספעציעלע שמירה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נשא, י): אויפן פסוק (במדבר ו, כד): "יְבָרֶכְךָ ה' וְיִשְׁמְרֶךָ", אז די ברכה פון "יְבָרֶכְךָ" מיינט מען "בְּבָנִים", דער אייבערשטער וועט דיר בענטשן מיט קינדער, און די ברכה פון "וְיִשְׁמְרֶךָ" מיינט מען "בְּבָנוֹת", אז דער אייבערשטער וועט אפהיטן דיינע טעכטער, ווייל מיידלעך דארפן האבן מער שמירה ווי זון; אח און וויי פאר די וואס ווערן געשעדיגט פון די סארט קראנקע מענטשן, דאס לויפט זיי נאך זייער גאנץ לעבן השם ישמרינו.


איך שיק דיר דא א בריוו פאר דיין ווייב מיט עצות פון הייליגן רבי'ן ווי אזוי מען קען ארויס קריכן פון די ביטערע פרשה; אז דיין ווייב תחי' וועט אננעמען דעם רבינ'ס עצות וועט זי זיך אינגאנצן ארויס דרייען פון דעם.


ביז דערווייל זאלסטו דיר שטארקן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך - אפילו עס איז דיר זייער שווער; גלייב מיר, איך ווייס וואס דו גייסט אריבער, ווייל ליידער ביסטו נישט דער איינציגסטער מיט דעם פראבלעם אז די ווייב וויל נישט לעבן מיטן מאן ווייל מען האט איר באצווינגען מיט עבירות, איך הער די מעשיות נעבעך זייער פיל מאל. מענטשן וואונדערן זיך פארוואס מען רעדט אזוי שארף אויף די מניוולים, אזוי ווייט אז מוהרא"ש האט געזאגט אז איינער וואס טשעפעט קינדער דארף מען ארעסטירן און ער דארף ווערן פאר'משפט פאר לעבנסליכע תפיסה, און מער קיינמאל נישט זען די שיין פונעם זון; דאס איז ווייל די מניוולים זענען אויסערגעווענליכע רוצחים, די קינדער וואס גייען אריבער דעם טראומע ליידן דערפון במשך זייער גאנצע לעבן - השם ישמרינו.


בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן און העלפן דיין ווייב זי זאל פארגעסן פון איר עבר און זי זאל קענען אנהייבן א נייע לעבן.


...


 


לכבוד מרת ... תחי'.


אייער מאן האט מיר געשריבן איבער וואס איר זענט אריבער אין אייער יוגנט רחמנא לצלן, דאס איז גורם אז איר זאלט נישט האבן א לעבן מיט אים און דאס מאכט אייך בעצבות און מרה שחורה'דיג.


וויסן זאלט איר אז פון יעדע פראבלעם קען מען ארויס גיין 'אויב מען וויל'; עס איז נישט דא א פראבלעם וואס עס זאל נישט זיין פאר דעם א וועג ארויס.


געלויבט דעם אייבערשטן אויף די נס וואס ער האט אייך געמאכט אז איר האט געטראפן אזא טייערער מאן און איר האט שוין ליכטיגע קינדער; דארפט איר זיך זייער שטארק פרייען מיט די מתנות וואס דער אייבערשטער האט אייך געגעבן און נאר טראכטן פון אייער עתיד.


איר דארפט זיך זייער שטארקן און זיין זיכער מיט זיך (סעלפ-קאנפעדענס), ווייל די אלע וואס גייען אריבער דאס וואס איר זענט אריבער השם ישמרינו פארלירן זייער זעלבסט זיכערקייט (סעלפ-קאנפעדענס). דער דורכגאנג צעברעכט זיי אינגאנצן, עס ברענגט אריין אינעם מענטש א טיפע אינערליכע דיפרעשן און עס ברענגט צו ווערן שטענדיג אין כעס.


דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן אזעלכע ליכטיגע עצות, וואס ווער עס טוט די עצות קריכט ארויס פון אלע פראבלעמען. די ערשטע עצה איז שכחה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער מיט זיין לעבן, ווייל עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון.


