בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#892 - רעד צו איר ווי א קעניג רעדט צו א קעניגן
קינדער, תודה והודאה, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויקרא, ה' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט ווען דיין ווייב האט פארלוירן צוויי מאל וכו' - זאלסטו מער אכטונג געבן אויף אירע געפילן, דער עיקר זאלסטו רעדן שיין און הארציג. אזוי ווי דער רבי האט אונז געלערנט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד" דער יצר הרע פארלייגט זיך זייער אויף דעם, "לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים" צו צעשטערן די שלום בית ביי אינגעלייט, "כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה" אזוי קען ער נאכדעם אריינכאפן די אינגעלייט און די יונגע פרויען אין זיין נעץ, זיי צו מאכן זינדיגן, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד" ווייל ער לאקערט אויף דעם זייער שטארק, "לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם" זיי צו צעטיילן, און אזוי כאפט ער זיי אריין אין שמוציגע עבירות.


פסח זאגן מיר די ניסים וואס דער אייבערשטער האט געמאכט מיט אונז, "עבדים היינו לפרעה במצרים", און אז מען טראכט צוריק, מען איז געווען א בחור א פלג גוף, מען איז געווען אזוי דערביטערט אליין, נישט פרייליך, "ויוציאנו ה' אלוקינו משם", און דער אייבערשטער האט מיך חתונה געמאכט, היינט ביסטו אן אדם השלם, יעצט דארפסטו נאר זען אז די שכינה הקדושה זאל רוען ביי ענק דורך שלום און דורך ליבשאפט.


רעד שיין צו דיין ווייב, בפרט יעצט ווען זי האט צוויי מאל נאכאנאנד פארלוירן וכו' דארפסטו רעדן צו איר ווי א קעניג רעדט צו א קעניגן, וועלן ענק שפירן טעם גן עדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#891 - דיין ווייב ווארט אויף דיין שמייכל און גוט ווארט
שלום בית, מנין

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויקרא, ה' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


פארגעס נישט די גרויסע ניסים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט דיר, ביסט נישט לאנג צוריק געווען א היימלאזער בחור אן קיין משפחה, אן גארנישט, און יעצט האסטו באקומען א טייערע ווייב, און דו האסט שוין א שטוב מיט קינדער, זאלסטו דאנקען דעם אייבערשטן, נישט אויפהערן דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


דיין ווייב דארף פון דיר נאר איין זאך, זי דארף דיינע גוטע ווערטער, זי דארף דיין הארץ. דער פראבלעם איז נאר אז דו מיינסט דו ביסט נישט גענוג ווערד און אז דיין ווייב דארף נישט דיינע גוטע ווערטער, אבער אין ווארהייט ווארט זי א גאנצן טאג ווען דו קומסט שוין אהיים און דו וועסט איר געבן א שמייכל און א גוט ווארט. איז אפשר זאלסטו ליינען דעם בריוו יעדן טאג, דאס וועט דיר דערמאנען אז דו ביסט יא חשוב און אז דיינע גוטע ווערטער זענען פאר איר זייער וויכטיג.


אויך זאלסטו דאווענען מיט מנין, אויך זאלסטו דאווענען וואס פריער, דאס ערשטע זאך אינדערפרי גיי דאווען, לאז איבער אלעס וואס דארף ווערן ערלעדיגט אויף נאכן דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#890 - זאגן גוטע ווערטער ווען עס קומט זיך נישט?
שלום בית, חנופה

בעזרת ה' יתבר - יום ב' פרשת פקודי, כ"ד אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, זאלסט טוישן דיין וועג, און אננעמען וואס מיר האבן גערעדט נעכטן; דו זאלסט געבן גוטע ווערטער פאר דיין ווייב. איך ווייס אז דו ביסט א גוטער מענטש און דו טוסט אלעס אין שטוב, אבער אז מען געבט נישט גוטע ווערטער, מען רעדט נישט שיין - פאלט די ווערד פון אלעס וואס מען טוט.


דו זאגסט דו ביסט אן איש אמת, דו קענסט נישט זאגן שיינע ווערטער ווען דו האלסט אז עס קומט נישט וכו'. וויל איך דיר בעטן זאלסט אפלאזן די עמעסע וועג און נעמען די אמת וואס די הייליגע תורה זאגט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (הובא באורחות צדיקים שער החניפות, החניפות הראויה): "ויחניף אדם לאשתו משום שלום בית", א מענטש זאל יא חנפ'נען זיין ווייב, און אפילו מען טאר נישט חנפה'נען, חניפה איז זייער א הארבע זאך; דאך, א ווייב דארף מען יא חנפה'נען, ווייל נאר אז מען האט א גוטע שלום בית - קען מען זיין אן ערליכער איד.


איך בעט דיר זייער, נעם אן מיינע ווערטער. איך וויל גארנישט, איך האב נישט דא קיין אינטערעס, איך וויל נאר אז דיין שטוב זאל נישט צעפאלן, דו און דיין ווייב מיט ענקערע קינדער זאלן האבן א שטוב, א משפחה, און דאס גייט נאר אז מען רעדט שיין און מען געבט גוטע ווערטער. רעד נישט סארקאסטיש, נישט צו דיין ווייב און נישט צו קיינעם. סארקאסטיש איז ליצנות, סארקאסטיש איז נישט א וועג ווי אזוי מען רעדט צו א צווייטע איד.


אז דו וועסט געבן פאר דיין ווייב גוטע ווערטער וועט דיר גוט זיין בזה ובבא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#889 - עצות פאר א גוטע שלום בית
שמחה, תודה והודאה, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויקהל, י"ח אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער הודעה.


איך וועל רעדן צו אייער מאן ער זאל זיך פירן שיין צו אייך און אייך פרייליך מאכן.


אבער איך וויל איר זאלט וויסן אז די עצה צו האבן א גוט לעבן ליגט אין אייערע הענט, עס האט נישט צוטון מיט אייער מאן, עס האט נישט מיט קיינעם, עס האט נאר מיט אייך. איר דארפט אריינעמען אין זיך אמונה, חזר'ן אמונה, וויסן און געדענקען אז דער אייבערשטער איז דא, ער איז נעבן אייך, מיט אייך און ביי אייך, דער אייבערשטער מאכט אלעס, ער געבט דעם מענטש אלעס, די מאן, קינדער, שידוכים, פרנסה, אלעס אלעס איז פונעם אייבערשטן, עס איז נישט דער און נישט יענער, נישט דער מאן קען עפעס טון, נישט די קינדער קענען עפעס מאכן, עס איז אלעס דער אייבערשטער.


