בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#70 - צוגעשטעלט וועגן פאר טויזנטער אידן קיין אומאן אין אזא מלחמה יאר
הכרת הטוב, אומאן, ראש השנה, מלחמה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נצבים, כ"ו אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן, פה אומאן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בין יעצט געווען ביים ציון פון הייליגן רבי אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו, געלויבט דעם אייבערשטן איך האב זיך געקענט אויסגיסן מיין הארץ, איך דאנק דיר זייער פאר'ן מיר צושטעלן אזא געשמאקע וועג פאר מיר און מיינע קינדער.


איך הער פון אנשי שלומינו, יעדער איז דיר זייער דאנקבאר פאר'ן אהערשטעלן אזא נסיעה פון אנהויבן ביז'ן סוף, אזוי באקוועם, אזוי געשמאק.


איך דאנק דיר פאר'ן טון די שווערע ארבעט פאר די גאנצע קהילה, האסט באוויזן אזוינס וואס קיינער האט נאכנישט באוויזן; צושטעלן וועגן פאר טויזנטער אנשי שלומינו אין אזא יאר, א מלחמה יאר, א היסטארישע אומאן ראש השנה.


דער אייבערשטער זאל דיר פארשרייבן א זיסע יאר, א ליכטיגע יאר, דו מיט דיין גאנצע משפחה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#69 - דער בנין אין אומאן איז נאר פאר די וואס האבן זיך איינגעשריבן
אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נצבים, כ"ב אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נאר די וואס שלאפן ביי אונז אין בנין - קענען עסן ביי אונז די סעודות. איך בעט דיר זייער זאלסט מיר אפילו נישט בעטן און מיך מאכן פאר א שלעכטער אז איך וועל דיך נישט נעמען; איך קען אויך זיין א שיינער איד ווי דיר און ווי אנדערע, גיין שלאפן ערגעץ פריוואט און קומען בעטן: "ראש ישיבה שטופ מיך נישט אוועק, לאז מיך הנאה האבן פון זיך דרייען אינעם בנין און עסן סעודות וכו' וכו'".


צום דאווענען עפענען מיר דעם בנין פאר אלעמען, אבער זיך דרייען אינעם בנין, עסן אינעם בנין, און נוצן די מקוה - איז פריוואט פאר די וואס האבן באצאלט פאר א בעט.


איך בעט פון אנשי שלומינו ביטע נישט איבערגעבן דעם קארטל פאר קיינעם.


א כתיבה וחתימה טובה.

#68 - עס איז נישט אויסגעהאלטן איבערלאזן די משפחה אויף שמחת תורה
תפילה והתבודדות, שלום בית, משפחה, אומאן, ראש השנה, שמחת תורה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בלייב מיט דיין משפחה אין ארץ ישראל, עס איז נישט אויסגעהאלטן דאס צו טון - איבערלאזן די ווייב מיט די קינדער אויף שמחת תורה; נאר ראש השנה ווען מיר פארן צום רבי'ן קיין אומאן טוען מיר איבערלאזן די ווייב, אויך נאר אויף אפאר טעג, פון אפאר טעג פאר ראש השנה און גלייך גייען מיר צוריק. (די לעצטע פאר יאר ביי קאראנע און אויך די יאר ביי די מלחמה - זענען געווען וואס זענען געפארן פריער, איבערגעלאזט די משפחה אויף הפקר; די רבי רופט זיי אן פליטעס [שיחות הר"ן, סימן רכח], מענטשן אן קיין ישוב הדעת, מענטשן אן התבודדות).


בלייב אין שטוב, נישטא וואס צו זוכן אין אמעריקע; עס איז דא בחורים וואס קומען אין ישיבה לערנען וואס קומען שוין אויף יום טוב, אבער איבערלאזן די ווייב און קינדער - האט נישט קיין זין.


איך האף צום אייבערשטן צו קומען קיין ארץ ישראל נאך יום טוב.


א גמר חתימה טובה.

#67 - וואויל איז אייך אז איר שיקט אייער מאן צום הייליגן רבי'ן
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


וואויל איז אייך אז איר שיקט אייער מאן צום הייליגן רבי'ן בשעת אייער משפחה איז דערקעגן וכו'; די פרויען וואס שיקן זייערע מענער קיין אומאן צום רבי'ן קענען זיין זייער רואיג אז עס קומט זיי א גוט יאר.


א קלוגע פרוי קוקט אויף זיך, א קלוגע פרוי קוקט נישט וואס אנדערע זאגן, זי מאכט זיך א חשבון 'עס קומט א לאנגע יאר, מען דארף אזויפיל רחמים אלעס זאל אריבערגיין בשלום, וואס קען זיין בעסער ווי שיקן מיין מאן צום הייליגן צדיק דער הייליגער רבי - וואס וועט זארגן פאר אים און פאר אונזער משפחה'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן א גוטע יאר, א געזונטע יאר, א יאר מיט הרחבת הדעת און א יאר מיט מנוחה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#66 - מיר פארן צום רבי'ן אונז מתקן צו זיין, כאטש ס'איז א שווערע נסיעה
וויכוחים, אומאן, ראש השנה, סכנה, נייעס, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס נישט א סכנה צו פארן קיין אומאן. יעדע יאר קומט דער סמ"ך מ"ם מיט א נייע מעשה; פאריאר האט ער יעדן דערשראקן אז אויב מען וועט נעמען די וואקסין וועט מען שטארבן און מען וועט נישט האבן מער קיין קינדער, שוין אריבער א יאר פון זיין אין אומאן ראש השנה - אלע האבן קינדער און אלע לעבן; די יאר קומט ער מיט א נייע מעשה, אז עס איז א סכנה וכו'; עס איז נישט קיין סכנה, עס איז נאר צו אפהאלטן פון קומען צום רבי'ן.


טענה'עט נישט מיט קיינעם, רעדט נישט מיט קיינעם פון דעם, דאנקט דעם אייבערשטן אז אייער מאן האט א געפיל צום צדיק. די יאר האבן די מתנגדים נישט וואס צו זאגן, אלע יארן שפעט מען פון ברסלב'ער חסידים, מען זאגט: "מען טוט זיך וואס מען וויל און מען פארט זיך אויף אומאן"; די יאר זעט מען וואס הייסט מסירת נפש צו פאלגן א צדיק, די יאר איז די נסיעה א שווערערע, מען קען נישט פארן גלייך קיין אוקריינא, מען דארף זיך שלעפן מיט א באן אדער קאר פון א צווייטע מדינה, דאך פארן מיר צום רבי'ן דער רבי זאל אונז מתקן זיין.


איך ראט אייך איר זאלט מער נישט הערן קיין נייעס.


א כתיבה וחתימה טובה.