געדענקט דעם מאמר החכם: "הֶעָבָר אַיִן, וְהֶעָתִיד עַדַיִן, וְהַהוֹוֶה כְּהֶרֶף עַיִן, דַאֲגָה מִנַּיִן", וואס איז געווען איז געווען - איז דאך נישט ווערד זיך צו זארגן אויף וואס איז געווען; דער עיקר דארף מען קוקן אויף פאראויס, זוכן צו בויען א שיינע לעבן מיט אייער טייערער מאן און ליכטיגע קינדער.


געוואוינט אייך צו זיך אויס צו רעדן צום אייבערשטן; פארציילט אים אלעס וואס איר זענט אריבער. איר זאלט נישט דערציילן פאר קיינעם אייער עבר נאר פארן אייבערשטן אליינס, דאס וועט מאכן עס זאל ארויס גיין פון אייך. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות אריין געקריצט אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם" און דאס הרג'עט דעם מענטש, אזוי ווי עס שטייט (תהילים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", די עבירות פונעם מענטש טוען אים הרג'נען; אבער ווען א מענטש איז זיך מתוודה פארן אייבערשטן, ער פארציילט פארן אייבערשטן יעדע זאך וואס ער האט געטון און בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים, דאן גייען ארויס אלע עבירות פון זיינע ביינער. דעריבער, אז איר וועט דערציילן פארן אייבערשטן אלע אייערע אלטע מעשים וועט דאס צושטייטליך ארויסגיין פון אייך ביז איר וועט עס אינגאנצן פארגעסן, וואס דאס איז א סימן אז דער אייבערשטער איז אייך מוחל אויף אלעמען, ווייל איר זענט נישט שולדיג, מען האט אייך דאך באצווינגען וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#53 - נישט פארברענגען צו לאנג אין בית הכסא
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, שאלות, הדרכות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו זאגסט תהילים און דו האסט יעצט געענדיגט די ערשטע מאל גאנץ ספר תהילים.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן כג): "וואויל איז דעם וואס טרינקט יעדן טאג אפאר קאפיטלעך תהילים"; איך האב געהערט פון א ברסלב'ער חסיד א שיין ווארט אויף דעם וואס דער רבי רופט אן 'תהילים' ווי א 'טרינק', ווייל מיר געפונען אין די גמרא אז די הייליגע חכמים פרעגן (ברכות ז:): "פארוואס ווערט רות אנגערופן מיט דעם נאמען? שֶׁזָּכְתָה וְיָצָא מִמֶּנָּהּ דָּוִד שֶׁרִיוָּהוּ לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בְּשִׁירוֹת וְתִשְׁבָּחוֹת, ווייל 'רות' איז א לשון פון טרינקען, און מיין רופט איר אזוי ווייל פון איר איז ארויסגעקומען דוד המלך וואס האט אנגעטרינקען דעם אייבערשטן מיט דעם ספר תהילים".


דאס וואס דו פרעגסט צי מען מעג הערן 'קול ברסלב' אין בית הכסא און צי מען מעג רעדן צום אייבערשטן אין בית הכסא; די בעסטע זאך איז נישט צו פארברענגען צו לאנג אין בית הכסא. דער הייליגער רבי האט זייער חוזק געמאכט פון די אלע וואס זיצן לאנג אין בית הכסא, אזוי ווי ר' נתן ברענגט (שיחות הר"ן, סימן ל): "עַל הַמְבַלִּים זְמַן בִּשְׁבִיל נְקִיּוּת וּמַאֲרִיכִין בְּבֵית הַכִּסֵּא הִקְפִּיד מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט זייער מקפיד געווען אויף די וואס פארברענגען צייט אין בית הכסא, "וְהִתְלוֹצֵץ מֵאוֹתָן הָאֲנָשִׁים מְאֹד, וְהֶאֱרִיךְ הַרְבֵּה בְּעִנְיָן זֶה", און דער רבי האט אסאך חוזק געמאכט פון זיי און אסאך גערעדט אנטגעקן דעם. און נאכדעם וואס דער רבי האט געענדיגט דעם שמועס האט דער רבי געזאגט "איך פריי מיר זייער אז עס איז געווארן פון דעם א שמועס"; עד כדי כך האט דער רבי נישט געוואלט מען זאל זיצן לאנג אין בית הכסא. זעט מען פון דעם אז עס איז נישט כדאי זיך צו צוגעוואוינען צו ליינען און הערן האט-ליינס אין בית הכסא, און דער רבי פירט אויס דעם שיחה: "וַאֲפִילּוּ אִם לִפְעָמִים הוּא מֻכְרָח לְהַאֲרִיךְ, טוֹב לָצֵאת וְלַחֲזֹר מִלֵּישֵׁב הַרְבֵּה שָׁם", אפילו אויב מען דארף זיך פארזוימען וכו' זאל מען ענדערש ארויסגיין און נאכדעם צוריק גיין נאכאמאל.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#52 - א מיידל זאל נישט גיין אליין צום ציון
חיזוק פאר מיידלעך, קברי צדיקים, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט גוט אז דו זאלסט גיין אליינס צום ציון פון הייליגן סאטמאר'ער רבי זכותו יגן עלינו אין קרית יואל, אפילו עס איז זייער א גרויסע זאך צו גיין צו א ציון פון א צדיק.


