בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#28 - ווען נישט דעם רבינ'ס עצות, איז די ווייב שולדיג אין אלע שוועריקייטן
שלום בית, חסידות ברסלב, אומאן, לימוד התורה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין זכות פון די מצוה פון צדקה זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך האב זייער הנאה דיר צו זען לערנען בהתמדה רבה אזוי ווי אין דיינע ערשטע יארן ווען דו ביסט מקורב געווארן; א מחי' צו זען א אינגערמאן זעצט זיך אוועק אין ישיבה לערנען משניות אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן.


די הייליגע חכמים זאגן (מנחות ק.) אויפן פסוק (מלאכי א, יא): "וּמִנְחָה טְהוֹרָה", אז דאס מיינט מען א מענטש וואס לערנט תורה, "נושא אשה", קודם האט מען חתונה, ואחר כך לומד תורה", און נאכדעם לערנט מען תורה; ווייל נאך די חתונה האט מען מער נישט קיין שלעכטע מחשבות, מען איז ריין, אויף דעם אופן קען מען לערנען תורה ריינערהייט.


יעצט אז דו האסט שוין ברוך ה' חתונה געהאט איז די בעסטע צייט אין לעבן צו לערנען.


ווען איך האב זיך דערוויסט פונעם רבינ'ס "סדר דרך הלימוד" נאך מיין חתונה, איז ממש געווען ביי מיר ביטול הבחירה; איך בין געזיצן און געלערנט זייער פלייסיג, איך פלעג זאגן א גאנצע סדר משניות א טאג און צענדליגער בלעטער גמרא. דאס איז געווען בשנת תשס"ה – פיר יאר נאך מיין חתונה; דאס איז א תקופה ווען מען האט נאכנישט קיין טרדות, די קינדער זענען נאך קליין וכו', מען האט שוין א זויבערע קאפ וכו' וכו' – ממש א מחי'.


דעריבער אז איך זע דיר אויסנוצן די צייט פריי איך מיר זייער.


טייערער ליבער ... נרו יאיר, דו האסט באקומען א מתנה א טייערע ווייב תחי', און נאך אביסל ביסטו שוין א טאטעלע, דארפסטו דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע נסים וואס ער טוט מיט דיר. זאלסט שטענדיג געדענקען ווען דו ביסט געווען א בחור אין וואלד און ווי דער אייבערשטער האט דיר געשיקט די זיבן בעטלערס וועלכע האבן דיר געגעבן ברויט און דיר חתונה געמאכט.


זע צו העלפן דיין ווייב, בפרט אין די יעצטיגע טעג ווען זי ווארט וכו', די טעג זענען שווערע טעג פאר א פרוי – בפרט אין אנהייב וכו', דארף מען זען צו העלפן אין שטוב; אסאך מאל דארף מען אליינס קאכן עסן אדער אהיימברענגען עסן וכו'.


איך דאנק דיר פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר; אלע וואס העלפן די מוסד זע איך אין דעם זייער "הכרת הטוב", אז זיי געדענקען וואס די מוסד האט געטון פאר זיי. דאס וואס איך טו, איך ארבעט טאג און נאכט מיט בחורים, אינגלעך און מיידלעך, אינגעלייט און ווייבלעך וכו' וכו' אן קיין שום אינטערעסע, דאס טו איך נאר ווייל איך געדענק וואס דער רבי האט געטון מיט מיר.


איך קום יעצט פון הייליגן רבינ'ס ציון; איך בין צוויי מאל געווען אין אומאן. מיר זענען אוועק געפארן פון אומאן פינף אזייגער פארטאגס צו כאפן די פליגער עלעף אזייגער פארמיטאג, אינמיטן וועג האבן מיר באקומען א ידיעה אז דער פליגער פארט הערשט אכט אזייגער ביינאכט, זענען מיר צוריק געפארן קיין אומאן; יעצט זיץ איך אין ערפארט פון אכט אזייגער, ווייל פון אכטע האט זיך עס אפגעשטופט אויף עלעף אזייגער ביינאכט.


וואס מיינסטו האב איך געטון אין אומאן? איך האב געזאגט פארן רבי'ן איין זאך: "רבי, יישר כח פאר מיין לעבן!" דאס האב איך איבערגעזאגט נאכאמאל און נאכאמאל ווען טרערן פון שמחה זענען מיר גערינען פון מיינע אויגן. אויך אין יבנאל האב איך דאס געזאגט פאר מוהרא"ש: "יישר כח מוהרא"ש פאר מיין לעבן"; איך וועל מיין גאנץ לעבן ווייטער משמש זיין מוהרא"ש און דעם רבי'ן – דערציילן פאר יעדן איינעם פון די זיסע לעבן וואס דער רבי געבט אונז.


איך וויל דיר דערציילן א מעשה וואס מיר האבן יעצט געהאט אין עירפארט; מיר זיצן דא שוין פאר לאנגע שעות, איך, מיין ווייב און מיינע דריי עלסטע קינדער; דער פליגער פארט נישט און שטופט זיך אלץ אפ מער און מער, אזוי זיצנדיג רוף איך זיך אן פאר מיין ווייב און איך זאג איר: "ווען איך בין ווען נישט מקורב צו מוהרא"ש וואלסטו געווען שולדיג אז דער פליגער האלט זיך אין איין אפשטופן"; מיינע קינדער קוקן מיר אן און פארשטייען נישט וואס איך רעד, וואס האט צו טון מוהרא"ש מיט די פליגער-פארשפעטיגונג מיט מיין ווייב?! האב איך זיי פרובירט מסביר צו זיין ווי אזוי מענטשן לעבן, אז אפילו די וואוילע מענטשן וואס האבן כלומ'ריש שלום בית איז דאס ווילאנג אלעס גייט מער ווייניגער אויפן סדר היום, אבער ווען עפעס גייט ארויס פון זייער וועג – ווער איז שולדיג? די ערשטע איז שולדיג די ווייב, און אויב די ווייב לאזט זיך נישט כאפן די קינדער; בקיצור מיינע קינדער האבן דאס נישט געוואלט פארשטיין, ברוך ה' אז זיי ווייסן נישט וואס איך רעד.


עס גייט נישט אריבער מער ווי אביסל צייט און עס קומט אן א משפחה – א מיטליעריגער איד מיט זיין ווייב און קינדער, אינמיטן באמערקט דער איד אז ער האט פארגעסן זיין רעקל און מאנטל אין שטוב, ער איז געווען אנגעטון נאר מיט א מעיל (רעגן מאנטל); דער איד הייבט אן שרייען אויף זיין ווייב: "וואו איז מיין רעקל? ווי אזוי וועל איך קענען גיין אין גאס?!" זיין ווייב האט זיך אנגעהויבן צו פארענטפערן אז זי האט געמיינט אז ער האט אן זיין רעקל אונטערן מעיל, און ער שרייט אויף איר: "וואס רעדסטו? שווייג!" בקיצור מיינע קינדער קומען צו צו מיר און זאגן מיר אז יעצט פארשטייען זיי שוין וואס איך האב פריער געזאגט פאר מאמי אז ווען נישט מוהרא"ש וואלט זי געווען שולדיג אינעם פארשפעטיגונג; דאס געדענק איך און דערפאר וועל איך במשך מיין גאנצע לעבן ווייטער ממשיך זיין צו פארשפרייטן פאר אלעמען די שיינע עצות און ווי שיין מען קען לעבן דורכן הייליגן רבי'ן.


ווי פריער דערמאנט קום איך יעצט פון רבינ'ס ציון; איך ווייס נישט צי איך זאל לאכן אדער וויינען, ביים ציון זיצן אורחי פורחי, אלע וואס קומען זיך נישט אויס מיט די ווייב אדער די וואס האבן זיך פארפלאנטערט מיט חובות און האבן געדארפט אנטלויפן - די זיצן דארט, עס פעלט א ראש בית וואס זאל זיי אלעמען פארטרייבן פון דארט, אזוי ווי רבי אברהם בן רבי נחמן פלעגט פארטרייבן די אלע וואס פלעגן זיך אריין זעצן אין אומאן, ער פלעגט זיי זאגן: "אומאן איז נישט קיין ערי מקלט; אז דו קומסט זיך נישט אויס מיט דיין ווייב איז נישט אומאן דאס פלאץ וואו צו קומען"; האב איך געזען די גרויסע נס וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט מיר אז איך בין מקורב געווארן אין היכל הקודש – קודש קדשים.


באמת האט מיר דאס צוריק געהאלטן פון מקורב ווערן צו ברסלב, ווייל פון אלץ יונג בחור'ל האב איך געצויגן צו ברסלב,  אבער ביז איך האב נישט געפונען דעם ספר "אשר בנחל" וואס זאל מיר אויסקלארן וואס ברסלב איז, האב איך נישט געקענט נעמען ברסלב.


