בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#394 - וויפיל דארף א מאמע דאווענען?
צניעות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת משפטים, ל"ט שובבי"ם, כ"ה שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי', לעיקוואד


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר לעבט א גוטע לעבן מיט די עצות פון רבי'ן און אז איר האט א גוטע שלום בית. מיטן רבינ'ס עצות איז דאס לעבן איין שטיק זיסקייט און איין שטיק גן עדן; ווי נאר מען נעמט אריין אמונה אין זיך ווערט ליכטיג, אלעס איז גוט.


בנוגע דאווענען און זאגן תהלים וכו'; מאמעס וואס זענען פארנומען מיט די קינדער - זענען יוצא דאס דאווענען מיט ברכת השחר, ברכת התורה און קריאת שמע, און ווען מען האט צייט אינמיטן טאג זאגט מען תהילים, אזוי אויך דארף מען מקפיד זיין אויף קריאת שמע שעל המטה.


בנוגע וכו'; עס ווענדט זיך וואו, אין שלאף שטוב איז איין זאך און אין שטוב איז אן אנדערע זאך, אין שטוב דארף מען גיין אנגעטון איידל. דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", אז א פרוי געבט אכטונג אויף צניעות, וועט זי זוכה זיין צו גוטע קינדער.


זייט מחזק אייער מאן ער זאל גיין הפצה נישט אויף אייער צייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#393 - בזכות זיך אפשערן די האר, זאלן איר זוכה זיין צו אלע ברכות
חיזוק פאר פרויען, שערן די האר

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת משפטים, ל"ט שובבי"ם, כ"ה שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האסט מיך ממש מחי' געווען מיט די בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן בזכות די הייליגע זאך וואס דיין ווייב האט געטון, זי האט זיך אפגעשוירן אירע האר - זאלן ענק זוכה זיין צו קינדער צדיקים און צו אלע ברכות און הבטחות וואס דער הייליגער זוהר זאגט.


דא האסטו א בריוו פאר דיין ווייב:


מרת ... תחי', ירושלים


די הייליגע צדיקים פון די פריערדיגע דורות פלעגן צוזאגן גרויסע ישועות פאר די פרויען וואס האבן זיך אונטערגענומען די גרויסע זאך פון זיך אפשערן די האר; וואונטש איך אייך: "דער אייבערשטער זאל אייך בענטשן מיט אלע גוטע ברכות בזכות וואס איר האט זיך אפגעשוירן די האר; איר וועט זוכה זיין צו ערליכע דורות, קינדער צדיקים".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#392 - יעצט נאך די חתונה דארף מען טאפלט דאנקען דעם אייבערשטן
צניעות, תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


מרת ... תחי', תלמידה בית פיגא


מזל טוב צו אייער חתונה. דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן א בית נאמן בישראל, ליכטיגע דורות, לשם ולתורתו.


יעצט נאך די חתונה - האט די ספר תהילים א שטערקערע באדייט, יעצט דארף מען דאנקען דעם אייבערשטן טאפלט פון אלס מיידל. אלס מיידל האט איר געזאגט "שכוח אייבערשטער" איין מאל פאר אלעס, פאר אייך אליינס, אבער יעצט איז יעדע זאך צוויי מאל "שכוח אייבערשטער", פאר אייך און פאר אייער מאן. און באלד ווען עס וועט זיין קינדער - איז שוין דריי מאל "שכוח אייבערשטער" אויף יעדע זאך, נאכדעם פיר מאל, פינף מאל און אזוי ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן, בזכות וואס איר זענט אנגעטון אזוי איידל, שיין און באשיידן - זאלט איר זוכה זיין צו בנים צדיקים.


פון אייער ראש ישיבה.

#391 - מען קען נישט אויספאפן קינדער, זיי טוען וואס די עלטערן האבן ליב
קינדער, צניעות, שמחה, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, סגולות, תהלים, עבודת השם

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף אייער פראגע, וואס קען מען טון זוכה זיין צו קינדער צדיקים? דער רבי זאגט דורך צניעות באקומט מען גוטע קינדער (ספר המדות אות בנים, סימן ט).


אויך דארף מען דאס ליב האבן; מען קען נישט גיין אנגעטון איידל און ליב האבן פריצות, מען קען נישט אויספאפן די קינדער, די קינדער טוען וואס די עלטערן האבן ליב; אז די עלטערן האבן ליב אידישקייט, זיי האבן ליב איידל, זיי האבן ליב באשיידן, עס איז דא א שמחה ביים טון די מצוות - וועלן די קינדער ליב האבן איידלקייט און טון מצוות.


זאגט יעדן טאג תהילים. מה טוב ומה נעים אויב איר קענט זאגן דעם יום תהילים, און אז נישט - זאגט וויפיל איר קענט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#390 - נישט אוועקגיין פון די מנהגים פון די עלטערן
תפילה והתבודדות, צניעות, חיזוק פאר פרויען, שטעטל, דרייוון, מסורה, מנהגים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, י"ז שובבי"ם, ב' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו, מיט די פראגע אויב איר זאלט זיך מאכן לייסענס צו פירן א קאר; איר פרעגט וואס איז ריכטיג.


