בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#110 - זיך אויסנעמען ער זאל נישט ווייזן קיין ווידיאוס פאר'ן קינד
חינוך הילדים, מוסדות, מאוויס, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת במדבר, כ"ט אייר, מ"ד לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא, קרית ברסלב ליבערטי


בנוגע די מיידל וואס דערציילט ווי דער טאטע ווייזט איר יעדן אינדערפרי די נייעס פון מלחמות, פון באמבעס וכו' וכו'; ביטע אריבעררופן די טאטע, אים זאגן אז ער מאכט חרוב די ארבעט וואס מיר ארבעטן א גאנץ יאר מיטן קינד, און זיך אויסנעמען אז ער זאל נישט ווייזן קיין שום קליפס און ווידיאוס נייעס פאר די קינד, און נאר אזוי קענען מיר צוריק נעמען די קינד אויף קומענדיגע יאר הבא עלינו לטובה.


מיר זענען מחויב צו ארבעטן מיט די קינדער ווען די עלטערן ווילן מיט ארבעטן, רבי נתן האט אונז געלערנט וואס שטייט אין פסוק (שמות כג, ה): "עָזֹב תַּעֲזֹב עִמּוֹ", מען דארף יענעם העלפן, 'עמו' מיט יענעם; יענער דארף אויך זיך וועלן העלפן.


רעדט שיין, ווייך, אבער שטארק - אן קיין מורא.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#109 - זיי נישט עקסטרעם, נישט רעכט און נישט לינק, בפרט ביי חינוך
חינוך הילדים, דרך ארץ, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת במדבר, כ"ט אייר, מ"ד לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האף דו האסט פארשטאנען וואס מיר האבן גערעדט; ווען דו זעסט דיין בחור'ל פירט זיך מיט חוצפה, אפילו מיט קלייניקייטן, ער מאכט דיר א שלעכטע פאקס - זאלסטו דאס נישט איגנארירן און טראכטן 'עס איז גארנישט', נאר זאג אים שיין און געלאסן: "מען מאכט נישט אזוי א פאקס פאר א טאטע", און אז ער וועט דאס נישט אננעמען, ער וועט מאכן נאכאמאל א פאקס פון ביטול, זאלסטו אים זאגן שיין און געלאסן: "מען קען נישט אזוי מאכן פאר א טאטע, דער אייבערשטער לאזט נישט", און אז ער זאגט ער וויל שוין גיין און דו ווילסט נאך שמועסן וכו' און ער געבט א ווארף אראפ א טעלער - זאלסטו דאס נישט איגנארירן, ווייל אפילו דו ביסט מוחל אויף דיין כבוד און דו טראכסט עס גייט דיר נישט אן, וואס וועט אבער זיין מיט אים? ער דארף דאך חתונה האבן און וויסן אז די לעבן גייט נישט פינקט ווי מען וויל, זאלסטו אים זאגן שיין און געלאסן: "מען פירט זיך נישט אזוי", לערן אים אז ער גייט חתונה האבן, און אז די ווייב קומט נישט די רגע וואס מען וויל - דארף מען וויסן ווי אזוי דאס צו נעמען.


זיי נישט עקסטרעם, נישט רעכט און נישט לינק, בפרט ביי חינוך; די וואס זאגן גארנישט, ביים סוף פלאצן זיי, און די וואס שלאגן און טיילן מכות - דאס אזי זיכער נישט קיין חינוך. נעם נישט די פוילע וועג, נעם די ערליכע וועג פון זאגן שיין און געלאסן כסדר.


אודאי און אודאי דארף מען אסאך וויינען צום אייבערשטן, אים בעטן פאר ערליכע דורות; אזוי איז מען זוכה צו שניידן שיינע פירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#108 - א קינד איז זיך מתחצף, זאל מען אים קנס'ענען מיט'ן טריפ?
חינוך הילדים, דרך ארץ, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת במדבר, כ"ח אייר, מ"ג לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בין אזוי פרייליך אז דו לייגסט אריין אין דיינע תלמידים, אין די קינדער אין חדר - יראת שמים, און דו האסט געקענט פועל'ן ביי זיי אז זיי זאלן שלאפן מיט א קאפל און ציצית, ווען זיי פלעגן ניטאמאל שלאפן מיט נאכט קליידער, און דו פרעדיגסט אמונה מיט מידות טובות.


בנוגע דיין פראגע אויב א קינד איז זיך מתחצף, אויב מען זאל אים קנס'ענען מיטן נישט מיטנעמען צום טריפ, צום שפאציר; דו פרעגסט וואס איז ריכטיג צו טון.