#65 - קום קיין אומאן, דער רבי וועט דיר פאררעכטן
תשובה, אומאן, ראש השנה, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פאר אויף אומאן; וואס איז די פראגע? דו אליינס דערציילסט ווי דער רבי טוישט דיין לעבן; דיין שטוב, דיין ווייב - אלעס האט זיך געגעבן א טויש צום גוט'ן פון ווען דו האסט אנגעהויבן הערן די שיעורים, עצות און חיזוק פון רבי'ן; אודאי זאלסטו קומען קיין אומאן.


אויף דיין פראגע וואס דו קענסט מתקן זיין, די חלק פון די חילול השם וכו' וכו', און ווי אזוי דו קענסט מתקן זיין וואס דו ביסט אזוי אראפגעפאלן אין נשג"ז רחמנא לצלן; קום קיין אומאן, דער רבי וועט דיר מתקן זיין. דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) ווער עס וועט קומען צו זיין ציון זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיך לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויסציען פון שאול תחתית".


קום קיין אומאן, דער רבי וועט דיר פאררעכטן; בפרט אז מען קומט ראש השנה - איז נישטא קיין גרעסערע תיקון! דער רבי האט געזאגט (שם, סימן תז): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים. כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", אפילו מענטשן וואס דער רבי קען א גאנץ יאר נישט העלפן, אבער ראש השנה קען ער יעדן איינעם פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#64 - סעודות פאר די משפחות אין שטעטל, ווען די מענער זענען אין אומאן
שטעטל, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום א' לסדר כי תבוא לאומאן, ט"ו אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


געב איבער אין שטוב, אם ירצה ה' ראש השנה אינדערפרי און אויך שבת פרשת נצבים וועט זיין שיינע סעודות אין האשקי שול פאר אלע משפחות וואס די מענער פארן צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה.


אויב דיין ווייב וויל מיטהאלטן די שיינע סעודות זאל זי זיך פארבינדן מיט מרת ... תחי'.


עס וועט זיין זייער געשמאק; די קינדער וועלן האבן מיט וועם צו פארברענגען, און די פרויען וועלן זייער הנאה האבן פון די געשמאקע אטמאספער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#63 - מיט'ן געבן פאר צדקה פאר הדפסה, איז דאס אזוי ווי הפצה
הפצה, צדקה, הדפסה, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה צו זען דיין נאמען צווישן אנשי שלומינו וואס האבן א געפיל צו העלפן הדפסה והפצה; דו האסט געגעבן צדקה צו קענען קויפן דעם בנין פאר'ן "בית הדפוס" וואו מען דרוקט וועכנטליך טויזנטער ספרים, קונטרסים און גליונות - צו מחי' זיין אזויפיל אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט דיין גאנץ לעבן האבן ווייטער א געפיל צו העלפן הדפסה; דו און דיינע דורות זאלן זיין מקושר צום רבי'ן, משמש זיין דעם רבי'ן.


מיט'ן געבן פאר צדקה פאר הדפסה - איז דאס אזוי ווי הפצה.


ווען דו וועסט ארויפגיין צום רבינ'ס ציון ראש השנה - זאלסטו דערציילן דעם רבי'ן אז דו האסט געגעבן צדקה פאר הדפסה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#62 - ווי אזוי א פרוי קען אויסנוצן דעם הייליגן ראש השנה
תפילות אויף אידיש, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר פרויען, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תצא, י"א אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייערע פראגעס.


בנוגע וואו איר זאלט זיין ראש השנה ווען אייער מאן פארט צום רבי'ן קיין אומאן, ענדערש ביי אייער מאמע אדער ביי אנשי שלומינו? אייער מאמע בעט אייך זייער צו קומען, איר ווילט וויסן אויב איז ענדערש צו בלייבן מיט פרויען נשות אנשי שלומינו, דארט וועט איר געדענקען פון רבינ'ס זאך וכו'.


איך ראט אייך ענדערש זאלט איר גיין צו אייער מאמע תחי'; דאס וועט זיין פאר אייך די גרעסטע זכות ביים יום הדין, די מצוה פון מכבד זיין און מחי' זיין עלטערן - איז העכער פון אלעס.


אויף אייער פראגע, ווי אזוי נוצט מען אויס דעם גרויסן טאג ראש השנה? וואס דארף מען דאווענען? וועלכע שטיקלעך זענען זייער וויכטיג?


ראש השנה איז זייער וויכטיג צו זיין פאזיטיוו; מען עסט די סימנים אלעס נאר צו געדענקען אז עס קומט א גוט יאר, עס גייט זיין גוט, זיס ווי האניג.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כא) פיר זאכן זאל מען אכטונג געבן ראש השנה:


ערשטנס, "שֶׁיַּחֲשֹׁב רַק מַחֲשָׁבוֹת טוֹבוֹת", מען זאל טראכטן נאר גוט, "שֶׁיֵּיטִיב הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ עִמָּנוּ וְכוּ'", דער אייבערשטער גייט זיכער העלפן.


צווייטנס, "צְרִיכִין לִהְיוֹת שָׂמֵחַ בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה", מען דארף זיין פרייליך ראש השנה, אז דער אייבערשטער גייט מאכן גרויסע ניסים.


דריטנס, "גַּם צְרִיכִין לִבְכּוֹת בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה", אויך דארף מען וויינען ראש השנה צום באשעפער.


פערטנס, "בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה בַּיּוֹם הָרִאשׁוֹן", דעם ערשטן טאג ראש השנה, "צְרִיכִין לְמַעֵט בְּדִבּוּר מְאֹד מְאֹד", זאל מען וואס ווייניגער רעדן; אנשי שלומינו פירן זיך אזוי, מען רעדט נישט דעם ערשטן טאג ראש השנה ביז נאך תשליך.


מאמעס פון קליינע קינדער וואס זענען פארנומען מיט די קינדער - דארפן נישט דאווענען. אז מען האט צייט, די קינדער שפילן פאר זיך אליינס, אדער אז עס איז דא עלטערע קינדער וואס קענען אכטונג געבן - קען מען דעמאלט דאווענען, און אז נישט - איז מען פטור פון דאווענען.


איר בעט א תפילה וואס צו בעטן ראש השנה, אזוי וועט איר זיין רואיג אז איר האט אויסגענוצט דעם טאג, דא האט איר א תפילה:


"רבונו של עולם, היינט ראש השנה משפט מען די גאנצע וועלט, אלעס וואס גייט זיין דעם קומענדיגן יאר, אלעס שרייבסטו היינט אפ. בכן בעט איך דיר, שרייב מיר אפ א גוטע יאר, א זיסע יאר, א געזונטע יאר - פאר מיר, פאר מיין מאן און קינדער, און פאר אלע אידן. געב מיר כח צו זיין א גוטע ווייב און א גוטע מאמע, געב מיר כח פאר מיינע קינדער, געב אונז שפע און נחת פון די קינדער.


