בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך דארף א טובה, זאלסט רעדן מיט האברך ... מען דארף אים געבן צו פארשטיין ווי צו גיין צווישן די טראפן ווען די ווייב מיט די שווער און שוויגער זענען אויף מעסער שטעך; מיט אביסל שכל קען ער האבן א חיים טובים.

לערן אים אויס די שכל וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט, דער סיפור וואס מוהרא"ש האט דערציילט פון דעם הייליגן צדיק רבי מרדכי'לע מנאדבורנא זכותו יגן עלינו, ווען זיין מאמע איז געקומען צו אים און גערעדט קעגן זיין ווייב - האט ער איר אויסגעהערט מיט דרך ארץ און געשאקלט מיטן קאפ, געוויזן אז ער שטימט צו צו אירע רייד און איר געגעבן גערעכט, און נאכדעם ווען זיין ווייב אזי געקומען רעדן צו אים קעגן זיין מאמע - האט ער איר געגעבן גערעכט.

זיינע עלטערן רעדן צו אים קעגן זיין ווייב, על כל פנים אזוי זאגט זי, און זי רעדט צו אים קעגן זיי, און עס איז א שאד די שטוב זאל צעפאלן; לערן אים ער זאל נישט טענה'ן מיט זיין ווייב, ער זאל אכטונג געבן אויף איר, און אז זי לאזט אים נישט רעדן צו זיינע עלטערן - זאל ער איר נישט אויפרעגן, נאר מיט חכמה טרעפן ווען צו רעדן און ווי צו רעדן מיט זיי, און ער מוז נישט דערציילן יעדע מאל ער רעדט מיט זיי.

א גרויסן יישר כח.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר

דו ווילסט געהאלפן ווערן מיט קינדער; נעם די עצה, די סגולה פון הייליגן רבי'ן, (ספר המידות אות בנים, סימן כב): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים", וואס קען א מענטש טון ער זאל זוכה זיין צו קינדער? "יְשַׂמַּח אֶת אִשְׁתּוֹ", ער זאל פרייליך מאכן זיין ווייב; ווייל א פרוי ציט זיך מער צו עצבות, א פרוי האט נישט קיין תורה וואס מאכט פרייליך, דארף דער מאן פרייליך מאכן.

ווארט נישט זי זאל דיך פרייליך מאכן, עס איז נישט איר חיוב דאס צו טון, עס איז דיין חיוב, עס איז דיין מצוה. זאלסט זיך נישט אויסטראכטן נאך א טאג ארבעט אז דו קומסט אהיים צו א ליכטיגע שטוב מיט א ווייב וואס די פנים שמייכלט און שיינט, און נאכדעם ווערן אנטוישט, ענדערש טראכט 'איך דארף אהיים גיין ליכטיג מאכן אין שטוב, פרייליך מאכן, מיין ווייב ווארט אויף מיין שמייכל' – וועסטו זוכה זיין צו א שטוב מיט קינדער און צו א פרייליכע שטוב.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ...

איך האב ערהאלטן אייער לאנגע בריוו.

דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן א): "הַיֵּצֶר הָרָע מִתְלַבֵּשׁ עַצְמוֹ בְּמִצְווֹת", דער יצר הרע קומט צום מענטש, ער רעדט אים איין עס איז א מצוה, "וּמַטְעֶה אֶת הָאָדָם כְּאִלּוּ מְסִיתוֹ לַעֲשוֹת מִצְוָה", ער רעדט איין דעם מענטש מיט מצוות; ביי פרויען קומט ער זיי איינרעדן צו זיין פארנומען מיטן מאנ'ס עבודת השם, ביז ער צעשטערט די שלום בית, און די שכינה הקדושה גייט אוועק פון זיי רחמנא לצלן.

ווער האט אייך געבעטן צו האלטן חשבון ווען אייער מאן שטייט אויף? וואס קוקט איר אים נאך וואס ער טוט, וואו ער איז און אויב ער קומט צו די שיעורים? איך בעט אייך מיט רחמנות, גייט אוועק פון די משוגע'נע וועג, ווייל נישט נאר עס וועט נישט העלפן, נאר דאס וועט מאכן אייער מאן זאל דארפן אנהויבן מיט ליגנט, נאר איר אליינס וועט צוגרינד גיין.

נעמט זיך איין פליכט, פרייליך מאכן אייער מאן. אז ער שלאפט אריין אין טאג – זאלט איר זאגן: "שכוח אייבערשטער פאר מיין מאן", און אז ער גייט נישט דאווענען – איז דאס נישט אייער געשעפט.

איך ציטער וואס וועט דא זיין, איך האב אזויפיל געטון פאר ענקער שידוך און פאר ענקער לעבן, און יעצט הויבט זיך אן א פרישע געשעפט, איר הויבט אן מיט זיין רוחניות.

ווער ווייסט אויב דאס מאכט ער זאל נישט אויפשטיין פרי און גיין דאווענען, ער שפירט אז איר האט אים נישט אזוי ליב ווי אמאל און איר טראסט אים נישט.

