בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס איז זייער שרעקעדיג צו ליינען וואס איר שרייבט, אז אייער קינד בעט פון אייך איר זאלט אים אנכאפן וכו' וואו זיין טאטע כאפט אים אן השם ישמרינו; מען דארף טראכטן מיט ישוב הדעת וואס מען טוט דא ווייטער.

איך וואלט אייך געראטן אז אויב אייער קינד זאגט אייך נאכאמאל איר זאלט אים אנכאפן וכו' אדער ווען איר באדט אים, זאלט איר אים שיין און איידל זאגן די ווערטער: "דא טאר מען נישט לייגן די הענט, עס איז א גרויסע עבירה", דעמאלט וועט ארויפשווימען דער אמת וואס דער טאטע טוט מיט אים; אויב ער הייבט אן רעדן און פארציילן דארף מען זייער אכטונג געבן נישט צו ווערן היסטעריש נאר אויסהערן יעדע איינציגע ווארט און דעטאל, אויב שטעלט זיך טאקע ארויס אז ער איז א קראנקער מענטש דארף מען דאס איינגעבן און פארלאנגען אז ער זאל נישט קענען זיין אליינס מיט די קינדער.

איר זאלט ווייטער מחנך זיין די קינדער זיי זאלן זיך עקלען פון א הונט; מוהרא"ש זאגט אז מען זעט ווי אידישע קינדער האבן בטבע מורא און עקלען זיך פון א הונט. ווען איר רעדט צו די קינדער זאלט איר אים נישט אוועק מאכן נאר זיי מחנך זיין אז א הונט ברענגט טומאה, און דער רבי זאגט (ספר המידות, אות המתקת דין, סימן צב): "מִי שֶׁמְּגַדֵּל כֶּלֶב מְעוֹרֵר דִּין", ווער עס ציט אויף א הונט אין שטוב ברענגט אויף זיך דינים; ערליכע אידן האבן נישט צו טון מיט קיין הונט, עס ברענגט טומאה אין שטוב, בפרט פאר דעם וואס כאפט עס אן.

נאכאמאל, ווען מען רעדט צו קליינע קינדער פון קדושה דארף מען דאס זאגן זייער רואיג און זיכער, נישט דערשראקן און קעקעצדיג כדי מען זאל נישט ערגער מאכן.

עס איז זייער שווער פאר א מאמע אליינס צו מגדל זיין די קינדער, בפרט ווען זייער טאטע זוכט צו שלעפן די קינדער אויף די נישט גוטע ריכטונג; דאך זאלט איר ווייטער אנגיין און נישט אפלאזן אייערע קינדער פון זיי געבן אן ערליכע אידישע חינוך, אז מען מיינט עס ערנסט העלפט דער אייבערשטער שלא כדרך הטבע.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט טרעפן בקרוב א גוטע שידוך און קענען מחנך זיין אייערע קינדער אלץ ערליכע אידן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו האלסט מיט די לימודים אין סקול, דו שרייבסט מיר אז מען האט געלערנט די וואך וועגן דאס גרויסקייט פון טון א טובה פאר א צווייטע איד, אז דאס איז גרעסער פון קבלת פני השכינה; דאס איז די גרעסטע זאך ביים אייבערשטן: צו טון א טובה פאר א צווייטן איד.

דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "א נשמה קומט אראפ אויף די וועלט און עס גייט אריבער אויף איר וואס עס גייט אריבער, אבער אלעס לוינט זיך אבי א טובה צו טון פאר א צווייטן איד".

גיי נישט מער אין די געשעפט וואו די גוים רעדן צו דיר און שמייכלען צו דיר רחמנא לצלן; וויסן זאלסטו אז מען דארף אוועק שטיין פון גוים, בפרט די ביליגע גוים וואס ארבעטן אין די גראסעריס, זיי זענען זייער געמיינע מענטשן און זוכן ווי זיי קענען פארכאפן א מיידל; קודם רעדט ער שיינע ווערטער און נאכדעם וועט ער דיר הרג'נען. זאלסט זיין אפן מיט דיין מאמע תחי', ווען זי הייסט דיר גיין אין די גראסערי וואו דער גוי שמייכלט און רעדט צו דיר אויף די שפראך וואס דו פארשטייסט, זאלסטו זאגן: "מאמע איך קען נישט גיין דארט ווייל גוים זוכן מיר צו טשעפען".