עס איז מיר נישט גרינג צו ענטפערן די פראגע, ווייל פון איין זייט זעען מיר בריוו אין אשר בנחל ווי מוהרא"ש זאגט פאר די פרויען אין יבנאל זאלן דיקא יא אליינס פירן א קאר אלס צניעות, עס זאל נישט צוקומען צו קיין מכשולות פון פארן מיט פרעמדע מענער, איסור יחוד רחמנא לצלן.


פון די אנדערע זייט זאגט איר דאך אז ביי אייערע עלטערן און ביי אייער מאן'ס עלטערן איז דאס נישט אנגענומען, מען קוקט אויף דעם ווי א ירידה אין צניעות.


ווידעראום מוהרא"ש האט זייער מקפיד געווען מען זאל נישט אוועקגיין פון די מנהגים פון די עלטערן; סיי ווי אזוי די עלטערן גייען אנגעטון און סיי מיט אלע מנהגים.


אויב איז דאס נוגע נאר צוליב וואס איר וואוינט אין שטעטל, איר שפירט זיך איינגעשפארט; וואלט איר געוואוינט אין שטאט - וואלט איר בכלל נישט געטראכט פון פירן א קאר, אי משום הא - איז ענדערש צוריק צו גיין אין שטאט וואוינען.


מאכט התבודדות, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן. התבודדות קלארט אויס דעם מענטש, מען ווערט קלאר ווי אזוי צו לעבן און וואס צו טון אין לעבן.

#389 - גייט נאך די איידעלע אין די משפחה, גייט נאך די באשיידענע
צניעות, חיזוק פאר פרויען, משפחה, נחת, נשמה

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


מרת ... תחי'


איך וויל אייך נאכאמאל מחזק זיין, אייער מאמע האט פון אייך נאר נחת; זי קוקט פון הימל און זעט ווי שיין איר פירט זיך, זי פריידט זיך מיט אייער צניעות.


פירט זיך ווייטער איידל, רעדט נישט מיט קיין שום פרעמדע מאנספערזאן און זיכער נישט מיט שוואגערס; גייט נאך די איידעלע אין די משפחה, גייט נאך די באשיידענע - וועט איר מאכן א נחת רוח פאר אייער מאמע עליה השלום.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#388 - נאר אמונה איז די רפואה פאר אלע פראבלעמען
צניעות, קדושה, אמונה, חיזוק פאר פרויען, רפואה, זיכוי הרבים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, כ"ה שובבי"ם, י"א שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שטארקט אייך מיט די גרויסע מצוה פון מחזק זיין אידישע פרויען. לייגט אריין אמונה אין זיי; ווייל נאר אמונה איז די רפואה פאר אלע פראבלעמען, אמונה היילט די יסורי הנפש, אמונה ברענגט ברכות, אזוי ווי עס שטייט (משלי כח, כ): "אִישׁ אֱמוּנוֹת רַב בְּרָכוֹת".


בנוגע וכו'; דער הייליגער אריז"ל זאגט (שער הכוונות דרושי הלילה, דרוש ז): "ודע כי כמו שיוצאין המזיקין אלו מן האדם המוציא שז"ל להיותו בלא אשה", אזוי ווי א מאן באשאפט מזיקין ווען ער איז פוגם בברית רחמנא לצלן, און די מזיקין מאכן אים צרות און יסורים, "כך האשה בוראה מזיקין בלא איש".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#387 - זיך פירן איידל און הייליג ווי אידישע טעכטער, נישט ווי די מצריים
צניעות, קדושה, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בשלח, כ"ד שובבי"ם, י' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בנוגע וכו'; עס איז א קלארע איסור אין שלחן ערוך. דער שלחן ערוך זאגט קלאר (אבן העזר סימן כ, סעיף ב) אז מען טאר דאס נישט טון, "וְרָאוּי לְהַכּוֹתָן מַכַּת מַרְדּוּת", און אויב יא זאל מען געבן פאר דער וואס טוט דאס - שטארקע קלעפ, "הוֹאִיל וְעָשׂוּ אִסוּר", וויבאלד זיי האבן געטון א זאך וואס מען טאר נישט טון, "וְיֵשׁ לָאִישׁ לְהַקְפִּיד עַל אִשְׁתּוֹ מִדָּבָר זֶה", און דער מאן דארף אכטונג געבן אויף זיין ווייב זאל דאס נישט טון, "וּמוֹנֵעַ הַנָּשִׁים הַיְדוּעוֹת בְּכָךְ מִלְּהִכָּנֵס לָהּ וּמִלָּצֵאת הִיא אֲלֵיהֶן", און ער זאל נישט לאזן די פרויען וואס טוען די שלעכטע זאך קומען צו אים אין שטוב, עיין שם.


א שאד אז מען רעדט נישט צו מיידלעך אין די שולעס זיי זאלן זיך אכטונג געבן זיך צו פירן איידל און הייליג ווי אידישע טעכטער, און נישט זיך פירן ווי די מצריים; נאכדעם קען מען נישט לעבן, מען קען נישט פירן א אידישע לעבן.