ווי נאר מען נעמט אין זיך אריין די אמונה, מען הייבט אן גלייבן אז קיין שום זאך פאסירט פון זיך אליין, אלעס איז פונעם אייבערשטן - ווערט ליכטיג, און אוי וויי, ווי ביטער און פינסטער עס ווערט ווען מען רעדט זיך איין אז דאס וואס מען גייט אריבער איז פון א בשר ודם, עס ווערט אזוי שלעכט, מען פאלט אריין אין א דעפרעסיע, און פון דעם קומט השם ישמרינו א נערווען צאמבראך רחמנא לצלן.


איך בעט אייך זייער, נעמט די ערשטע אני מאמין פון די דרייצן אני מאמין און זאגט דאס אן א שיעור מאל יעדן טאג; זינגט צו אייך הויך אויפן קול די ערשטע אני מאמין: "אֲנִי מַאֲמִין" איך גלייב, "בֶּאֱמוּנָה שְׁלֵמָה" מיט מיין גאנצע הארץ, "שֶׁהַבּוֹרֵא יִתְבָּרַךְ שְׁמוֹ" אז דער אייבערשטער, "הוּא בּוֹרֵא" ער באשאפט, "וּמַנְהִיג" און פירט, "לְכָל הַבְּרוּאִים" אלע באשעפענישן, "וְהוּא לְבַדּוֹ" און ער אליין, "עָשָׂה" האט געטון, "וְעוֹשֶׂה" און טוט אלעס אויף דער וועלט, "וְיַעֲשֶׂה" און וועט ווייטער אלעס טון, "לְכָל הַמַּעֲשִׂים" אלעס וואס פאסירט אויף דער וועלט; איר וועט זען עס וועט אייך ווערן גוט, איר וועט שפירן אויסגעלייזט.


אז איר וועט גיין צו א שלום בית מאכער וועט יענער מאכן פון אייך א געשפעט, יענער וועט מיט וויינען מיט אייך און אין די זעלבע צייט ארויסשלעפן שווערע געלטער וואס ענק האבן נישט, און וואס וועט אייך יענער קענען העלפן? ווען ער קען זיך אליין נישט העלפן, און אויב חס ושלום איר וועט אנקומען צו איינעם מיט לינקע פארדארבענע השקפות, וואס וועט אייך צו רעדן צו וואוינען אליין, אן א מאן, וועט זיין אויף אייך א ביטערע רחמנות, און אפגערעדט אויף אייערע טייערע זיסע קינדער. עס וועט ווערן ט' באב, עס וועט חרוב ווערן די דריטע בית המקדש, ענקער שיינע משכן ה' וועט חרוב ווערן. איך ווייס מעשיות פון פרויען וואס האבן געוויינט זייער גאנץ לעבן און זיך אויפגעגעסן פון גארנישט און נישט, פאר יעדן איינעם בארעדט זייער מאן, און דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף די מענטשן, און זיי אוועק גענומען פון די וועלט, דעמאלט האבן זיי זיך אויפגעוועקט און וויינען היינט, אוי וויי, א שאד, מיר האבן געהאט אזא וואוילער מאן און מיר האבן אים נישט געהאלטן טייער.


איך בעט אייך זייער, נעמט א פאפיר מיט א בליי און שרייבט אראפ אפאר גוטע זאכן אויף אייער מאן, אויך שרייבט אפאר גוטע זאכן אויף אייך און אויף אייערע קינדער, און נעמט אייך יעדן טאג צוויי מינוט אין א שטילע פלאץ און שמועסט אויס די צעטל מיטן אייבערשטן, רעדט צום אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א גוטע פריינד און זאגט אים שכוח פאר די גוטע זאכן, און פרובירט אלץ צוצולייגן נאך א גוטע זאך און נאך א גוטע זאך, און דאנקט דעם אייבערשטן; דאס וועט ארויסטרייבן די עצבות און אריינברענגען אן אמת'ע פרייד אין הארץ, ביז די נערווען וועט ווערן אזוי שטארק, מען וועט שפירן א זיסקייט אין לעבן.


נעמט אן די ווערטער פון דעם בריוו, וועט אייער לעבן ווערן איין שטיק גן עדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#888 - זי שפירט זיך ווי א שמאטע
שלום בית, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויקהל, י"ח אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


דיין ווייב האט איבערגעלאזט א הודעה אז עס איז איר זייער שווער, זי שפירט זיך ווי א שמאטע, זי שפירט זיך ווי זי איז גארנישט ווערד.


ווי איך פארשטיי פון אירע ווערטער איז זי זייער איבערגעשטרענגט און נישט פרייליך. וויל איך דיר בעטן דו זאלסט איר שטארקן, זאלסט מאכן צייט פאר איר, רעדן מיט איר, און איר פרייליך מאכן. דער עיקר זאלסטו איר אויסהערן, און אז זי שרייט דיך אן - זאלסטו דאס נישט נעמען פערזענליך, זאלסט איר איבערבעטן, און נישט אויפווייזן אז דו ביסט גערעכט, זאלסט איר געבן גערעכט, חס ושלום טענה'ען, חס ושלום אויפווייזן אז זי איז נישט גערעכט, נאר געב גוטע ווערטער, און בעט דעם אייבערשטן עס זאל זיין שמחה אין שטוב און שלום בית.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#887 - אז דו וועסט די צוויי זאכן טון, וועסטו האבן גרויס שפע
שלום בית, פרנסה, מנין

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת פקודי, כ"ז אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


צוויי זאכן וויל איך דיר בעטן און דאס וועט זיין דיין ישועה, ערשטנס זאלסטו אנהויבן דאווענען די דריי תפילות מיט מנין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נד): "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי, תְּלָתָא פַּרְסֵי", עוג מלך הבשן איז געגאנגען און אויסגעריסן א בארג פון דריי פרסה, ער האט דאס געוואלט ווארפן אויף די אידן. זאגט דער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ח), די דריי תפילות ווערן אנגערופן מחנה ישראל, דאס שטארקט דעם מענטש צו בלייבן ביים אייבערשטן, עוג מלך הבשן וויל אוועק נעמען דעם איד פונעם אייבערשטן, פון מחנה ישראל, "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי, תְּלָתָא פַּרְסֵי", פרסי איז א לשון פון דאווענען די דריי תפילות, דאס איז מחנה ישראל, ער ווארפט ארויף א בארג אויף די דריי תפילות, און ווי נאר מען לאזט אפ דאס דאווענען דריי מאל יעדן טאג - גייט מען אוועק פון אידישקייט, ובכן וויל איך דיר בעטן דו זאלסט זיך אויף דעם מוסר נפש זיין, צו קומען יעדן טאג אין שול.