הייליגער באשעפער, איך האב געשיקט מיין מאן קיין אומאן צום הייליגן רבי'ן, ווייל דער הייליגער רבי רבינו נחמן בן פיגא האט געזאגט, ווער עס גלייבט אין אים זאל קומען צו אים אויף ראש השנה; העלף מיר, מיין מאן און מיין גאנצע משפחה מיר זאלן האבן א גוטע יאר, א יאר פון שלום, א לעבן פון ליבשאפט, א לעבן פון מוותר זיין איינער פאר'ן צווייטן, א לעבן מיט צדיקים; גיין אין די וועג פון צדיקים, פאלגן א צדיק.


הייליגער באשעפער, האב שוין רחמנות אויף אידישע קינדער, שיק אונז שוין משיח צדקינו זאל אונז אויסלייזן און אונז אויפבויען דעם בית המקדש".


 


 

#61 - דער עיקר וואס מיר באקומען פון רבי'ן איז דאס איינשפריץ פון אמונה
תפילות אויף אידיש, אמונה, אומאן, ראש השנה, אמונת חכמים, קשיות, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תצא, י"ב אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער הארציגער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך הער דיינע קרעכצן, איך הער דיין ווייטאג. אבער טייערער ברודער, וויסן זאלסטו אז מיר ווייסן גארנישט, מיר גלייבן אין צדיקים; אז דער רבי האט געזאגט מען זאל קומען קיין אומאן צו אים אויף ראש השנה און ער וועט אונז געבן דאס בעסטע און שענסטע - איז עס אזוי, פשוטו כמשמעו.


איי וועסטו טענה'ען, ביסט געקומען פאריאר מיט מסירות נפש און מיט דעם איז דיר אזוי שווער ברוחניות ובגשמיות, עס איז דיר אריבער א שווערע יאר; דאס איז בכלל נישט קיין טענה, אדרבה, דאס איז א ראי' אז מיר מוזן קומען צום רבי'ן און זיך האלטן ביים רבי'ן. דער עיקר וואס מיר באקומען פון רבי'ן איז דאס איינשפריץ פון אמונה, אזוי ווי דער דאקטער, איידער ער גייט אפערירן דעם פאציענט, שפריצט ער אריין א מעדעצין וואס שלעפט איין דעם מענטש ער זאל קענען דערהייבן די יסורים וכו' - דאס טוט דער רבי מיט אונז, ער שפריצט אריין אמונה אין אונז, מיר זאלן גלייבן אז אלעס וואס פאסירט - איז נאר פון אים, אלעס וואס גייט אריבער - איז נאר פאר מיין טובה, אלעס אלעס איז נאר ער, און מיר קענען אים נישט פארשטיין, און מיר וועלן סיי ווי נישט פארשטיין.


טייערער ברודער, קום קיין אומאן; שפרינג אריבער אלע דיינע שווערע מניעות. יעצט האסטו ריכטיגע מניעות, ווייל ווילאנג די מניעות איז פון ארום און ארום; פון משפחה, ביזנעס, חברים וכדומה - דאס קען מען גרינג איבערטאנצן, אבער ווען די מניעות קריכן אריין אין מח מחשבה, מען הויבט אן האבן ספיקות ובלבולים אויפ'ן צדיק און אויפ'ן באשעפער - דאס איז שוין זייער ביטער.


די עצה פאר דעם זאגט דער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מו) איז שרייען מעומק הלב צום אייבערשטן:


"רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? וואס גייט פאר מיט מיר? איך האב קשיות און ספיקות. רבונו של עולם, ראטעווע מיך, איך קיל זיך אפ, עס פייניגט מיר מיין מחשבה, איך האב קשיות אויף די אמונה. רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר איך זאל בלייבן שטארק מיט אמונה, סיי אמונה אין דיר, און סיי אמונת חכמים. העלף מיר איך זאל האבן שפע, איך זאל ארויסגיין פון מיין דחקות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין מא:) 'עניות מעביר את האדם על דעתו ועל דעת קונו', ארעמקייט מאכט מען זאל פארלירן די דעת און פארלירן די אמונה, רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, איך זאל בלייבן צוגעקלעבט צום הייליגן רבי'ן, איך זאל זוכה זיין צו באקומען מיין תיקון, איך זאל נישט זיין פארווארפן סיי אויף די וועלט און סיי אויף יענע וועלט; די וועלט איז איין זאך, אבער מיין נשמה זאל האבן א רוה אויבן. העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה און שטארקע אמונת חכמים".


איך האף דיר צו זען אין אומאן ראש השנה.

#60 - ווען מען איז אויסגעלאשן, אראפגעפאלן, נידריג, ווייט, און א דורכפאל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, התחזקות, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מאנסי


גלייך אינדערפרי ווען דו שטייסט אויף, נאכן אפגיסן נעגל וואסער, נאכן זאגן מודה אני - זאלסטו זיך איבערגעבן צום אייבערשטן.


זאג אין דיין שפראך, אין אידיש: "רבונו של עולם, איך געב זיך איבער צו דיר; מיך, מיין ווייב, מיינע קינדער און אלעס וואס איז תלוי אין מיר. איך זאל נאר טון דיין ווילן, איך זאל חס ושלום נישט טון עפעס קעגן דיין ווילן, איך זאל נישט פוגם זיין - נישט מיט די אויגן, אויערן, נאז און מויל, און איך זאל טון היינט נאר גוטס".


קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון די פאר ווערטער, דאס טוט אויף סיי אין הימל און סיי אויפ'ן מענטש; אלעס איז אנדערש, מען ווערט צוגעקלעבט צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן עח), רעדן צום אייבערשטן גייט מיט מיט'ן מענטש - אזוי ווי א מאמע גייט מיט'ן קינד, אפילו דאס קינד איז פארשמירט און עס האט א גערוך - וועט זי נישט אפלאזן דאס קינד, אזוי אויך, דאס רעדן צום אייבערשטן גייט מיט'ן מענטש, אפילו מען איז אויסגעלאשן, אראפגעפאלן, נידריג, ווייט, א דורכפאל - קען מען נאכאלץ רעדן צום אייבערשטן און אים בעטן:


"רבונו של עולם, קרבינו לעבודתיך, ברענג מיך צו דיר, דערנענטער מיך צו דיר".