#386 - אז איינער ווינקט מיט די אויגן, מאכט מען זיך נישט וויסנדיג
צניעות, חיזוק פאר פרויען, מוסר, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, כ"א שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויב דאס פאסירט נאכאמאל, אז דער משוגע'נער שמייכלט צו אייך, זאלט איר אים איגנארירן, מאכט זיך נישט וויסנדיג.


ווען איר גייט אין גאס און א פרעמדער מאן שמייכלט צו אייך - זאלט איר זיך נישט וויסנדיג מאכן. מען שרייט נאר אויב מען איז אין א סכנה, אבער אז איינער ווינקט מיט די אויגן - מאכט מען זיך נישט וויסנדיג, און אז איר זעט שוין פון דערווייטנס אז עפעס א נישט געזונטער מענטש קומט - זאלט איר אראפקוקן אויף דער ערד, וועט איר נישט האבן מיט קיינעם צו טון.


קוקט אריין אין צעטל קטן פון הייליגן רבי ר' אלימלך מליזענסק זכותו יגן עלינו, (אות ח), נישט איינטיילן פאר אנדערע וואס צו טון און וואס צו מאכן; אזוי וועט איר נישט האבן צו טון מיט אייערע געשוויסטער, זיי נישט איינטיילן און זיי מוסר'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#385 - רעדט נישט מיט קיינעם פון אייער עבר
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רעדן, פרויען צאמקום, עבר

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וארא, י' שובבי"ם, כ"ד טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך וויל אייך זייער בעטן, רעדט נישט מיט קיינעם פון אייער עבר, מאכט זיך נישט צו-נאַר פאר אנדערע. וואס דארפט איר דערציילן וואס איז אריבער אויף אייך איידער אייער התקרבות; אז איר האט געהאט א שלעכטע חבר וכו' וכו', איר מאכט זיך צו-נאַר פאר יעדן, און אויך ווערט אייער מאן צו-נאַר.


איך בעט אייך זייער, טוט מיר די טובה, רעדט נישט די זאכן, רעדט נאר שיינע זאכן; רעדט פון אייערע קינדער. ביי די פרויען צאמקום זאלט איר רעדן נאר פון שיינע זאכן; פרויען ווערן דערשראקן, און נאכדעם וועט אייך עס שאטן.


איך האף איר וועט אננעמען מיינע ווערטער.

#384 - אויב מען מאכט נישט קיין ברכות, קומט פחדים
פחדים, קינדער, אמונה, חיזוק פאר פרויען, רפואה, ברכות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, י"ז שובבי"ם, ב' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז א קינד דערשטיקט זיך איינמאל ביים זייגן - מיינט נישט אז ער גייט זיך נאכאמאל דערשטיקן, מען קען נישט לעבן אין שרעק און טראכטן 'אפשר יעצט גייט זיך דער קינד חס ושלום דערשטיקן', און אז איר זענט געגאנגען פרעגן דעם דאקטער און ער זאגט אויך אז עס איז גארנישט - איז דאס טאקע גארנישט.


נעמט אייך פאר צו מאכן פאר ברכות און נאך ברכות, ווייל אויב מען מאכט נישט קיין ברכות - קומט פחדים. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות פחד, סימן יד): "מִי שֶׁאֵינוֹ נִזְהָר בְּבִרְכַּת הַנֶּהֱנִין תְּחִלָּה וָסוֹף, פְּחָדִים בָּאִים עָלָיו", ווער עס איז נישט געווארנט צו מאכן פאר ברכות און נאך ברכות - קומט צו אים שרעק.


געבט זיך איבער צום אייבערשטן - וועט דער לעבן זיין א געשמאק; נאר דער וואס לעבט מיט אמונה - דער האט הנאה פון די לעבן, ווייל אן אמונה איז דער לעבן איין שטיק שרעק, איין שטיק אפקומעניש.


וואויל איז דעם וואס לעבט מיט אמונה, איז אים שטענדיג גוט.

#383 - געבט זיך אכטונג פון די גיפטיגע ווארעם 'זיך באשולדיגן'
אמונה, חיזוק פאר פרויען, רפואה, שולד געפילן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


נעמט די וויטאמין פאלי"ק עסי"ד, עס איז א גוטע וויטאמין, און באשולדיגט זיך נישט פאר'ן נישט נעמען ביז יעצט. אלעס וואס פאסירט איז פונעם אייבערשטן; מיר דארפן זיך פארמאכן די אויגן און מויל, נישט פרעגן קיין שאלות און נישט פארשטיין.


געבט זיך אכטונג פון די גיפטיגע ווארעם 'זיך באשולדיגן'; דאס קען פאר'סמ'ען דאס לעבן. ווען איר שפירט איר כאפט א ביס, איר הויבט אן טראכטן 'איך בין שולדיג' – זאלט איר גלייך זאגן: "אלעס איז דער אייבערשטער, ער מאכט אלעס, ער טוט אלעס".