אז איר ווילט האבן א מאן וואס שטייט אויף צייטליך, דאווענט מיט חיות און דינט דעם אייבערשטן – זאלט איר טון די איין זאך, מאכן זיכער ער זאל זיין פרייליך, איר זאלט נישט אויפהערן שמייכלען און גארנישט מער.

די אלע מענער וואס זענען מצליח – איז ווייל זיי האבן א ווייב וואס מאכט זיי פרייליך, א ווייב וואס האלט פון זיי; ווייל נאר דאס הויבט אויף א מענטש, ווען ער ווייסט 'מיין ווייב איז דא פאר מיר, זי קוקט מיך נישט נאך, זי געטרויעט מיר'.

נעמט אן מיינע ווערטער וואס איך שרייב אייך פון הארץ, וועט זיך אלעס טוישן צום גוטן.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

עס איז זייער וויכטיג ווען מען האלט ביים חתונה מאכן קינדער – צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף יעדן קינד און יעדע אייניקל, ווייל ווי מער מען דאנקט און מען לויבט דעם אייבערשטן – ווערט אלעס שענער און בעסער.

נאך א וויכטיגע זאך, ווען דו רעדסט מיט דיין זון – געדענק אים צו זאגן יעדע מאל א גוט ווארט אויף זיין ווייב, און ווען דו רעדסט מיט דיין שנור – זאלסטו איר יעדע מאל זאגן ווי דאנקבאר דו ביסט דעם אייבערשטן פאר אזא שנור.

עס איז אזוי וויכטיג פאר יונגע פארפעלקער צו הערן די זיסע ווערטער ווי: "האסט א וואוילע ווייב", "האסט א טייערער מאן".

בעט דעם אייבערשטן זאלסט געבן יעדן קינד אסאך גוטע ווערטער.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

דאנק און לויב דעם אייבערשטן אז דו האלסט שוין דא, דו גייסט שוין חתונה האבן, דו באקומסט א כלה ערליך און איידל; ווי מער דו וועסט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן – אלץ מער גוטס וועט קומען צו דיר.

עס איז גאר אנדערש דאס חתונה האבן ווען מען איז מקורב צום צדיק אמת, די לעבן איז טעם גן עדן. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רנב): "כְּשֶׁמְּקֹרָבִים לְצַדִּיק הָאֱמֶת", די אלע וואס זענען נאנט צום אמת'ן צדיק, "טוֹעֲמִים טַעַם גַּן עֵדֶן", שפירן די טעם וואס מען שפירט אין גן עדן; מען רעדט איידל און שיין צו די ווייב, מען ערווארט נישט פון איר – ממילא ווערט מען נישט אנטוישט, מען גרויסט זיך נישט איינער אויפ'ן צווייטן, יעדע זאך וואס מען באקומט איז ווי א געשאנק; עס איז דא עסן – איז דאס א געשאנק, עס איז דא קליידער – איז עס א געשאנק.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

איך האף צום אייבערשטן אז דו פארשטייסט דאס שיינקייט פון אן איידעלע פרוי און דו ביסט עס מחשיב. דו האסט אן איידעלע פרוי; זאלסטו איר אויסרומען און אויסלויבן, נישט יעדער איז זוכה צו דעם. דער פסוק זאגט (משלי לא, י): "אֵשֶׁת חַיִל מִי יִמְצָא", אן ערליכע פרוי – ווער קען געפונען? נישט יעדער איז זוכה צו דעם, "וְרָחֹק מִפְּנִינִים מִכְרָהּ", אן ערליכע פרוי איז טייערער ווי טייערע פערל.

געב גוטע ווערטער פאר דיין ווייב, זאג איר ווי שיין איר צניעות איז, זייט שטאלץ מיט ענקערע איידעלע לבוש, דער רבי זאגט צו ערליכע קינדער. (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה", א פרוי וואס איז איידל, "מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", וועט האבן ערליכע קינדער.

שרייב מיר פון צייט צו צייט, וועסטו מיך מחי' זיין.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת מקץ, ב' טבת, ז' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

הער אויף קריטיקירן דיין ווייב, רעד נישט צו איר פון צניעות, רעד נישט צו איר פון זיך שערן די האר און פון זיך פארבן די אויגן; דו געב איר נאר גוטע ווערטער, די אנדערע זאכן וועט פון זיך אליינס נאכקומען. אז דער מאן געבט נאר גוטע וועטער, ער האט באמת ליב זיין ווייב און זעט אין איר נאר גוטס - קען ער מיט סבלנות און תפילה אלעס טוישן.

לאז אפ, זאג נישט קיין מוסר, קריטיקיר נישט; דו זאלסט איין זאך טון - נאר גוטע ווערטער, נאר זוכן גוטס.