צווייטנס, דיין ווייב זאלסטו מכבד זיין מער ווי דו ביסט זיך אליין מכבד. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סב:): "והמכבדה יותר מגופו", דער וואס איז מכבד זיין ווייב מער ווי זיך אליין, אויף אים זאגט דער פסוק (איוב ה, כד): "וְיָדַעְתָּ כִּי שָׁלוֹם אֹהָלֶיךָ, ווייל דאס איז די ווילן פונעם אייבערשטן, צו מכבד זיין די ווייב און רעדן שיין צו איר, איר אויסהערן, איר געבן די גוטע געפיל, זי זאל זיין די טייערסטע זאך.


אז דו וועסט די צוויי זאכן טון - וועסטו האבן גרויס שפע, און דו וועסט אויפשטעלן ערליכע דורות פארן אייבערשטן.


גיי יעדן טאג א שפאציר מיט התבודדות, אפילו פאר צוויי דריי מינוט נאר, און שמועס מיטן אייבערשטן, בעט אים ער זאל דיר העלפן דו זאלסט נישט פארברענגען דיינע יארן מיט נארישקייטן, דו זאלסט זוכה זיין צו תשובה שלימה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#886 - האלטן טייער די ווייב, איר אויסהערן, איר טראגן און ברענגען
תפילות אויף אידיש, שלום בית, חסד

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פקודי, כ"ג אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעדן איינעם העלפסטו, יעדן איינעם הערסטו אויס, יעדן איינעם געבסטו היטשעס, און ווען דיין ווייב וויל רעדן מיט דיר - הערסטו איר נישט אויס, און ווען זי בעט דיר א וועג זאלסט איר טראגן און ברענגען - מאכסטו איר דעם גיהנום; ביסט נארמאל? ביסט א געזונטער?!


ביסט א גאנצער מאכער אין שול, מאכסט און טוסט, עס קען אויסזען ווי דו ביסט ממש א גאלדענער מענטש, אבער אין שטוב איז אן אנדערע מעשה, דארט הערסטו נישט, זעסט נישט, מאכסט א געשפעט, איך ווייס נישט ווי אזוי א מענטש קען זיך אזוי אויפפירן, און די גרעסטע וואונדער איז, אז דו פאררופסט זיך א תלמיד פון מוהרא"ש. איך מיין דו ביסט פון די "חבורת קויליטש", ווי דער רבי האט געזאגט: "איך האב דריי סארט מענטשן וואס קומען צו מיר, עס זענען דא מענטשן וואס קומען עסן קויליטש (בארכעס), עס זענען דא וואס קומען הערן מיינע תורות, און נאכדעם האב איך מענטשן וואס איך בין איינגעקריצט אין זייער הארץ"; צו זיין פון די דריטע חבורה דארף מען אסאך לערנען דעם רבינ'ס ספרים.


מאך זיך א שיעור אין ספר הקדוש אשר בנחל, וועסטו זען וואס מוהרא"ש לערנט אונז; מיר זאלן האלטן טייער די ווייב, איר אויסהערן, איר טראגן און איר ברענגען. שלמה המלך זאגט (משלי יב, י): "יוֹדֵעַ צַדִּיק נֶפֶשׁ בְּהֶמְתּוֹ", דער ערליכער איד ווייסט וואס זיין ווייב און קינדער דארפן, אפילו אויף די בהמות האט ער רחמנות, "וְרַחֲמֵי רְשָׁעִים אַכְזָרִי", און די רחמנות פון רשעים איז אכזריות'דיג, ווייל זיי האבן רחמנות דארט וואו מען דארף נישט רחמנות האבן; ער לויפט אוועק פון שטוב ווען די ווייב דארף הילף, צו די ווייב און די אייגענע קינדער פירט ער זיך ווי אן אכזר, השם ישמרינו.


גיי יעדן טאג אין פעלד און שריי צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל רעדן שיין צו מיין ווייב און קינדער, איך וויל סבלנות, אויסהערן מיין ווייב און קינדער, איר העלפן, איר טראגן און ברענגען, איך ווער אזוי נערוועז וכו' וכו'".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#885 - ווען עלטערן רעדן צום מאן קעגן זיין ווייב
שלום בית, שווער און שוויגער

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א טאטע און א מאמע דארף מען מכבד זיין, זאל זיין וואס זאל נאר זיין, ווייל אזוי האט דער אייבערשטער אונז באפוילן, און אז די מצוה קומט אן שווער - וועט די שכר זיין גרעסער.


אז דיין טאטע רעדט צו דיר קעגן דיין ווייב - זאלסטו האבן שכל און דאס נישט איבערזאגן אין שטוב, און אז דיין ווייב רעדט צו דיר שלעכטס וועגן דיינע עלטערן - זאלסטו מיט שכל דאס נישט קיינעם דערציילן; זיי ווי אהרן הכהן וואס האט אויסגעדרייט און ארומגעדרייט - אבי עס זאל זיין שלום (אבות דרבי נתן יב, ג).


מען דארף נישט אלעס דערציילן, בפרט פאר עלטערן און פאר א ווייב, דארט דארף מען זיין זייער פארזיכטיג נישט צו מאכן קיין פייער. אזוי ווי מוהרא"ש זכרונו לברכה דערציילט, ביים הייליגן צדיק רבי מרדכי'לע פון נאדבורנא זכותו יגן עלינו, ווען זיין מאמע פלעגט אריינקומען צו אים אין צימער רעדן צו אים שלעכטס אויף זיין ווייב, האט דער הייליגער רבי מרדכי'לע זכותו יגן עלינו איר אויסגעהערט מיט דרך ארץ און כבוד, און נאכן ענדיגן רעדן, ווען זי איז ארויסגעגאנגען, האט ער גענומען זיין קאפל, דאס אויסגעשאקלט און זיך צוריק געזעצט לערנען. שפעטער קומט אריין די רעביצין און הויבט אן שרייען: "דיין מאמע איז דא געווען, וואס האט זי געוואלט? דיין מאמע איז א שלעכטע, א ביטערע, איך בין אסאך בעסער פון איר", זי האט געשריגן און געשריגן; ווידער האט איר דער הייליגער רבי מרדכי'לע אויסגעהערט און געשאקלט מיטן קאפ, און ווען זי איז ארויס פון צימער האט ער גענומען זיין קאפל, דאס אויסגעשאקלט און זיך צוריק געזעצט לערנען. דער גבאי האט דאס אלעס אונטערגעהערט, האט ער געפרעגט: "רבי, פאר די מאמע געבט דער רבי גערעכט און פאר די ווייב געבט דער רבי גערעכט?" האט דער צדיק געזאגט: "דו ביסט אויך גערעכט..." אים צו לערנען דער טיפער לימוד פון טון אלעס אויף דער וועלט אבי עס זאל זיין שלום.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#884 - פארנאכטס איז קריטיש וויכטיג צו זיין אין שטוב
שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


ווען דו קומסט אהיים און דו הערסט ווי דיין ווייב שרייט אויף די קינדער, דער קינד איז א שלעכטער אין דער קינד איז א מחוצף, יעדער איז שלעכט, און דאס מאכט דיך טראכטן שלעכט אויף איר, אז זי קלאפט די קינדער; זאלסטו גלייך איבערנעמען די לייצעס און העלפן מיט וואס דו קענסט נאר אז זי זאל קומען צו זיך, דאס שרייען אויף די קינדער איז פון זיין זייער איבערגעשטרענגט.