#382 - קויפן נאך א באס פאר די שאטל אז די פרויען זאלן קענען גיין און קומען
חיזוק פאר פרויען, שטעטל, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בא, י"ח שובבי"ם, ג' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, חבר הנהלה


אפשר קען מען מאכן עס זאל זיין בעסער צוגעשטעלט די טראנספארטעישן אין שטעטל? די פרויען רעדן זיך אזוי אפ אז זיי האבן נישט קיין וועג צו פארן און קומען, זיי זענען איינגעשפארט אין שטוב, נאכדעם קומען זיי צו מיר פאר א היתר צו דרייוון; איז מיר שוין ענדערש זיי זאלן צוריקגיין וואוינען אין שטאט ווי צו וואוינען אין שטעטל און דרייוון.


איך פארשטיי אז די הנהלה קוקט אלץ ווי מען קען שפארן געלט פאר די מוסד און אזוי דארף טאקע זיין, אבער ווען עס קומט צו וויכטיגע זאכן - קען מען נישט קוקן אויף געלט, מען דארף טון וואס איז ריכטיג.


איך וויל מען זאל קויפן נאך א באס און אויפנעמען נאך א דרייווער אז די פרויען זאלן קענען גיין און קומען, זיי זאלן נישט זיין איינגעשפארט אין שטוב.


איך דאנק דיר זייער פארן מיר העלפן בויען די שטעטל, איך וועל דיר נישט שולדיג בלייבן.


שטעל ארויס א מודעה אז מען זוכט נאך א דרייווער פאר די שאטל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#381 - פרויען וואלטן געדארפט וועלן זייערע מענער זאלן קומען צום רבי'ן
תפילה והתבודדות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב, סבלנות, אומאן, ראש השנה, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, י"ז שובבי"ם, ב' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב געליינט דיין בריוו, דיין ווייטאג; דו פרעגסט וואס דו קענסט טון אז דיין ווייב זאל דיך לאזן פארן קיין אומאן.


רעד מיט איר שיינע הארציגע ווערטער; זאג איר ווי שטארק דו ווילסט גיין צום רבי'ן און פארוואס דו ווילסט פארן קיין אומאן. דערצייל איר אז דער רבי געבט דיר לעבן, דער רבי געבט דיר א וועג ארויסצוגיין פון יעדע פראבלעם.


רעד מיט איר, שמועס מיט איר, שפאציר מיט איר און רעדט איר אויס דאס הארץ, בעט איר מיט ווארעמע ווערטער זי זאל דיך נישט אפהאלטן פון גיין צום רבי'ן. זאג איר: "איך געב דיר אלעס נאך, וואס דו דארפסט און וואס דו ווילסט - אבי שטער מיך נישט פון גיין צום רבי'ן וואס האט געזאגט אז אלע זאלן קומען צו אים אויף ראש השנה".


עס גייט נישט גיין מיט איין שמועס, עס גייט נישט אזוי שנעל און גרינג. דער רבי דערציילט (ספורי מעשיות, מעשה א') דער שני למלכות איז שוין ענדליך אנגעקומען צום גאלדענעם בארג אונעם פערלנעם שלאס, "איז דער שני למלכות געגאנגען צו א גביר און זיך געדינגען קעסט, ווייל מען דארף זיך פארזוימען, ווייל מען מוז זען מיט חכמה און שכל מען זאל איר ארויסנעמען".


טייערער ברודער, דאס איז אלץ לשון הרע וואס מען רעדט אויפ'ן רבי'ן, ווייל מיטן שכל וואלטן אלע פרויען געדארפט וועלן זייערע מענער זאלן קומען צום רבי'ן, ווייל דער רבי איז דער איינציגסטער רבי פון אלע דורות וואס רעדט צו זיינע תלמידים פון שלום בית. נעם אלע ספרים פון אלע דורות, טרעף מיר איין צדיק זאל ווארענען זיינע אינגעלייט זאלן האבן שלום בית, נאר דער הייליגער רבי - ער האט אונז זייער אנגעווארנט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב און האלטן טייער די ווייב (עיין שיחות הר"ן, סימן רסד); וואלט דאך געווען א סברא צו זאגן אז אלע פרויען זאלן זיך בעטן ביי די מענער, גייט צום ברסלב'ער רבי; נאר וואס דען, דא זעט מען די כח פון לשון הרע, מען רעדט כל דבר אסור אויפ'ן רבי'ן, און דאס מאכט מחלוקת רחמנא לצלן.


רעד מיט דיין ווייב זיסע ווערטער, זאג איר: "איך וויל לעבן מיט דיר מיט ליבשאפט, איך וויל מיט דיר זיין איינשטימיג, דא האב איך א רבי וואס געבט מיר פשוט א זיסקייט אין לעבן"; וועט זי דיר זיכער לאזן פארן צום רבי'ן, זי וועט דיך שטארקן צו גיין ראש השנה קיין אומאן.


גיי התבודדות, גיי אין א שטילע פלאץ און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, דערצייל דעם אייבערשטן ווי שטארק דער רבי איז פארשעמט, מען פארט צו אלע רבי'ס, קיינער זאגט נישט גארנישט; מען לאכט נישט, מען קריגט נישט, און ווען א אינגערמאן וויל זיך אויפהייבן צום אייבערשטן און וויל פארן קיין אומאן - ווערט הימל און ערד, עס ווערט א רעש, א מחלוקות.