ביי ברסלב'ע חסידים גייט מען אסאך אויף קברי צדיקים - סיי מענער און סיי פרויען, אבער ווי באלד אין קרית יואל ביי סאטמארע חסידים איז דאס נישט איינגעפירט – און זיכער נישט ביי פרויען, און נאכדערצו אז אויבן פונעם בארג, ממש ביים ציון געפונט זיך די סאטמארע ישיבה, איז אז דו וועסט ארויף גיין דעם בארג צום בית החיים וועלן זיי דאס נישט פארשטיין און עס וועט ארויס קומען פראבלעמען וד"ל.


אז דו ווילסט גיין צום ציון מתפלל זיין זאלסטו גיין נאר מיט דיין טאטע אדער מיט דיין מאמע מקיים צו זיין וואס עס שטייט (משלי ג, ד): "וּמְצָא חֵן וְשֵׂכֶל טוֹב בְּעֵינֵי אֱלֹקִים וְאָדָם", און די הייליגע חכמים דרש'נען אויף דעם (שקלים יד:): "אָדָם צָרִיךְ לָצֵאת יְדֵי הַבְּרִיּוֹת כְּדֶרֶךְ שֶׁצָּרִיךְ לָצֵאת יְדֵי הַמָּקוֹם", א מענטש דארף אכטונג געבן אז אנדערע מענטשן זאלן נישט טראכטן נישט גוטע זאכן אויף אים.


עס איז דא נאך א וועג ווי אזוי דו קענסט זיך מתבודד זיין ביי א ציון פון א צדיק; דו קענסט טון אזוי ווי אנשי שלומינו פירן זיך, צו עפענען א ספר פון א צדיק און דארט אויפן ספר איז מען זיך מתבודד צום אייבערשטן, דאס איז אזוי ווי מען געפונט זיך ביים ציון פונעם צדיק, ווייל דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצב) אז דער פנים, שכל און נשמה פונעם צדיק קען מען טרעפן אין זיין ספר.


מיר געפונען די זעלבע ווערטער אינעם ספר "ישמח לב" (מסכת שבת, דף תקיא) פונעם הייליגן צדיק רבי נחום מטשערנאביל זכותו יגן עלינו וואס ברענגט דאס בשם הבעל שם טוב זי"ע, אז ווען מען לערנט די ווערטער פון א צדיק איז אזוי ווי מען איז זיך משתטח אויפן קבר פון דעם צדיק, אזוי ווי עס שטייט (יבמות צז.): "שִׂפְתוֹתָיו דּוֹבְבוֹת בַּקֶּבֶר", אז דאס גייט ארויף ווען מען לערנט א דיבור פון א צדיק הייסט דאס ווי מען איז זיך משתטח ביי זיין קבר, עיין שם.


ענדערש זאלסטו זיצן אין שטוב און זיך מתבודד זיין אויפן תהילים און נאך יעדע קאפיטל תהילים וואס דו זאגסט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן פאר דיר, דיינע עלטערן און פאר אלע אידן.


זארג נישט, נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין שידוך.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.