זיי אפן מיט דיין טיטשער מרת ... תחי'; זי וועט דיר העלפן דו זאלסט זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.

איך פריי מיר זייער אז דו זאגסט תהילים; נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.

איך טראכט פון דיר יעדן טאג און איך בעט פאר דיר דו זאלסט מצליח זיין.

גיי נישט מער צום שוויץ מיט גוים און גוי'טעס; אז דו דארפסט אזוי וויכטיג א שוויץ זאלסטו גיין צו א פלאץ וואס איז נאר פאר מענער.

איך מיין נישט גארנישט, איך וויל נאר אז דיין שלום בית זאל נישט פלאצן; איך וויל דו זאלסט חתונה מאכן דיינע קינדער און דערלעבן די נחת פון זיי צוזאמען מיט דיין טייערע ווייב תחי'.

אויפברענגען א דור קינדער איז אזוי ווי פעלד ארבעט; די יונגע יארן איז די שווערע חלק - מען אקערט און מען זייט, ווען די קינדער ווערן עלטער ווערט צוביסלעך גרינגער, מען הייבט אן זען שיינע פירות, מען זעט די תבואה, דעמאלט איז די צייט פון שניידן, ביז מען מאכט זיי חתונה און עס קומט א פרישע דור פון אייניקלעך און איר אייניקלעך. אז מען דערלעבט דאס איז דאס א מתנה פונעם אייבערשטן.

זייער אסאך מענטשן הייבן אן די ארבעט אבער זיי זענען נישט זוכה זיך צו דערהאלטן און דערלעבן די נחת פון קינדער און אייניקלעך; מען דארף אסאך סבלנות און אסאך חיזוק נישט אויפצוגעבן אינמיטן.

איך האף אז דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער, וועט דיר גוט זיין בזה ובבא.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד די חשוב'ע תלמידות פון בית פיגא ברסלב שתחיו

וויסן זאלט איר אז איר האט געמאכט א גרויסער קידוש השם מיטן אהערשטעלן א פלעי אזוי שיין און אזוי טאלאנטפול.

מיר האלטן אין איין באקומען גוטע גריסן אויף די מיידלעך פון בית פיגא, מענטשן זאגן: "מען זעט נישט מיידלעך זאלן זיין אזוי פרייליך און ערליך".

מיינע משפחה מיטגלידער שתחיו זענען געקומען צו די פלעי; מיין מאמע זאל זיין געזונט און שטארק זאגט מיר אז זי קען זיך נישט בארואיגן פון די פלעי, אויך  האב איך א שוועסטער וואס איז געקומען צו פארן פון לעיקוואד - א וועג פון צוויי שעה צו פארן – צו זען די פלעי, נאר ווייל איר לעבן און איר גאנצע חיות איז נאר פונעם רבי'ן.

דעריבער וויל איך ענק מחזק זיין איר זאלט זיך ווייטער פירן מיט דרך ארץ; איר ווייסט דאך אוודאי אז ביים רבי'ן איז געווען א יסוד "דרך ארץ". דער רבי האט געזאגט: "ווען קעניגן וואלטן געוואוסט וואסערע דרך ארץ איך לערן אויס פאר מיינע תלמידים, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי אויסלערנען דרך ארץ"; אז מען פירט זיך אויף מיט דרך ארץ אין שטוב צו די עלטערן און אין שולע צו די טיטשערס - דאס איז א ריכטיגע תלמידה פון בית פיגא און דאס הייסט א תלמידה פון היכל הקודש.

רעדט נאר מיט מיידלעך וואס רעדן שיינע און איידעלע זאכן; אויב א חבר'טע רעדט פון נישט איידעלע זאכן זאלט איר זיך זוכן אן אנדערע פרענד. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניבול פה, סימן ג): "בַּעֲווֹן נִבּוּל פֶּה", דורך די עבירה פון רעדן ניבול פה, "צָרוֹת וּגְזֵרוֹת מִתְחַדְּשׁוֹת", קומען צרות און נייע גזירות; "וּבַחוּרֵי יִשְׂרָאֵל מֵתִים חַס וְשָׁלוֹם", יונגע קינדער שטארבן חס ושלום, "וִיתוֹמִים וְאַלְמָנוֹת צוֹעֲקִים וְאֵינָם נַעֲנִין", נאך זאגט דער רבי (שם, סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו, אֲפִילּוּ חוֹתְמִין עָלָיו גְּזַר דִּין שֶׁל שִׁבְעִים שָׁנָה לְטוֹבָה, הוֹפְכִין עָלָיו לְרָעָה", ווער עס רעדט ניבול פה, אפילו מען האט אים פארזיגלט א גוטע גזירה פאר זיבעציג יאר, צערייסט מען די גוטע גזירה און ער ברענגט אויף זיך שלעכטס, "גַּם מַעֲמִיקִין לוֹ גֵּיהִנּוֹם", אויך אז מען רעדט ניבול פה מאכט מען זיך טיפער דעם גיהנום.