איך געדענק מיינע ערשטע יארן ווען איך בין געפארן קיין אומאן, ברוך ה' מיין ווייב האט מיך געלאזט פארן, אבער די משפחה ארום און ארום איז געווען געפערליך, עס איז מיר געווען זייער שווער, וואס האב איך געטון? איך בין געגאנגען טאג נאך טאג נאכט נאך נאכט - התבודדות, איך האב אזוי געוויינט צום אייבערשטן, איך האב געוויינט: "'וְלֹא תְהֵא כֹהֶנֶת כַּפֻּנְדָּקִית?' רבונו של עולם וואס גייט דא פאר, פארוואס איז דער רבי נישט ווי די אלע רבי'לעך וואו מען פארט און מען גייט און קיינער קריגט נישט, קיינער לאכט נישט, און פלוצלונג ווען מען הערט אז מען פארט קיין אומאן - דריידט זיך איבער די וועלט; אלע לאכן, אלע רעדן, אלע קריגן".


מיט תפילה און התבודדות און מיט רעדן שיין איינמאל און נאכאמאל - וועסטו אנקומען צום רבינ'ס ראש השנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#380 - א כלל ביי שלום בית, מכבד צו זיין יענעמ'ס עלטערן
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תהלים, שווער און שוויגער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, י"ז שובבי"ם, ב' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך פריי זיך זייער אז איר זענט געגאנגען מיט אייער מאן נרו יאיר צו אייער שווער; אייער מאן האט זיך זייער געפריידט, ער האט מיר געשריבן ווי פרייליך ער איז אז איר האט דאס געטון פאר אים, איר האט מסכים געווען צו גיין מיט אים צו זיין טאטע, ער האט ממש אויפגעלעבט.


איר זענט א קלוגע פרוי אז איר האט מוותר געווען אויף אייער כבוד, אפילו ער האט אייך אין די פארגאנגענהייט פארשעמט און געוואלט אפטיילן אייער מאן פון אייך, דאך האט איר זיך איינגעבויגן דעם קאפ און געטון וואס איז ריכטיג. דאס ווייזט אז איר זענט א קלוגע פרוי, וואס שלמה המלך זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ", א קלוגע פרוי בויט אויף איר הויז.


איך האב געהערט אייער ווייטאג, און איר זענט אפילו גערעכט אז איר זענט נישט באקוועם צו גיין צו זיינע עלטערן ווען זיי קוקן אייך אראפ, דאך זאג איך אייך, אז איר וועט יא גיין - וועט אייער מאן ווערן מער און מער נענטער מיט אייך, ווייל דאס איז דער כלל ביי שלום בית, ווען איינער איז מכבד יענעמ'ס עלטערן - מאכט דאס א שטארקע נאנטע קשר, אן אמת'ע קשר איינער צום צווייטן.


זאגט אביסל תהילים יעדן טאג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#379 - מען דארף נישט אלעס נאכגעבן פאר'ן מאן
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


זאגט אייער מאן: "איך קען לעבן מיט דיר נאר אין א וועג פון נישט ווערן וויי געטון, מיר אידישע קינדער טוען נישט וואס גוים טוען".


זארגט נישט, זייט זייער שטארק, איר זאלט זאגן אייער מאן: "איך בין גרייט פאר דיר, איך וויל לעבן מיט דיר וכו', אבער נאר אז דו טוסט מיך נישט וויי"; א אידישע פרוי איז נישט קיין דינסט, אידישע פרויען זענען קעניגליכע טעכטער, מען דארף זיך מיט זיי פירן זייער שיין. דער רבי האט געהייסן מכבד זיין די ווייב (שיחות הר"ן, סימן רסד), נישט חס ושלום פייניגן.


האט נישט מורא.

#378 - נעמען דעם מאן פאר א חבר
תפילות אויף אידיש, חברים, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תהלים, אידישע שטוב, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ד' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


רעדט נישט מיט קיינעם פריוואטע זאכן פון אייך און אייער מאן, דאס איז ניבול פה, דאס ברענגט געפערליכע צרות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת לג.) אז דאס ברענגט שווערע גזירות.


איך האב אייך געמאכט אייער שידוך און געזארגט פאר א הויז פאר ענק און פאר אייערע קינדער, וואס בעט איך שוין? איך בעט נאר די איין זאך, איר זאלט זיך פירן ערליך און הייליג.


איך בעט אייך פון די טיפעניש פון מיין הארץ, לאזט זיך אפ פון ווייבלעך וואס רעדן ניבול פה, ענדערש חבר'ט זיך מיט ערליכע וואוילע ווייבלעך; אין שטעטל זענען דא אזויפיל איידעלע, וואוילע, נארמאלע משפחות, זוכט אייך גוטע חבר'טעס.


איך ציטער אז איר גייט ווערן פארשעמט פאר די גאנצע שטעטל, ווייל די פרוי וואס איר פלעגט רעדן צו איר ניבול פה - גייט יעצט דערציילן פאר אנדערע וואס איר האט דערציילט, עס גייט ווערן שרעקליכע בושות.