איך האב דיר נאך אסאך וואס צו שרייבן, אבער איך זיץ נישט דא באקוועמערהייט ביי א טיש און בענקל, איך שטיי ביי א קאונטער וואו מען טשעקט אריין, דא שרייב איך, דעריבער דארף איך מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן כח ווייטער ממשיך צו זיין מיט דיינע גוטע מעשים; יעצט קומט דער יום טוב חנוכה, וואס מיר גייען לויטן שיטת בית הלל צו זיין "מוסיף והולך", מען דארף אלץ פארמערן נאך נירות, נאך ליכטלעך, נאך פעולות אז נאך אידן זאלן וויסן אז דער אייבערשטער פירט די וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר זייער ליב און ווארט פאר דיין הצלחה.


...

#27 - פרייליך איז נאר דער וואס לערנט תורה
חברים, שבת קודש, לימוד התורה, הלכה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


יעדן אינדערפרי בין איך זיך מחי' צו זיצן אין ישיבה און לערנען מיינע שיעורים כסדרן; עס איז שַׁא שטיל, עס איז נישט דא קיין גרודער, ווייל נישט אלע בחורים קומען פרי אין ישיבה – נאר געציילטע בחורים און דו ביסט איינער פון זיי, וואס דו שטייסט אויף גאר פרי אז דו זאלסט נאך קענען קומען פון בארא פארק און זיין ביי די גמרא שיעור אין בבלי און אין ירושלמי; איך האב דיר זייער ליב, דו ביסט א טייערע בחור.


איך וויל דיר נאכאמאל בעטן זאלסט מיט האלטן די שיעור אין הלכות שבת; איך האב אויפגענומען א אינגערמאן וואס זאל פארלערנען פאר פינף און פערציג מינוט. אז מען לערנט הלכות שבת קען מען היטן שבת; מען קען חתונה האבן און פירן א אידישער שטוב, מה שאין כן אויב מען לערנט נישט הלכות שבת איז נישט מעגליך צו היטן שבת, אזוי ווי דער הייליגער צדיק רבי יונתן אייבשיץ זכר צדיק לברכה שרייבט (יערות דבש חלק ב', ב): "ווער עס האט נישט דורכגעלערנט הלכות שבת אפאר מאל איז נישט מעגליך ער זאל נישט עובר זיין אויף הלכות שבת", עיין שם.


גיי נישט נאך די בחורים וואס לערנען נישט; יעצט זעט "אפשר" אויס כאילו זיי מאכן א לעבן, זיי האבן א סעלפאון און רייכערן וכו' וכו', אבער באמת איז פרייליך נאר דער וואס לערנט תורה.


נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א אידישע שטוב.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


...

#26 - זיי ממשיך מיט דיינע שיעורים מיט א פרישקייט
בחור, שידוכים, התחדשות, לימוד התורה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר.


איך פריי מיר מורא'דיג שטארק יעדעס מאל דו דערציילסט מיר דיינע סיומים; יעצט האב איך מיר זייער געפרייט צו הערן אז דו האסט שוין מסיים געווען "ששה סדרי משנה" די דריי און אכציג'סטע מאל; וואו זעט מען אזאנס אין דער וועלט, אז א בחור זאל לערנען מיט אזא התמדה רבה.


זיי ממשיך מיט דיינע שיעורים מיט א פרישקייט כאילו דאס איז די ערשטע מאל, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ספרי, לג): אויפן פסוק (דברים ו, ו): אֲשֶׁר אָנֹכִי מְצַוְּךָ הַיּוֹם – "לֹא יִהְיוּ בְּעֵינֶיךָ כִּיְשָׁנָה, אֶלָּא כַּחֲדָשָׁה שֶׁהַכֹּל רָצִין לִקְרָאתָהּ", ווען מען לערנט תורה דארף דאס זיין מיט א התחדשות.


טייערער הארציגער ... נרו יאיר, איך בין גארנישט באזארגט פאר דיין שידוך, דו וועסט בקרוב גוט חתונה האבן אם ירצה ה', איך בין מער באזארגט אז דו זאלסט נישט אויפגעבן נאר בלייבן יונג און פריש און ווייטער זיין בשמחה.


איך האב געבעטן פאר די ביי אלע מקומות הקדושים.


איך דאנק דיר פארן העלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין זכות פון די מצוה פון צדקה זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א ליכטיגן חנוכה.


...

#25 - איך בענק זיך נאך אונזער חברותא'שאפט
חברים, לימוד התורה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פארן העלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך בענק מיר נאך אונזער חברותא'שאפט, די פארטאגס שעות שבת אינדערפרי ווען מיר פלעגן לערנען דעם גאנצן מדרש רבה, מדרש תנחומא און זוהר הקדוש אויף די פרשת השבוע, מדרש רבה און תנחומא האבן מיר ברוך ה' געענדיגט נישט איינמאל נאר עטליכע מאל, אבער זוהר הקדוש איז נאך דא עטליכע סדרות וואס מיר דארפן נאך מסיים זיין.


איז אפשר יעצט ווען עס איז דא די לאנגע פרייטאג צו נאכטס איז כדאי צו באנייען אונזער חברותא'שאפט אז מיר זאלן קענען ענדיגן דעם גאנצן זוהר, די גאנצע דאווענען האט געהאט אן אנדערע טעם נאכן לערנען די הייליגע זוהר; איך ווארט צו הערן פון דיר צי עס איז שייך...


גיי אביסל הפצה יעדן טאג; איך קום יעצט צוריק פון אומאן און פון ארץ ישראל, וואו איך גיי און וואו איך שטיי קומען מענטשן צו זיך באדאנקען אויף זייער לעבן, דאס אלעס איז דער כח פון הפצה און דאס וועט ברענגען די גאולה.


א ליכטיגן חנוכה.


...

#24 - מ'דארף זיי מאכן אינטערעסאנט דאס לערנען
כולל, בחור, לימוד התורה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישב, י"ז כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך בין יעצט אויפן וועג קיין אומאן וואו איך פאר מיט מיין ווייב אין קינדער צו מתפלל זיין ביים הייליגן רבינ'ס ציון; איך וועל דארט מתפלל זיין פאר דיר אז דו זאלסט מצליח זיין.


שטארק  דיר און זיין ממשיך מיט דיין התמדת התורה; איך האב גרויס נחת יעדעס מאל ווען איך קום אין "כולל היכל הקודש" און איך זע ווי איר לערנט בהתמדה רבה. איך האף אז נאך אינגעלייט וועלן קומען לערנען אין כולל; אפילו די אינגעלייט וואס ארבעטן דורכן טאג זאל קומען כאטשיג פאר אביסל לערנען די הייליגע תורה, ווייל נאר דאס ביסל תורה וועט איבער בלייבן פון אונז.


איך קום יעצט פון יבניאל וואו איך האב געהערט פון די אינגעלייט אז מוהרא"ש האט זייער שטארק געוואלט אז יעדער איינציגער אינגערמאן זאל קומען לערנען – אפילו נאר אביסל.


דער עיקר זאלסטו זען צו לערנען מיט די בחורים הלכה למעשה; הייב אן מיט זיי "טור", נאכדעם זאלסטו לערנען מיט זיי אביסל "בית יוסף" כדי זיי צו אויסלערנען ווי אזוי מען לערנט א שטיקל "בית יוסף", אבער עס פעלט נישט אויס צו לערנען יעדע שטיקל וכו' כדי עס זאל זיי זיין אינטערעסאנט. קודם דארף מען זיי אריינגעבן די אפעטיט דערצו אז זיי זאלן הנאה האבן פונעם לימוד, און נאכדעם זאלסטו לערנען מיט זיי מחבר, רמ"א, טורי זהב און מגן אברהם ביז הלכה למעשה. עס פעלט אבער נישט אויס צו לערנען יעדע איינציגע שטיקל, מען דארף גיין מן הקל אל החמור.


איך וועל נאך רעדן מיט דיר פנים בפנים.


שטארק דיר און זיי ממשיך אין דיין עבודת ה' בבחינת מוסיף והולך.


...

#23 - וואויל איז דיר אז דו לערנסט בהתמדה
לימוד התורה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך וויל דיר באדאנקען פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז בזכות די צדקה זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


וואויל איז דיר אז דו לערנסט בהתמדה.


שטענדיג ווען איך קום אין שול זע איך דיר לערנען בהתמדה רבה, איך שטאלציר מיטן האבן אזעלכע תלמידים ווי דיר.


...

#22 - אנהויבן דעם טאג מיט א דף גמרא
הכרת הטוב, מוהרא"ש, לימוד התורה, גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישלח, י"ב כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


א גרויסן יישר כח פארן נעמען פון מיר צוויי קינדער פאר די פאר טעג אז איך זאל קענען גיין מיט מיין ווייב קיין ארץ ישראל און אויך צום רבי'נס ציון; איך בין אייך שטארק מכיר טובה אויף דעם, דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן נחת פון אייערע קינדער.


איר ווייסט אודאי אז אייער מאן האט אנגעהויבן צו לערנען אין כולל יעדן אינדערפרי פאר איין שעה - פון צען ביז עלעף אזייגער; איך האב אים געגעבן א גוטע חברותא וואס זאל לערנען מיט אים דעם דף גמרא יעדן טאג.