די צייט פון פארנאכטס איז קריטיש וויכטיג צו זיין אין שטוב העלפן די ווייב מיט די קינדער. אז דו ווילסט שמועסן און זיך אויסלופטערן - זאלסטו דאס טון אין אנדערע צייטן, נישט פארנאכטס ווען די שטוב איז איבערגעקערט, אלע קינדער דארפן אויף איין מאל יעדער עפעס אנדערש, אלעס פליט, און אלע שרייען און וויינען; זאלסטו אהיים לויפן און איבערנעמען די לייצעס ביז דיין ווייב קומט צו זיך.


יעצט ווען מען האט נאר קליינע קינדער - איז אביסל שווער, און מיט דער צייט ווערט אלעס גרינגער, די קינדער וואקסן אונטער, מען פארלאנגט פון זיי יעדער זאל עפעס העלפן, ווערט אלעס גרינגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#883 - ווי אזוי אויפצובויען דעם מאן, די קינדער, און זיך אליין
תפילות אויף אידיש, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תשא, י"ב אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן איז א וואוילער מענטש, ער איז גאר א גוטער, און אז איר וועט קוקן אויף אים גוט - וועט ער ווערן נאך בעסער, און אז איר וועט קוקן נאך בעסער וועט ער ווערן נאך בעסער. אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים", א קלוגע פרוי, "בָּנְתָה בֵיתָהּ", בויעט אויף איר שטוב מיט געבן גוטע ווערטער, און מיט נישט ענטפערן ווען דער מאן פארלירט זיך.


א שאד מען לערנט דאס נישט מיט די מיידלעך אין די סקולס; אנשטאט לערנען שטותים והבלים פון זאכן וואס מען דארף בכלל נישט וויסן פארן לעבן, וואלט מען ווען געדארפט לערנען די חכמה ווי אזוי מען בויט אויף א מאן, ווי אזוי מען בויט אויף קינדער, ווי אזוי מען בויט זיך אליין אויף; דורך אויפזוכן דאס גוטס און דורך דן זיין לכף זכות, זוכן עפעס גוטס, און נאר פון דעם טראכטן; וואלט מען דאס געלערנט מיט די מיידלעך - וואלט מען ווען געקענט איינשפארן אלע גיטין, עס וואלט געווען שלום ושלוה.


ערשטנס דארפט איר אנהויבן קוקן גוט אויף זיך אליין, זיך נישט אראפווארפן, זיך נישט באשולדיגן אויף יעדע זאך; וואס דאס דארף נישט זיין א שווערע זאך, ווייל איר זענט זייער טייער, און נאכדעם זאלט איר אויפזוכן דאס גוטס ביי אייער טייערער מאן, וואס איז טאקע גוט און וויל נאר זיין גוט, און אזוי אויך מיט אייערע עלטערן וכו' וכו'.


גלייבט דעם רבי'ן, דער רבי איז דער דאקטער פאר אלע דורות ביז משיח וועט קומען, נאר דער רבי היילט און וועט אונז ווייטער היילן, נאר דעם רבינ'ס עצות היילן די נפש, און אז דער רבי זאגט אונז (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב) אז דורך קוקן גוט קען מען יעדן איינעם מאכן פאר א גרויסער צדיק - דארף מען דאס טון, און אז דער רבי זאגט אונז אן עצה צו שמועסן מיטן אייבערשטן יעדן טאג - דארף מען דאס טון, מען דארף זיך באשטימען א צייט און א פלאץ יעדע טאג פאר אפאר מינוט און זיך אויסרעדן צום אייבערשטן, אים בעטן: "הייליגער באשעפער איך וויל זיין פרייליך, הייליגער באשעפער איך וויל נאר דיך, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין הייליג, געוואלד איך גיי שוין באלד צוריק אהיים צו דיר, מיט וואס וועל איך קומען צו דיר? ווי אזוי וועל איך שטיין ביים בית דין של מעלה? העלף מיר, ראטעווע מיך, איך זאל האבן גוטע אויגן, נאר זען גוטס ביי יעדן איינעם, און אפילו ווען איינער טוט מיר וויי זאל איך דאס נישט נעמען פערזענליך און פיינט האבן יענעם, נאר קוקן אויף יענעם מיט א רחמנות, מיט ליבשאפט".


זייט שטארק מיט די צוויי עצות, זוכן גוטס אין יעדן איינעם, בעיקר אין זיך אליין און אין אייער מאן, און מיט די צווייטע עצה פון שמועסן מיטן אייבערשטן; וועט אייער לעבן אייך ווערן גן עדן, זיס, געשמאק, איינגענעם און בא'טעמ'ט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#882 - ווען די ווייב וויינט
שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תשא, י"ב אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דיין ווייב וויינט - זאלסטו זיך נישט פארלירן, זאלסט איר אויסהערן, און אויב וויינט זי צוליב דיר - זאלסטו איר איבערבעטן, און אויב וויינט זי צוליב אנדערע - זאלסטו זיך אננעמען פאר איר.


ווער נישט דערשראקן, אזוי גייט דאס, שנה ראשונה, שנה שניה און אמאל שפעטער אויך, די ווייב וויינט אסאך, אויך באשולדיגן זיי זיך, זיי זאגן: "איך האב נישט געמעגט חתונה האבן", און "איך בין דער ערגסטער", "א רחמנות אויף דיר אז דו האסט אזא פרוי" וכו' וכו'; מען טאר זיך נישט דערשרעקן און אנטלויפן חס ושלום, מען דארף זייער אכטונג געבן אויסהערן און אויפבויען, און איר זאגן ווי פרייליך מען איז מיט איר, און ווי שטארק מען דאנקט דעם אייבערשטן אז מען איז צו איר חתונה געהאט.