הויבט אן פון יעצט לעבן מיט אייער מאן, נעמט אים פאר אייער חבר. אייער מאן וועט אייך קיינמאל נישט וויי טון. איר האט א וואוילער מאן, א גאלדענע הארץ, איך האב אים אזוי ליב. ער וויל זיין אייער חבר, ער וויל שמועסן מיט אייך, פארוואס זאלט איר אים לייגן אין די זייט און רעדן שעות מיט אנדערע וואס זיי וועלן אייך באגראבן, זיי וועלן אייך בארעדן... קוקט יעצט וואס פאסירט, די פרוי מיט וועם איר האט פארברענגט אזויפיל, זי רעדט אויף אייך, זי דערציילט אזעלכע זאכן וואס עס וועט אייך ברענגען שטארקע בזיונות.


איך האב אייך שוין געשריבן אזויפיל בריוו, נעמט צוזאם אלע בריוו און ליינט דאס איבער. איך וויל נאר אייער גוטס, איך וויל נאר זען נחת ביי מיינע תלמידים וואס זענען אזוי ווי מיינע קינדער.


נאר ערליכע אידן האבן שלום בית, נאר ביי ערליכע אידן האבן זיך מאן און ווייב ליב. ביי די נישט ערליכע איז אלעס בלאף, אלעס געמאכט, נאר אויסשטעכן יענעמ'ס אויגן, אבער פריוואט אין שטוב איז דא פיינטשאפט וכו' וכו'.


בעטס די תפילה יעדן טאג: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל ליב האבן מיין מאן. איך זאל לעבן מיט אים מיט ליבשאפט און שלום. העלף מיר איך זאל ליב האבן צו זיין א איד, ליב האבן ערליכקייט. העלף מיר, איך וויל זיין א צדיקת, איך וויל האבן גוטע חבר'טעס".


זאגט יעדן טאג כאטשיג איין קאפיטל תהילים, דאס וועט אייך ריין מאכן פאר'ן באשעפער.

#377 - בעטן דעם אייבערשטן אז דאס קינד זאל זיין געזונט
קינדער, תפילה והתבודדות, תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אין די טעג וואס מען ווארט למזל טוב דארף מען טון צוויי זאכן: ערשטנס, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן. צווייטנס, בעטן דעם אייבערשטן אז דאס קינד זאל זיין געזונט ברמ"ח אברים ושס"ה גידים און זיין א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#376 - ווי מער מען דאנקט דעם אייבערשטן, אלץ שטערקער ווערט די מח
תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


גייט צום פענסטער, קוקט ארויף צום הימל און זאגט: "שכוח אייבערשטער פאר מיין לעבן, שכוח פאר מיין מאן, שכוח פאר מיינע קינדער"; רעכנט אויס די נעמען פון יעדן קינד.


דאס זאלט איר טון יעדן טאג, וועט איר ווערן געזונט און שטארק; ווייל ווי מער מען דאנקט דעם אייבערשטן - אלץ שטערקער ווערט די מח, מען באקומט שטארקע כוחות הגוף והנפש.

#375 - געבענטשט זאלט איר זיין צום אייבערשטן פאר'ן זיך אפשערן די האר
קינדער, חיזוק פאר פרויען, שערן די האר

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברלסב, ליבערטי


געבענטשט זאלט איר זיין צום אייבערשטן פאר'ן טון די גרויסע הייליגע זאך פון זיך אפשערן די האר, איך בין זייער איבערגענומען; ווען איר האט מיר דאס דערציילט ביי די חנוכה ליכט - איז מיר געקומען טרערן פון שמחה און התרגשות.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן ערליכע קינדער, הייליגע קינדער, און שפע, פרנסה בריווח, און די שכינה הקדושה זאל רוען ביי ענק אין שטוב.

#374 - עס איז א גרויסע פריצות פאר א פרוי צו רייכערן
צניעות, חיזוק פאר פרויען, רייכערן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז א גרויסע פריצות פאר א פרוי צו רייכערן.


איך ווייס אינגעלייט וואס קיין שום זאך האט זיי נישט געקענט מאכן אויפהערן רייכערן, ביז זיי האבן געהאט די שרעק ווען זייער ווייב האט זיי געזאגט אז זיי גייען מיט רייכערן - האבן זיי געכאפט א שרעק און אויפגעהערט רייכערן.

#373 - חיזוק פאר פרויען זיך צו שערן די האר
חיזוק פאר פרויען, שערן די האר, סיפורי צדיקים, אשר בנחל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי', בני ברק


איך האב ערהאלטן א בריוו פון אייער מאן נרו יאיר, ער בעט מיר איך זאל אייך מחזק זיין און שרייבן אפאר ווערטער. ווייל ביי ענק איז נישטא די געדאנק פון זיך אפשערן די האר נאך די חתונה, און איר האט דאס געטון ווייל איר הערט ביי די שיעורים און איר ליינט אין די בריוו דאס גרויסקייט פון זיך שערן; ער בעט איך זאל אייך שרייבן אביסל חיזוק.