וויל איך אייך בעטן איר זאלט אים מחזק זיין און מעודד זיין ער זאל קומען יעדן אינדערפרי פאר די איין שעה; איר ווייסט דאך ווי שטארק מוהרא"ש האט פארלאנגט פון יעדן אינגערמאן אין יבניאל מען זאל קומען אין כולל האבן א שיעור אינדערפרי. אלע מפיצים אין יבניאל טוען אזוי, זיי הייבן אן דעם טאג מיט לימוד התורה און נאכדעם גייען זיי ארויס אויפן שלאכט פעלד מלחמה האלטן מיטן יצר הרע.


זאלט איר אים שטארקן ער זאל קומען לערנען וועט איר האבן הצלחה אין אלע אייערע עניינים.


איך ווארט צו הערן צי איר האט באקומען דעם בריוו.

#21 - גמרא מאכט ליכטיג, גמרא נעמט אוועק אלע טונקלקייטן
לימוד התורה, גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך ווארט נאך אלץ אויף דיין בריוו.


איך בענק מיר נאך די צייטן ווען דו פלעגסט מיר שרייבן יעדעס מאל ווען מען האט מסיים געווען א מסכתא אז דו האסט מסיים געווען נאך א מסכתא און נאך א מסכתא; איך האף אז דו לערנסט נאך יעדן טאג אביסל גמרא.


גמרא מאכט ליכטיג, גמרא נעמט אוועק אלע טונקלקייטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין כד.) אויפן פסוק (איכה ג, ו): "בְּמַחֲשַׁכִּים הוֹשִׁיבַנִי כְּמֵתֵי עוֹלָם", אָמַר רַבִּי יִרְמִיָּה זֶה תַּלְמוּדָהּ שֶׁל בָּבֶל, דאס גייט ארויף אויף תלמוד בבלי; לכאורה, ווי אזוי קען מען זאגן אויף די הייליגע גמרא אז דאס איז א טונקעלע זאך, א טויטע זאך? נאר מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, אז א מענטש זאגט: "עס איז מיר פינסטער", "עס איז מיר טונקל", "איך שפיר זיך ווי א טויטער מענטש", "עס גייט אריבער אויף מיר שווערע ביטערע נסיונות, עס איז ממש ביי מיר מקיום געווארן דעם פסוק 'בְּמַחֲשַׁכִּים הוֹשִׁיבַנִי כְּמֵתֵי עוֹלָם'", זאגט מען אים: "זֶה תַּלְמוּדָהּ שֶׁל בָּבֶל", נעם א גמרא תלמוד בבלי און הייב אן לערנען, הייב אן זאגן די אותיות התורה, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין דורכדעם וועט דיר ליכטיג ווערן און דו וועסט ווערן צוריק לעבעדיג.


טייערע ברודער ... נרו יאיר, איך האב דיר ליב און איך ווארט צו הערן פון דיר.

#20 - ענדיגט משניות צו די בר מצוה, מאכט א פשוטע שמחה
משניות, אידיש געלט, לימוד התורה, שמחות, בר מצוה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד הבחור הבר מצוה ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן א בריוו פון דיין טאטע נרו יאיר וואו ער שרייבט מיר אז דו גייסט מסיים זיין 'ששה סדרי משנה' אין די טאג פון דיין בר מצוה.


דערפאר וויל איך דיר מחזק זיין און שטארקן: אשריך! וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו גייסט אריין לעול המצוות מיט תורה און דו נוצט אויס דיינע יונגע יארן ווי עס דארף צו זיין.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנד.): "יַנְקוּתָא כְּלִילָא דְוַרְדָא", די שענסטע זמן פונעם מענטש זענען זיינע יונגע יארן, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות תשובה, סימן עג): "הָעַבְדוּת שֶׁאָדָם עוֹבֵד אֶת הַשֵּׁם בְּבַחֲרוּתוֹ כָּל יוֹם, עֶרְכּוֹ יָקָר מִשָּׁנִים רַבּוֹת שֶׁל עֲבוֹדָה לְעֵת זִקְנָתוֹ", יעדן טאג עבודת השם אין די יונגע יארן איז חשוב'ער פון עטליכע יארן עבודת השם אויף דער עלטער.


זאלסט זיך שטארקן און לערנען יעדן טאג ח"י פרקים משניות; עס איז נישט קיין שווערע זאך צו טון - בפרט פאר א יונגע בחור, אויב מען היט די צייט קען מען דאס באווייזן. אז עס איז שווער צו טון ברציפות קען מען דאס אנטיילן אין דריי חלקים;  צופרי - זעקס פרקים, נאכמיטאג - זעקס פרקים און ביינאכט - זעקס פרקים, צוזאמען איז דאס אכצן פרקים.


אויך זאלסטו דאווענען שחרית מנחה מעריב דיקא אין א סידור און שטיין אויף איין פלאץ.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט שכל צו מאכן א פשוט'ע אידישע שמחה מיט א אידיש'ן טעם, נישט ווי די עשירים וואס מאכן משוגע אלעמען צו מאכן טייערע שמחות. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב, סימן סד) אז אלע עשירים זענען רובם ככולם משוגעים; דאס זעט מען ממש בחוש ווען זיי מאכן שמחות ווי פאר אביסל כבוד המדומה מאכן זיי זיך צו נאר פאר אלעמען, וואויל איז דיר אז דו געבסט אכטונג אויף דיין טאטע'נס געלט.


זיי געזונט.

#19 - א מענטש איז נישט א מאשין
בחור, משניות, לימוד התורה, הדרכות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי זיך נישט מבלבל פון דעם אז דו קענסט זיך נישט מסדר זיין צו לערנען יעדן טאג די זעלבע מאס. איין טאג לערנסטו אפאר פרקים משניות, דעם אנדערן טאג נאר איין פרק וכו'; זיי דיך נישט מבלבל דערפון, דו זאלסט ווייטער לערנען אויף דיין וועג.


וויסן זאלסטו אז א מענטש איז נישט א מאשין וואס מען שטעלט אן און עס פראדוצירט יעדן טאג די זעלבע; יעדער מענטש איז אנדערש. איינער האט מער צייט דער אנדערער איז מער פארנומען, דער עיקר דארף מען ארויס כאפן צייט צו לערנען.


טייערער ... נרו יאיר, נוץ אויס דיינע יונגע יארן. יעצט איז די שענסטע יארן וואס מען קען אויסנוצן צו לערנען און דאווענען; אמת טאקע עס איז זייער שווער פאר א בחור ווי לאנג מען איז אליינס און מען האט נאך נישט חתונה געהאט, אבער פון די אנדערע זייט האסטו נאך נישט דעם עול הפרנסה, דו קענסט זיצן און לערנען אן קיין שום שטער.


שטארק דיר בלימוד התורה; תורה האט א כח ארויס צו שלעפן דעם מענטש פון אלע טומאות. אפילו ווען מען פאלט אראפ אין עבירות איז דער כח פון תורה שטערקער און עס וואשט אפ דעם מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#18 - זיי ממשיך צוזאמנעמען געלט פאר'ן כולל
כולל, צדקה, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר.


איך וויל דיר מחזק זיין אז דו זאלסט ווייטער ממשיך זיין צו גיין נאך געלט פאר אונזער כולל.


עס איז כדאי דו זאלסט אריין בליקן אין כולל זען ווי פלייסיג די אינגעלייט לערנען; זיי הייבן אן דעם טאג מיטן דף גמרא. אזוי האט מוהרא"ש אויסגעשטעלט דעם סדר היום אינעם כולל אין יבניאל, מען זאל אנהייבן מיט דעם דף גמרא, דאס לערנט מען פון צען ביז עלף אזייגער, נאכדעם לערנט מען הלכות שבת; פארמיטאג לערנט מען שכירות וקבלנות און אמירה לעכו"ם ביז איינס אזייגער, דערנאך פון צוויי ביז פיר לערנט מען די סימנים הקטנים פון הלכות שבת. אז עס מאכט זיך דיר א טאג וואס איז נישט דא קיין ארבעט איז כדאי דו זאלסט אריין בליקן זען ווי פלייסיג די אינגעלייט לערנען.


דער כולל איז מיר ווי א מתנה פונעם אייבערשטן פארן אנגיין מיט די ישיבה טראץ אלע שוועריקייטן.


יעצט האט מען צוגעלייגט נאך א לימוד פון פינף ביז זעקס אזייגער; דעמאלט לערנט מען יורה דעה חלק ב' - הלכות טהרה.


איך וויל יעצט אריין ברענגען נאך אינגעלייט וואס זאלן לערנען הלכה און גמרא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע ענינים.

#17 - גיי אין כולל כאטש פאר איין סדר
כולל, לימוד התורה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


ענדערש זאלסטו קומען לערנען אין כולל ווי צו גיין ליידיג.


מיר האבן יעצט צוגעלייגט נאך א שיעור אין כולל פון פינף ביז זעקס אזייגער וואס דעמאלט לערנט מען הלכות טהרה - יורה דעה חלק ב'; איך וועל מיך זייער פרייען אויב דו וועסט זיך איינשרייבן אין כולל כאטשיג פאר די שעה וואס דו ארבעטסט נישט.


געדענק וואס דער רבי זאגט: "אביסל איז אויך גוט"; אז מען לעבט מיט דעם ווארט קומט מען אן אסאך מער ווי די וואס ווילן נאר אנקומען אסאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#16 - מחזק די אינגעלייט פון כולל
כולל, לימוד התורה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע כולל אינגעלייט "תלמידי היכל הקודש" נרם יאיר.