ברודער, וואס וואלטן מיר געטון אן דעם רבי'ן? ברודער איך האב א שאלה, ווי אזוי גייען מענטשן אריבער דאס לעבן אנעם רבינ'ס עצות? אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן דעם רבי'ן ומה נעים גורלנו 'אשר בנחל' שם גורלינו, אז מיר האבן מוהרא"ש וואס האט אזוי ליכטיג געמאכט דעם רבינ'ס זאך, אזוי ווי דער צדיק רבי אברהם בן רבי נחמן האט פאראויס געזאגט פאר רבי משה טשענסטעחאווער זכרונו לברכה (רבי לוי יצחק'ס שוואגער), ווען ער האט אים באגלייט צום מקוה. אויפן וועג ארויס האט רבי אברהם אים געזאגט: "אין פופציג יאר ארום וועט זיין נייע זאכן אין רבינ'ס זאך, עס וועט קומען א אינגערמאן און פארשפרייטן דעם רבינ'ס ליכטיגקייט אויף די גאנצע וועלט", די שיחה האט ער אים געזאגט בשנת תרע"ה; אזוי ליכטיג געמאכט דעם רבינ'ס עצות, אז אונז פשוט'ע מענטשן וואס מיר זענען ווי מיר זענען, זאלן קענען לעבן מיט די עצות, מיט שלום בית און מיט אלעס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#881 - נישט רעדן צו די ווייב קעגן איר מאמע
שלום בית, שווער און שוויגער, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תשא, י"ב אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


געב אכטונג נישט צו רעדן צו דיין ווייב קעגן איר מאמע; אויב דו האסט פחדים אדער ווייטאג - זאלסטו דאס דערציילן דעם אייבערשטן ביי התבודדות, דיין שוויגער האט דיך נישט פיינט און אויך נישט דיין שווער.


אלעס וואס ליגט דיר אויפן הארץ - זאלסטו נאר אויסרעדן צום אייבערשטן, גיי אין א שטילע פלאץ און וויין צום אייבערשטן און קום אהיים מיט א שמייכל פון אויער צו אויער, און געב אסאך גוטע ווערטער פאר דיין ווייב, און אויך ווען דו גייסט צו אירע עלטערן זאלסטו ווייניג רעדן, רעד נאר ווען מען פרעגט דיר, זיץ שטיל מיט דרך ארץ, און איידער דו גייסט אהיים זאלסטו זיך שיין באדאנקען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#880 - די ווייב טוט זיך אן צו שטארק צניעות'דיג
צניעות, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תרומה, כ"ט שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע וכו', אז דיין ווייב טוט זיך אן גאר צניעות'דיג, נאך מער ווי מען דארף גיין, שוין איבער די גרעניץ, דו שפירסט אז דאס איז געפערליך און דאס קלאפט אויס אויף די שלום אין שטוב; זאלסטו איר אויסרימען און געבן אסאך גוטע ווערטער, און נאר פרייליך מאכן, ווייל ממה נפשך, איז דאס - אזוי ווי דו ביסט חושש - נערווען, זאלסו וויסן דעם כלל, אז נערווען קען מען נישט היילן נאר דורך אסאך גוטע וועטער, די גוטע ווערטער און די פרייליכקייט מאכט לופטיג די מח ביז מען ווערט אויסגעהיילט; איז דאס נישט נערווען, נאר א שיטה, א פארדרייטע שיטה - איז דאך זיכער אז מען קען נישט גיין בכח, מען מוז גיין מיט סבלנות און חכמה, און נאר דורך גוטע ווערטער און שמחה קען מען איבערדרייען יענעמ'ס שיטה.


געב אסאך גוטע ווערטער אין שטוב, אויף דעם זאלסטו נישט קארגן און אויף דעם זאלסטו נישט מאכן קיין חשבונות; אויב עס קומט אריין די גוטע ווערטער און אויב מען האט שוין געזאגט נעכטן, און עס פעלט נישט אויס זאגן נאכאמאל, זאלסט געבן גוטע ווערטער בלי שיעור; אזוי וועט זי ווערן מיט דיר איינס, וועט זי טון דיין ווילן און ענק ביידע וועלן טון נאר די ווילן פונעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#879 - אפגיסן נעגל וואסער, וועט אוועקנעמען די קריגערייען
שלום בית, נעגל וואסער

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תרומה, כ"ט שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט אפגיסן יעדן אינדערפרי נעגל וואסער, דאס וועט אוועק נעמען אלע קליפות און רוחות רעות פון אייך, די שטוב וועט זיין נאר מיט גוטע מלאכים.


עס איז מיר זיכער אז די קריגערייען אין שטוב וועט זיך אויפהערן אויב איר און אייער מאן וועלן אפגיסן נעגל וואסער; נעגל וואסער טראגט ארויס אלע שדים פון שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#878 - גוטע געפיל, גוטע ווערטער, און ווייזן אינטערעס
קאמפלימענטס, שלום בית, היכל הקודש, דרך הלימוד

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תצוה, ג' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד שיין אין שטוב צו דיין ווייב און קינדער, און זיי נישט קיין קמצן, קיין קארגער; סיי ווען עס קומט צו געבן געלט און סיי אויף גוטע ווערטער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כ:): "רוֹצֶה אִשָׁה בְּקַב וְתִּפְלוּת, מִתִּשְׁעָה קַבִּין וּפְרִישׁוּת", א פרוי וויל ענדערש ווייניג עסן און זיין נאנט מיט איר מאן, ווי איידער אסאך עסן און נישט זיין נאנט מיטן מאן; זעט מען אז דער עיקר איז די גוטע געפיל, די גוטע ווערטער, דאס ווייזן אינטערעס.


אז דו פאררופסט זיך א תלמיד היכל הקודש - דארפסטו האבן שלום בית. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט טאג און נאכט געטון פאר שלום בית, ווען עס זענען געקומען צו מוהרא"ש א פארפאלק פאר שלום בית - האט מוהרא"ש אוועק געווארפן זיין זייגער, זיין עסן, זיין בעט, זיין אלעס - און געקענט זיצן א גאנצע טאג און א גאנצע נאכט אבי מאכן שלום בין איש לאשתו, וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ז.), אז דער אייבערשטער זאגט, מעק אויס מיין נאמען אבי עס זאל זיין שלום בית.


מען טאר נישט טשעפען די ווייב, אז מען טשעפעט די ווייב און זי וויינט - איז דאס א סכנה, און מען פארלירט די פרנסה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "לְעוֹלָם יְהֵא אָדָם זָהִיר בְּאוֹנָאַת אִשְׁתּוֹ", א מענטש זאל זייער אכטונג געבן נישט צו טשעפען זיין ווייב, "מִתּוֹךְ שֶׁדִּמְעָתָהּ מְצוּיָה", זי וויינט שנעל און דאס איז א לאו אין די תורה, און מען פארלירט די פרנסה.