 

#51 - אכטונג געבן ס'זאל נישט ארויס גיין א שלעכטע נאמען אויפן צדיק
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, צדיקים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיט דעם וואס דו פירסט זיך מיט דרך ארץ און דו ביסט צניעות'דיג מאכסטו א גרויסע נחת רוח פארן הייליגן באשעפער, אזוי אויך מאכסטו נחת פאר דיינע חשוב'ע עלטערן שיחיו און דו מאכסט א גוטע נאמען פאר ברסלב.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק, צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק, שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", ווער עס האט ליב דעם צדיק, דארף אכטונג געבן עס זאל נישט ארויס גיין א שלעכטע נאמען אויפן צדיק; מענטשן קוקן נאך יעדע ברסלב'ע חסיד און ווען מען זעט ווי שיין און איידל מיר פירן זיך גייט ארויס א גוטע נאמען אויפן רבי'ן.


זאג יעדן טאג תהילים; אין תהילים ליגן אלע ישועות.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#50 - ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ די ערשטע זאך
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, דרך ארץ, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ; אלע דיינע טיטשערס - סיי די אידישע טיטשערס און סיי די ענגלישע טיטשערס - זאגן אז דו ביסט א בעלת דרך ארץ.


נאר א מיידל וואס פירט זיך מיט דרך ארץ איז א ברסלב'ע מיידל, ווייל ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ די ערשטע זאך. דער הייליגער רבי האט געזאגט: "איך קען יעדן העלפן, אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פונעם אייבערשטן, חוץ אן עזות פנים"; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כ): "עַז פָּנִים לְגֵיהִנֹּם".


דאס וואס דו פרעגסט צי מען קען זאגן תהילים ביינאכט; מוהרא"ש ברענגט נאך פון ספר אשל אברהם פון הרב הקדוש מבוטשאטש זכרונו לברכה (אורח חיים, סימן רלח, סעיף ב) וואו ער פסק'נט אז מען קען זאגן תהילים ביינאכט, ווייל מען זאגט דאס צו מתפלל זיין און צו דאנקען דעם אייבערשטן.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#49 - ווארט מיט געדולד, וועסטו האבן א גליקליך לעבן
חברים, חיזוק פאר מיידלעך, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו חבר'סט זיך נאר מיט ערליכע מיידליך; זייער גוט האסטו געטון אז דו האסט אפגעלאזט די מיידל וואס דריידט זיך מיט בחורים, זאלסט נאר רעדן מיט מיידלעך וואס רעדן איידל. מוהרא"ש האט אונז אויסגעזאגט דעם סוד ווי אזוי מען קען זען אויף א צווייטן צי ער איז ערליך אדער נישט, אז מען זאל זיך צוהערן ווי אזוי ער רעדט, ווייל וואס דער מענטש איז און וואס ער טראכט - קומט ארויס ווען ער רעדט.


עס טוט מיר זייער וויי צו הערן וואס דו גייסט אריבער וכו'; איך בעט דיר זייער שטארק זיך און ווארט אויס אויף דיין ישועה. נאך אביסל וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל.


חזר זיך כסדר די מעשה וואס דער רבי האט דערציילט (כוכבי אור, סיפורים נפלאים): עס איז געווען א גוי וואס האט זיך געדריידט מיט ארימעלייט און ער האט געהערט ווי די אידן שמועסן צווישן זיך אז נאך אביסל קומט שוין דער יום טוב פסח; האט ער זיך אינטערסירט וואס איז דאס פסח, האט מען אים דערציילט ווי שיין דער יום טוב איז, מען פראוועט א סדר, און אלע אידן - אפילו ארימלייט - עסן א געשמאקע רייכע סעודה; מען זיצט ביים טיש ווי קעניגן, מען עסט און מען טרינקט און מען איז פרייליך. די ארימעלייט האבן אים געזאגט אז עס לוינט זיך צו פאסטן אפאר טעג פאר יום טוב כדי מען זאל זיין גוט הונגעריג צום סדר. דער גוי האט געטראכט צו זיך: 'איך מוז דאס אויספרובירן; איך וועל זיך פארשטעלן ווי א איד אז איך זאל כאטש איין מאל אין לעבן האבן א גוטע סעודה'.


פסח ביינאכט האט זיך דער גוי איינגעלאדנט ביי א איד צו זיין ביי אים ביים סדר, ענדליך הייבט מען שוין די סדר, ער זיצט ביים סדר און ער ווארט צו עסן די שיינע סעודה, ווען עס איז געקומען צו מרור און ער האט שוין נישט אויסגעהאלטן זיין הונגער, האט ער געטראכט צו זיך אז מען האט אים דא זיכער אויסגעשפילט, ווייל ער ווארט אזוי לאנג אויף די סעודה און מען דרייט ארום מיט אים. האט ער זיך אויפגערעגט און אנטלאפן.