וויסן זאלט איר אז ביי מיר איז דער כולל ווי א מתנה פונעם אייבערשטן אויף די צען יאר וואס מיר האבן די ישיבה, און מיר האבן זיך דערהאלטן טראץ אלע שוועריקייטן וואס מיר זענען אריבער.


געלויבט דעם אייבערשטן אז מען איז אריין אינעם צווייטן זמן וואס איר זענט זוכה צו זיצן אין די ד' אמות של הלכה; ביים אייבערשטן איז חשוב די ד' אמות של הלכה מער פון אלעס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח.): אויפן פסוק (תהילים פז, ב): "אֹהֵב ה' שַׁעֲרֵי צִיּוֹן מִכֹּל מִשְׁכְּנוֹת יַעֲקֹב", אז דער אייבערשטער האט ליב ווען מען לערנט הלכה מער ווי אלע אנדערע לימודים.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז מען האט צוגעלייגט נאך א שיעור בהלכה, אז איר לערנט פארנאכטס יורה דעה חלק ב - הלכות טהרה.


איך וויל זייער שטארק פארברייטערן די כולל אז נאך אינגעלייט זאלן קומען אין כולל לערנען הלכה און גמרא; איך וועל מחזק זיין די אינגעלייט וואס ארבעטן נישט דורכן גאנצן טאג זיי זאלן זיך איינשרייבן אין כולל אפילו פאר איין סדר, ווייל ביים רבי'ן איז געווען א יסוד לערנען הלכה (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן כט).

#15 - קוק נאר אויף דיר אליין, וועסטו האבן חיזוק אויפ'ן סדר דרך הלימוד
חברים, לימוד התורה, לצנות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו דארפסט פון מיר חיזוק?! קוק זיך אן וועסטו האבן חיזוק. דו ביסט קוים מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן און אין א קורצע צייט האסטו שוין זוכה געווען צו מסיים זיין מסכת ברכות פון תלמוד בבלי; וואס איז שייך א גרעסערע חיזוק אויפן 'סדר דרך הלימוד' ווי דו זאלסט זיך אליינס אנקוקן?!


מען קען דורך לעבן א גאנץ לעבן אן אפילו איין מאל ענדיגן א מסכתא, ווער רעדט נאך פון ששה סדרי משנה, אבער ווי נאר מען איז זוכה אוועקצולייגן אלע חכמות און מען הייבט אן לערנען אויפן סדר דרך הלימוד, לערנט מען דורך די גאנצע תורה אין א קורצע צייט.


קוק נישט אויף קיינעם, דער עיקר זאלסטו קוקן אויף זיך אליינס; מענטשן קען מען אפנארן, מענטשן קיין מען אויספאפן. מען קען אויסקוקן ווי א חסידי'שער אינגערמאן, א חשוב'ער איד, אבער דער אמת ווייסט נאר דער אייבערשטער, אז מען איז דורך געפוילט מיט שמוץ. זע ווי נאר דער רבי רעדט צו דיר; ער האט א שפראך צו אלעמען, ער ווייזט פאר יעדען איינעם א וועג ווי אזוי צוריק צו קומען צום אייבערשטן - דורך לערנען די הייליגע תורה.


זאלסט נישט מיינען אז דער יצר הרע וועט דיר אזוי שנעל אפלאזן; ער איז נישט מסכים צו פארלירן א קאסטומער אזוי שנעל. דערפאר וועט ער דיר מחליש דעת זיין, ער וועט זיך פארשטעלן אין כל מיני מענטשן אבי דו זאלסט אפלאזן דעם רבי'ן.


ווער נישט נתפעל פון דיינע כלומר'ישע חברים, בפרט פון דער וואס זוכט אזוי אויפצוטון לשם שמים, עס גייט אים אין לעבן אז דו 'זאגסט' משניות, ער קען נישט צו קוקן ווי דו 'זאגסט' גמרא, ער ברענגט דיר ראיות פון שלחן ערוך הרב הלכות תלמוד תורה אז מען איז נישט יוצא ביי תורה שבעל פה אויב מען זאגט, זאל ער דיר ווייזן וואס ער ברענגט דארט ווייטער (שלחן ערוך הרב הלכות תלמוד תורה סימן ב, סעיף י): "לִלְמוֹד פַּעַם אַחַת כְּסֵדֶר כָּל הַתַּלְמוּד בַּבְלִי וִירוּשַׁלְמִי וּמְכִילְתָּא וְסִיפְרָא וְסִפְרִי וְתּוֹסֶפְתּוֹת וְכָל הַמִּדְרָשִׁים מִתַּנָּאִים וְאֲמוֹרָאִים שֶׁכָּל דִּבְרֵיהֶם הִיא תּוֹרָה שֶׁבְּעַל פֶּה שֶׁנִּתְּנָה לְמשֶׁה מִסִּינַי כְּמוֹ רַבּוֹת וְתַּנְחוּמָא וּפְּסִיקְתּוֹת וְכַיּוֹצֵא בָּהֶן וּמִדְרָשֵׁי רַשְׁבִּ"י עַל כֻּלָּן כְּדֵי שֶׁיּוּכַל לִגְמוֹר כָּל הַתּוֹרָה שֶׁבְּעַל פֶּה כֻּלָּהּ פַּעַם אַחַת בְּחַיָּיו, לְקַיֵים מִצְוַת שָׁמוֹר תִּשְׁמְרוּן אֵת כָּל הַמִּצְוָה וְגוֹ' כְּמוֹ שֶׁנִּתְבָּאֵר לְמַעְלָה, וְאַף שֶׁיִּשְׁכַּח הַכֹּל הֲרֵי לֶעָתִיד לָבֹא יַזְכִּירוּהוּ כָּל לִמּוּדוֹ שֶׁשָּׁכַח", און נאכדעם (סעיף יג): "יֵשׁ לְאָדָם לַעֲסֹק בְּכָל הַתּוֹרָה גַם בִּדְבָרִים שֶׁלֹא יוּכַל לְהָבִין, וּלְעָתִיד לָבֹא יִזְכֶּה לְהָבִין וּלְהַשִּׂיג כָּל הַתּוֹרָה שֶׁעָסַק בָּהּ בָּעוֹלָם הַזֶּה וְלֹא הִשִּׂיגָהּ מִקֹּצֶר דַּעְתּוֹ", א מענטש זאל כאטשיג איין מאל אין לעבן דורך זאגן די גאנצע תורה אפילו ער פארשטייט נישט, אזוי וועט ער זוכה זיין צו פארשטיין אויבן אין הימל ווען דער אייבערשטער וועט לערנען מיט זיין נשמה.


עס איז נישט דא קיין צייט צו ענטפערן פאר לצים; געדענק וואס שלמה המלך זאגט (משלי ט, יב): "אִם חָכַמְתָּ - חָכַמְתָּ לָּךְ", אויב ביסטו קלוג - ביסטו קלוג פאר דיר, "וְלַצְתָּ - לְבַדְּךָ תִשָּׂא", און אויב מאכסטו ליצנות - מאכסטו פון דיר אליין ליצנות; ווען איינער מאכט ליצנות פונעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד, מאכט ער נישט ליצנות פון רבי'ן, ער מאכט ליצנות פון זיך אליינס. ווייל ווען עס וועט קומען דער מלאך מיט די טויזנט אויגן און אים אהיים רופן וועט גארנישט ניצן; ער וועט קענען שרייען און וויינען אבער ער וועט אוועק גיין פון די וועלט נאקעט, ער וועט נישט וויסן וואס צו טון פאר בושה ווען מען וועט אים פרעגן: "עֲרֹךְ מִקְרָא שֶׁקָרִיתָ"; "עֲרֹךְ מִשְׁנָה שֶׁשָׁנִיתָ"; ער וועט בלייבן מיט אן ארויסגעשטעקטן צינג, ווידעראום דער וואס האט יא געפאלגט דעם רבי'ן און געלערנט פלייסיג אויפן סדר דרך הלימוד, ביי אים וועט זיין (משלי לא, כה): "וַתִּשְׂחַק לְיוֹם אַחֲרוֹן - ער וועט לאכן ביים לעצטן טאג.


מאך דיך נישט וויסנדיג פון די אלע וואס לאכן און שפעטן אפ פון דיין לערנען; די וועלט זאגט: "לאכן, לאכט דער וואס לאכט צום לעצט"; ווער לאכט באמת? דער וואס לאכט ביים סוף. ווען איינער מאכט אוועק דעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד, ער לאכט אפ דערפון און מאכט ליצנות: "עס הייסט נישט געלערנט", הגם יעצט קען מען נאך נישט לאכן אבער ווען עס וועט קומען דעם לעצטן טאג, דעמאלט וועט מען קענען לאכן, ווייל מען גייט צוריק צום אייבערשטן אנגעפילט מיט תורה - צענדליגער מאל מסיים געווען ששה סדרי משנה; בבלי; ירושלמי; תוספתא; רמב"ם; טור; שלחן ערוך; זוהר; תיקוני זוהר און אלע מדרשים; דעמאלט וועט זיין א גרויס געלעכטער, ביי יענעם וועט נעבעך מקוים ווערן (רות א, כא): "אֲנִי מְלֵאָה הָלַכְתִּי, וְרֵיקָם הֱשִׁיבַנִי", וואס דאס גייט ארויף אויף א מענטש וואס ער האט נישט אויסגענוצט זיינע יארן, וואס דאן קלאגט די נשמה: "אֲנִי מְלֵאָה הָלַכְתִּי", איך בין אראפ געקומען אנגעפילט מיט כל התורה כולה, אבער: "וְרֵיקָם הֱשִׁיבַנִי", איך גיי צוריק ליידיג.