אויך וויל איך דיר בעטן זאלסט צוריק זיך באנייען צו לערנען יעדן טאג אפאר פרקים משניות. מוהרא"ש שרייבט אן א שיעור מאל אז משניות וואשט אפ אלע עבירות, מוהרא"ש רופט דאס אן "סטיל וואל" פאר די נשמה; סטיל וואל נעמט אראפ די שטערקסטע שמוץ פון כלים, אזוי אויך משניות נעמט אראפ אלע צוגעקלעבטע שמוץ פון די נשמה, משניות וועט דיר געבן א נייע מח מחשבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#877 - אז די ווייב צארנט, איז גוט צו גיין התבודדות
שלום בית, משלי

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שלמה המלך זאגט (משלי כא, יט): "טוֹב שֶׁבֶת בְּאֶרֶץ מִדְבָּר", עס איז בעסער צו זיצן אין מדבר, "מֵאֵשֶׁת מִדְיָנִים וָכָעַס", ווי צו זיין מיט א קריגערישע פרוי און א צארענדיגע פרוי.


מיטן רבינ'ס הקדמות קען זיין נאך א פשט, ווען מען זעט אז די ווייב קריגט זיך, און זי איז בכעס – איז גוט צו גיין התבודדות, זיך אויסרעדן און אויסגיסן דאס הארץ צום אייבערשטן, אים בעטן: "הייליגער באשעפער, געב מיר שלום בית, געב מיר מנוחת הנפש, העלף מיר, מיין ווייב הערט נישט אויף שרייען און טשעפען, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו אהבה און שלום, מיר זאלן זיך נישט קריגן"; דאס איז פשט: "טוֹב שֶׁבֶת בְּאֶרֶץ מִדְבָּר", עס איז בעסער צו גיין אין א מדבר, א ליידיגע שטילע פלאץ, וואו קיינער געפינט זיך נישט, און ניצן דעם "מִדְבָּר", דאס איז די מויל – "מְדַבֵּר"; זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן, אים בעטן עס זאל זיין שלום "מֵאֵשֶׁת מִדְיָנִים וָכָעַס", און חס ושלום זיך קריגן, נישט ענטפערן, נישט זיך מתוכח זיין און חס ושלום טשעפען; איז מען זוכה צו שפירן די זיסע איינגענעמע געשמאקע ליכטיגקייט פון שפירן דעם אייבערשטן, והבן למעשה.

#876 - באשעפער, איך וויל רעדן שיין און הארציג צו מיין מאן
תפילות אויף אידיש, שמחה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר אייערע טייערער מאן נרו יאיר, ער איז אן ערליכער איד מיט יראת שמים און גוטע מידות, נישט יעדער איז זוכה צו אזא מתנה, ער העלפט מיר אזוי געטריי, ער העלפט אזוי די מוסדות, אלע האבן אים זייער ליב.


ער איז אביסל צעבראכן, ער וויל נאר איין זאך, ער וויל איר זאלט רעדן צו אים שיין און הארציג, ער איז אייך גרייט אלעס צו טון און אלעס צו מאכן, ער וויל נאר די איין זאך, א ווייב וואס רעדט שיין, א ווייב וואס רעדט מיט הארץ, ער וויל אזוי שטארק א שיינע שלום בית, ער בעט מיר חיזוק.


איך האב אים געזאגט איך וועל אייך שרייבן און איך בין זיכער אז איר וועט ארבעטן אויף דעם, איר וועט בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם פרט, בעטס דעם אייבערשטן די תפילה יעדן טאג, וועט איר זען ביז א קורצע צייט וועט איר באקומען די הארציגע ווייכע שיינע וועג פון רעדן.


"רבונו של עולם איך וויל רעדן שיין צו מיין מאן, איך וויל רעדן הארציג צו אים, נישט שאפן, נישט שרייען, און נישט חוזק מאכן. הייליגער באשעפער איך ווייס נישט וואס צו טון, יעדע מאל איך רעד מיט מיין מאן ווער איך נערוועז און איך הויב אן רעדן שטעכעדיג, בייסיג, ביז די שמועס ענדיגט זיך זייער נישט שיין.


הייליגער באשעפער מאך מיך פרייליך, רבונו של עולם העלף מיר איך זאל זיין פרייליך און איך זאל שפירן די שמחה אין אלע מיינע אברים, פון קאפ ביז פיס; ביז איך וועל זיין אזוי פרייליך אז איך וועל אנהויבן טאנצן פון גרויס פרייד אויף די גרויסע חסד אז דו האסט מיך באשאפן א איד און מיר געגעבן די הייליגע מצוות.


איך בעט דיר הייליגער באשעפער, האב רחמנות אויף מיר און נעם אוועק פון מיר די ביטערקייט און פוילקייט, איך זאל נאר זיין פרייליך און פרייליך מאכן אנדערע, און בזכות שמחה זאל איך זוכה זיין צו נכלל ווערן אינגאנצן אין דיר, איך זאל מער נישט זען פאר מיינע אויגן נאר דיך באשעפער, איך זאל זען און שפירן ווי דו ביסט אלעס און עס איז מער גארנישט דא אויף די וועלט נאר דו אליין, און זוכה זיין צו תשובה שלימה, מעתה ועד עולם אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#875 - נאר אז מען היט די תורה איז דא אמת'ע ליבשאפט און שלום
שלום בית, אידישע שטוב, מורה דרך, הלכה

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר וועט היטן די הלכות וכו' - וועט איר זען ווי דער אייבערשטער וועט אייך העלפן, עס וועט קומען א רוח טהרה אין שטוב, אויף אייך און אויף אייער מאן; נאר אז מען היט די תורה איז דא אמת'ע ליבשאפט און אמת'ע שלום.


שטייט שטארק, אייזן שטארק - נישט זיך אוועק רירן פון די תורה; אין די טעג וואס מען דארף היטן הלכות איז נישטא קיין דריידלעך און קיין מעשיות, עס איז א שפיל מיט פייער.


בנוגע אייער מאן; אמאל פלעגט ער מיר שרייבן, ער האט געהאט א שטיקל קשר - האב איך אים געקענט מחזק זיין, היינט הער איך נישט פון אים; הלוואי וואלט ער צוריק געמאכט די קשר, וועל איך אים מחזק זיין ער זאל היטן שבת און זיין אן ערליכער איד.


אז מען רייסט זיך אפ פון צדיק איז גאר ביטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#874 - דער וואס איז אין מוחין דגדלות, דער דארף נאכגעבן
שלום בית, גט

בעזרת ה' יתברך - ליל שישי פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


חס ושלום מאכן א גט, און חס ושלום צעטיילן די טייערע פארפאלק; מען דארף איר מחזק זיין זי זאל נאכגעבן, אפילו זי איז גערעכט און ער איז נישט גערעכט; טון אלעס אבי די שטוב זאל בלייבן גאנץ.