ענדערש זאלסטו אים געבן א באזונדערע קנס, און יא מיטנעמען יעדן איינעם ווען מען גייט א טריפ, א שפאציר; ווייל דאס געדענקען די קינדער זייער גאנץ לעבן, אז מען האט זיי נישט מיטגענומען וואו אלע קינדער זענען געגאנגען און דאס צעברעכט זיי, בבחינת יצא שכרו בהפסדו, מען האט מער שאדן; אז א קינד איז זיך מתחצף - געבט מען א קנס, מען הייסט אים בלייבן זיצן אין כיתה ביי הפסקה וכו'.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג פאר אלע קינדער; אויך פאר די וואס פירן זיך מיט דרך ארץ און אויך פאר די וואס פירן זיך ביז דערווייל נאכנישט מיט דרך ארץ, ווייל תפילה איז די שטערקסטע זאך ביי חינוך; א רבי וואס איז מתפלל פאר די תלמידים איז מצליח מיט זיי, און עלטערן וואס זענען מתפלל פאר די קינדער - זעען נחת פון זיי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#107 - זאל מען נעמען פרעמדע לערערינס אין בית פיגא?
מוסדות, הדרכות, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בחוקותי, כ"א אייר, ל"ו לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.


איך בין ברוך ה' אנגעקומען אהיים בשלום, די וועג איז געווען א פיינע וועג, און איך בין נאכאלץ אונטער די רושם פון די נסיעה.


בנוגע אויפנעמען א לערערין אין בית פיגא אין טבריה וואס איז נישט מקורב וכו'; אזוי האבן מיר אנגעהויבן אונזער בית פיגא אין אמעריקע, אין וויליאמסבורג, מיט פרעמדע לערערינס. איך האב נישט געהאט קיין ברירה, און אזוי האט דער הייליגער רבי פון סאטמער זכותו יגן עלינו אנגעהויבן בית רחל, מיט פרעמדע לערערינס, און ער האט געקרעכצט און געזאגט אז ער האט נישט קיין ברירה, ער מוז אנהויבן און שפעטער וועט זיין תלמידות לערערינס; זאלסטו אויך אזוי טון, הויב אן מיט לערערינס אפילו זיי זענען נישט מקורב, און רעד מיט זיי ווי אזוי זיי זאלן לערנען מיט סבלנות און געפיל, און אז ביי אונז איז נישט דער עיקר דער לימוד; אז א מיידל קען נישט אזוי גוט - איז גארנישט, דער עיקר איז אז דאס נפש פון קינד זאל זיין געזונט, נישט צעקלאפט, און רעדן דיבורי אמונה און פון צדיקים.


נאך א זאך, אמאל קען מען מער מצליח זיין מיט א ווייבל וואס האט נאכנישט קיין עקספיריענס, נאכנישט געווען קיין לערערין - ווי א ווייבל וואס איז שוין געווען א לערערין און ברענגען ביי אונז השקפה און הדרכה וואס מיר ווילן נישט.


לאז מיר איבער יעדן טאג א מעסעדזש בכלליות פון אלע מוסדות אין ארץ הקודש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#106 - אריינלייגן אין די תלמידות א געפיל אין דאווענען
סקול, הדרכות, דאווענען

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת במדבר, כ"ה אייר, מ' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך בעט אייך זייער איר זאלט אריינלייגן אין די תלמידות א געפיל אין דאווענען. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ו:): "אלו דברים שעומדים ברומו של עולם", דאווענען איז פון די העכסטע זאכן אויף די וועלט, "ובני אדם מזלזלין בהן", און מענטשן האבן נישט קיין געפיל אין דעם, מען טוט גרינגשעצן אין דעם.


פרויען וואס זענען פארנומען מיט קינדער זענען פטור פון דאווענען, אבער מיידלעך און ווייבלעך וואס האבן נאכנישט קיין קינדער - דארפן דאווענען; ווער רעדט נאך פון ברסלב'ע פרויען, וואס ביים רבי'ן איז דאך דאווענען פון די עיקרים; זאלט איר אריינלייגן אין די קינדער א געפיל אין דאווענען.