איך האף דו וועסט מיך פאלגן, דו וועסט אויפהערן זיין פארנומען מיט איר אידישקייט; אנשטאט זיין פארנומען מיט אירע זאכן - זאלסטו זיין פארנומען מיט תודה והודאה לשם יתברך אז דו האסט א ווייב, א וואוילע ווייב, אן איידעלע ווייב, אפילו מיט די אויגן און מיט די האר איז זי זייער אן ערליכע, זאלסט איר גארנישט זאגן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א פרייליכן חנוכה.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייט איר אהרן הכהן, רופט אייער שוועגערין און זאגט איר אז אייער ברודער וויל צוריק גיין, זאגט איר: "מיין ברודער האט דיך ליב", און רופט אייער ברודער, זאגט אים: "האסט א וואוילע ווייב, זי האט דיך ליב, זי וויל צוריק גיין"; אזוי וועלן זיי צוריק גיין.

זייט אהרן הכהן, מאכט שלום. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות דרבי נתן יב, ג) אהרן הכהן האט געזאגט אנדערש מפני השלום. ראובן איז צעקריגט מיט שמעון, זיי רעדן נישט איינער מיטן צווייטן, האט אהרן הכהן געזאגט פאר ראובן: "שמעון וויל זייער שטארק מאכן שלום, ער שעמט זיך נאר פון דיר, ער האט דיך זייער ליב", און אזוי האט ער געטון מיט שמעון, ער האט אים געזאגט: "ראובן וויל זייער שטארק רעדן מיט דיר, אבער ער שעמט זיך", ביז זיי האבן זיך געטראפן איינער מיטן צווייטן און שלום געמאכט; אזוי זאלט איר טון, א שאד עס זאל ווערן א גט.

אויך געב זיי טרינקען פונעם רבינ'ס קוואל וואסער, די שיינע זיסע עצות פון רבי'ן. געב זיי די בריוו פון מוהרא"ש, ספרים און קונטרסים פון מוהרא"ש; דארט איז דא לימודים, עצות והדרכה ווי אזוי צו לעבן א זיסע לעבן מיט שלום.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א פרייליכן חנוכה.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת לא.): "מה דעלך סני, לחבריך לא תעביד", וואס דו ווילסטו נישט מען זאל טון מיט דיר - זאלסטו נישט טון מיט דיין פריינט, און וואס דו ווילסט מען זאל יא טון מיט דיר - זאלסטו טון מיט דיין מאן; אפשר ביי אייך איז די זעלבע? פון ווי ווייסט איר אז ביי אייך גייט נישט א גערוך פון מויל? דער מענטש וואס האט א שווערע גערוך ווייסט דאס נישט אליינס; איר וואלט געוואלט מען זאל אייך דערמאנען זיך צו וואשן די מויל, זאלט איר דאס טון מיט אייער מאן; וואס איז ער שולדיג? ער ווייסט דאך נישט אז עס גייט א גערוך און עס שטערט אייך, עס איז נישט גענוג מיטן זאגן איין מאל, דערמאנט אים נאכאמאל.

א שאד אז מען רעדט נישט, א שאד מען לעבט פארמאכט, מען איז נישט אפן איינער מיטן צווייטן. אנשטאט זיך אפשיידן און געבן תירוצים וכו', נישט לעבן אינאיינעם וכו' - וואלט מען ווען גערעדט וואלט אלעס גוט געווען, וואלט ער געוואוסט אז די תירוצים קומט ווייל ער האט א גערוך - וואלט ער אלעס געטון עס זאל נישט זיין א גערוך; אנשטאט זאגן יעדע נאכט "איך בין מיד, איך שפיר נישט גוט" - קען מען דאך זיין אפן און זאגן "מיר איז שווער די שמעק".

שלום בית איז רעדן, שלום בית איז זיין אפן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א פרייליכן חנוכה.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

ווי אזוי דו וועסט זיך פירן צו דיין ווייב - וועט דיין ווייב זיך פירן צו דיר; אז דו וועסט איר העלפן, דו וועסט רעדן שיין צו איר - וועט דיר אויך זיין גוט.

רבי אברהם בן רבי נחמן איז אמאל איינגעשטאנען ביי איינעם פון אנשי שלומינו, ער האט צוגעזען ווי יענער פירט זיך, ווי ער שאפט אויף זיין ווייב, ער שרייט אויף איר, ער פארלאנגט פון איר, זי איז ביי אים ווי א דינסט; האט רבי אברהם בן רבי נחמן אפיר גענומען דעם איד און אים פארגעהאלטן: "אזוי רעדט מען צו א ווייב? אזוי פירט מען זיך אין שטוב?!"

גיי אין פעלד, שריי זיך אויס צום אייבערשטן: "רבונו של עולם איך האב פארשמילטע מידות, פארפוילטע נאטורן, יעדער קומט מיר, איך רעד נישט מיט דרך ארץ צו מיין ווייב, העלף מיר איך זאל זיך קענען אויסרייניגן מיינע שלעכטע בלוט".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.

לדעתי קען מען נאך ראטעווען אז די שטוב זאל נישט צעפאלן, דו דארפסט רעדן צו דיין ווייב קלארע ווערטער. זאג איר אז די וועג ווי זי רעדט צו דיר – איז נישט קיין וועג, זאג איר דו שפירסט אז דו ווערסט בארירט פון איר, און עד כדי כך, דו ווילסט זיך שוין צעטיילן, השם ישמרינו; זי ווייסט נישט אז זי טוט דיר וויי, זי ווייסט נישט אז עס האלט שוין ביי א גט.