וועגן קומען צו פארן צו מיר אויף שבת וכו', איך מיין אז עס פעלט נישט אויס, מען קען זיין פון דער ווייטנס און זיין מער מקושר ווי די וואס דרייען זיך אונטער די פוס. עס איז נישט דא וואס צו זען דא, מיר האבן דא א קאך וואו מען קאכט גוטע עסן און מען טיילט דאס אויס אין די גאנצע וועלט; די עסן איז אזוי געשמאק און בא'טעמ'ט אז מען קען לעבן פון דעם א גוט לעבן. וועט איינער זאגן: "איך מוז זען די קאך וואו מען קאכט די עסן, איך מוז זען דעם קעכער וואס קאכט די עסן", קען זיין אז ער וועט קומען אין קאך און זען ווי דער קעכער גייט אנגעטון מיט א שמוציגן כאלאט און ווי דער קאך זעט אויס וועט ער נאר האבן קשיות וכו', ענדערש נעם די דיבורים און שכל און לעב מיט דעם.


וואס איז דער חילוק צווישן דעם רבי'ן און אנדערע רבי'ס? דער רבי געבט דיר א וועג דו זאלסט קענען לעבן אפילו ווען דו שטייסט נישט נעבן רבי'ן וד"ל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

#14 - ווי אזוי צו לערנען גמרא ווען ס'דא פארשידענע גירסאות
שאלות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וירא, י"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד .. נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו זען ווי פלייסיג דו לערנסט ש"ס כסדרן אויפן 'סדר דרך הלימוד' פונעם הייליגן רבי'ן. מיר האבן מקבל פון הייליגן רבי'ן אז ער האט געזאגט: "ווען מען ענדיגט ש"ס איז מען ממשיך אויף זיך א צלם אלקים"; זאלסטו זען אויסצונוצן דיינע יונגע יארן מיט לערנען און דאווענען, וועסטו זוכה זיין אויס צו וואקסן אן ערליכער איד.


דאס וואס דו פרעגסט אז ווען דו לערנסט און דו זעסט אין די הגהות וציונים אנדערע גרסאות, צי דו זאלסט זאגן די ווערטער ווי עס שטייט אין די גמרא אדער די אנדערע גרסאות; ווען דו ביסט גורס גמרא זאלסטו זאגן אזוי ווי עס שטייט אין די גמרא און זיך נישט מבלבל זיין פון אנדערע גרסאות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

#13 - דורכגיין אלע ספרים - ווי אזוי צו פירן א בית המדרש היכל הקודש
בית המדרש, היכל הקודש, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, ב' דראש חודש מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט מיר ממש מחי' געווען מיט דיין בריוו וואו דו שרייבסט אלע דיינע סיומים, צווישן זיי אז דו האסט פאר יאר מסיים געווען חמשה חומשי תורה מיט רש"י און אור החיים הקדוש, און דאס יאר האסטו אנגעהויבן צו לערנען וועכנטליך דעם פירוש "כלי יקר".


דו פירסט זיך ווי א תלמיד 'היכל הקודש'; גענוי אזוי האט אונז מוהרא"ש געלערנט, מען זאל נעמען יעדעס יאר אן אנדערן פירוש, אזוי קען מען זוכה זיין צו מקיים זיין די ווערטער פונעם הייליגן רבי'ן וואס האט אונז געזאגט (שיחות הר"ן, סימן כח): "רָאוּי לָאָדָם, שֶׁיַּעֲבֹר וְיֵלֵךְ בְּזֶה הָעוֹלָם בְּכָל הַסְּפָרִים הַקְּדוֹשִׁים, וְלִלְמֹד כֻּלָּם, כְּדֵי שֶׁיִּהְיֶה בְּכָל מָקוֹם", עס איז גוט פארן מענטש דורך צו לערנען יעדן ספר וואס איז דא, כדי מען זאל קענען זאגן אז מען איז געווען אין יעדן פלאץ, "כְּמוֹ שֶׁנִּמְצָא הַשָּׂרִים הַגְּדוֹלִים, שֶׁהוֹלְכִים וְעוֹבְרִים בַּמְדִינוֹת וּמוֹצִיאִים הוֹצָאוֹת רַבּוֹת עַל זֶה כְּדֵי שֶׁיּוּכַל אַחַר כֵּן לְהִתְפָּאֵר וְלוֹמַר שֶׁהָיָה בַּמְּדִינוֹת", אזוי ווי מען זעט ביי די גרויסע שרים וואס פארן ארום די גאנצע וועלט, זיי געבן אויס אויף דעם זייער אסאך געלט, אלץ נאר כדי זיי זאלן זיך קענען נאכדעם בארימען פאר אלעמען וואו זיי זענען אלץ געווען, "כְּמוֹ שֶׁדֶּרֶךְ הַשָּׂרִים לְהִתְפָּאֵר וְלוֹמַר: 'הָיִיתִי בְּוַרְשָׁא' וְכַיּוֹצֵא בָּזֶה", אזוי ווי די גרויסע שרים האלטן זיך גרויס "איך בין געווען אין ווארשא" און נאך, "כְּמוֹ כֵן רָאוּי שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם בָּעוֹלָם הַזֶּה בְּכָל מְקוֹמוֹת הַקְּדוֹשִׁים שֶׁל הַתּוֹרָה, כְּדֵי שֶׁיּוּכַל לְהִתְפָּאֵר בָּעוֹלָם הַבָּא שֶׁהָיָה בְּכָל מָקוֹם, דְּהַיְנוּ בְּכָל הַסְּפָרִים הַקְּדוֹשִׁים כַּנַּ"ל", דאס זעלבע דארף א מענטש לערנען אלע ספרים אז ער זאל זיך קענען בארימען אויף יענע וועלט: "איך האב אלעס געלערנט, איך בין געווען איבעראל"; "וּלֶעָתִיד, בָּעוֹלָם הַבָּא מַזְכִּירִין אוֹתוֹ כָּל מַה שֶּׁלָּמַד בָּעוֹלָם הַזֶּה", און אויף יענע וועלט דערמאנט מען פארן מענטש אלעס וואס ער האט געלערנט אויף דער וועלט.


מוהרא"ש פלעגט אסאך מאנען און פארלאנגען פון תלמידי היכל הקודש מען זאל מקיים זיין דעם שיחה, מען זאל כאטש איין מאל אין לעבן ענדיגן חמשה חומשי תורה מיט אלע פירושים. מען זאל נעמען יעדעס יאר אן אנדערן פירוש, אדער אפילו אז מען קען נישט ענדיגן דעם גאנצען פירוש יעדע וואך זאל מען זיך אנצייכענען א סימן ביי יעדע שטיקל וואס מען לערענט, אזוי וועט מען במשך השנים אלעס קענען מסיים זיין.


שטארק דיר און זיי ווייטער ממשיך צו מחזק זיין אנשי שלומינו; אשריך ואשרי חלקיך אז דו ביסט זוכה צו זיין א שמש ביים רבי'ן, יעדן טאג וואס מיר זענען משמש דעם רבי'ן איז דאס פאר אונז א זכיה לנצח נצחים.


פארלערנען אין רבינ'ס בית המדרש איז נישט קיין כיבוד - אזוי אויך דאווענען פארן עמוד; אז עס קומט א גאסט זאלסטו אים מכבד זיין מיט אן עליה לתורה, אבער דאווענען פארן עמוד איז א גרויסער אחריות, מען קען נישט מטריח זיין דעם ציבור וכו'. זאלסט שטעלן קביעות'דיגע בעלי תפילה וואס דאווענען נישט שנעל און אויך נישט שטייט אז מענטשן זאלן דאווענען מיט א חיות און געשמאק.


דאס זעלבע איז מיט פארלערנען ביי שלש סעודות; דאס איז נישט קיין כיבוד, עס איז א גרויסער אחריות, ווייל די אלע וואס קומען אין רבינ'ס שול זענען צעבראכן אויף שברי שברים, זיי ווארטן א גאנצע וואך צו הערן אביסעלע חיזוק, זיי דארפן נישט קיין תורות און רמזים אויף די פרשה, זיי ווארטן צו הערן פשוט'ע דיבורים; דעריבער זאלסטו קיינעם נישט מכבד זיין מיט פארלערנען, דאס זעלבע מיטן דאווענען פארן עמוד.