ווייזט דעם בריוו פאר אלע טיטשערס, אלע זאלן וויסן אז דאווענען איז פון די וויכטיגסטע זאכן וואס א טיטשער דארף אויסלערנען פאר די קינדער; יעדע כיתה לויט זייער דרגא.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#105 - די מחלה אנערעקסיע רחמנא לצלן
תפילה והתבודדות, שלום בית, רפואה, הדרכות, אנערעקסיע

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בהר, ט"ו אייר, ל' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן, אתרא קדישא מירון


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר


אז דיין ווייב תחי' ליידט אויף די מחלה אנערעקסיע רחמנא לצלן, זי עסט נישט און זי איז אין א מצב פון סכנה – זאלסטו איר חס ושלום נישט וויי טון און חס ושלום האבן אין הארץ טענות אויף איר און פיינטשאפט, נאר האב רחמנות אויף איר און געב איר אסאך חיזוק, אסאך ווארעמקייט, ביז זי וועט ארויסקריכן פון דעם.


ברודער זיי זיך נישט מייאש, מיט די עצות פון רבי'ן – קען מען דאס אויך אויסהיילן; מיט חיזוק, אמונה, מיט זוכן גוטס און אויסלויבן דאס גוטס, און מיט תפילה והתבודדות – היילט מען זיך אויס פון יעדן איינציגסטן פראבלעם.


גיי יעדן טאג התבודדות, ערשט – זאלסטו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים און אלע טובות וואס ער טוט, און נאכדעם זאלסטו תשובה טון אויף אלע דיינע נישט גוטע מעשים פון אלע יארן און פון אלס קינד, און נאכדעם זאלסטו זיך אויסוויינען אז דיין ווייב זאל זיין געזונט, דיינע קינדער זאלן האבן א געזונטע מאמע וכו' וכו'.


איך בין אין מירון, איך בעט פאר דיר.

#104 - סבלנות מיט די נייע ביזנעס
סבלנות, הדרכות, ביזנעס

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בהר, י"ג אייר, כ"ח לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


יעצט ווען דו האסט אפגעקויפט א ביזנעס דארפסטו וויסן די הקדמה פארן לעבן, יעדע זאך, סיי בגשמיות, סיי ברוחניות; אויב וויל מען מצליח זיין דארף מען זיך זייער שטארקן אין האבן אסאך סבלנות, ווייל נאר אזוי קען מען מצליח זיין.


יעצט איז דיר שווער, דער וואס האט דיר פארקויפט די ביזנעס האט דיך אויסגעפאפט, יעדן טאג ווערסטו געוואר נאך ליגנט מיט גניבות, דאך זאג איך דיר, אויב דו וועסט זיין שטארק און האבן סבלנות – וועסטו שיין מצליח זיין.


פיר די ביזנעס מיט יראת שמים, אן קיין גניבה.


איך בין געפארן קיין ארץ ישראל צו זיין ל"ג בעומר אין מירון ביי רבי שמעון בר יוחאי, איך בין מתפלל פאר דיר.


איך האב דיך זייער ליב.

#103 - דיינע טעכטער מעגן העלפן איבערטון די קליינע ברידער
צניעות, חינוך הילדים, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת אמור, ו' אייר, כ"א לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דיינע טעכטער מעגן העלפן איבער טון די קליינע ברידער וכו', אויך קענען זיי באדן די קליינע ברידער; לערן אויס דיינע טעכטער צו העלפן די מאמע, העלפן מיט אלעס אין שטוב.


פארקערט נישט, די אינגלעך געב נישט צו טוישן די שוועסטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#102 - די ערליכע זאלן זיין די ארויפגעקוקטע
מוסדות, ישיבה, הדרכות, מוזיק, זינגער, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת קדושים, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל ישיבת היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן פון איינע פון די עלטערן פון די בחורים אין ישיבה אז ער האט געזען אויף זיין בחור'ס טעלעפאן צווישן די ניגונים עקלדיגע ניגונים פון ניבול פה, זינגערס וואס זינגען אויף העברעאיש ניבול פה. ער האט געפרעגט זיין בחור היתכן, זאגט אים דער בחור אז אלע פעסטע בחורים אין ישיבה האבן דאס. ער האט געגעבן צו פארשטיין זיין זון אז דאס איז ניבול פה, זיין זון האט ניטאמאל געוויסט. ברוך ה' אז די בחורים זענען ערליך, זיי פארשטייען נישט קיין העברעאיש.


וואס באדערט מיר יא, ער דערציילט מיר אז זיין זון זאגט אים: "איך וויל נישט זיין פון די נעבעכס אין ישיבה, איך וויל זיין פון די פעסטע בחורים אין ישיבה"; דאס באדערט מיר, און דו אלס מנהל וויל איך דיר בעטן זאלסט מאכן די מצב רוח אין ישיבה זאל זיין אז ערליך איז וואויל, ערליך איז חשוב, נישט יראי חטא ימאסו, די ערליכע זענען די נעבעכדיגע, נאר פארקערט די ערליכע זענען צו וואס מיר שטרעבן צוצוקומען, און אויך ווער עס איז נאכנישט אזוי - איז אויך גוט.