טייערער ברודער, אויך דו זאלסט זיך עפעס פארנעמען, צום ביישפיל, זיין שטארק מיט די דריי תפילות; זיך מוסר נפש זיין צו דאווענען יעדן טאג לכתחילה מיט מנין, און אויב מען האט נישט קיין מנין – דאווענען אין שול דווקא. איך בין זיכער דו וועסט האבן א ישועה.

אויך זאלסטו לערנען יעדן טאג חומש איינגעטיילט אויף די וואך, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי; ווייל ביי די תורה איז די בעסטע פלאץ וואו צו אנטלויפן, דורך די תורה ווערט מען א בן-חורין, פריי פון אלעמען, דורך לערנען תורה ווערט בעסער די שלום בית, די פרנסה; אלעס ווערט בעסער.

איך וויל דיר העלפן, און איך וועל דיך מחזק זיין אין יעדע מצב דיינע. איך פערזענליך העלף נישט צו מאכן א גט, אבער אז דו וועסט זיך גט'ן וועל איך דיך נישט אוועקווארפן, איך וועל דיך מחזק זיין אין יעדן מצב.

איך בעט פאר דיר, איך האף זי וועט צוריק באקומען די חן, און עס וועט זיין שלום בית.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בענק זיך זייער צו דיר, איך האף דו גייסט אן מיט דיין עבודת השם, מיט תורה, תפילה און התבודדות.

בנוגע די גאסט וכו'; מען דארף זייער אכטונג געבן ווען מען מאכט די מצוה פון הכנסת אורחים - דאס צו טון ריכטיג. רבי נתן האט דערציילט פארן רבי'ן, ער האט אהיים געברענגט צו די שבת סעודה א גאסט, און זיין זון האט נישט געוואלט קומען צום טיש זיצן נעבן דעם גאסט ווייל עס איז געגאנגען פון אים א שלעכטע גערוך, "האב איך אים געגעבן א פאטש"; האט דער רבי אים געזאגט צוויי וויכטיגע זאכן: "פון היינט און ווייטער זאלסטו אהיים ברענגען נאר געסט וואס דו וועסט קענען שמועסן מיט זיי אין לערנען, נישט סתם אורחי פורחי, ווידער 'א קינד שלאגט מען?!'" זעט מען צוויי זאכן, ערשטנס וועלכע סארט געסט אהיים צו ברענגען, און צווייטנס - נישט שלאגן קיין קינדער.

ווער וואס שנעלער פטור פון די מיידל; נעם נישט אריין אין שטוב קיין מיידלעך, זוך זיך נישט קיין פראבלעמען, זי איז א קראנקע; אז זי זאגט די דייטשע וועלף זענען געווען גערעכט פארן פארברענען זעקס מיליאן אידישע קינדער, אזא איינער זאלסטו נישט האלטן אין שטוב. בכלל איז נישט כדאי פאר א יונגע פארפאלק צו ברענגען געסט צו שלאפן.

מאך פרייליך דיין ווייב, רעד צו איר שיין, געב איר גוטע ווערטער, שפאר נישט קיין גוטע ווערטער, העלף איר מיט די שטוב ווירטשאפט - וועסטו האבן גרויס הצלחה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מאך נישט קיין עסק פון דעם, עס וועט אריבערגיין. אזוי גייט עס ביי א טייל קינדער, זיי קומען אינמיטן די נאכט אין די מאמע'ס בעט, און מיט די צייט גייט עס אוועק.

שטארק זיך בלימוד התורה הקדושה, אויך זאלסטו שמועסן אין שטוב מיט דיין ווייב. מען דארף רעדן מיט די ווייב, אזוי קען מען דאווענען און לערנען, טון רצון השם. מיר געפינען ביי יעקב אבינו, ווען דער אייבערשטער האט אים געזאגט (בראשית לא, ג): "שׁוּב אֶל אֶרֶץ אֲבוֹתֶיךָ וּלְמוֹלַדְתֶּךָ וְאֶהְיֶה עִמָּךְ", גיי אוועק פון לבן, גיי צוריק צו די לאנד פון דיינע עלטערן, האט יעקב גערופן זיינע ווייבער און געשמועסט מיט זיי, אזוי ווי עס שטייט (שם, ד): "וַיִּשְׁלַח יַעֲקֹב וַיִּקְרָא לְרָחֵל וּלְלֵאָה הַשָּׂדֶה אֶל צֹאנוֹ", יעקב האט גערופן זיינע ווייבער אין פעלד און גערעדט מיט זיי; לכאורה, וואס איז דא צו רעדן? מען טוט וואס דער אייבערשטער הייסט; יעקב וואלט ווען געקענט זאגן "מען גייט" און שוין, אן רעדן, אן שמועסן; נאר די תורה לערנט אונז די וועג ווי צו טון וואס דער אייבערשטער הייסט, מיט א ווייב רעדט מען און מען שמועסט אויס, און אזוי קען מען טון וואס דער אייבערשטער הייסט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת וישלח, י"ח כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