איך האף דיר צו זען אין אומאן ביים רבי'ן ראש השנה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#59 - כל זמן מען געבט נישט אויף, מען האלט אן די מלחמה, איז גוט
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חברים, שלום בית, התחזקות, מוסדות, עבודת השם, אומאן, ראש השנה, סיפורי צדיקים, אחדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


טייערע ברידער, טייערע חברים, אנשי ארץ ישראל, איך בענק זיך זייער צו ענק, איך האף זיך צו זען מיט ענק אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן. די יאר איז נישט לייכט די נסיעה און אויך נישט ביליג; עס איז א שווערערע נסיעה, א טלטול הדרך, און עס איז טייער; איך האף איר שפרינגט אריבער אויף די אלע שוועריקייטן און איר שלעפט אייער גוף צום רבי'ן.


נעכטן ביים ליל שישי שיעור האבן מיר זיך מחזק געווען מיט'ן פסוק וואס די תורה זאגט: "כִּי תֵצֵא לַמִּלְחָמָה עַל אֹיְבֶיךָ, וּנְתָנוֹ ה' אֱלֹקֶיךָ בְּיָדֶךָ, וְשָׁבִיתָ שִׁבְיוֹ", אז מען גייט ארויס אין א מלחמה מיט'ן יצר הרע, מען שלאגט זיך - וועט מען ביים סוף מנצח זיין. כל זמן מען געבט נישט אויף, מען האלט אן די מלחמה - איז גוט, מען טאר נישט ווערן צעבראכן ווען מען פאלט אראפ חס ושלום, מען טאר נישט אויפגעבן ווען מען זעט ווי עס גייט אריבער אזא לאנגע צייט און מען האלט נאך ווייט פון עפעס א פינטעלע קדושה, מען דארף ווייטער מלחמה האלטן ביז מען איז מנצח.


ווי אזוי האלט מען מלחמה? אונזער געווער איז די מויל; יעדע מאל א איד זאגט ארויס די ווערטער: "רבונו של עולם איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל זיין אפגעהיטן, איך וויל נישט טון שלעכטס" - איז מען אין א גוטע וועג און מען וועט מנצח זיין, אפילו מען זעט נישט מיט די אויגן ווי וואס ווען ווי - מנצח זיין; אפילו עס איז לאכעדיג, אזויפיל מאל זאגן 'איך וויל זיין גוט' און גארנישט רוקט זיך נישט - דאך וועט מען מנצח זיין, מען וועט אלעס פאררעכטן.


טייערע חברים האלט אייך אינאיינעם. דער רבי האט געזאגט: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד" איר זאלט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפָּעַם", אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען - וועט איר מיר קענען ממשיך זיין צו אייך (חיי מוהר"ן, סימן קפז), דארט וואו מען האלט זיך אינאיינעם און מען האט זיך ליב - איז דער רבי דארט.


מוהרא"ש האט אונז אלע יארן געזאגט: "ווען אנשי שלומינו וואלטן זיך שטארק ליב געהאט - וואלט מען געקענט די גאנצע וועלט צוריקברענגען צום אייבערשטן"; קוקט ווי שיין איר זענט מצליח, איר האט אנגעהויבן מיט א שול אין ירושלים, און פאריאר געעפנט א חדר, און יעצט א שולע, און מען רעדט שוין יעצט פון עפענען מוסדות אין גליל; דאס איז נאר אז מען האלט זיך באחדות.


אויך אין שטוב דארף מען זייער אכטונג געבן עס זאל זיין א שטארקע ליבשאפט. דער רבי האט זייער מקפיד געווען אויף שלום בית, מען האט נישט געקענט קומען צום רבי'ן נאר אז מען איז חתונה געהאט און מען לעבט מיט ליבשאפט; ווייל נאר אז מען איז חתונה געהאט און מען קריגט זיך נישט - קען מען האבן א ריינע מח מחשבה.


אמאל איז דער רבי געזיצן ביים טיש מיט זיינע תלמידים, אינמיטן האט זיך דער רבי אנגערופן: "וִוי וַואגְט זִיך צוּ קוּמֶען צוּ מַיין טִישׁ אֵיינֶער וָואס הָאט נִישְׁט קַיין רֵיינֶע מַחְשָׁבוֹת?!" דער רבי האט זיך אויפגעשטעלט, איבערגעלאזט דעם טיש מיט'ן עולם, אריין אין זיין צימער און מער נישט געוואלט זיצן ביים טיש. ווען דער אינגערמאן - אויף וועם דער רבי האט זיך באצויגן - האט געזען ווי דער רבי גייט אריין אין צימער, האט ער זיך אויפגעשטעלט, ער איז צוגעגאנגען צום רבינ'ס צימער און אנגעהויבן זייער צו וויינען און זיך איינגעבעטן ביים רבי'ן אז דאס גייט מער נישט פאסירן, ביז דער רבי איז צוריק ארויסגעקומען און ווייטער ממשיך געווען מיט'ן זאגן תורה.


וואס איז געווען די מעשה? דער אינגערמאן האט זיך געקריגט אין שטוב מיט די ווייב; זעט מען ווי שטארק דער רבי האט מקפיד געווען מען זאל האבן שלום בית, ווייל אז מען קריגט זיך אין שטוב האט מען נישט קיין מח, און אז מען האט נישט קיין מח איז מען נישט קיין מענטש, וואס דאס ברענגט אז מען זאל אראפפאלן אין א טיפע גרוב רחמנא לצלן.


איך קען נישט מער מאריך זיין, איך דארף אנגרייטן דעם שבת.


א פרייליכן שבת.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#58 - מאך מיר פשוט'ע זיצן אויפ'ן פליגער, נעבן מיינע קינדער
חינוך הילדים, הכרת הטוב, אומאן, ראש השנה, פליגער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מאנסי


קודם כל, א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר מאכן טיקעטס צו פארן צום רבי'ן אויף ראש השנה, א באזונדערע יישר כח פאר'ן מיר אויסבארגן; איך בעט דעם אייבערשטן איך זאל דיר שוין קענען באצאלן.


איך קען נישט פארן אין ביזנעס קלאס פאר צוויי סיבות, איינס, בעגער"ס קענ"ט ב"י טשוז"י, איך קען נישט אויף יענעמ'ס חשבון - נעמען די טייערע, און אפילו איינער וועט וועלן צאלן פאר דעם - קען איך אויך נישט; איך דארף זיצן נעבן מיינע קינדער, איך וויל אכטונג געבן אויף זייער יראת שמים, זיי זאלן נישט קוקן קיין מאוויס; איין שלעכטע קוק - קען זיי אפ'הרג'ענען זייער לעבן.


מאך מיר פשוט'ע זיצן נעבן מיינע קינדער, מיינע חתונה געהאטע קינדער זענען נאך אויך קינדער; איך וויל אויף זיי אויך אכטונג געבן, אויף זייער יראת שמים.


א כתיבה וחתימה טובה.