דערפאר בעט איך אייך אלע טייערע תלמידות פון בית פיגא, פאר ענקער טובה וועגן: רעדט נישט מיט פרענדס, שכנים, משפחה - נישט איידעלע שמועסן, ווייל אפילו מען רעדט נישט קיין ניבול פה, נאר מען הערט בלויז ווי מען רעדט ניבול פה איז אויך זייער ביטער, אזוי ווי דער רבי זאגט (שם): "גַּם לַשּׁוֹמֵעַ וְשׁוֹתֵק", נישט נאר דער וואס רעדט ניבול פה באקומט די נישט גוטע זאכן, נאר אויך דער וואס הערט און שווייגט. נאך זאגט דער רבי (שם, סימן ה): "חָמוּר הָאוֹמֵר בְּפִיו מִן הָעוֹשֶׂה מַעֲשֶׂה", דער וואס רעדט ניבול פה, מען פארציילט א מעשה וואס איז נישט איידל וכו', איז נאך פיל ערגער ווי דער וואס האט געטון די מעשה; זעט מען וואסערע צרות מען ברענגט אויף זיך ווען מען רעדט ניבול פה.

איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואספארא נחת רוח איר מאכט פאר מוהרא"ש מיט דעם וואס איר זענט ערליך און צניעות'דיג; נאך אביסל וועט איר אלע טרעפן גוטע שידוכים און איר וועט אויפשטעלן ערליכע שטובער לויטן רבי'ס וועג.

הערט זיך צו צו אייער טיטשער מרת ... תחי', וואס זי זאגט זאלט איר פאלגן. מרת ... תחי' איז א מתנה פאר אונזער סקול; די גאנצע פלעי איז איר צו פארדאנקען און די גאנצע סקול שטייט אדאנק אירע כוחות. איר זענט גליקליך צו האבן אזא מנהלת און אזא טיטשער ווי מרת ... תחי', דעריבער זאלט איר אויסהערן וואס זי לערנט מיט אייך, וועט אייך זיין גוט אויף דער וועלט און אויף יענע וועלט.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת מטות מסעי, כ"ח תמוז, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב גערעדט מיט דיר נעכטן וועגן פאררעכטן די מחיצה ביים סווימינג פול, יעצט זע איך אז דו האסט דאס נאך אלץ נישט פארראכטן; זעט אויס אז דו פארשטייסט נישט דעם חומר הענין.

איך וועל פארמאכן דעם סווימינג פול אז מען זאל נישט קענען גיין שווימען, ווי לאנג מען וועט פאררעכטן די מחיצה.

זאג נישט אז עס איז נאר א קליינע שפאלט און מען דארף זיך זייער אנשטרענגען אריין צו קוקן, ווייל עס איז באקאנט וואס דער הייליגער סאטמארער רבי זכותו יגן עלינו האט געזאגט ווען מען האט גע'טענה'ט מיט אים אז מען קען נישט אריין קוקן נאר ווער עס וויל וכו', האט ער געזאגט: "אז מען קען אריין קוקן איז דא א נסיון אריין צו קוקן".

איך זאג דיר יעצט נאכאמאל, אויב עס ווערט נישט פארראכטן שוין יעצט, וועט מען נישט נוצן דעם סווימינג פול.

דער אייבערשטער זאל אין אונז אריין לייגן א רוח טהרה מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (זכריה יג, ב): "וְאֶת רוּחַ הַטֻּמְאָה אַעֲבִיר מִן הָאָרֶץ".