איך נעם אריין אין ישיבה, אין בית פיגא און אין די קהילה - ווער עס וויל קומען, אבער דער ראש ישיבה זעט אז די ארויפגעקוקטע זענען די ערליכע. אזוי אויך אין בית פיגא - זאג איך אלץ פאר די מנהלת – "מיר קענען ארייננעמען קינדער וואס דארפן חיזוק, אבער די לופט דארף זיין אז איידל איז שיין, באשיידן איז חשוב וכו'"; איך האף דו וועסט מיר העלפן מיט דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#101 - זיין אין אפיס פון ניין אזייגער ביז א מינוט צו פינף
פרנסה, הדרכות, ביזנעס

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת קדושים, א' דר"ח אייר, ט"ו לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


האסט געזאגט אז דו גייסט פאלגן, דו גייסט אהיימגיין פינף אזייגער, און נאר אויף דעם סמך האב איך דיר געזאגט זאלסט עפענען די ביזנעס, יעצט זע איך אז דו בלייבסט ביז שפעט; פאר דעם דארפסטו נישט קיין אייגענע ביזנעס, אויף צו איבערלאזן די ווייב און קינדער קענסטו זיין אן ארבעטער.


איך זאג דיר נאכאמאל, זיי נישט נאריש, און פארלאז דיין אפיס פינף אזייגער; נישט פינף אזייגער נאר א מינוט צו פינף, און גיי אהיים עס עפעס, העלף אביסל דיין ווייב מיט די קינדער, און גיי צו דיינע שיעורים און צו דאווענען, און אז עס איז דא זייער וויכטיגע זאכן צו ערלעדיגן זאלסטו אויפשטיין פרי פארטאגס, גיין התבודדות, גיין אין מקוה, לערנען און דאווענען און זיך איבערגעבן צום אייבערשטן, און זיין אין אפיס ניין אזייגער ביז א מינוט צו פינף, און אז עס בלייבט איבער נאך ארבעט וועסטו אויך די אנדערע טאג אריינגיין אין אפיס, אבער קיין מינוט לענגער ווי די שעות זאלסטו נישט אוועקגעבן פאר די ביזנעס.


איך האף צום אייבערשטן דו וועסט מצליח זיין, און מיט די צייט וועסטו קענען אויפנעמען אן ארבעטער וואס וועט זיצן פון ניין ביז פינף, און דו וועסט סך הכל אריינגיין אין אפיס א שעה צוויי, און אין די איבריגע שעות וועסטו קענען לערנען מיט א חברותא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#100 - זיי א חלק פון כולל, וועסטו זייער מצליח זיין
כולל, הדרכות, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קדושים, כ"ט ניסן, י"ד לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך וויל דיר בעטן זאלסט קומען צייטליך און כולל, איך ווייס עס איז דיר שווער, דו ביסט צוגעוואוינט צו האבן א סדר פון גיין שלאפן שפעט וכו'; דאך וויל איך דיר בעטן זאלסט האלטן די זמנים, קומען צייטליך און זיין א חלק פון כולל, זיין א חלק פון די חבורה.


אויך וויל איך דיר בעטן זאלסט אדורכשמועסן מיטן ראש הכולל מיט וועם דו זאלסט לערנען און וואס דו זאלסט לערנען; זיי א חלק פון כולל, זיי א חלק פון די שיינע חבורה - וועסטו זייער מצליח זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#99 - בלייב נאר מיט די שיעורים וואס דו האסט יעצט
בחור, דרך ארץ, סדר דרך הלימוד, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת אחרי-ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, ח' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו, אויך האב איך ערהאלטן גאר גוטע גריסן פון דיין מגיד שיעור און פון דער מנהל, זיי זאגן אז דו פירסט זיך אויף מיט גאר גוטע מידות און יראת שמים.


דו פרעגסט אויב דו זאלסט צולייגן נאך שיעורים צו די שיעורים וואס דו לערנסט יעדן טאג; דארפסט נישט צולייגן יעצט נאך שיעורים, בלייב מיט די שיעורים וואס דו האסט יעצט, א שיעור אין מקרא - שנים מקרא ואחד תרגום מיט רש"י הקדוש, א שיעור אין נ"ך, א שיעור אין משנה – ח"י פרקים משניות, גמרא - בבלי און ירושלמי, הלכה, מדרש, זוהר, תיקוני זוהר און דעם רבינ'ס ספרים; באפלייס זיך אין די שיעורים, און נאך א יאר זאלסטו נאכאמאל פרעגן אויב דו זאלסט צולייגן.