אינטערעסאנט איז, איך לערן יעדן טאג אשר בנחל, היינט אינדערפרי טרעף איך א בריוו וואס מוהרא"ש שרייבט (מכתב מ' תתקעד) פאר די יונגע ווייבלעך אין יבנאל, תלמידות פון בית פיגא. מוהרא"ש דערציילט אינעם בריוו צוויי מעשיות פון דעם צדיק - דער נאסודער רב זכותו יגן עלינו, א תלמיד פון הייליגן צאנזער רב זכותו יגן עלינו. איך האב דאס גענומען ווי א רמז פון הימל איך זאל דאס אייך שרייבן, דאס וועט זיין פאר אייך שטארקע חיזוק.


די ערשטע מעשה, א איד איז געקומען צום הייליגן נאסודער רב אים איינלאדענען צו קומען צו אים אין שטוב צו זיין זונ'ס בר מצוה, דער צדיק האט געזאגט: "איך וועל בשום אין פנים גיין"; דער איד האט זיך דערשראקן און אנגעהויבן וויינען, ער פרעגט: "רבי, פארוואס?!" זאגט דער צדיק: "אוי ווי ביטער איז אז די פרוי גייט מיט אייגענע האר און מען זעט דאס ארויס, דאס ברעגט אלע צרות, דאס ברענגט ארעמקייט".


דער איד איז אהיימגעגאנגען און געזאגט זיין ווייב: "דער רבי וויל נישט קומען צו אונז אין שטוב, און ער האט געזאגט אז 'אין א שטוב וואס מען גייט מיט אפענע האר וועט מען ליידן'", ווען זי האט דאס געהערט האט זי זיך גלייך אפגעשוירן. דער איד איז צוריק צום צדיק, דערציילן וואס זיין ווייב האט געטון. האט דער צדיק געזאגט: "אויב אזוי קום איך צו דיר אין שטוב און איך וועל זיך וואשן פאר די סעודת מצוה, ווייל אז די פרוי שערט זיך אפ די האר - איז די סעודה א סעודת מצוה".


נאך א מעשה דערציילט מוהרא"ש פאר די יונגע ווייבלעך אין יבנאל, זיינע תלמידות. א פרוי איז אמאל געקומען וויינען צום נאסודער רב זכותו יגן עלינו, אז זי האט שוין חתונה געהאט אזויפיל יאר, און זי איז נאכאלץ נישט געהאלפן געווארן מיט קינדער. פרעגט דער צדיק: "און וואס איז מיט די האר?" האט זי אנגעהויבן וויינען און געזאגט: "רבי, איך האב א גרויסע נסיון, עס איז מיר זייער שווער אפצושערן די האר".


ווען דער צדיק האט דאס געהערט האט ער שוין גארנישט געזאגט, די פרוי איז דארט געבליבן שטיין און געוויינט: "איך דארף א אינגל", אבער דער צדיק האט זיך נישט וויסנדיג געמאכט. אזוי איז געווען אפאר מאל, ביז דער גבאי זאגט איר: "וואס פארשטייט איר נישט, דער רבי האט דאך אייך געזאגט אז איר וועט זיך אפשערן וועט איר האבן א אינגל!" איז זי ארויס, זי איז זיך געגאנגען אפשערן און זי איז געהאלפן געווארן ביז א יאר מיט א זיסע צוקערדיגע אינגל.


די פרוי האט געטראכט צו זיך: 'יעצט אז איך האב שוין א קינד, וואס דארף איך יעצט פאלגן דעם צדיק? איך וועל זיך צוריק לאזן וואקסן מיינע האר', אזוי האט זי געטון, זי האט זיך אויפגעהערט שערן, ביז איין טאג איז דער אינגל קראנק געווארן. זי איז געקומען צו לויפן צום צדיק וויינען: "רבי, מיין איינציג קינד איז קראנק, איך דארף א ישועה!" דער רבי זאגט איר: "וואס איז מיט אייך? איר מיינט אז איך ווייס נישט אז איר שערט זיך מער נישט...?" בקיצור המעשה, עס ענדיגט זיך נישט גוט.


מוהרא"ש פירט אויס, זי האט נישט געקענט ביישטיין די נסיון, זי האט געוואלט איר האר וויכטיגער פון די קינדער, זי האט פארלוירן דעם קינד. מוהרא"ש פירט אויס אינעם בריוו: "אני מאוד מבקש אתכן", איך בעט ענק זייער, "אנא תורידו את השערות", איך בעט ענק שערט אייך אפ די האר, "כמו שרבבות רבבות כשרות עושות בירושלים, בבני ברק, באשדוד, בברוקלין", אזוי ווי די צענדליגער טויזנטער פרויען פון ירושלים, פון בני ברק, פון אשדוד און פון ברוקלין, "ובכל מקום שרק נמצאות נשים חרדיות הורידו את השערות", און וואו אימער עס געפונען זיך ערליכע פרויען שערן זיי זיך אפ די האר.