נעמט די כלל אין לעבן, דער וואס איז אין מוחין דגדלות - דער דארף נאכגעבן, ווייל דער וואס איז אין מוחין דקטנות - האט דאך נישט קיין מוחין, און אז זי איז יעצט אין מוחין דגדלות - זאל זי זיין דער וואס איז מוותר.


און וואס איז דער סימן פון מוחין? דער וואס קומט פרעגן, דער וואס בעט הילף, דער איז ביי גדלות המוחין; אפילו מען איז זייער פארווייטאגט, אבער דאס אז מען וויל זיך העלפן, מען קומט בעטן אן עצה; דער דארף איינגיין און זיין דער קלוגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#873 - גיי באזוכן דיין ווייב אין תפיסה
שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת יתרו, י"ב שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דיין ווייב בעט אויב מען קען דיך מחזק זיין זאלסט איר קומען באזוכן אין תפיסה, זי זאגט אז דו ביסט א גוט הארץ, דו גייסט באזוכן אידישע ארעסטאנטן, עס איז א גרויסע מצוה; זי טענה'ט פארוואס דו קומסט נישט צו איר, זי איז אויך אין תפיסה, זי איז אין שטוב געבינדן, זי קען נישט גיין און קומען, זי איז פאריאגט מיט די קינדער, זי ווארט אז איר מאן זאל איר קומען זאגן א גוט ווארט און ברענגען עפעס א גוטע עסן וכו'.


עס איז נישט קיין ווערטל, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין ק:): "וחבושה בבית האסורין", א פרוי איז איינגעשפארט אין תפיסה, רש"י זאגט "כל כבודה בת מלך פנימה", דאס איז די שיינקייט פון א פרוי, אז זי איז באהאלטן אין שטוב; דאס איז אבער א בחינה פון תפיסה, זאלסטו אהיים גיין איר העלפן, איר מחזק זיין, איר געבן א גוט ווארט, איר געבן א שמייכל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#872 - אינוועסטיר אין די צוויי זאכן, וועסטו האבן פרנסה
קדושה, שלום בית, פרנסה, פילטער

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת משפטים, י"ח שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


אז דו ווילסט מצליח זיין אין פרנסה - דארפסטו אינוועסטירן אין צוויי זאכן, אין שלום בית און אין שמירת הברית, אנדערש וועט נישט זיין קיין הצלחה, ווייל נאר אז מען איז א שומר הברית און מען איז מכבד די ווייב, מען רעדט שיין - נאר אזוי איז דא וואו די ברכה זאל חל זיין.


שומר הברית מיינט מען אויך היטן די אויגן, לייגן א פילטער אויפן טעלעפאן טעבלעט קאמפיוטער וכדומה, ווייל אז מען האט אין שטוב און אין טאש א וועג צו קוקן אויסגעלאסענע עקלדיגע שמוץ - גייט די שכינה הקדושה אוועק פון שטוב, און ווי קען זיין א ברכה אין שטוב...


אז דער אייבערשטער איז אין שטוב - איז דא א ברכה, איז דא פרנסה, איז דא נחת, איז דא אלעס; אבער אז מען קוקט ניאוף רחמנא לצלן - טרייבט מען ארויס דעם אייבערשטן. אזוי ווי עס שטייט אין די תורה (דברים כג, טו): "וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ, וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר, וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער זאגט: "איר זאלט זיך פירן הייליג, נאר אז מען איז א שומר הברית וועל איך זיין מיט ענק".


אזוי אויך מיט שלום בית, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.), די פרנסה, די שפע - איז לויט ווי מען איז מכבד די ווייב, מען רעדט שיין, מען פירט זיך מיט דרך ארץ.


איך וויל דיר געבן א ברכה פון עשירות, אבער דו דארפט נאר מאכן די כלי לקבל, זיך פארנעמען די צוויי זאכן; זיין אפגעהיטן די אויגן און טון אלעס עס זאל זיין ליבשאפט אין שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#871 - אז דו וועסט לייגן תפלין, וועט דיר זיין גוט
שלום בית, חובות, תפלין

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת משפטים, י"ח שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


יעצט אז דו זאגסט מיר אז שוין אפאר חדשים וואס דו לייגסט נישט קיין תפילין, דאס איז די תירוץ וואס די שלום בית ביי ענק איז געווארן זייער שלעכט, ענק קריגן זיך וכו', ביז ענק טראכטן שלעכטע מחשבות פון רחמנא לצלן.


איך בעט דיר זייער, הויב נישט אן דיין טאג נאר נאכן גיין אין שול אנטון די הייליגע תפילין, דער אייבערשטער ווארט אויף דיין קומען אין שול און אנטון תפילין, דער אייבערשטער פרעגט יעדן טאג: "וואו איז מיין קינד ..., איך בענק זיך צו אים, ווען קומט ער שוין צוריק אין שול דאווענען און אנטון די הייליגע טלית און תפילין?"


תפילין געבט לעבן פארן מענטש, מען ווערט לעבעדיג. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מנחות מד.), ווער עס לייגט תפילין - איז זוכה צו אריכות ימים, מען הויבט אן לעבן, מען לעבט א זיסע לעבן, עס לוינט צו לעבן אז מען קען אנטון נאכאמאל די הייליגע תפילין. ווייסט די מעשה, אמאל איז געקומען צום צדיק רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו א זקן קרוב צו די ניינציג יאר, און זיך אויסגעקרעכצט: "רבי, עס איז מיר פארעקלט צו לעבן, איך וויל שוין שטארבן", האט דער צדיק רבי אברהם אים געזאגט: "די טיפש וואס דו ביסט, עס לוינט זיך דיר נישט דאס לעבן אז דו וועסט קענען נאך איין טאג אנטון די הייליגע תפילין?!"


דאס וואס דו זאגסט אז דו קענסט נישט קומען אין שול ווייל דו שעמסט זיך פון מענטשן, דו קומסט געלט, דו האסט חובות; איך זאג דיר צו, אויב וועסטו יעדן טאג קומען אין שול דאווענען די דריי תפילות - וועסטו ארויסגיין פון אלע דיינע חובות און דו וועסט האבן גרויס שפע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#870 - איך דארף א מאן, איך דארף נישט א מלאך
שלום בית, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, ו' שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב דיר שוין אזויפיל געשריבן און איך ווייס נישט פארוואס דו ווילסט נישט אננעמען מיינע ווערטער.