דאס זעלבע איז מיט הגבהת התורה; דאס איז נישט קיין כיבוד. נישט יעדער ווייסט ווי אזוי מען הייבט אויף דעם ספר תורה און עס קען ארויס קומען א בזיון פאר די תורה, קוק וואס דער רמב"ן זאגט אויפן פסוק (דברים כז, כו): "אָרוּר אֲשֶׁר לֹא יָקִים אֶת דִּבְרֵי הַתּוֹרָה הַזֹּאת לַעֲשׂוֹת אוֹתָם וְאָמַר כָּל הָעָם אָמֵן", דאס גייט ארויף אויף דער וואס גייט הגבהה מיט די תורה נישט ווי עס דארף צו זיין; דעריבער זאלסטו געבן פאר א קביעות'דיגע מענטש, איינער וואס איז א בעל כח און ווייסט ווי אזוי צו מכבד זיין די תורה.


שטארק דיר ביתר שאת וביתר עוז, ויהי חלקי עמך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#12 - א זכיה פארצולערנען תורה פאר אידן
חנוכה, שלום בית, לימוד התורה

בעזהשי"ת - יוֹם א' פַּרְשַׁת וַיֵּשֶׁב, שְׁנַת תשע"ה לפ"ק


לְכָבוֹד מֵיין טַייעֶרֶע ... נ"י


דִי אִינְגֶעלַייט זָאגְן מִיר כְּסֵדֶר אַז זֵיי זֶענֶען זִיך מַמֶשׁ מְחַיֶה מִיט דַיין שִׁיעוּר גְמָרָא וָואס דוּ לֶערְנְסְט פָאר יֶעדֶע נַאכְט. דֶערְפַאר דַארְפְסְטוּ זַיין זֵייעֶר פְרֵיילִיך אַז דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט דִיר גֶעגֶעבְּן דִי זְכִיָה צוּ פָארְלֶערְנֶען תּוֹרָה, לִלְמוֹד וּלְלַמֵּד לִשְׁמוֹר וְלַעֲשׂוֹת. אוּן אִיך הָאבּ הַנָאָה כְּסֵדֶר צוּ הֶערְן פוּן דִיר נָאך אַ סִיוּם אוּן נָאך אַ סִיוּם, אַז דוּ לֶערְנְסְט תּוֹרָה, וַוייל נָאר תּוֹרָה מַאכְט פְרֵיילִיך אוּן גְלִיקְלִיך. וֶוען אַ מֶענְטְשׁ לֶערְנְט נִישְׁט קֵיין תּוֹרָה, אֲפִילוּ עֶר הָאט אַסַאך גֶעלְט אִיז עֶר אַן אָרֶעמַאן, אָבֶּער וֶוער עֶס לֶערְנְט תּוֹרָה אֲפִילוּ מִתּוֹך הַדְחַק - עֶר אִיז רַייך.


... טַייעֶרֶער, יֶעצְט חֲנוּכָּה וֶוען דוּ צִינְדְסְט דִי מְנוֹרָה, זֶעץ דִיך אַוֶועק קֶעגְן דִי הֵיילִיגֶע לִיכְט אוּן זַיי זִיך מִתְבּוֹדֵד אוּן שְׁמוּעֶס מִיטְן בַּאשֶׁעפֶער פָּנִים בְּפָנִים, אַה! אַ מְחַיֶה וִוי אַ מֶענְטְשׁ קֶען זִיך אָפְּלֶעבְּן אַ זִיס לֶעבְּן אוּן זַיין דָבוּק צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אָן דֶעם וָואס אֵיינֶער זָאל וִויסְן דֶערְפוּן.


קוּק צוּ וָואס דֶער רֶבִּי בְּרֶענְגְט אוּנְז, אַשְׁרֵינוּ מַה טוֹב חֶלְקֵינוּ אַז מִיר זֶענֶען אִין אַזַא הֵיכָל הַקוֹדֶשׁ, וואוּ דִי פָּשׁוּט'סְטֶער אִיד אִיז צוּגֶעקְלֶעבְּט צוּם בַּאשֶׁעפֶער וְכוּ'.


מַאך פְרֵיילִיך אִין שְׁטוּבּ; מֶען דַארְף זַיין אוֹיבְן, אוּן אִין דִי זֶעלְבֶּע צַייט זַיין אוּנְטְן, פוּן אֵיין זַייט לֶערְנֶען אוּן דַאוֶוענֶען אוּן בְּרֶענֶען צוּם בַּאשֶׁעפֶער, אוּן פוּן דִי צְוֵוייטֶע זַייט הֶעלְפְן דִי וַוייבּ מִיט דִי וִוירְטְשַׁאפְט אוּן זַיין דָא וְכוּ'.


פוּן דַיין רֹאשׁ יְשִׁיבָה וָואס שְׁטָאלְצִירְט מִיט אַזַא תַּלְמִיד וִוי דִיר.

#11 - מיט תורה האט מען א גוט לעבן
לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו ערב שבת.


איך האב זיך מורא'דיג מחי' געווען צו הערן אז דו שטארקסט זיך מיטן רבינ'ס ווערטער, און דו ביסט ווייטער ממשיך צו לערנען יעדן טאג אביסל תורה; דו שרייבסט אז דו גייסט מסיים זיין די צווייטע מאל ששה סדרי משנה, אשריך בעולם הזה וטוב לך לעולם הבא!


אין די תורה ליגט אלעס גוטס; אז מען לערנט די הייליגע תורה איז מען זוכה צו האבן א גוט לעבן, און מען ווערט אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


דו האסט מיר ממש מחי' געווען מיט די פאר ווערטער וואס דו האסט מיר געשריבן, ווייל עס איז שוין צען יאר וואס דער אייבערשטער האט מיר געגעבן די זכיה צו לערנען מיט תלמידים, און ווען מען הערט צוריק פון אינגעלייט ווי מען שטארקט זיך, אפילו מען ארבעט שווער צו ברענגען פרנסה - דאך לערנט מען יעדן טאג אביסל חומש, משניות וכו'; מען שטארקט זיך מיט די אלע דרשות וואס מען האט געהערט אין די יונגע יארן אין ישיבה, דאס געבט כח ווייטער צו לערנען מיט פרישע תלמידים.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן שפע, זאלסט זוכה זיין אויפצושטעלן א שיינע שטוב צוזאמען מיט דיין ווייב תחי', אמן.

#10 - קומען צום שיעור גמרא, נישט רעדן ביים דאווענען
תפילה והתבודדות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תשע"ח לפ"ק


 


לכבוד ... נרו יאיר


א שאד אויף דיר אז דו קומסט נישט אינדערפרי לערנען דעם דף גמרא; מוהרא"ש זאגט: "אז מען לערנט א בלאט גמרא אינדערפרי, דאס איז דער חיות פונעם טאג, דאס ברענגט שפע אויפן מענטש, און דאס מאכט מען זאל זיין דבוק צום אייבערשטן".


איך האב דיר שוין געזאגט א לאנגע צייט צוריק אז אויב דו וועסט זיך מקבל זיין נישט צו שמועסן ביים דאווענען פון אנהייב ביזן סוף וועסטו האבן פרנסה בריווח; זעט אויס אז שמועסן ביים דאווענען איז דיר וויכטיגער ווי אהיים ברענגען ברויט פאר דיין ווייב און קינדער. זיי נישט נאריש, נעם זיך פאר פון היינט נישט צו רעדן ביים דאווענען וועסטו זען ווי דו וועסט האבן פרנסה בריווח.


איך ווארט דיר צו זען אינדערפרי ביי די גמרא שיעור.

#9 - לערן פלייסיג, און היט דיינע אויגן
בחור, לימוד התורה, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן ווי פלייסיג דו לערנסט; אויך האב איך הנאה דיר צו זען אין ישיבה לערנען.


אסאך מאל קום איך אריין פארטאגס אין ישיבה, די בית המדרש איז נאך ליידיג, און נאר דו זיצט און לערנסט; דאס איז מיין גרעסטע נחת און פרייד - צו זען ווי מיינע תלמידים לערנען די הייליגע תורה.


נעם דעם דף גמרא וואס מיר לערנען יעדן טאג און חזר דאס אפאר מאל איבער, אזוי וועט מקוים ווערן ביי דיר (פסחים נ.): "אַשְׁרֵי מִי שֶׁבָּא לְכַּאן וְתַּלְמוּדוֹ בְּיָדוֹ"; ווען מען וועט ענדיגן די מסכתא וועסטו האבן די מסכתא אין דיין האנט.


יעצט ווען מיר געפונען זיך אין די זומער טעג דארף מען זיין זייער פארזיכטיג ווען מען גייט אין גאס; מען דארף זיך שטענדיג היטן די אויגן, אבער יעצט אין די זומער טעג זאלסטו מער אכטונג געבן ווען דו גייסט אין גאס נישט אויפצוהייבן דיינע אויגן. דו ביסט נאך א יונגער בחור, דו ביסט נאך ריין; אז דו וועסט אכטונג געבן אויף דיינע ריינע אויגן וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק.


פאר דו גייסט ארויס אין גאס זאלסטו לייגן דיין האנט אויף די מזוזה און בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער! העלף מיר איך זאל נישט נכשל ווערן מיט קיין איין שלעכטע קוק; געב מיר כח זיך צו היטן מיינע אויגן".


ווייז דעם בריוו פאר דיין ברודער ... נרו יאיר, זאג אים ער זאל מיר אויך שרייבן.