אלע קוקן אויף דיר, מען וויל זען ווי אזוי פירט זיך א ברסלב'ער חסיד א תלמיד היכל הקודש; זאלסטו זיך פירן מיט גרויס דרך ארץ. ווייל די הייליגע חכמים זאגן (יומא פו.) אויפן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹקֶיךָ" - זאלסט זען עס זאל ארויסקומען א קידוש השם דורך דיר, דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר, ווייל ווען מען פירט זיך אויף שיין זאגן אלע: "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#98 - וואס טוט מען ווען די ווייב וויל קויפן א נישט כשר'ע טעלעפאן?
שלום בית, טעלעפאן, הדרכות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת אחרי-ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, ח' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


אז דיין ווייב פרעגט דיר אויב זי מעג זיך קויפן א נישט כשר'ע טעלעפאן זאלסטו איר ענטפערן אז עס גייט דיר זייער וויי טון און זייער שטערן, נישט זאג: "איך האב דיך זייער ליב"; אודאי האסטו איר ליב, און אודאי אז דו וועסט איר זאגן יעדעס מאל וואס זי פרעגט אויף א נישט גוטע זאך: "איך האב דיך ווייטער ליב" - וועט די גאנצע שטוב צוגרונד גיין; ריכטיג איז, אז זי פרעגט אויב זי קען האבן א נישט גוטע טעלעפאן, זאלסטו איר זאגן ווייכערהייט: "מיין טייערע ווייב, איך וויל מיט דיר בויען א שיינע שטוב מיט ערליכע דורות, און די צדיקים, די עיני העדה - זאגן אז עס איז נישט גוט צו האבן א נישט כשר'ע טעלעפאן אין א אידישע שטוב".


איך בין זיכער אויב דיין ווייב וועט הערן קלאר פון דיר ווי שטארק דו ווילסט האבן אן ערליכע שטוב אן קיין ליצנות, אן קיין טומאה - וועט זי זיכער טון דיין ווילן. דו האסט א וואוילע ווייב, אן ערליכע ווייב; זי האט שווערע נסיונות, די קליפות, די טומאה ציט זייער, אבער פאר דיר וועט זי עס טון.


לדעתי דארפסטו נישט מאכן קיין קריגעריי, אבער דאס יא, אז זי פרעגט דיר - זאלסטו זיין אפן מיט איר און איר זאגן די גאנצע אמת, אז דו ווילסט נישט אריינברענגען די טומאה אין שטוב.


גיי התבודדות יעדן אינדערפרי, וויין זיך אויס צום אייבערשטן פאר דיר, פאר דיין ווייב און פאר דיינע דורות, אז אלע זאלן זיין ערליך און הייליג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#97 - קיינמאל נישט אראפשטעלן א קינד א כיתה
חינוך הילדים, דרך ארץ, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תזריע, ערב ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב


עס דארף זיין גענוג צו ווארענען א קינד אז אויב ער וועט נישט זיין דרך ארצ'דיג - וועט מען אים דארפן אראפלייגן א כיתה, אבער נישט טון אויף למעשה; עס קען אראפקלאפן דעם קינד אויף זיין גאנצע לעבן, און עס וועט זיין יצא שכרו בהפסדו; מען וועט טאקע אויפטון אויף די מינוט - אבער מען מאכט א חורבן פארן עתיד.


קיינמאל נישט אראפשטעלן א קינד א כיתה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#96 - די שענסטע צייט פונעם מענטש זענען זיינע יונגע יארן
בחור, הדרכות, תיקון חצות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת שמיני, כ"ג אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן גוטע גריסן אויף דיר פון דיין מגיד שיעור און פון דעם מנהל, זיי זאגן מיר אז דו פירסט זיך מיט יראת שמים און מיט גוטע מידות.


בנוגע וכו'; מוהרא"ש זאגט בשם דעם צדיק רבי אברהם בן רבי נחמן זכותו יגן עלינו, יעדע נאכט ביי חצות הלילה קען מען טרעפן דעם רבינ'ס נשמה ביים שער השמים, און אזוי טוען ברסלב'ער חסידים, זיי גייען צום שער השמים ביי חצות הלילה און זיי זענען זיך דארט מתבודד.