 

#57 - וואלט איך נישט געקענט פארן קיין אומאן, וואלט איך געשיקט מיינע קינדער
חינוך הילדים, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תצא, י"א אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך האב דיר ליב, וועל איך דיר זאגן וואס איך וואלט געטון אין דיין מצב.


ווען איך קען ווען נישט פארן קיין אומאן, זיין ביים רבי'ן אויף ראש השנה - וואלט איך געשיקט מיינע קינדער צום רבי'ן. איך זאג דיר נישט וואס דו זאלסט טון, איך זאג דיר וואס איך וואלט ווען געטון.


פארן קיין אומאן איז נישט קיין שיינע זאך, א מנהג אדער אן ענין; פארן אויף אומאן זיין ביים רבי'ן ראש השנה - אין דעם איז תלוי אלעס, אין דעם איז אנגעהאנגען די גאולה; דאס איז תיקונים וואס מיר האבן נישט קיין השגה דערין, איז דאך נישט קיין פראגע וואס מען זאל טון.


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, שטארק זיך מיט'ן פארשפרייטן די זיסע עצות פון רבי'ן, שטארק זיך מיט פרייליך מאכן אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#56 - זמנים פאר ראש השנה שנת תשפ"ג הבא עלינו לטובה
הפצה, אומאן, ראש השנה, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, י' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


אשריך ואשרי חלקך אז דער טאג גייט דיר אריבער מיט אזעלכע הייליגע זאכן; יעדע רגע איז פאר הפצה, צו פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות פאר די גאנצע וועלט.


קרעכץ נישט אז דו קומסט נישט אן מיט די ארבעט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות כה:): "לֹא נִתְּנָה תּוֹרָה לְמַלְאֲכֵי הַשָּׁרֵת", מיר זענען נישט קיין מלאכים, מיר זענען מענטשן; וויפיל מען קען טון - דארף מען טון, אז מען טוט דאס מערסטע וויפיל מען קען - מאכט דער אייבערשטער ניסים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא צט.): "מָקוֹם אָרוֹן אֵינוֹ מִן הַמִּדָּה", דער ארון האט נישט בדרך הטבע קיין פלאץ אין קדשי קדשים, עס איז נישט שייך אריינצושטופן מיט כח, דער אייבערשטער האט געמאכט א נס אז עס האט יא געהאט פלאץ; אזוי איז ביי אלעם, ווען מען געבט זיך איבער צום אייבערשטן - געשעט א נס און עס איז דא צייט און פלאץ.


איך שיק דיר דא די זמנים פאר ראש השנה שנת תשפ"ג הבא עלינו לטובה. מאך א שיינעם צעטל, דרוק עס אינעם גליון, און אויך זאל מען דאס אנגרייטן אויפצוהענגען אינעם בנין אין אומאן, אלע זאלן וויסן ווען מען דאווענט און ווען עס וועט זיין שיעורים:


מוצאי שבת כי תבוא וועלן מיר זאגן סליחות אום איינס אזייגער.


שבת פרשת נצבים וועלן מיר זיין מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אין אומאן. די זמן הדלקת הנרות אין אומאן איז בשעה 6:45.


מיר וועלן דאווענען מנחה און קבלת שבת בשעה 7:30, נאך די סעודה וועט זיין א באטע, מיר וועלן זינגען זמירות און רעדן פון הייליגן רבי'ן.


שבת אינדערפרי וועלן מיר דאווענען שחרית בשעה 9:30, נאכן דאווענען וועט מען פארלערנען ספורי מעשיות.


מנחה וועט מען דאווענען בשעה 7:00, נאך מנחה וועט זיין שלש סעודות.


מוצאי שבת ביי חצות וועלן מיר זאגן סליחות, אום 1:00 נאך סליחות וועט מען קענען מאכן פדיון נפש.


ערב ראש השנה אינדערפרי וועלן מיר דאווענען שחרית אום 8:00, נאכן דאווענען וועט זיין פדיון נפש.


זמן הדלקת הנרות ערב ראש השנה איז 6:30, מען וועט דאווענען דעם לעצטן מנחה פונעם יאר ערב ראש השנה ביים זמן הדלקת הנרות.


שחרית ביידע טעג ראש השנה וועט זיין 8:00


5:00 וועט מען גיין תשליך, מנחה וועט זיין 6:00, און 6:30 וועט זיין די דרשה.


דעם צווייטן טאג ראש השנה וועט מען אויך דאווענען מנחה 6:00, און די דרשה וועט זיין 6:30.


די זמן פון מוצאי יום טוב איז 8:00.


געב איבער פאר האברך ... ער זאל צושטעלן שטרות פרוזבול פאר'ן גאנצן עולם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#55 - געב אכטונג דיין ווייב זאל נישט באקומען קיין לחץ פון דיר
שלום בית, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


דיין ווייב שרייבט מיר אז דו ווערסט ברוגז ווען דו קומסט אהיים און די שטוב איז נישט צאמגענומען, זי בעט איך זאל דיר מחזק זיין אז דו זאלסט נישט ווערן ברוגז אויף איר; זי ווארט יעצט וכו', עס איז איר נישט גרינג מיט די קינדער און מיט די ווארטן.


טייערער ברודער, דער רבי האט אונז געזאגט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב, מיר זאלן אכטונג געבן אויף איר (שיחות הר"ן, סימן רסד). מוהרא"ש פלעגט אזויפיל רעדן פון שלום בית, פון העלפן אין שטוב; אז דאס איז עבודת השם. בעט איך דיר, זע צו העלפן אין שטוב, זע צוצולייגן א האנט, בפרט אין די טעג וכו'.


ווארף נישט קיין פחד אין שטוב, לייג נישט קיין אימה יתירה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין ו:): "כָּל הַמֵּטִיל אֵימָה יְתֵירָה בְּתוֹךְ בֵּיתוֹ", ווער עס ווארפט א פחד אויף זיין ווייב און קינדער, "סוֹף הוּא בָּא לִידֵי שָׁלֹשׁ עֲבֵירוֹת, גִלוּי עֲרָיוֹת, שְׁפִיכוּת דָּמִים, וְחִלּוּל שַׁבָּת", וועט נאכדעם צוקומען צו די דריי הארבע עבירות פון גלוי עריות, שפיכות דמים און חילול שבת; געב אכטונג דיין ווייב זאל נישט באקומען קיין לחץ פון דיר, זי זאל נישט לעבן אונטער דרוק אז אט קומסטו שוין אהיים און די שטוב איז נישט גרייט. א ברסלב'ער חסיד דארף מכבד זיין די ווייב, אז די ווייב זאל שוין ציילן די מינוטן 'ווען קומט שוין מיין מאן אהיים און ער וועט מיר העלפן, איך וועל זיך קענען אפרוען'.