#8 - מיט א שטארקע אמונה וועסטו ארויסקריכן פון דיין צרה
תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ז אייר, ל"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס גייט נישט אריבער א טאג וואס איך בעט נישט פאר דיר, דיין ווייב און קינדער.


ווער איז מיר אזוי נאנט צום הארצן ווי דו און דיין משפחה, דו ביסט דאך ביי מיר ווי א קינד; איך גלייב אז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן און דו גייסט איין טאג ארויס קריכן פון דיין צרה. און אויב דו און דיין ווייב וואלטן געגלייבט אז די ישועה איז שוין גאר נאנט, וואלט איר שוין לאנג ארויס פון דעם פלאנטער.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצג): "דַּע שֶׁהַמַּחֲשָׁבָה יֵשׁ לָהּ תֹּקֶף גָּדוֹל, וְאִם יְחַזֵּק וִיגַבֵּר מַחֲשַׁבְתּוֹ עַל אֵיזֶה דָּבָר שֶׁבָּעוֹלָם, יוּכַל לִפְעֹל שֶׁיִּהְיֶה כַּך", די מחשבה איז זייער א שטארקע זאך, און אויב א מענטש לייגט אריין זיין מחשבה אין א געוויסע זאך, וועט ער ברענגען די זאך צו זיך, סיי לטוב און סיי פארקערט חס ושלום, "וַאֲפִילּוּ אִם יְחַזֵּק מַחֲשַׁבְתּוֹ מְאֹד שֶׁיִּהְיֶה לוֹ מָמוֹן, בְּוַדַּאי יִהְיֶה לוֹ, וְכֵן בְּכָל דָּבָר", און אפילו אויב דער מענטש וועט אריין לייגן זיין מח מחשבה אין געלט וועט ער האבן געלט, און אזוי איז ביי יעדע זאך, אויב א מענטש טראכט א גאנצן צייט א געוויסע מחשבה וועט ער אנקומען צו דעם.


דערפאר האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן ח): "כְּשֶׁלּוֹמְדִין מִלֵּי דְּפוּרְעָנוּתָא (כְּגוֹן כְּשֶׁלּוֹמְדִין הִלְכוֹת אֲבֵלוּת וְכַיּוֹצֵא) אֵין לְעַיֵּן שָׁם הַרְבֵּה", ווען מען לערנט הלכות אבילות זאל מען זיך נישט אריין טון צו שטארק דערין, "כִּי אֵין צְרִיכִין לְהַעֲמִיק הַמַּחֲשָׁבָה בִּמְקוֹמוֹת כָּאֵלּוּ. כִּי הַמַּחֲשָׁבָה יֵשׁ לָהּ תֹּקֶף גָּדוֹל", עס איז נישט גוט מען זאל טראכטן שלעכטס, ווייל די מחשבה האט א שטארקע קראפט אויפן מענטש, "וְעַל־כֵּן צְרִיכִין לַעֲבֹר בִּמְהִירוּת מְקוֹמוֹת כָּאֵלּוּ", דעריבער זאגט דער רבי איז נישט גוט צו טראכטן שלעכטע מחשבות, ווייל דאס קען ברענגען שלעכטס.


ווען מען לעבט מיט בטחון, מען פארלאזט זיך אויפן אייבערשטן דעמאלט האט מען נישט קיין שום פחדים, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בטחון, סימן א'): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ בִּטָּחוֹן, אֵין לוֹ שׁוּם פַּחַד", ווער עס האט בטחון האט נישט קיין פחדים פון קיינעם; ווייל ער ווייסט אז דער אייבערשטער איז מיט אים, ביי אים און נעבן אים און ער ליגט אין זיינע הענט, אזוי ווי דוד המלך זאגט (תהלים קלא, ב): "כְּגָמֻל עֲלֵי אִמּוֹ כַּגָּמֻל עָלַי נַפְשִׁי", איך בין ווי א קינד וואס פארלאזט זיך אויף די מאמע אן קיין שום דאגות און אן קיין שום פחדים.


איי וועסטו פרעגן וואס וועט זיין ביז דער אייבערשטער וועט העלפן? ביז דער אייבערשטער וועט העלפן וועט אויך דער אייבערשטער העלפן; דער אייבערשטער שיקט נישט א צרה פאר א מענטש נאר אז דער מענטש קען עס דערהייבן.


שטארק דיך מיט אלע דיינע כוחות און שטארק דיין ווייב; מיין נישט אז איך פארשטיי דיר נישט, איך ווייס זייער גוט וואס דו גייסט אריבער. מיין הארץ איז צעריסן פאר דיר, עס שטעכט מיר אין הארץ דיין צרה, אבער אויפגעבן איז נישט קיין עצה; אז דו וועסט זיך דערהאלטן וועסטו ארויסקריכן פון דעם.


איך האף אז דו לערנסט דיינע שיעורים יעדן טאג; אביסל חומש רש"י, אביסל משניות און לכל הפחות א דף גמרא. ווען מענטשן וואלטן געוואוסט ווי גוט עס איז זיך צו באהאלטן אין די תורה וואלטן אלע געלערנט תורה, בפרט אז מען האט דעם סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) איז דאך נישט דא קיין בעסערע זאך אויף דער וועלט.


וואס האט דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי געטון ווען עס איז ארויס אויף אים א גזירה און מען האט אים געוואלט הרג'נען? דערציילט די גמרא (שבת לג:): "אֲזַל הוּא וּבְרֵיהּ טָשׁוּ בֵּי מִדְרָשָׁא", ער האט זיך באהאלטן אין שול מיט זיין זון רבי אלעזר; זעט מען פון דעם אז אויב מען וויל זיך באהאלטן ווען מען האט א צרה קען מען זיך נאר באהאלטן ביים אייבערשטן און ביי די תורה.


נאכאמאל, איך בין זיכער אן קיין שום ספק אז דו וועסט ארויס קריכן פון דיין צרה בקרוב ממש.

#7 - אנטלויפן נאר צו די תורה, דריי זיך צווישן ערליכע אידן
צדיקים, היכל הקודש, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב מיר זייער געפריידט צו הערן פון דיר; בפרט די גוטע בשורה וואס דו שרייבסט מיר אז דו האסט מסיים געווען אפאר מסכתות פון ש"ס. זה חלקי מכל עמלי, צו הערן פון מיינע תלמידים ווי מען שטארקט זיך ווייטער בלימוד התורה.


גלייב מיר, עס איז נישט דא קיין בעסערע פלאץ וואו צו אנטלויפן ווען מען האט א צרה ווי צו די הייליגע תורה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו, פרק ו): "אִם רָאִיתָ שֶׁהַיִּסּוּרִין מְמַשְׁמְשִׁין וּבָאוֹת עָלֶיךָ, רוּץ לְחַדְרֵי דִּבְרֵי תּוֹרָה, וּמִיָּד הַיִּסּוּרִין בּוֹרְחִין מִמְךָ", אויב דו זעסט אז עס קומען אויף דיר צרות און יסורים, אנטלויף צו די הייליגע תורה, וועסטו ווערן געראטעוועט.


זע צו האבן שייכות מיט תלמידי היכל הקודש, ווייל אז מען דרייט זיך מיט ערליכע אידן ווערט מען אן ערליכע איד. אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי יג, כ): "הוֹלֵךְ אֶת חֲכָמִים יֶחְכָּם, וְרֹעֶה כְסִילִים יֵרוֹעַ", ווער עס גייט צו א חכם ווערט אליינס א חכם, און ווער עס דריידט זיך מיט נארישע מענטשן ווערט א נאר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן אויף דעם א משל (ילקוט משלי, רמז תתקנ): דאס איז אזוי ווי א מענטש גייט אריין אין א געשעפט פון גוטע בשמים (פערפיום), אפילו ער קויפט גארנישט גייט אריין אין זיינע קליידער א גוטע גערוך, דאס זאגט שלמה המלך: "הוֹלֵךְ אֶת חֲכָמִים יֶחְכָּם", דער וואס דריידט זיך מיט קלוגע ווערט אליינס קלוג, און אזוי אויך ווען א מענטש גייט אריין אין א בורסקי, א פלאץ וואו מען ארבעט אויס לעדער, וואו עס איז דא א געפערליכע שלעכטע גערוך, אפילו ער קויפט גארנישט גייט אריין אין אים א שלעכטע גערוך, דאס הייסט: "וְרֹעֶה כְסִילִים יֵרוֹעַ". אז מען דריידט זיך צווישן נאראנים ווערט מען אליינס א נאר.


איך בין היינט פארטאגס געווען ביים אוהל אין קווינס וואו איך האב אסאך געבעטן פאר דיר; איך האף אז דו וועסט זען א ישועה בקרוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#6 - מיט'ן ארויס העלפן תורה, האט מען א גלייכער חלק אין די תורה
מוסדות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' לסדר טהרה, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר מיט די ישיבה וכו'.


עס איז פאר אונז א זכיה אז מיר קענען האבן א חלק אין העלפן פארשפרייטן די אמונה פאר די וועלט; וויפיל מיר וועלן נאר טון פארן רבי'ן וועלן מיר נישט קענען באצאלן אויף וואס דער רבי האט מיט אונז געטון און וואס ער טוט מיט אונז.