נוץ אויס דיינע יונגע יארן מיט תורה ותפילה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנב.): "יַנְקוּתָא כְּלִילָא דְוַרְדָא", די שענסטע צייט פונעם מענטש זענען זיינע יונגע יארן; יעצט איז דיין שענסטע צייט פון לעבן, זיץ אין ישיבה מיט א הויפן ספרים; א חומש, א משניות, גמרא, שלחן ערוך און דעם רבינ'ס ספרים, אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין תיקונים; וועסטו זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#95 - א גוט ווארט איז שטערקער פון מוסר און פון קנסות
צניעות, לערערין, חינוך הילדים, מוסר, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויקרא, ט' אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


שטארקט זיך מיט אייער הייליגע ארבעט פון לערנען מיט די תלמידות פון "בית פיגא" – אמונה, יראת שמים און מידות טובות.


לייגט אריין אין די קינדער א ליבשאפט צו אידישקייט דורך זיי געבן גוטע ווערטער; א גוט ווארט איז שטערקער פון מוסר און פון קנסות, א גוט ווארט קען טוישן דעם מענטש פון איין עק ביזן צווייטן עק.


קיינמאל זאלט איר נישט נוצן די וועג פון זאגן: "ביסט נישט צניעות'דיג", "ביסט נישט גוט", אדער: "שיקצע", "פריצקע"; די ווערטער האבן נאך קיין איינעם נישט בעסער געמאכט, נוצט די אנדערע וועג, נוצט דעם רבינ'ס וועג, פון זאגן פאר יעדן איינציגסטע תלמידה: "ביסט אזוי איידל", "ביסט אזוי וואויל", "ביסט טייער", "ביסט ליכטיג"; די ווערטער העלפן, די ווערטער טוישן מן הקצה אל הקצה.


האט נישט מורא צו זאגן פאר די תלמידות מיט א קורצע סקוירט, מיט לאנגע האר – א גוט ווארט, אז זיי זענען איידל; נאר די וועג העלפט.

#94 - די פרישטאג אין חדר זאל זיין קורצער
חדר, הדרכות, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויקרא, ט' אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


זע די פרישטאג אין חדר זאל זיין קורצער, די ערשטע שעות פון טאג דארף מען אויסנוצן פאר דאווענען און לערנען, נישט אויף לאנגע סעודות. מיר פלעגן אמאל בכלל נישט מאכן קיין פרישטאג פאר די קינדער, מען פלעגט גלייך אנהויבן דאווענען און לערנען, מיר האבן געמאכט די פרישטאגס נאר ווייל מיר האבן באמערקט אויף קינדער אז זיי קומען הונגעריג וכו', אבער נישט עס זאל אוועקגיין צייט, די שענסטע מינוטן פון טאג.


זיין א מלמד איז א חכמה ואינה מלאכה; צו זיין א מלמד דארף מען האבן צוויי כוחות, פון איין זייט זיין שטרענג אויף סדר, דרך ארץ, משמעת (דיסציפלין), און פון די אנדערע זייט – א ווייכע הארץ מיט א שמייכל צו יעדן, און שכל ווי אומצוגיין מיט יעדן קינד; מיט אסאך אסאך תפילה.


נעם צאם אלע בריוו פון אלע יארן וואס רעדן זיך פון מלמדות און מאך זיך א שיעור אין דעם, וועסטו אלץ געדענקען די מטרה פון אונזער חדר.

#93 - זאגן דעם מנהל און מנהלת וואס ליגט אויפ'ן הארץ
תפילה והתבודדות, מוסדות, רעדן, הדרכות, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויקהל, כ"ה אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב


זונטאג איז געווען ביי מיר משפחת ..., זיי זענען נישט צופרידן פון דעם מלמד ..., זיי זאגן זיי קוקן אן ווי מען דארף דורכשטופן די יאר, זיי וואלטן ווען צוריק געלייגט זייער קינד א כיתה אראפ, צו זיין פאריעריגער מלמד.


איך האב זיי פארגעהאלטן פארוואס זיי רעדן נישט צום מנהל; עפעס א פחד, א באהאלטענע פחד ליגט אין זיי, אז אויב זיי וועלן רעדן און זאגן וואס שטערט זיי, וועט דאס הייסן זיך אפרעדן. איך האב זיי געזאגט מען מוז רעדן, מען מוז זאגן דעם מנהל און מנהלת יעדע זאך וואס ליגט אויפן הארץ וואס איז נוגע די קינדער, נאר אזוי קען מען בעסער מאכן.


זיי זאגן זיי האבן שוין אפאר מאל גערעדט מיט דיר אבער נאכן רעדן ווייסן זיי נישט אויב זיי רעדן שטותים אדער זיי זענען גערעכט, דעריבער רעדן זיי נישט.