אפילו דו ביסט עוסק אין די העכסטע זאך, דו ביסט מפיץ די ספרים און קונטרסים פון מוהרא"ש - דארף דאס אויך זיין מיט א צמצום; עס קען נישט גיין אויפ'ן חשבון פון די ווייב און קינדער.


מיר גרייטן זיך שוין יעצט צו קומען צום רבי'ן, מיר פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, מיר דארפן פאלגן דעם רבי'ן; אז מען קומט צום רבי'ן דארף מען פאלגן דעם רבי'ן. דו ווייסט אודאי דעם סיפור, רבי נתן איז אמאל געגאנגען צום רבינ'ס ציון אינאיינעם מיט זיין תלמיד רבי נחמן טולטשינער, אויפ'ן וועג צום ציון האט זיך צעריסן די רעקל פון רבי נחמן טולטשינער, האט אים רבי נתן געזאגט: "גיי פאררעכט דיר דיין רעקל, ווייל דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קכז) מען זאל אכטונג געבן אז די בגדים זאלן נישט זיין צעריסן", אבער רבי נחמן טולטשינער האט זייער שטארק געוואלט זיין אינאיינעם מיט רבי נתן ביים ציון איז ער מיטגעגאנגען מיט רבי נתן, ער האט געטראכט ער וועט שפעטער פארנייען זיין רעקל, האט אים רבי נתן געזאגט: "פארוואס קומסטו צו א רבי, אז דו פאלגסט נישט דעם רבי'ן?"


איך ווייס אז דו ביסט א גוטער מאן, איך בין דיר נישט חושד אז דו ביסט א גבר אלים; דיין ווייב תחי' שרייבט זייער שיין אויף דיר, דעריבער שרייב איך דיר, איך ווייס אז דו וועסט אננעמען וואס איך זאג דיר. לייג נישט קיין דרוק אויף איר, דיין ווייב טאר נישט האבן א פרעשור אז דו קומסט שוין באלד אהיים און דו וועסט נישט זיין צופרידן מיט די שטוב, זי דארף ארויסקוקן דו זאלסט אהיים קומען איר העלפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#54 - ווי קענסטו שרייבן מיט חוצפה אז צום גדלי' וועט מען עסן פרישטאג?
ראש השנה, תעניתים, שרייבן, וועבסייט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית יואל


וואויל איז דיר אז דו העלפסט פארשפרייטן דעם הייליגן רבי'ן, דו העלפסט מיט די וועבסייט, דו שרייבסט די נייעס.


אבער פון די אנדערע זייט בין איך זייער דערציטערט געווארן צו ליינען די נייעס אז צום גדלי' וועט זיין צוגעשטעלט א נארהאפטיגע פרישטאג און אויפ'ן באן וועט זיין צוגעשטעלט עסן; דאס איז א חוצפה און א פריקת עול.


אלע יארן פארן מיר צוריק קיין אמעריקע אום צום גדלי', קומט אויס אז מען דארף פאסטן מער ווי א טאג, זענען דא פוסקים וואס זאגן אז מען קען שוין אויספאסטן ווען עס ווערט נאכט אין אומאן (הרב וואזנער זכרונו לברכה), אבער אין א פאל ווי היי יאר, וואס מען פארט צוריק א טאג נאך צום גדלי' - איז דאס א געהעריגע פאסט טאג; איז ווי קענסטו שרייבן מיט חוצפה אז צום גדלי' וועט מען עסן א נארהאפטיגע פרישטאג?!


אויב אזא זאך שטייט אויף אונזער וועבסייט פארמאך איך היינט דעם וועבסייט. איך קום נישט אן צו ליינען אלעס וואס די שרייבערס אין די קהילה שרייבן, די נייעס האב איך געליינט און אזוינס טאר מען נישט שרייבן; זע שוין צו פאררעכטן די נייעס און געב אכטונג אזוינס זאל נישט פאסירן נאכאמאל.

#53 - די ספרים, קונטרסים און גליונות וועלן אראפוועגן דעם וואגשאל לטובה
צדקה, הדפסה, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


די מתנה איז פאר'ן העלפן קויפן דעם נייעם בנין פאר'ן בית הדפוס אין קרית ברסלב ליבערטי, וואו מען דרוקט שוין וועכנטליך טויזנטער ספרים, קונטרסים און גליונות, ועוד ועוד - לחזק עם ישראל.


דאס אז דו האסט א געפיל פאר הדפסה והפצה - איז מיר זייער חשוב, איך קוועל פון נחת ווען איך הער אז די תלמידי הישיבה האבן א שטארקע געפיל צום רבי'ן, צו דרוקן די ספרים און דאס פארשפרייטן אין די וועלט.


דאס וועט דיר צוניץ קומען ביים יום הדין, ווען מען משפט דעם מענטש וואס זיין יאר וועט זיין מיט אים און זיינע קינדער; אלע ספרים, קונטרסים און גליונות וועט מען אפיר נעמען און עס וועט אראפוועגן דעם וואגשאל לטובה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#52 - מיר נעמען אלע מיט די קינדער קיין אומאן
קינדער, אומאן, ראש השנה, סכנה, קיבוץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שופטים, ה' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף אייער פראגע אויב מען זאל מיט שיקן היי יאר די קינדער קיין אומאן; איך קען אייך זאגן וואס מיר טוען, מיר נעמען אלע מיט די קינדער. ווייל ממה נפשך, אויב איז די נסיעה א סכנה - קענען מיר אויך נישט פארן, און אז עס איז נישט קיין סכנה, נאר עס איז א שווערע נסיעה, א שווערע טלטול הדרך - דארפן דאך די קינדער באקומען א חינוך ווי אזוי מען פארט צו א רבי, ווי אזוי מען שלעפט זיך צו א צדיק אויף ראש השנה.


עס איז נישט שייך צו זאגן פאר יענעם וואס צו טון; מאכט התבודדות, בעטס דעם אייבערשטן צו וויסן ווי אזוי זיך צו פירן. איך שרייב אייך וואס מיר טוען, מיר נעמען די קינדער היי יאר אויך - מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף.


בנוגע וואס איז ענדערש די יאר, פארן מיט א חבורה וואס מען דארף ארויספארן א טאג פריער, אדער ענדערש פארן אליינס שפעטער; די יאר ווען די נסיעה איז נישט קיין גרינגע - איז ענדערש פארן א טאג פריער מיט א חבורה; מיר טוען אויך אזוי, מיר פארן ארויס א טאג פריער פון אלע יארן מיט א חבורה אינאיינעם.