לאמיר נישט פארגעסן ווי אזוי מיר האבן אויסגעזען פאר מיר האבן זיך דערוואוסט פונעם רבי'ן, און לאמיר נישט פארגעסן וואס מיר זענען נאך יעצט אנעם רבי'ן; דעריבער דארפן מיר זיך פרייען אז מיר קענען העלפן דעם רבי'ן מיטן פארשפרייטן זיינע ספרים און ווערטער פאר די גאנצע וועלט.


זוממער איז שוין דא, וויל איך דיר בעטן אויב דו קענסט פאררעכטן די ערקאנדישן אין ישיבה; מיט דעם וועסטו האבן א חלק אין די לימוד התורה וואס די בחורים לערנען. אזוי ווי מיר געפונען אין גמרא ביי (זבחים ב.): "שִׁמְעוֹן אֲחִי עַזַרְיָה", זאגט רש"י, פארוואס רופט מען אן אין די גמרא שמעון דער ברידער פון עזריה? "עַל שֵׁם שֶׁעַזַרְיָה עָסַק בִּפְרַקְמַטְיָא, וְסִיפֵּק צָרְכֵי שִׁמְעוֹן אָחִיו בְּשָׁעָה שֶׁהָיָה עוֹסֵק בַּתּוֹרָה, וְהִתְנוּ בֵּינֵיהֶן שֶׁיְּהֵא חֵלֶק לְעַזַרְיָה בִּשְׂכַר תַּלְמוּדוֹ שֶׁל שִׁמְעוֹן", עזריה האט געהאלפן אז זיין ברידער שמעון זאל קענען לערנען און ער האט זיך אויסגענומען אז ער וועט נעמען א חלק פון שמעון'ס תורה, דערפאר רופט מען אים אן אין די גמרא שמעון דער ברידער פון עזריה; דאס זעלבע זאג איך דיר, אז דו וועסט פאררעכטן די ערקאנדישן וועסטו האבן א חלק אין די תורה וואס די בחורים לערנען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5 - געעפנט דעם נייעם כולל "היכל הקודש" ברסלב
מוסדות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' לסדר טהרה, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע כולל אינגעלייט "תלמידי היכל הקודש" נרם יאיר


איך פריי מיך זייער אז מיר האבן זוכה געווען צו עפענען דעם כולל וואו מען וועט לערנען גמרא און הלכה.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח.): אויפן פסוק (תהילים פז, ב): "אֹהֵב ה' שַׁעֲרֵי צִיּוֹן מִכֹּל מִשְׁכְּנוֹת יַעֲקֹב", אז דער אייבערשטער האט ליב ווען מען לערנט הלכה מער ווי אלע אנדערע לימודים, ווייל "מִיּוֹם שֶׁחָרַב בֵּית הַמִּקְדָּשׁ, אֵין לוֹ לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא בָּעוֹלָמוֹ, אֶלָּא אַרְבַּע אַמּוֹת שֶׁל הֲלָכָה בִּלְבַד", פון ווען מיר האבן פארלוירן דעם בית המקדש - דעם אייבערשטנ'ס הויז, וואוינט דער אייבערשטער דארט וואו מען לערנט הלכה; דערפאר האט דער רבי זייער מקפיד געווען אז יעדער איד דארף לערנען יעדן טאג הלכה (שיחות הר"ן, סימן כט).


דעם ערשטן שעה פונעם טאג זאלט איר לערנען דעם דף גמרא, נאכדעם וועט מען לערנען צוויי שעה פארמיטאג און צוויי שעה נאכמיטאג הלכה. פארמיטאג זאלט איר לערנען הלכות שבת; הייבט אן סימן רמ"ב - הלכות שכירות וקבלנות, און נאכמיטאג זאלט איר לערנען די גרינגערע סימנים, היינט הייבט אן סימן רע"א ביז ש"א.


דער עיקר זאלט איר אינוועסטירן אינעם יסוד; דאס הייסט, אויב איר ווילט גוט קענען הלכה זאלט איר אנהייבן פון די גמרא. לערנט גוט אדורך די גמרא רש"י און תוספות, נאכדעם גייט צום טור בית יוסף, אזוי ווען איר וועט קומען צום מחבר וועט איר זיין קלאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין צו דעם וואס די הייליגע חכמים זאגן (ברכות סד.): "אָמַר רַבִּי לֵוִי בַּר חִיָיא, הַיּוֹצֵא מִבֵּית הַכְּנֶסֶת וְנִכְנָס לְבֵית הַמֶּדְרָשׁ וְעוֹסֵק בַּתּוֹרָה, זוֹכָה וּמְקַבֵּל פְּנֵי שְׁכִינָה, שֶׁנֶּאֱמַר יֵלְכוּ מֵחַיִל אֶל חָיִל יֵרָאֶה אֶל אֱלֹהִים בְּצִיּוֹן".

#4 - איך האב זייער געוואלט זיין ביי דיין סיום
כיבוד אב ואם, חינוך הילדים, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד הילד ... נרו יאיר


זיי מיר מוחל אז איך בין נישט געווען נעכטן ביי דיין סיום אויף ששה סדרי משנה.


איך בין געפארן נעכטן באקן מצות פאר מיין טאטע שליט"א; גלייב מיר, איך האב זייער שטארק געוואלט זיין ביים סיום. דאס איז ביי מיר חשוב'ער פון אלעס, איך האב אויפגעשטעלט די ישיבה און חדר מיט מסירת נפש ממש, און יעדעס מאל א תלמיד הישיבה פארציילט מיר אז ער מאכט א סיום מסכתא געבט דאס מיר כח ווייטער אנצוגיין מיט מיין ארבעט.


איך בין נישט געווען אין ישיבה נעכטן א גאנצן טאג ווייל איך האב געהאלפן מיין טאטע שליט"א באקן מצות; איך האף אז דו וועסט מיר מוחל זיין אז איך בין נישט געווען ביי דער סיום, איך וועל עס דיר אם ירצה ה' באצאלן ביי א צווייטע געלעגנהייט.


יעצט הייב אן נאכאמאל ששה סדרי משנה און גיי כסדרן א פרק נאך א פרק, אזוי זאלסטו לערנען דיין גאנץ לעבן. אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט דאך זאלסטו ווייטער לערנען און זאגן די ווערטער, ביז דער אייבערשטער וועט דיר עפענען דיין קאפ און דו וועסט זוכה זיין צו פארשטיין די הייליגע תורה.


קוק וואס דער רבי האט דערציילט, ווי אזוי ער האט אנגעפאנגען לערנען ווען ער איז געווען א יונג קינד (שבחי הר"ן, אות ח): "וְסִפֵּר שֶׁכָּל לִמּוּדוֹ בָּא לוֹ בִּיגִיעָה גְּדוֹלָה", דער רבי האט דערציילט אז עס איז אים זייער שווער אנגעקומען צו לערנען ווען ער איז געווען יונג, "כִּי בִּתְחִלָּה הָיָה לוֹמֵד מִשְׁנָיוֹת וְלא הָיָה מֵבִין לִמּוּדוֹ", ער האט געלערנט משניות אבער ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה הַרְבֵּה לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיָּאִיר עֵינָיו", וואס האט ער געטון? ער האט זייער אסאך געוויינט צום אייבערשטן אז ער וויל זוכה זיין צו פארשטיין, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה כָּל כָּךְ עַד שֶׁזָּכָה שֶׁיּוּכַל לִלְמוֹד מִשְׁנָיוֹת", איך האב אזוי סאך געוויינט צום אייבערשטן  - זאגט דער רבי - ביז איך האב זוכה געווען צו קענען לערנען און פארשטיין משניות. "וְכֵן אַחַר כָּךְ לָמַד שְׁאָר סְפָרִים וְלא הָיָה מֵבִין גַּם כֵּן", נאכדעם האט דער רבי געלערנט אנדערע ספרים און ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה גַּם כֵּן הַרְבֵּה מְאד עַד שֶׁזָּכָה לַהֲבִינָם", האט ער ווייטער געוויינט צום אייבערשטן ער זאל זוכה זיין צו פארשטיין, ביז דער אייבערשטער האט אים געהאלפן אז ער האט פארשטאנען אלעס וואס ער האט געלערנט.


דער רבי האט זיך אבער נישט באגנוגנט מיט וואס ער לערנט, ער האט אויך געוואלט קענען זוהר און כתבי אריז"ל, ער האט אלץ קינד געוואלט פארשטיין קבלה, "וְכֵן בְּלִמּוּד זוֹהַר וְכִתְבֵי הָאֲרִ"י זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, הָיָה בּוֹכֶה גַּם כֵּן הַרְבֵּה עַד שֶׁזָּכָה לְהָבִין", עיין שם, האט ער אסאך געוויינט צום אייבערשטן אז ער זאל פארשטיין וואס ער לערנט ביז ער האט אלעס פארשטאנען.


זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון תפילה; אויב א מענטש איז אן עקשן בעבודת השם, וועט ער זוכה זיין אנצוקומען צו גרויסע זאכן.


זע צו העלפן אין שטוב אנגרייטן דעם הייליגן יום טוב פסח.