וויסן זאלסטו אז עס איז א גרויסע עבירה צו מצער זיין די ווייב און איר נישט געבן וואס די תורה זאגט וכו'; דיין ווייב וויינט וועגן דיר, זי זאגט דו לעבסט נישט מיט איר פאר גאנצע חדשים, זי וויל א מאן, שוין א יאר וואס דו לעבסט נישט ווי די תורה הייסט אונז לעבן, זי איז אזוי צעבראכן, זי ווייסט נישט וואס צו טראכטן, אפילו וואלסט געווען א מלאך וואלט זי אויך געמעגט פארלאנגען זי וויל א מאן, אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן ווען ער האט חתונה געמאכט זיין טאכטער חנה צירל מיט דעם צדיק הרב הקדוש רבי נחמן, דער זון פון הגאון הקדוש רבי אהרן דער רב פון ברסלב זכרונו לברכה; רבי נתן האט באמערקט אויף איר נאך איר חתונה אז זי איז נישט צופרידן, ווען ער האט זיך אינטערעסירט ביי איר, האט זי זיך אויסגערעדט אז איר מאן רבי נחמן איז אינגאנצן אויסגעטון פון די וועלט, "ער איז נישט קיין מענטש, ער איז א מלאך", זי האט געוויינט: "איך דארף א מאן, איך דארף נישט א מלאך", זיי האבן זיך געדארפט גט'ן; איז וואס איז דיין פלאן?


דו ביסט אין חדר היכל הקודש, דו ביסט מקושר צו די הייליגע ספרים פון מוהרא"ש, זעסטו אודאי וואס מוהרא"ש האט געוואלט און וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט, איז וואס איז פשט אז נאכן דיר שרייבן אזויפיל בריוו מאכסטו זיך נישט וויסנדיג, דו גייסט דיין אייגענע וועג?!


איך בעט דיר נאכאמאל, פיר זיך אויף די וועג פון די תורה, געב דיין ווייב וואס די תורה הייסט, געב איר וואס די תורה זאגט, וועט דיר זיין גוט בזה ובבא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#869 - דער מאן פארמאכט דעם טעלעפאן ביים לערנען
כולל, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, ו' שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב געליינט אייער בריוו.


וויסן זאלט איר, עס איז נישטא קיין גרעסערע גליק אויף די וועלט ווי די פרוי וואס איז זוכה אז איר מאן לערנט תורה. דאס לעבן גייט אריבער ווי א שאטן,  חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה צו, ב), אויפן פסוק (דברי הימים-א כט, טו): "כַּצֵּל יָמֵינוּ עַל הָאָרֶץ וְאֵין מִקְוֶה", ווי א שאטן וואס גייט פארביי גייען דורך די יארן פון א מענטש, "הַלְּוַאי כְּצִלּוֹ שֶׁל כּוֹתֶל, אוֹ כְּצִלּוֹ שֶׁל אִילָן, אֶלָּא כְּצִלּוֹ שֶׁל עוֹף בְּשָׁעָה שֶׁהוּא עָף", עס גייט דורך אזוי שנעל, נישט ווי א שאטן פון א וואנט, און נישט ווי דער שאטן פון א בוים, נאר ווי א שאטן פון א פייגל וואס פליט, און נאר תורה, תפילה ומעשים טובים - בלייבט איבער.


אז אייער מאן פארמאכט זיין טעלעפאן במשך די שעות וואס ער זיצט אין כולל און לערנט - זאלט איר זיך פרייען, דאס וואס איר הערט שמועסן וכו' אז נאר א שלעכטער מענטש הייבט נישט אויף די טעלעפאן ווען די ווייב רופט, דאס מיינט נישט דער מענטש וואס לערנט תורה אדער איז פארנומען מיט ברענגען פרנסה וכו' וכו', דאס רעדט מען פון א הולטיי וואס טוט גארנישט אין לעבן, און אז דו ווייב ווארט וכו', און אז מען שמועסט אפ אהיים צו קומען און ער מאכט זיך נישט וויסנדיג, זי וויל ער זאל קומען העלפן, הייבט ער נישט אויף די טעלעפאן, אבער אז דער מאן לערנט תורה און לעשט אויס זיין טעלעפאן, נישט נאר פאר אייך, נאר פאר יעדן - זאל עס אייך נישט באדערן.


ווי גליקליך זענט איר אז אייער מאן לערנט, אייער מאן דאווענט, אייער מאן איז א צדיק; וויפיל זענט איר שולדיג דעם אייבערשטן אים צו לויבן און אים צו דאנקען. דאס איז די שכר וואס פרויען זענען זוכה, אז זיי לאזן דעם מאן לערנען, און זיי שטארקן זיך און זיי פארקוקן אויף די צייטווייליגע הנאות וואס בלייבט גארנישט דערפון, עס גייט אוועק ווי א חלום, און ווי רויך.


שטארקט זיך, לאזט נישט דעם סמ"ך מ"ם אריין ביי אייך אין שטוב, דאס איז די עצבות ומרה שחורה וואס וויל אייך צעברעכן, לאזט אים נישט, ווארפט אים ארויס מיט שמחה און מיט תודה והודאה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#868 - א מענטש מיט אביסל שכל, אינוועסטירט אין זיין שטוב
חברים, חינוך הילדים, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת יתרו, י"ג שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס פארברענגסטו ביינאכט אינדרויסן פון שטוב? האסט חתונה געהאט, האסט א ווייב - דארפסטו אהיים גיין, נישטא אזא זאך ווי זיין ביינאכט אינדרויסן, דאס איז פון די א-ב אין היכל הקודש; אפילו ליל שישי אז דו קומסט צום שיעור - זאלסטו אהיים גיין וואס פריער, און אויך אז דו גייסט דאווענען מעריב און דו גייסט לערנען ביי א שיעור - זאלסטו נישט בלייבן אינדרויסן פון שטוב; האסט א ווייב, גיי אהיים און שמועס מיט איר, פארברענג מיט איר, און אז דו ווילסט לערנען - זאלסטו לערנען אין שטוב.


פארברען נישט דיינע נעכט מיט חברים וואס דארפן דיך נישט, זיי דארפן דיך נאר פאר זייער נוצן, ווען וועסטו שוין אויסוואקסן די קינדערישקייט, ווען וועסטו זיך כאפן אז עס לוינט צו אינוועסטירן אין שטוב מיט די ווייב און קינדער? ביסט שוין דערוואקסן, שוין צייט אויסצוטון די קינדער שיך, קליינקעפיגע אינגעלייט, די זענען פארנומען מיט חברים, א מענטש מיט אביסל שכל אינוועסטירט אין שטוב.


גיי אהיים, געב א שמייכל אין שטוב, געב א גוט ווארט אין שטוב, מיינסט מען דארף פארן ביז א תפיסה מחי' צו זיין א איד? אויך אין שטוב קען מען באזוכן, מען קען זיין אין שטוב און מען איז אין תפיסה, די ווייב איז איינגעשפארט, זי האט נישט וואו צו גיין, זי האט נישט מיט וועם צו רעדן, זי איז פארקלעמט; גיי אהיים, זיי איר מחזק, געב איר א גוט ווארט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.