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת אמור, י"ז אייר, ל"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... תחי'

דאס איז דער סוף פון א מנוול, א מנוול קומט אן אין תפיסה; בפרט אז א מענטש זאל נעמען די אייגענע קינדער און טון מיט זיי עבירות רחמנא לצלן, קומט פאר דעם תפיסה.

איך פארשטיי אז עס איז אייך זייער שווער, איר גייט אריבער פון דעם שרעקליכע צער און בזיונות וכו', אבער איר דארפט יעצט טראכטן פון אייער אייגענע לעבן; דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן א שיינע שטוב.

זעט צו זאגן תהילים יעדן טאג און בעטס דעם אייבערשטן אויף אידיש אלעס וואס איר דארפט. בשעת איר זענט באשעפטיגט מיט די שטוב ארבעט, ווען איר וואשט די געשיר, איר זענט מסדר די וועש וכו', זאלט איר רעדן צום אייבערשטן, ווייל ביים אייבערשטן איז זייער חשוב תפילות פון פרויען.

מען האט אמאל געזאגט פארן רבי'ן אז דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען משיח וועט קומען וועט מען מבטל זיין אלע ווייבער שול'ן", האט דער רבי געזאגט: "עס איז נישט אמת, עס קען נישט זיין אז דער בעל שם טוב האט דאס געזאגט, פונקט פארקערט! משיח וועט קומען בזכות די תפילות פון אידישע פרויען וואס זיי דאווענען און בעטן אז משיח זאל קומען"; זעט מען פון דעם אז דער רבי האט זייער שטארק געהאלטן פון תפילות פון פרויען.

דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער און שיקן דעם גואל צדק במהרה בימינו, אמן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת פרשת אחרי-קדושים, י"ב אייר, כ"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

זאג פאר דיין בעל הבית אז אויב ער נעמט אריין א פרוי ביי דיר אין אפיס וועסטו נישט בלייבן ארבעטן ביי אים; איך זאג דיר שוין יעצט זאלסט זיך זוכן א נייע ארבעט, ווייל עס איז נישט ווערד דיין פרנסה צו דארפן זיצן מיט א פרעמדע פרוי. קודם כל איז דא אן איסור יחוד וואס דאס איז זייער א הארבע עבירה, לויט רוב פוסקים איז איסור יחוד גאר א דאורייתא, נאכדעם וועסטו פארשווארצט ווערן רחמנא לצלן בזה ובבא.

אחי היקר, איך האב אסאך אוועק געגעבן פאר דיר זאלסט האבן א גוט לעבן; דו האסט א טייערע ווייב תחי' מיט א ליכטיג קינד ברוך ה', יעצט דארפסטו אכטונג געבן דאס נישט צו פארלירן.

דו ווייסט דאך וואס מען זאגט פאר א נזיר (שבת יג.): "לֵך לֵך אָמְרִי נְזִירָא, סְחוֹר סְחוֹר לְכַרְמָא לֹא תִקְרָב", גיי נישט אריין אין א וויינגארטן ווייל דו וועסט נאכדעם צוקומען צו עסן פון די טרויבן; דאס זאג איך דיר מיין טייערער ... נרו יאיר, אויב ער ברענגט אריין א פרוי ביי דיר אין אפיס זוך דיר שוין א צווייטע פרנסה, וועסטו זוכה זיין צו האבן דער וועלט און יענער וועלט.

דער אייבערשטער זאל דיר אפהיטן פון אלעם שלעכטס און עס זאל דיר נישט פעלן קיין פרנסה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת שמיני-ב, כ"ו ניסן, י"א לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האף אז דו האסט טאקע אפגעהאקט אלע דיינע קשרים וכו'.

איך האב גרויס רחמנות אויף דיר אז דו ביסט אזוי ווייט פארקראכן אין די טומאה; אינדרויסן זעסטו אויס ווי ווייס איך וועם און שטילערהייט ביסטו גאר עפעס אנדערש.

וויפיל מעשיות איך האב שוין געהערט פון אינגעלייט וואס זינקען אין די שערי טומאה... אבער אזאנס וואס דו האסט מיר געשריבן וכו' - דאס האב איך נאך נישט געהערט. יעדן טאג שרייבסטו נאך אביסל און נאך אביסל, עס זעט אויס ווי דו האסט מורא צו דערציילן אלעס אויף איינמאל. גיי ווייס וואס נאך דו טוסט אפ, השם ישמרינו.