בנוגע אויב מען וועט פארמאכן די גרעניץ, אויב אייער מאן זאל קומען קיין אמעריקע מיטהאלטן אונזער קיבוץ; עס פעלט נישט אויס, ענדערש זאל ער בלייבן אין ארץ ישראל און דאווענען מיט א מנין אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש וואס זענען מקושר צום רבי'ן דורך פאלגן די עצות, וואס לערנען סדר דרך הלימוד, זענען עוסק אין הפצה און זענען זיך מתבודד, עס פעלט נישט אויס קומען קיין אמעריקע. מוהרא"ש פלעגט אלע יארן זאגן: "דער קיבוץ איז אין אומאן, און אז מען קען נישט פארן קיין אומאן - איז דאס נישט מצומצם אין קיין שום מקום, נאר איבעראל וואו עס איז דא א מנין אנשי שלומינו - דארט איז דער רבי".


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#51 - איך האף צום אייבערשטן אז דו קומסט קיין אומאן מיט דיינע קינדער
אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שופטים, ה' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך ווארט און איך האף צום אייבערשטן אז דו קומסט קיין אומאן די יאר צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה מיט דיינע קינדער, איך בענק זיך זייער נאך דיר און איך בענק זיך צו דיינע קינדער; לאז מיר וויסן דיינע פלענער אויב דו קענסט קומען, און אויב כאטשיג דיינע קינדער וועלן קומען.


זיי ממשיך מיט דיין עבודות הקודש; דו האסט נישט קיין אנונג דיינע זכותים, וויפיל אידישע קינדער ווערן מחוזק דורך דיר און דיין ווייב.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#50 - מען נעמט אוועק מיין עסן און שלאפן, אבער איך פאר צום רבי'ן
קדושה, משפחה, תשובה, אומאן, ראש השנה, מנוולים, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי זאלסטו קומען אויף אומאן! וואס איז דיין פראגע? דו דארפסט דאך פאררעכטן וואס דו האסט פוגם געווען! אמת, דו האסט א טענה אז דער רוצח, דער מניוול, דיין שוואגער - האט דיך אפאר יאר מאנס געווען אן דעם וואס דו זאלסט וויסן אז דאס איז פון די הארבסטע עבירות, בזמן שבית המקדש הי' קיים האט מען געגעבן אויף די עבירה סקילה, איינע פון די ד' מיתות בית דין; ביז דו האסט אנגעהויבן הערן די שיעורים - האסטו זיך געכאפט אז דו ביסט א צעשניטענער קרבן, און ווען איך האב דיר געהייסן דערציילן פאר דיין טאטע אז מען זאל ארויסווארפן דעם רוצח פון שטוב - האט מען דיר געלאכט אין פנים, מען האט דיר נישט געוואלט ראטעווען, ביז איך האב דיר געהייסן גיין צו די פאליציי.


אמת, דו האסט א טענה צום באשעפער, קיינער האט דיר נישט געזאגט אז דאס איז אן עבירה וכו' וכו' - אבער א תיקון דארפסטו האבן, דו דארפסט דעם רבי'ן.


דו אליינס שרייסט אז דער יצר הרע איז נישט אוועק פון דיר, עס איז דיר אזוי שווער צו זיין אפגעהיטן פון פוגם זיין בברית, דו האלסט אין איין אראפפאלן אין די עבירה; אודאי זאלסטו קומען קיין אומאן! און אז מען סטראשעט דיר אז דו וועסט נישט האבן וואו צו שלאפן - זאלסטו נישט קוקן אויף דעם, ווער דארף שלאפן? ווער דארף עסן? דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תד) מען זאל קומען צו אים אויף ראש השנה, ער וועט מתקן זיין; "יא עסן נישט עסן, יא שלאפן נישט שלאפן - אבי זיין ביי מיר"; דאס מיינט מען אפילו מען סטראשעט מען וועט נישט אריינלאזן אין שטוב, נישט עסן און נישט שלאפן - דאך פאר איך צום רבי'ן.


ווער האט אזוינס צוגעזאגט? טרעף מיר נאך א צדיק וואס זאגט: "קום צו מיין ציון און איך וועל דיך פאררעכטן", טרעף א צדיק וואס קען דערהייבן דעם מענטש וואס האט נעבעך פוגם געווען בברית, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה): "אפילו דו ביסט פוגם בברית, קום צו מיין ציון און זאג די צען קאפיטלעך תהילים [טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ], און געב א פרוטה לצדקה, זאג איך צו איך וועל דיר א טובה טון, איך וועל דיר מתקן זיין, איך וועל דיך ארויסציען פון שאול תחתית"; אודאי זאלסטו קומען!


איך הער טאג און נאכט מעשיות פון בחורים ווי זיי פאלן קרבנות השם ישמרינו, אבער דיין מעשה איז מיר אזא וואונדער, ווי קען זיין אזא זאך?! א קינד קומט דערציילן: "איינער באצווינגט מיר פאר אפאר יאר טאג נאך טאג" - און מען זאל זיך נישט אננעמען פאר'ן קינד? ווי קען זיין אזא זאך?! די מעשה האסטו מיר דערציילט פאריאר און עס גייט מיר נאכאלץ נישט אריין אין קאפ, ווי קען זיין אזא זאך? ווי קען זיין אז נאכדעם וואס דו ביסט געלאפן צו די פאליציי און מען האט יענעם איינגעשפארט זאל מען נישט וועלן רעדן מיט דיר, שומו שמים, א קינד וויינט: "מען באצווינגט מיך! א רוצח ניצט מיך אויס!" און אז מען גייט צו די פאליציי ווארפט מען ארויס פון שטוב?!


למעשה האסטו געזען אז מען האט דיר ארויסגעווארפן פאר אפאר טעג און נאכדעם האט מען דיר צוריקגענומען, אלעס האט זיך געענדיגט גוט, ביסט צוריק אין שטוב און דער מניוול האט מער נישט מיט דיר, אזוי וועט יעצט אויך זיין, וועסט קומען קיין אומאן, מען וועט דיר ארויסווארפן פאר צוויי טעג און אלעס וועט קומען לשלום.


דער סמ"ך מ"ם קען נאר דערשרעקן, ער קען מחליש דעת זיין און מבלבל זיין, מער פון דעם קען ער נישט טון. טענה נישט מיט קיינעם, דערצייל נישט קיינעם וואס דו ביסט אריבער, דערצייל עס נאר דעם אייבערשטן און אין אומאן ביים רבינ'ס ציון זאלסטו אלעס דערציילן - וועט דיר דער רבי מתקן זיין אינגאנצן, וועסט ווערן א ניי געבוירענער מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#49 - וואס זענען דיינע שיעורים? וואס זענען דיינע טואונגען?
עבודת השם, אומאן, ראש השנה, התחדשות, יונגע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב שוין לאנג נישט געהערט פון דיר, וואס זענען דיינע שיעורים? וואס זענען דיינע טואונגען? זכרנו ימים מקדם, דיינע יונגע יארן אין ישיבה; האסט געלערנט משניות מיט אזא חיות, מיט אן אויסטערלישע פלייסיגקייט, עס האט דיר נישט אינטערעסירט קיין נייעס, קיין פאליטיק; איך האף דו האלסט נאך אן דיין פרישקייט, דיין חיות - בלימוד התורה.