א איד איז געקומען צו א גדול בישראל אז ער וויל זיך גט'ן, ער ליידט פון זיין ווייב, ער וויל נישט מער ליידן; האט אים דער גדול געזאגט: "איך וויל זאלסט מיר ברענגען א פינקטליכער באריכט פון דיין סדר היום, וויפיל דו שלאפסט, וויפיל דו ארבעטסט, וויפיל דו לערנסט, ווי לאנג עס נעמט דיר צו עסן, און אפילו ווי לאנג דו זיצט אין בית הכסא; שרייב מיר אראפ אלעס פינקטליך". דער איד איז צוריק געקומען מיט א פינקטליכער באריכט אפגעשריבן, פרעגט אים דער גדול: "ווען דו שלאפסט ליידסטו פון דיין ווייב?" זאגט ער: "ווען איך שלאף - שלאף איך, איך לייד נישט", זאגט דער גדול: "האסטו שוין אכט שעה פונעם טאג וואס דו ליידסט נישט, נאכדעם ווען דו ארבעטסט רוב טאג ליידסטו פון איר? אויך נישט, דו ביסט דאך ביי די ארבעט, נאכדעם די איבריגע צייט וואס דו דאווענסט און דו לערנסט דיינע שיעורים - האסטו אויך נישט מיט איר, און אזוי ווייטער; קומט אויס א שעה א האלב אדער ווייניגער האסטו מיט איר, איז דער צרה נישט אזוי גרויס, איז וואס לוינט דיר זיך צו גט'ן? זיין פארוואגלט, נישט האבן קיין בעט, נישט קיין דירה און ליידן א גאנצן טאג צוליב די ביסל צייט?" ודברי פי חכם חן.

איך האב געהערט אן עצה פון א צדיק פון ברסלב אז דורך הפצה האט מען שלום בית. ווייל יעדן איינעם איז באשערט בזיונות און חלישות הדעת; אדער גייט מען הפצה און מען נעמט די חלישות הדעת ביי די הייזער, און מען כאפט די בזיונות אין שול ביי הפצה - האט מען שוין באקומען דאס באשערטע; וועט די ווייב אפווארטן מיט א שמייכל, און אז מען האט נאכנישט געהאט די חלישות הדעת - קומט מען אהיים און דעמאלט הייבט זיך אלעס אן.

זאלסטו יעדן טאג עוסק זיין אין הפצה, וועט דיר זיין גרינגער אין שטוב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דיין ווייב ליידט פון דיר, און נאך מער ליידט זי ווען עס קומט די הייליגע צייטן ווי שבת און יום טוב; דו מאכסט די גאנצע שטוב פאר איין שטיק נערווען, דו פארלאנגסט די שטוב זאל זיין ריין צוזאמגענומען, דו פארלאנגסט פון איר זי זאל זיין גרייט ווען דו ווערסט גרייט, און אז זי קען נישט זיין אזוי שנעל און גרייט ווען דו ווערסט גרייט - הייבסטו אן שרייען השם ישמרינו, די קינדער כאפן א שרעק, דו מאכסט משוגע די גאנצע הויז.

איך בעט דיך זייער, מאך נישט קיין אנגעצויגענע מצב אין שטוב, חנוכה איז א פרייליכע צייט, שבת און יום טוב איז א צייט וואס די שכינה הקדושה קומט אין אידישע שטיבער, און מיט כעס פארטרייבט מען איר.

אז דו קומסט אהיים און זאכן פליען, עס איז נישטא קיין זכר פון חנוכה - זאלסטו ארויפבייגן דיינע ערמל און העלפן; העלף איר מיט די קינדער, העלף רוימען די שטוב מיט שמחה.

אפשר ווייל דו שרייסט אויף דיין ווייב איז נישטא קיין ברכה אין דיין געלט?

גיי שריי צום אייבערשטן: "אייבערשטער איך האב מיט די נערווען און איך גיס עס אויס אין שטוב, הצלינו, ראטעווע מיך".

איך זאג דיר צו, אז דו וועסט רעדן פון היינט אן שיין אין שטוב מיט דיין ווייב - וועסטו ביז א קורצע צייט ארויסגיין פון אלע חובות און האבן גרויס שפע.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א פרייליכן חנוכה.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אז דו וועסט טוישן די וועג ווי אזוי דו רעדסט אין שטוב צו דיין ווייב, דו וועסט אויפהערן שרייען אויף איר, דו וועסט אויפהערן מיט די אנגעצויגנקייט - וועט אנהויבן קומען שפע. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סט) אז געלט, עשירות - קומט נאר אויב מען איז מכבד די ווייב; אז מען שרייט, מען איז נערוועז - שטעלט זיך אפ די שפע.

איך האף דו וועסט אננעמען די קליינע בריוועלע וואס איך שרייב דיר פון הארץ. איך בין זייער פארנומען, איך האב נישט קיין צייט, דאך שרייב איך דיר ווייל דו גייסט ארום מיט קשיות און טענות אויפן אייבערשטן 'וואו איז די שפע? וואו איז די פרנסה?' ווען אלעס האט א סיבה, דו אליין דארפסט זיך טוישן, דו דארפסט אנהויבן רעדן שיין אין שטוב.