טייערער ברודער, אנטלויף פון די אלע וכו'; קוק וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, סימן י): "לֹא תִּכָּנֵס עִם פִּתּוּיֶיךָ בְּטוֹעֵן וְנִטְעָן, כִּי אֲרִיכַת הַרְגָּשַׁת הַחוֹשֵׁב אֲפִלּוּ לִבְחִינַת הַשּׁוֹלֵל תִּפְעַל הַגְבָּרַת הַחֵפֵץ וְתִתְהַפֵּךְ הָרָצוֹן אֵלָיו", מיט שמוץ טאר מען נישט האבן קיין מגע ומשא.

אז דו וועסט תשובה טון וועט דיר גוט זיין - סיי אויף דער וועלט און סיי אויף יענע וועלט, אבער אויב דו וועסט נישט תשובה טון וועסטו פארלירן דיין לעבן. דאס איז אפגערעדט אז אויב דיין משפחה וועט זיך דערוואוסן וואסערע באנדיט דו ביסט, וועט קיינער מיט דיר נישט שטיין אין ווארט; דיין ווייב איז אפגערעדט, זי וועט דיר איבערלאזן און מאכן א ברוך שפטרנו בשם ומלכות אויף דיר, דיינע קינדער וועסטו נישט קענען זען, דו וועסט ווייס און אלט ווערן ביז דו וועסט זיי קענען זען, און אפילו די אלע וועם דו לויפסט נאך השם ישמרינו, זיי וועלן דיר איינשפארן אין תפיסה.

מיין נישט אז איך טרייב איבער; אזוי ווי איך שרייב דיר – גענוי אזוי וועט זיין, אזוי ווי די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (סוטה ט.): "שֶׁכָּל הַנּוֹתֵן עֵינָיו בַּמֶּה שֶׁאֵינוֹ שֶׁלּוֹ, מַה שֶׁמְּבַקֵּשׁ אֵין נוֹתְנִין לוֹ, וּמַה שֶׁבְּיָדוֹ נוֹטְלִין הֵימֶנּוּ", ווער עס טוט אן עבירה פארלירט אלעס - סיי וואס ער האט, און וועמען מען וויל וכו' פארלירט מען אויך.

ווי לאנג מיינסטו וועסטו קענען שפילן א טאפלטער לעבן?! ווי לאנג מיינסטו וועסטו קענען באהאלטן פון דיין ווייב מיט וועם דו רעדסט און מיט וועם דו שרייבסט זיך?! ווי לאנג נאך וועסטו קענען לעבן א לעבן פון צוויי מענטשן?! דא מאכסטו זיך ווי א שיינער איד און פון די אנדערע זייט גייסטו מיט עקעלדיגע גוי'טעס רחמנא לצלן?! נישט גענוג דו גייסט צו די שווארצע יאר וכו', נעמסטו אומשילדיגע אידישע וכו'?! געוואלד און געשריגן (משלי ה, כ): "לָמָּה תִשְׁגֶּה בְנִי בְזָרָה, וּתְחַבֵּק חֵק נָכְרִיָּה?!" דו האסט דאך א ווייב און קינדער!

קוק וואס שלמה המלך זאגט (משלי ז, כב): "הוֹלֵךְ אַחֲרֶיהָ - פִּתְאֹם כְּשׁוֹר אֶל טֶבַח יָבֹא", ווער עס גייט נאך עבירות רחמנא לצלן איז אזוי ווי א קוה וואס גייט צו די שחיטה; פלוצים קומט אן דער ביטערער שטראף.

איך ווארט צו הערן פון דיר אז דו האסט באמת תשובה געטון.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת שמיני-ב, כ"ד ניסן, ט' לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

הענט און פוס האבן מיר געציטערט ווען איך האב געליינט דיין בריוו.

עס איז נישט דא וואס צו ענטפערן; דו האסט איין ברירה: "תשובה!" תשובה מיינט אפהאקן אלע קשרים וואס דו האסט מיט פרעמדע פרויען און מיידלעך. אויב מען טוט תשובה איז דער אייבערשטער מוחל, דעם אייבערשטנס הענט איז אויסגעשטרעקט צו מקבל זיין בעלי תשובה.