טייערער ברודער, זיי קלוג; גרייט זיך אן אין די יונגע יארן מיט אסאך משניות און גמרא, ווייל נאר דאס בלייבט אויף די עלטערע יארן, און נאר דאס נעמט מען מיט אויף יענע וועלט.


איך האף דו האסט שוין טיקעטס פאר אומאן, מיר פארן מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף דינסטאג פרשת נצבים. מיר פארן קיין פוילן, פון דארט פארן מיר קיין אוקריינא, קיין אומאן, צום ציון קודש הקדשים; דער רבי וועט אונז מתקן זיין.


א כתיבה וחתימה טובה.

#48 - פרעג דיין ווייב רשות אויב דו זאלסט פארן קיין אומאן
קינדער, שלום בית, סגולות, שערן די האר, אומאן, ראש השנה, לימוד התורה, שנה ראשונה, זילבערנע ה, בגדים פון צדיק

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער, החתן ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין חתונה, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויפשטעלן א שיינע ערליכע אידישע שטוב, דיין שטוב זאל זיין א פלאץ וואו די שכינה הקדושה זאל רוען.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דיין ווייב האט מקריב געווען א קרבן לה', זי האט זיך אפגעשוירן אירע האר, דאס איז א ריכטיגע קרבן פאר'ן אייבערשטן; אין דעם זכות וועלן ענק זוכה זיין צו ערליכע קינדער און הייליגע דורות.


איך שיק ענק א מתנה, א זילבערנע ה געבענטשט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; דאס געבן מיר פאר אלע תלמידות בית פיגא וואס טוען די ווילן פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, זיי שערן זיך אפ די האר; זיי זענען מקרב די גאולה שלימה. די זילבערנע ה איז א גרויסע סגולה פאר קינדער, דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים חלק ב', סימן ח'): "הֵ"א הַנַּעֲשָׂה מִכֶּסֶף", א זילבערנע ה', "מְסֻגָּל לִפְרִיָּה וּרְבִיָּה", איז מסוגל פאר קינדער.


געב אסאך גוטע ווערטער פאר דיין ווייב, דאס איז זייער וויכטיג פאר שלום בית. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כא:): "רוֹצָה אִשָּׁה בְקַב", א פרוי וויל ענדערש ווייניג געלט, "וְתִפְלוּת", און זיין נאנט מיט איר מאן, "מִתִּשְׁעָה קַבִּין", ווי צו האבן אסאך געלט, "וּפְרִישׁוּת", און זיין אפגעשיידט; אלעס ווענדט זיך ווי אזוי מען רעדט, דאס רעדן שיין - דאס ברענגט די שלום בית נענטער און שטערקער; אז מען רעדט שיין, מען געבט גוטע ווערטער - ווערט זי זייער שטארק באהאפטן צו איר מאן.


אויך זאלסטו לערנען אין שטוב, דאס האט א ווייב זייער ליב; דאס הייסט, בשעת זי ווערט פארנומען מיט די שטוב, מיט די וועש, מיט די כלים, מיט רייניגן וכו' וכו' - דעמאלט זאלסטו זיצן מיט א משניות, א גמרא, מיט אלע דיינע שיעורים - און לערנען אויפ'ן קול, דאס וועט איר זייער פרייליך מאכן, אויך וועט דאס דיך היטן פון אלעם שלעכטס.


די מתנה, די זילבערנע ה געבענטשט פון מוהרא"ש, דאס געב איך נאר פאר ווער עס טוט די ווילן פון מוהרא"ש. די אלע וואס האבן חפצים פון א צדיק, אויב מען טוט די ווילן פונעם צדיק - האט א חשיבות ווען מען גייט מיט זיינ'ס א מלבוש, אבער אז מען גייט נאר מיט די בגדים פונעם צדיק און מען פירט זיך נישט אזוי - האט דאס א פנים ווי א חוזק.


בנוגע קומען קיין אומאן די יאר; ווען דו האלסט אפאר וואכן נאך דיין חתונה - פרעג דיין ווייב רשות, און אויב זי וויל נישט דו זאלסט פארן - זאלסטו בלייבן מיט איר די יאר, אויף דעם איז געזאגט געווארן (שבת קנא:): "חלל עליו שבת אחד כדי שישמור שבתות הרבה".


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#47 - דארפסט נאכנישט דערציילן אז דו פארסט קיין אומאן אויף ראש השנה
מחלוקת, שלום, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג נאך גארנישט פאר קיינעם, אז דו האסט געקויפט א טיקעט; וואס דארפסטו מאכן מחלוקת? ווען עס וועט קומען נענטער צו ראש השנה וועסטו דעמאלט זען וואס צו טון.


שטארק זיך, ווער נישט פארלוירן; דער אייבערשטער וועט דיר העלפן, וועסט געהאלפן ווערן בקרוב.

#46 - עס שטעלט זיך ארויס אז מ'פארט נישט קיין אומאן פאר שוואוילטאג
אומאן, ראש השנה, היכל הקודש, ישיבה, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


ביי אונז גרייט מען זיך שוין אויף ראש השנה; מען קויפט שוין טיקעטס, מען עפנט שוין דעם בנין, מען פילט שוין אן די וואסער גרובער מיט וואסער; אלע פארן מיר צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה.


די יאר ראש השנה הבא עלינו לטובה שטעלט זיך ארויס דאס מסירות נפש פון אנשי שלומינו אנצוקומען קיין אומאן, די מתנגדים וואס מאלן אפ אומאן אלס א פלאץ פון הפקירות, וואס וועלן זיי יעצט זאגן ווען צענדליגער טויזנטער מענטשן גרייטן זיך צו פארן אין א לאנד אינמיטן א מלחמה, די טלטול הדרך, מען דארף פארן אסאך שעות פון איין לאנד צום צווייטן; דאך איז קיינער נישט מוותר אויף דעם.


איך בענק זיך נאך דיר, עס איז מיר א פלא אז דו קומסט נישט באזוכן די ישיבה, די פלאץ וואס פארשפרייט אזויפיל קדושה, אזויפיל אמונה; איך וואלט זיך זייער געפריידט דיר צו זען.


איך ווייס אז עס איז דא אסאך מניעות צו קומען צו היכל הקודש; וואויל איז דעם וואס מאכט פון די מניעות - נעימות, ער ברעכט אלעס דורך און קומט צו די הייליגע חברייא.