איך דארף מקצר זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישלח, י"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס טוט מיר זייער וויי וואס איר גייט אריבער; איך האב געליינט אייער געשריי, אייער געוויין, אייער טרערן, און איך וויל אייך זייער בעטן איר זאלט נישט אפלאזן, איר זאלט נישט אויפגעבן; איר האט געהאלטן אייער שטוב ביז אהער האלטס עס ווייטער.

איך בעט אייך זייער, יעצט ווען איר האט אנדעקט אמעריקע, איר האט געטראפן ביי אייער מאן נישט גוטע זאכן השם ישמרינו, איר זעט וואס ער קוקט, איר זעט זיינע נסיונות, איר זעט וואס פאר א מאן איר האט וכו' - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן עס זאל פארגעסן ווערן ביי אייך און ער זאל צוריק באקומען חן אין אייערע אויגן, און פארשטייט זיך בעטן פאר אים ער זאל זיך קענען שטארקן אויף זיינע נסיונות.

עס איז נישטא די ווערטער צו באשרייבן די שכר פון די נשים צדקניות וואס ליידן און שווייגן, נישטא קיין טינט און פאפיר צו אנהויבן שרייבן וואס ווארט זיי אויבן אין הימל, בשעת זיי זענען אזוי צעריסן ווען זייער מאן איז שוואך און פאלט אין נסיונות וכו' - דאך צעברעכן זיי נישט זייער שטוב, זיי האלטן די שטוב מיט ציין און נעגל עס זאל נישט צעפאלן, זיי גייען אן מיט א שמייכל כאילו לא היה.

אייער מאן איז א גוטער, ער איז נישט שלעכט; ער האט נסיונות, און מיט תפילה און סבלנות, און מיט אייער חכמת נשים - וועט איר זוכה זיין צו ניסים גלויים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, ט) אויף וועלכע פרוי פאסט דעם טיטל "אשה כשרה"? "העושה רצון בעלה", די פרוי וואס טוט דעם מאנ'ס ווילן; דאס מיינט מען די פרוי וואס שפירט נישט קיין טעם אין לעבן אינאיינעם וכו', עס איז איר שווער דאס חתונה געהאטע לעבן, עס איז איר שלעכט די גאנצע זאך; דאך טוט זי דעם מאנ'ס ווילן, ווייל דאס איז רצון השם יתברך - פאר די פרוי פאסט די טיטל 'אשה כשרה'.

וואויל זענען די פרויען וואס טוען די ווילן פונעם אייבערשטן, זיי היטן זייער מאן פון שלעכטס; וועלן זיי זוכה זיין צו נחת פון זייערע דורות און צו א שיינע ליכטיגע "גן עדן".

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

איך האף דו האטס פארשטאנען וואס מיר האבן גערעדט וועגן פארן אויף וואקאציע, א שאד די געלט, א שאד די מי – ווען מען קען מאכן וואקאציע אין שטוב; נאר פאר איין זאך לוינט צו פארן וואקאציע – צו זען אז דער אוצר איז אין שטוב, דער אוצר איז אונטערן פריפעטשיק.

איך וויל דיר לערנען וואקאציע; ווען דו קומסט אהיים נאך א טאג שווערע ארבעט – זאלסטו אנטפאנגען דיין ווייב מיט א גרויסע שמייכל, און מיט חכמה זאלסטו דערגיין וואס איז די מצב, ווי פעלט אויס שנעלע הילף. נעם צוזאם די שטוב, טראג ארויס די מיסט, נעם צוזאם די שפילצייג, געב צו עסן פאר די קינדער, באד זיי אפ, ליין מיט זיי קריאת שמע און לייג זיי שלאפן, דאס אלעס דארף נישט נעמען לאנג. נאכדעם זאלסטו זיך אוועקזעצן שמועסן מיט דיין ווייב, הער אויס ווי איר טאג איז געווען, דערצייל איר עפעס אינטערעסאנט, געב גוטע ווערטער – ויקרא שמו 'וואקאציע'.

קענסט אויך גיין א שפאציר און איינקויפן אן אייסעס, אייסקריעם, פאפקארן – און זיך שפארן דאס צעטיילן די קינדער, זיך שפארן פארן, פליען, גיין און קומען, זיך קריגן.

איך זאג דיר אן ליצנות, א שאד די געלט, א שאד די מי. נעם יעדן טאג וואקאציע

בעזרת ה' יתברך - מוצאי שבת קודש פרשת תולדות, ו' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב

איך בין געווען דעם שבת פרשת תולדות אין שטעטל, איך האב געזען אייער מאן נרו יאיר, א ליכטיגער טייערער אינגערמאן; איך האף איר שעצט אים, איר ווייסט וואס פאר אן אוצר איר פארמאגט, א מתנה פונעם אייבערשטן.