עפעס דארף מען מאכן אז די עלטערן זאלן יא וועלן רעדן און אויסשמועסן יעדע זאך וואס ליגט זיי אויפן הארץ, זיי געבן די גוטע געפיל אז מען וויל נאר מאכן גוט, און אז עס איז דא זאכן וואס מען דארף פאררעכטן - דארף מען מודה זיין על האמת און פאררעכטן.


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, הויב אן דעם טאג מיט התבודדות; סתם א מענטש מוז אנהויבן דעם טאג מיט התבודדות, און זיכער איינער וואס האט אונטער זיך א מוסד, צענדליגע מלמדים מיט הונדערטער קינדער, ווי קען מען זיך דערווייגן צוצוגיין צו אזא זאך אן התבודדות, אן זיך איבערגעבן צום אייבערשטן.


גלייך אינדערפרי זאלסטו גיין א שפאציר פאר צוויי דריי מינוט און אויפהייבן די אויגן צום אייבערשטן, אים דאנקען פאר אלע חסדים און אים בעטן פאר הצלחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#92 - לערנט נישט מיט א כלה, נאר אויב די מאמע בעט עס
הדרכות, כלה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת כי תשא, י"ח אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זוכט אייך נישט קיין פראבלעמען, נעמט נישט אן צו לערנען מיט כלות אן די רשות פון די עלטערן; נישטא אזא זאך לערנען מיט א כלה אונטער די עלטערנ'ס רוקן. אז א מאמע רופט אייך בעטן צו לערנען – זאלט איר לערנען, און אז די כלה אליינס רופט, זאלט איר זאגן שיינערהייט בעט דיינע עלטערן זאלן רופן באשטעלן.


מיט ווייבלעך איז שוין אן אנדערע מעשה, אז א ווייבל קומט בעטן הילף, זי וויל מען זאל איר לערנען ווי אזוי צו לעבן אויף די וועג פון די הייליגע תורה - זאלט איר דאס טון, אבער כל זמן מען איז נאך אונטער די עלטערן – זאלט איר ווארטן די עלטערן זאלן אייך רופן.


איר דארפט נישט פרעגן יעדע מאל באזונדער; איר לערנט נישט מיט קיין כלות נאר אויב די מאמע רופט אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#91 - גרעסערע קינדער דארף מען אכטונג געבן ווי אזוי זיי צו זאגן
חינוך הילדים, בחור, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


הער אויף צו קריטיקירן דיין זון; ער איז א ליכטיגער טייערער בחור, הער אויף אים צו נאכקוקן.


געב אים גוטע ווערטער, געב אים א שמייכל, קוק אויף אים נאר אויף די גוטע זאכן.


אויב דו וועסט אים נישט אויפהערן קריטיקירן, איז ענדערש שיק אים אוועק פון שטוב, שיק אים שלאפן ביי א זיידע אדער פעטער, ווי איידער זיין נפש זאל צעקלאפט ווערן.


איך בעט דיר, אנא, האב רחמנות אויף דיינע קינדער; ווען די קינדער זענען שוין גרויס דארף מען זייער אכטונג געבן די וועג ווי מען זאגט, די וועג ווי מען איז מחנך.


איך האף דו וועסט פאלגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#90 - זען אז אלע קינדער זאלן קענען דאס לערנען
מלמדים, הפצה, חדר, הדרכות, עצות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת תרומה, שובבי"ם, ז' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי


איך וויל דיר בעטן זאלסט פארהערן די קינדער, זען אויב די קינדער קענען דאס לערנען. איך הער צוריק פון אפאר עלטערן פון כיתה ... אז די קינדער זענען שוואך מיט קענען די חומש. אפשר לערנט מען צו סאך; ענדערש זאל דער מלמד לערנען ווייניגער פסוקים און מען זאל דאס גוט קענען, ווי איידער דער מלמד זאל לערנען אסאך און די קינדער קענען נישט.


עס איז וויכטיג דו זאלסט אריינגיין אין יעדע קלאס פארהערן, נישט אויף צו זוכן ווי צו כאפן די קינדער וואס קענען נישט, נאר צו פאררעכטן די וועג ווי אזוי מען לערנט, אז אלע זאלן קענען דאס לערנען.