שפעטער ווען ער האט געטראפן זיינע חברים האט ער זיי דערציילט די גאנצע מעשה, אז מען האט אים געלאזט אויסהונגערן ביז מען האט אריין געברענגט א שארפע עסן וכו' וכו', האבן זיי אים געזאגט: "א שאד דו ביסט אנטלאפן פאר שלחן עורך, ווען דו ווארסט ווען אויס נאך אביסל וואלסטו געהאט א הערליכע סעודה".


ווארט אויס מיט געדולד וכו' אז דו זאלסט נישט אויסקוקן ווי דער גוי וואס איז אנטלאפן פאר שלחן עורך; נאך אביסל הייבסטו אן לעבן דיין לעבן און דו וועסט בויען א שטוב לשם ולתפארת. ווי מער דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן פאר דיין שידוך וועט עס זיין שענער און בעסער.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#48 - אויב מען שיקט אוועק א מיידל פון א געים, זאלן אלע אוועק גיין פון די געים
חיזוק פאר מיידלעך, מדות טובות, בושה, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


רעד שיין צו דיין חבר'טע, זאג איר אז אויב זי לאזט נישט אנדערע מיידלעך שפילן מיט אייך וועסטו אויך נישט שפילן מיט איר. שעם זיך נישט ווען עס קומט זיך אנצונעמען פאר די מיידלעך וואס מען שיקט זיי אוועק פון א געים און געב דאס איבער פאר אלע מיידלעך: "אויב מען שיקט אוועק א מיידל פון א געים זאלן אלע אוועק גיין פון די געים", איר זאלט נאר שפילן מיט מיידלעך וואס גרויסן זיך נישט אויף אנדערע.


דאס אז דו שעמסט זיך וכו'; בושה איז זייער א גוטע מידה. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בושה, סימן ל): "מִי שֶׁאֵין לוֹ בּוּשָׁה, בְּיָדוּעַ שֶׁלֹּא עָמְדוּ רַגְלֵי אֲבוֹתָיו עַל הַר-סִינַי", בושה איז א סימן פון א איד; עס זענען דא צייטן ווען מען דארף אוועק לייגן די מידה פון בושה און זיין פעלזן פעסט מיט וואס מען טוט. ווען עס קומט צו אידישקייט, צו גיין אנגעטון בצניעות און אלע לאכן, דעמאלט דארף מען האבן עזות דקדושה אין זיך נישט צו ווערן איבערגערעדט פון די וואס לאכן, אזוי אויך ווען איינע פון די מיידלעך טשעפעט א צווייטן דארף מען לייגן די בושה אין דער זייט כדי זיך נישט נאכצושלעפן נאך די וואס פירט, הייסט און טשעפעט וכו', נאר טון וואס איז ריכטיג.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג דו זאלסט זיין שטארק מיט דיין אידישקייט און זיך נישט דערשרעקן פון קיינעם.

#47 - הערן נאר פון ערליכע זינגערס און פון ערליכע בדחנים
חיזוק פאר מיידלעך, ניגונים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען מען נעמט אראפ ניגונים פון א צווייטנס עס-די קארד דארף מען זייער אכטונג געבן אז עס זאל נאר זיין ערליכע ניגונים.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ג): "מִי שֶׁשּׁוֹמֵעַ נְגִינָה מִמְּנַגֵּן רָשָׁע קָשֶׁה לוֹ לַעֲבוֹדַת הַבּוֹרֵא, וּכְשֶׁשּׁוֹמֵעַ מִמְּנַגֵּן כָּשֵׁר וְהָגוּן, אֲזַי טוֹב לוֹ", ווער עס הערט ניגונים פון נישט אן ערליכער זינגער וועט אים אנקומען שווער צו דינען דעם אייבערשטן, און אויב מען הערט ניגונים פון אן ערליכן זינגער וועט עס אים צוהעלפן צו עבודת השם.


געלויבט דעם אייבערשטן אז היינט זענען דא אסאך טעיפס און סידי'ס פון ערליכע אידן וואס ענטהאלטן ווארימע חסידי'שע ניגונים, דאס איז גוט צו הערן און אויך געבן פאר קינדער צו הערן. ווידעראום זענען דא אסאך ניגונים פון זינגערס וואס זענען נישט קיין ערליכע אידן, אז מען הערט דאס שטערט דאס צו עבודת השם.