מיר איז דאס געווען א וואונדער, אז גלייך נאכן ליינען אייער מאן'ס בריוו, ווי ער בעט מיר איך זאל אייך שרייבן אפאר חיזוק ווערטער פון דאס גרויסקייט פון זיך שערן, גלייך נאכדעם עפן איך דעם ספר אשר בנחל וואו איך האלט אינמיטן לערנען, און איך זע פאר מיינע אויגן די שיינע מעשיות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#372 - ענדערש א שייטל, אבי זיך אפשערן די האר
חיזוק פאר פרויען, שערן די האר, מוהרא"ש, ישיבה, שייטל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד הרב ... שליט"א, יבנאל


אייער זון נרו יאיר איז זייער מצליח אין ישיבה, ער לערנט זיינע שיעורים כסדרן, דאווענט ערליך און פירט זיך מיט גוטע מידות.


בנוגע דאס וואס ער פארשטייט נישט קיין אידיש; איך האף צום אייבערשטן צו געבן איינמאל א וואך א שיעור אין לשון קודש אז ער זאל קענען מיטהאלטן די שיינע שמועסן, עצות און חיזוק פארן לעבן.


בנוגע וואס איר וואונדערט זיך אויף וואס איר האט געליינט אין די בריוו, איר פרעגט ווען איך האב דאס געהערט פון מוהרא"ש, ווייל אין יבנאל האט איר דאס קיינמאל נישט געהערט פון מוהרא"ש; איך האב געהערט כמה וכמה פעמים, ווי מוהרא"ש זאגט: "ענדערש גיין מיט א שייטל, אפילו א לאנגע שייטל, אבי זיך אפשערן די האר".


אודאי האט מוהרא"ש געוואלט מען זאל גיין איידל אנגעטון, מוהרא"ש פלעגט אלץ ווייזן מיט די האנט אויפ'ן אקסל, אז א שייטל זאל נישט זיין לענגער ווי די אקסל. אבער ווען עס איז געווען ווייבלעך וואס האבן נאכנישט געהאט דעם געפיל צו איידלקייט, קינדער פון צעבראכענע שטובער וכו' - האט מוהרא"ש געזאגט: "ענדערש א שייטל, אבי זיך אפשערן די האר".


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#371 - גיין אנגעטון נישט צניעות'דיג מאכט נישט פרייליך
תפילות אויף אידיש, צניעות, שמחה, אמונה, חיזוק פאר פרויען, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי', תלמיד בית פיגא


ווען איר קומט אין סקול אין בית פיגא - קומט איר אנגעטון זייער איידל, זייער בא'טעמ'ט; הלוואי זאלט איר אויך אזוי גיין אין גאס און ביי שמחות וכו'. די אלע וואס טוען זיך אן אויסגעשניטן, קורץ און טייט - אויסצורייסן די אויגן פון אנדערע - די זענען נישט פרייליך, זיי מאכן זיך פרייליך.


זעט צו זאגן יעדן טאג תהילים; פרובירט צו זאגן דעם יום תהילים יעדן טאג, אדער וויפיל איר קענט, און בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל זיין צופרידן. איך זאל קיינמאל נישט אוועק גיין פון דיר, איך זאל בלייבן ביי די אמונה; איך מיין מאן און מיינע דורות".

#370 - ווען מען איז פרייליך, איז גוט אזוי צי אזוי
תפילות אויף אידיש, שמחה, תודה והודאה, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, קנאה, שייטל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן די שיינע זאכן וכו' וכו'. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, פרק ט): "אֵיזוֹהִי אִשָׁה כְּשֵׁרָה? כָּל שֶׁעוֹשָׂה רְצוֹן בַּעֲלָהּ", א פרוי וואס איז גרייט פאר איר מאן, זי טוט זיין ווילן וכו' - איז אן ערליכע פרוי. נאך זאגן די הייליגע חכמים (עירובין ק:) א פרוי וואס קומט צום מאן וכו' - וועט האבן ערליכע קינדער, קינדער צדיקים.


בנוגע וכו'; דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן. דאס וועט ברענגען די ישועה פאר אייך, ווייל דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן - ברענגט גרויסע ניסים און ישועות.


בנוגע די לענג פונעם שייטל; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו פלעגט קלאפן אויף זיין אקסל ווען מען האט אים געפרעגט אויף די לענג פונעם שייטל.


דער עיקר זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן די תפילה אויף שמחה. ווייל אז מען איז פרייליך - איז גוט אזוי צי אזוי, און אז מען איז נישט פרייליך - העלפט נישט גארנישט. מען ווערט נישט מער צופרידן מיט א לאנגע שייטל.


דעריבער שרייבט מוהרא"ש אין שאלות ותשובות ברסלב, הונדערטער מאל אויף הונדערטער שאלות - איין תירוץ: "זיי פרייליך". נעמט אריין אמונה אין זיך - וועלן אלע פראבלעמען אוועקגיין.


בעטס: "רבונו של עולם, העלף מיר זיין פרייליך, נעם אוועק פון מיר די עצבות ומרה שחורה. נעם אוועק פון מיר די קנאה, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, איך זאל זען נאר דיר, איך זאל דיך שפירן".