ווען מאן און ווייב רעדן שיין איינער צום צווייטן – קומט די שכינה הקדושה צווישן זיי און עס ווערט א לופט פון גן עדן, און די קינדער וואקסן געזונט בגוף, בנפש, רוח ונשמה. אויב חס ושלום מען רעדט נישט שיין איינער צום צווייטן – גייט די שכינה הקדושה אוועק און דו לופט פון גן עדן גייט אוועק, און עס איז א גרויסע רחמנות אויף די קינדער.

אייער מאן האט איין טאג ממש געוויינט צו מיר אז ער האלט נישט אויס ווען איר שרייט אויף אים מיט נישט שיינע ווערטער, ווי 'משוגע'נער גיי אוועק'; וויל איך אייך בעטן איר זאלט רעדן שיין צו אים און קיינמאל מער נישט נוצן די סארט ווערטער צו קיינעם נישט, און זיכער נישט צו אייער מאן.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

דיין שווער און שוויגער הערן נישט אויף מיך רופן און אויך שיקן מעסעדזשעס ווי וואויל דו ביסט, ווי געטריי דו ביסט צו דיין ווייב און צו זיי, דו ביסט אזוי איבערגעגעבן, דו העלפסט ביי זיי אין שטוב, דו פאררעכסט זאכן וכו' וכו'.

דאס מאכט מיך טון נאך מיט בחורים, דאס געבט מיר כח צו מאכן נאך שידוכים. ווייל ווען אינגעלייט פירן זיך מיט יראת שמים און דרך ארץ באקום איך פרישע כוחות צו ווייטער ממשיך זיין.

גיי ווייטער אן מיט דיין דרך ארץ, זאלסט שטענדיג זיין גרייט פאר דיינע עלטערן און פאר דיין ווייב'ס עלטערן, און צו דיין ווייב זאלסטו רעדן אזוי ווי מען רעדט צום חשוב'סטן מענטש; ווייך, שיין און איידל.

שרייב מיר דיינע סיומים – וועסטו מיך מחי' זיין.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ...

אזא שיינע מתנה האבן ענק מיר געגעבן, איך האב אזוי הנאה געהאט פון די מתנה.

ענק זענען נישט די ערשטע מיר צו ברענגען די מתנה, אבער איר זענט די ערשטע פארפאלק וואס ביידע אינאיינעם געבן מיר זייער סמארטפאון. איך האב שוין אסאך טעלעפאונען באקומען, פון בחורים, אינגעלייט אדער ווייבלעך, אבער ביי ענק איז דאס געקומען ביידע אינאיינעם.

בזכות ארויסטראגן די שמוץ פון שטוב וועט די שכינה הקדושה קומען אין שטוב, און עס וועט זיין ברכה והצלחה, געזונט, נחת און אלעס גוטס.

יעצט וועט אייך זיין גרינגער צו זיין פרייליך, און מיט תפילה וועט איר זוכה זיין צו שמחה. בעטס דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, איך וויל זיין פרייליך, רבונו של עולם, נעם מיך ארויס פון מיין עצבות ומרה שחורה, אמן".

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

ווי ווייטאגליך איז צו הערן אייער לעבנ'ס געשיכטע; אזויפיל פיין, אזויפיל ווייטאג וואס איר זענט אריבער אין אייער לעבן, איר האט אזוי ארויסגעקוקט צו האבן א מאן וואס וועט אייך געבן ליבשאפט און אינאיינעם בויען א ווארעמע שטוב, און עס איז פינקט פארקערט...

איך קען אייך געבן צוויי שיינע עצות וואס וועט צוריק אוועק שטעלן אייער שטוב, ווי די שענסטע שנה ראשונה וואס איז דא אין די וועלט.

ערשטנס, איר זאלט פרובירן מיט אלע אייערע כוחות זיך אנשטרענגען צו שעצן אייער מאן; דאס איז נישט קיין זאך וואס מען קען זיך מאכן, דאס איז א זאך וואס דארף זיין פון הארץ, מיט אמת. איר זאלט אים אויפהערן נאכקוקן און נאכזוכן, זוכט אויף אין אים א ברעקעלע גוטס, א פינטעלע גוטס; טראכטס פון דעם און דאנקט דעם אייבערשטן אויף דעם - וועט צוביסליך פון די פינטלעך און ברעקלעך - ווערן איין שטיק גוטס.

צווייטנס, "תפילה והתבודדות"; איר זאלט יעדן טאג נעמען אפאר מינוט אליינס מיטן אייבערשטן, אים דערציילן די גאנצע געשיכטע וואס איר האט געשריבן אינעם בריוו, און נאך מער; נישט טראכטן אין קאפ די צרות וואס איר זענט אריבער און וואס איר גייט אריבער, נאר ארויסזאגן מיטן מויל פארן אייבערשטן אויף אייער שפראך, און אז איר רעדט בעסער אין ענגליש - זאלט איר דאס זאגן אויסדריקליך אין ענגליש, און בעטס דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום צווישן אייך און עס זאל געשען ניסים.