מוהרא"ש זאגט אז א זינגער וואס שניידט די בארד און פיאות זאל מען נישט הערן.


דערפאר זאלסטו אכטונג געבן ווען דו נעמסט אן עס-די קארד פון א חבר'טע צו קאפיען זאלסטו וויסן וואס דו קאפיסט, עס זאל נישט ליגן אויף דיין סענסע ניגונים וואס דער רבי לאזט נישט הערן. אזוי אויך זענען דא פילע קאלעקשנס פון בדחנים און ליצים; דארף מען זייער אכטונג געבן נישט צו הערן קיין ליצנות פון לצים נאר אויב די בדחנות זענען געזאגט געווארן מיט די תנאים פון רבי'ן.


דער רבי האט געזאגט אז מען קען זאגן ווערטלעך מיט די פאלגענדע דריי תנאים: "1 - אן קיין ניבול פה; 2 - נישט אויף א צווייטנס חשבון; 3 - מען זאל נישט מיינען זיך", און דער רבי האט אויסגעפירט: "היינט גייט זאגט ווערטלעך".


איינער וואס רעדט ניבול פה - זאגט דער רבי (ספר המידות, אות ניבול פה, סימן א) - איז א סימן אז זיין הארץ איז פול מיט זינד; מען דארף אנטלויפן פון מנובלות אזוי ווי מען אנטלויפט פון פייער, דאס שאדט נאך אסאך מער פארן מענטש ווי ניגונים וכו'.


איך פריי זיך זייער שטארק צו הערן אז דו האסט מסיים געווען די דרייסיגסטע מאל 'ספר תהילים'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט בקרוב טרעפן דיין זיווג און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל.

#46 - זאגן תהלים יעדן טאג
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו זאגסט תהלים יעדן טאג.


מען האט אמאל פארציילט פאר ר' נתן זכרונו לברכה אז עס זענען דא געוויסע חסידים וואס פירן זיך צו לייגן פארן גיין שלאפן אונטער זייער קישן א פלאש ברוינפן, און ווען זיי וועקן זיך אויף פרעגן זיי: "משיח איז נאך אלץ נישט דא?" דאן הייבן זיי אן טרינקען ביז זיי ווערן שיכור און שלאפן נאכאמאל איין, זייער צוגאנג איז אז ווי לאנג משיח איז נאכנישט דא דארף מען איינשלעפן דעם יצר הרע, ווייל ווען מען שלאפט זינדיגט מען נישט. האט ר' נתן געזאגט: "דאס איז נישט קיין עצה; מען דארף לייגן א 'תהילים' אונטערן קישן און ווען מען וועקט זיך אויף און מען זעט אז משיח איז נאך אלץ נישט דא, זאל מען אפיר נעמען דעם תהילים, זאגן אפאר קאפיטלעך און שרייען צום אייבערשטן".


וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך - אויף אידיש, עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך ביים אייבערשטן ווי תפילה והתבודדות.


פאלג דיינע עלטערן; דו האסט זייער חשוב'ע עלטערן, וואס זיי זאגן דיר זאלסטו פאלגן מיט שמחה און פרייד.

#45 - וואס טוט מען מיט פחדים?
פחדים, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאלסט יעדן טאג דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער האט געטון מיט דיר, אז ער האט דיר געראטעוועט פון זיך דערטרענקען אינעם טייך ה' ירחם.


מען הערט אזויפיל מעשיות ווי מענטשן גייען שיפלען און ווערן דערטראנקען; דערפאר אז דער אייבערשטער האט דיר געראטעוועט, מען האט דיר ארויס געשלעפט פון טייך און דו לעבסט, דו ביסט געזונט און שטארק - זאלסטו נישט אויפהערן דאנקען דעם אייבערשטן.


אז דו ווילסט אז די שרעק זאל אוועק גיין פון דיר זאלסטו מער נישט מורא האבן פון וואסער. וויסן זאלסטו אז די שרעק וואס דו האסט יעצט פון וואסער איז א נארמאלע זאך, ס'איז נארמאל אז א מענטש האט מורא פון א זאך וואס איז געווען א סכנה פאר אים.


בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט נישט האבן קיין שום פחדים און שרעק; געוואוין זיך צו נישט צו חנפ'נען קיינעם וועסטו זוכה זיין צו וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות אמת, חלק ב', סימן ו): "מִי שֶׁאֵינוֹ מְדַבֵּר אֶחָד בַּפֶּה וְאֶחָד בַּלֵּב, אֵינוֹ מִתְיָרֵא מִטְבִיעַת מַיִם", ווער עס פירט זיך מיט אמת, ער זאגט וואס ער האלט און ער פאפט נישט קיינעם, דער מענטש האט נישט מורא פון ווערן דערטראנקען אין וואסער; עס איז גוט דו זאלסט נעמען דעם 'ספר המידות' וואו דו וועסט זען אין "אות פחד" פיל עצות און סגולות וויאזוי מען קען לעבן א רואיגע לעבן אן קיין פחדים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט לעבן רואיג און צופרידן.

#44 - זייער וויכטיג מיטצוהאלטן די הלכות שבת אין סקול
חיזוק פאר מיידלעך, שבת קודש, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו האלסט מיט די לימודים אין סקול און דו לערנסט גוט דורך הלכות שבת וואס מען לערנט אין סקול; אזוי וועסטו וויסן ווי אזוי צו זיין א אידישע מאמע און פירן א אידישע שטוב אויסגעהאלטענערהייט.


דער הייליגער צדיק רבי יונתן אייבשיץ זכר צדיק לברכה שרייבט (יערות דבש חלק ב', ב): "ווער עס האט נישט דורכגעלערנט הלכות שבת אפאר מאל איז נישט מעגליך ער זאל נישט עובר זיין אויף הלכות שבת", עיין שם. דעריבער איז זייער וויכטיג מיט צו האלטן דעם לימוד אין סקול.


איך וועל דיר ענטפערן מיטן אייבערשטנס הילף אויף אלע שאלות וואס דו פרעגסט:


א – צי מען מעג גיין שבת מיט שפיציגע שיך אויף דער ערד אלץ חורש וכו'; מען מעג גיין אויף דער ערד אפילו די שיך איז שפיציג און עס וועט מאכן א גריבל, ווייל עס איז א דבר שאינו מתכוון, מען האט נישט אינזין צו אקערן ממילא איז דאס נישט אסור. אפילו עס איז א זיכערע זאך אז עס וועט מאכן א קריץ (פסיק רישיה) דאך מעג מען דאס טון, ווייל דאס אז דער וועג ווי אזוי מען גייט, דעריבער האבן די חכמים נישט גוזר געווען אויף דעם (עיין משנה ברורה סימן שכ, סעיף קטן לט).


ב – צי מען מעג אויפהייבן שבת קודש עפלעך וואס איז אראפגעפאלן פון בוים; עס ווענדט זיך, אויב זענען די פירות אראפגעפאלן פון בוים אום שבת קודש דעמאלט טאר מען דאס נישט אנרירן; עס איז נישט קיין חילוק איינס אדער מער – ווייל עס איז מוקצה, אבער אויב מען ווייסט קלאר אז די פירות זענען אראפגעפאלן ערב שבת, דעמאלט איז די הלכה אז מען מעג אויפהייבן נאר איינס אויפאמאל דאס צו עסן, ווייל אויב מען הייבט אויף מער ווי איינס איז דאס אסור אלץ די מלאכה פון מעמר.


ג – צי מען מעג שפילן שבת מיט קליקס; מען מעג שפילן מיט קליקס, לעגאו וכדומה און עס איז נישט דא ביי דעם די איסור פון בונה, ווייל דאס איז נישט געמאכט עס זאל בלייבן אויף א לענגערע צייט, דאס איז בלויז געמאכט צו בויען און צו צענעמען, און אפילו עס וועט יא בלייבן פאר א שטיק צייט איז אויך נישט דא ביי דעם קיין איסור.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו זאגסט תהילים און דו האסט מסיים געווען דעם ספר תהילים די ערשטע מאל אין דיין לעבן; יעצט זאלסטו נאכאמאל אנהייבן ספר תהילים און דיין גאנץ לעבן זאלסטו זאגן תהילים, וועסטו האבן א גוט לעבן.


ווייז דעם בריוו פאר דיין טיטשער מרת ... תחי'.