וויסן זאלסטו אז אויב מען טוט נישט קיין תשובה באקומט מען זייער גרויסע עונשים; בפרט ווען מען זינדיגט אין ניאוף. ביי דעם איז דער אייבערשטער נישט מאריך אפו, אזוי ווי די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה כו, ה): "עַל הַכֹּל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַאֲרִיךְ אַפּוֹ, חוּץ מִן הַזְּנוּת", אויף אלע עבירות וואס א מענטש טוט ווארט דער אייבערשטער אז מען זאל תשובה טון, אבער ווען עס קומט צו ניאוף רחמנא לצלן דארט איז דער אייבערשטער נישט מאריך אף, נאר דער אייבערשטער באשטראפט דעם מענטש מיט א ביטערן עונש.

זאלסט נישט מיינען אז מען קען זיך באהאלטן מיט וכו' אין א קאר וכו' און דאס וועט בלייבן א סוד. דער אייבערשטער זאגט (איוב כד, טו): "וְעֵין נֹאֵף שָׁמְרָה נֶשֶׁף לֵאמֹר לֹא תְשׁוּרֵנִי עָיִן", די בעלי עבירות רעדן זיך איין און טראכטן ביי זיך: 'מיר וועלן ווארטן עס זאל ווערן נאכט דעמאלט וועלן מיר טון עבירות; מיר וועלן גיין אין באהאלטענע פלעצער אז קיינער זאל אונז נישט זען'. זאגן חכמינו זכרונם לברכה (במדבר רבה ט, א): "הַנּוֹאֵף אוֹמֵר אֵין בְּרִיָה יוֹדַעַת בִּי, לְפִי שֶׁכָּל מַעֲשָׂיו אֵינָן אֶלָּא בַּחשֶׁךְ", א מענטש מיינט טאקע אז ער קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, וואס טוט דער אייבערשטער? "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְפַרְסְמָן בָּעוֹלָם", דער אייבערשטער פארשעמט אים אויף דער גאנצע וועלט.

אז דו וועסט נישט תשובה טון וועל איך דיר פארטרייבן פון דא; דו האסט מיר שוין צוגעזאגט פאריאר אז דו גייסט שוין אלעס אפלאזן. א רחמנות אויף דיר, א רחמות אויף דיין ווייב און א רחמנות אויף דיינע קינדער.

מיין נישט אז מען קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, ווייל דער אייבערשטער זאגט (ירמיהו כג, כד): "אִם יִסָּתֵר אִישׁ בַּמִּסְתָּרִים וַאֲנִי לֹא אֶרְאֶנּוּ, נְאֻם ה'", ווי קען זיך א מענטש באהאלטן פון מיר? "הֲלוֹא אֶת הַשָּׁמַיִם וְאֶת הָאָרֶץ אֲנִי מָלֵא נְאֻם ה'", דער אייבערשטער איז דאך איבעראל.

די גרעסטע ליצנות איז נאך, דאס וואס דו שרייבסט אז דו ביסט מחזק פרעמדע וכו' מיטן רבי'ן; עס איז א ביטערער געלעכטער. אז דו וועסט תשובה טון וועל איך דיר מקרב זיין; איך ווארט צו הערן פון דיר אז דו האסט אלעס אפגעלאזט.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויקהל פקודי, י"ט אדר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... מנהל כללי מוסדות היכל הקודש

איך בעט דיר זייער דו זאלסט שטיין על המשמר אז די קאמפיוטערס אינעם מוסד זאל זיין געפילטערט; יעצט זאגט מיר איינער אז די קאמפיוטערס אין סקול זענען נישט געפילטערט זייט מען האט דאס אויסגערייניגט וכו'.

עס טוט מיר זייער וויי אז ביי מיר אין מוסד זאל זיך געפונען א קאמפיוטער וואס מען קען אנקומען אויף דעם צו נישט גוטע זאכן; עס איז א לאו אין די תורה (ויקרא יט, יד): "וְלִפְנֵי עִוֵּר לֹא תִתֵּן מִכְשֹׁל", פאר א בלינדער זאלסטו נישט לייגן קיין זאך וואס ער וועט זיך דורך דעם שטרויכלען; ווי איז דא א גרעסערער מכשול ווי צו געבן פאר א יונגע ווייבל, א סעקרעטערי, א קאמפיוטער צו ארבעטן, וואס דאס קען איר צונעמען איר לעבן, איר מאנ'ס לעבן וכו' וכו'?!