איך זאג אייך צו, אז איר וועט טון די צוויי עצות - וועט איר אנהויבן אייער לעבן פונדאסניי מיט די גרעסטע ליבשאפט און שלום. איך ווייס אז עס איז נישט גרינג; נאכן ליידן אזויפיל, און נאכן ארויסקוקן אזוי לאנג אויף א זיסע לעבן, און נאכן האבן געווען ביי איבער צוועלף טערעפיסטן, מערידזש קאונסלינג, ענערדזשי, און דיינים - זענט איר שוין מיואש, איר טראכט 'וואס קען שוין ווערן פון אונזער שטוב?' אבער דער אייבערשטער איז זייער זייער גרויס, עס קען פאסירן א נס אין די קומענדיגע רגע, אלעס קען ווערן אזוי זיס, און בכח די צדיקים מיט זייערע עצות קען מען געהאלפן ווערן.

דער עיקר זאלט איר אויפהערן נאכקוקן אייער מאן. ווען ער קומט נישט אהיים זאלט איר טראכטן מיט אלע כוחות אז ער איז אין שול, ער לערנט, און אז עס ווערט שפעט און איר ווערט מיד זאלט איר אים שיקן א שיינע הודעה, ווי למשל: "א גוטע נאכט, איך גיי שוין שלאפן", שרייבט אים: "איך האב געהאט זייער א שיינע טאג, איך האף דו אויך"; לויפט אים נישט נאך: "וואו ביסטו?" "ווען קומסטו?" ווייל אין אזא מצב וואס די שטוב האלט ביים צעפאלן, היה לא תהיה - דארף מען נעמען אן אנדערע וועג.

ווען ער קומט שוין יא אהיים זאלט איר נאר שמייכלען; וויינען וויינט מען נאר ווען קיינער זעט נישט, מען וויינט נישט פארן מאן און נישט פאר קינדער, נאר פארן אייבערשטן וויינט מען, נאר ווען קיינער זעט נישט; דעמאלט דארף מען זיך גוט אויסוויינען.

ווען מען זיצט ביים טיש מיט די קינדער זאגט הויך: "קינדער לאמיר דאנקען דעם אייבערשטן פאר אזא גוטע טאטע וואס מיר האבן", און אים געבן נאר גוטע ווערטער. אפילו עס דארף ווען זיין פארקערט, ער זאל אייך געבן גוטע ווערטער; איך זאג אייך עס וועט נאך קומען, אויב איר וועט זיין שטארק מיט די צוויי עצות, שעצן דעם מאן, און דאווענען און וויינען צום אייבערשטן - קומט א גרויסער נס.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ביסט גערעכט, מעגן מעג מען וכו'. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים כ:), א פרוי איז געקומען צו רבי, זי דערציילט אז איר מאן מאכט וואס ער וויל וכו', האט רבי געזאגט: "איך קען דיר נישט העלפן, די תורה לאזט אים וכו'"; אבער פרייליך און זאט ווערט מען נאר פון די הייליגע תורה און פון טון מצוות, עס העלפט נישט.

אז דו ווילסט זיין א צופרידענער, א פרייליכער - איז דאס נאר אז דו וועסט לערנען שיעורים אין משניות, גמרא, און אזוי ווייטער אויפן סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), און אז דו וועסט זיך מתבודד זיין, דו וועסט דערציילן דעם אייבערשטן דיין יוגנט, וואס דו ביסט אריבער און וואס דו גייסט נאכאלץ אריבער, דו וועסט בעטן און בעטן, ביז דו וועסט רייניגן דיין מח מחשבה.

לויף נישט נאך דיין ווייב; ווי מער מען לויפט נאך די ווייב - פארלירט מען דאס חשיבות אין אירע אויגן, די סדר אין שטוב דרייט זיך אויס, ביז זי הויבט אן שאפן אויפן מאן וואס דאס איז נישט גוט; לויף נאך די תורה, לויף נאך טון מצוות, און אודאי זאלסטו העלפן אין שטוב מיט די קינדער, און חס ושלום נישט וויי טון די ווייב, אבער נישט נאכלויפן.

עס איז שווער ארויס צו שרייבן מפני הצניעות, איך האף דו פארשטייסט און דו וועסט פאלגן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דיין ווייב איז זייער אנגעוויזן אויף דיר, זי קען נישט אליין פירן די שטוב ווירטשאפט, בפרט יעצט ווען זי ווארט וכו'; דעריבער בעט איך דיר זייער, זאלסט אהיימגיין פארנאכטס אין די צייט ווען מען לייגט שלאפן די קינדער, זי זאל נישט אונטערברעכן.

זי האט מיר געשריבן אז זי פאלט פון אירע כוחות, און ווען זי רופט דיר אז דו זאלסט איר העלפן, זאגסטו דו דארפסט לערנען; בעט איך דיר, גיי אהיים, האב אויף איר רחמנות, זי איז דיר א מתנה פון הימל, דארפסטו איר האלטן טייער.

זיי נישט בייז אויף מיר, איך וויל נאר דיין טובה און די טובה פון דיין שטוב.

שרייב מיר אויך בריוו.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.