וויסן זאלסטו אז א בעל הבית וואס געבט נישט אכטונג אויף זיין אפיס אז זיינע ארבעטער זאלן זיין אפגעהיטן פון שלעכטס איז הַקוֹלָר תָּלוּי בְּצַוָּארוֹ און אלע שלעכטע זאכן וואס וועט ארויס קומען פון דעם איז אויף זיינע פלייצעס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין מה.): "לָאו עַכְבְּרָא גַּנָב אֶלָּא חוֹרָא גַּנָב", נישט דער מייז איז דער גנב, נאר אויב עס איז דא לעכער וואו די מייז קענען אריין קומען, זענען די לעכער די גנבים ווייל דורך זיי קומען אריין די מייז; דאס זעלבע זאג איך דיר: "שולדיג זענען נישט די אינגעלייט און ווייבלעך וואס קומען בתמימות ארבעטן אין אפיסעס וכו', שולדיג זענען די בעלי בתים וואס זענען לייכטזיניג וכו', און ווען זיי הערן די שעדליכקייט פון אפיסעס לאכן זיי זיך אויס וכו', זיי זענען די וואס זענען גורם אלע פראבלעמען".

איך בעט דיר נאך איין מאל, לייג ארויף א פילטער אויף די קאמפיוטערס אין די אפיס פון סקול; אויב מען וועט נישט אכטונג געבן אויף דעם מאך איך צו די גאנצע סקול. איך דארף נישט גארנישט וכו'; מען קען נישט אויפשטעלן ערליכע דורות נאר אז מען גייט בדרך התורה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת חיי שרה, י"ז מר-חשון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דו האסט מיר פארציילט אז פאריגע וואך ביי די חתונה וואס איז פארגעקומען אין ישיבה האסטו ארויס געווארפן א איד פון בית המדרש, ווייל ער האט ארומגענומען קינדער און זיי געקושט; דו פרעגסט מיר צי דו האסט גוט געטון אז דו האסט ארויס געווארפן דעם איד פון בית המדרש וכו'.

איך מוז דיר זאגן אז איך בין זייער אנטוישט פון דיר פארוואס דו האסט יענעם אוועק געלאזט מיט גאנצע גלידער; א מענטש וואס איז קראנק, ער קומט אריין אין שול און קושט קינדער, ער רופט זיי אין א ווינקל צו טון מעשה תועבות מיט זיי, אזא איינעם טאר מען נישט סתם אזוי ארויס שיקן פון בית המדרש, העניק תעניק לו, מען דארף אים געבן צדה לדרך, אים צעברעכן די הענט און פיס, ווייל די מענטשן זענען זייער קראנק, ווען ער גייט אוועק פון דא גייט ער גלייך צו א צווייטע שול וכו', די מענטשן כאפן יונגע קינדער און מאכן זיי אומגליקליך פאר זייער גאנץ לעבן.

פון די מעשה וואס האט פאסירט קענסטו זען ווי אזוי אונזערע קינדער זענען אנגעגרייט, ער האט נאר ארום גענומען א קינד און דער קינד האט גלייך אנגעפאנגען שרייען אויף אים מניוול; דאס איז ווייל געלויבט דעם אייבערשטן סיי די מלמדים סיי די טיטשערס ביי אונז אין מוסד גרייטן אן די קינדער זיי זאלן זיין גרייט אויב חס ושלום איינער קומט זיי מטמא זיין. א צווייטער קינד וואס ווייסט נישט פון וועמען מען דארף זיך היטן, גייט נאך אזא מענטש (משלי ז, כב): "הוֹלֵךְ אַחֲרֶיהָ פִּתְאֹם, כְּשׁוֹר אֶל טָבַח", אזוי ווי אן אקס גייט צו דער שחיטה רחמנא לצלן.

איך דאנק דיר פארן מיר העלפן מיט יעדע פרט אין די ישיבה וכו'; בפרט אז דו האסט מיר געהאלפן ביי די חתונה אז אלעס זאל קלאפן. די מחותנים זענען אזוי דאנקבאר, זיי הערן זיך נישט אויף צו באדאנקען פאר מיר פארן זיי העלפן חתונה מאכן זייער ערשטע קינד אן קיין חובות; די נאכט פון דער חתונה האט זיי גארנישט געקאסט, די ישיבה האט צוגעשטעלט די סעודה.

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט טרעפן דיין זיווג בקרוב ממש.