אויך זאלסטו מחזק זיין אנשי שלומינו. ווען דו רעדסט ביי ספורי מעשיות און ביי שלש סעודות - זאלסטו מחזק זיין אנשי שלומינו זאלן קומען צו די שיעורים, אויסהערן די שיעורים, פאלגן וואס מען רעדט ביי די שיעורים. אויך זאל מען לערנען די בריוו פון עצתו אמונה; די מפיצים גייען הפצה מיט די ספרים, מענטשן זענען זיך מחי', יעצט דארף מען זען אז אין היכל הקודש - ביי אנשי שלומינו – זאל מען אויך אנהויבן לערנען און טון די עצות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#89 - א גבאי דארף שמייכלען און אריינבלאזן א חיות
הדרכות, גבאי

בעזרת ה' יתברך - מוצאי שבת קודש פרשת תרומה, שובבי"ם, ט' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וויל דיר פרעגן אויב דו ווייסט אויף וואס מען דארף א גבאי אין א שול, און וואס איז די פליכט פון א גבאי? א גבאי איז נישט צו שולט זיין אויפן עולם און פארטרייבן דעם עולם, א גבאי איז צו געבן די גוטע הרגשה פאר אלעמען, שמייכלען און אריינבלאזן א חיות.


איך ווייס נישט פארוואס דו דארפסט זיך קריגן מיט די מתפללים; אז איינער ברענגט א נייעם טעפל - פארוואס זאלסטו דאס אוועק נעמען און זיך נאריש מאכן?


איך בעט דיר זייער זאלסט מכבד זיין יעדן איינעם און זוכן דאס גוטס ביי יעדן איינעם, א שאד אז ענקער חבורה זאל צעפאלן, זאל ווערן אויס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#88 - מען דארף צוקומען צום רבינ'ס עצות אויף חינוך
חינוך הילדים, הפצה, הדרכות, גליון

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ו שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, ירושלים


יעצט איז געווארן א יאר פון ווען דו האסט אנגעהויבן ארויסגעבן דעם הערליכן גליון 'שיעורי חינוך'. דער גליון האט געמאכט א גרויסע מהפיכה אין די וועלט; אפילו די וואס ווילן נישט ארייננעמען אין האנט א ברסלב'ע צעטל- אבער דעם גליון נעמט מען יא, ווייל אלע דארפן עצות אויף חינוך; אלע זענען פארלוירן אין דעם ענין.


זיי ממשיך מיט די הייליגע ארבעט, שטארק זיך ביתר שאת וביתר עוז, ווייל די וועלט דארף רחמי שמים; עס בלאזט לינקע ווינטן, און די חינוך פון אונזערע קינדער איז אין א סכנה, מען דארף האבן דעם רבינ'ס עצות און שכל ווי אזוי מחנך צו זיין די קומענדיגע דורות מיט יראת שמים און קדושה וטהרה.


עס איז וויכטיג זאלסט געבן פאר האברך יצחק שמואל נרו יאיר דעם גליון ער זאל אריבערגיין די גליון איידער מען דרוקט דאס, עס זאל נישט ארויסקומען קיין מכשולות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#87 - עס איז מיר גאר וויכטיג א צייטונג מיטן רבינ'ס הקדמות
הדרכות, נייעס, בלעטל

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ז שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית יואל


איך וויל דיך מחזק זיין זאלסט שרייבן וואס מער נייעס אין אונזער צייטונג "קרית ברסלב בלעטל", דאס וועט העלפן אז אנשי שלומינו זאלן נישט גיין זוכן נייעס אין פרעמדע צייטונגען וכדומה.


ביים שרייבן די נייעס זאלסטו עס שרייבן טרוקן און קאלט, לייג נישט אריין קיין קאך און שמאלץ און ווען דו פלעכסט אריין דעם הייליגן רבינ'ס ווערטער – זאלסטו שרייבן זאפטיג, מיט חיות.


אויך זאלסטו ענדערש שרייבן מער און קורצער ווי איינס צוויי לאנגע.


אויב דו האסט פראגעס ווי אזוי צו שרייבן, וואס יא און וואס נישט – ביטע מיך פרעגן, ווייל עס איז מיר גאר וויכטיג א צייטונג מיטן רבינ'ס הקדמות.

#86 - נישט מאכן אין בית פיגא בארץ הקודש א יוניפארם פאר די מיידלעך
צניעות, אמונה, הדרכות, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בא, שובבי"ם, ו' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש בארץ ישראל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס וועט דאס העלפן פאר די לענג פון די קליידער? ווען מען גייט מיט א יוניפארם העלפט דאס נישט אויף די לענג. איך וויל נישט מען זאל מאכן ביי אונז אין בית פיגא בארץ הקודש יוניפארם; אין בית פיגא אין אמעריקע גייען אויך נישט די קינדער מיט א יוניפארם, נאר די יונגערע קינדער גייען מיט דעם, גרינגער צו מאכן פאר די עלטערן, ווייל קליינע קינדער פארפירן אינדערפרי, אבער בעסער וואלט געווען ווען די קינדער גייען אנגעטון מיט קליידער פון שטוב, נישט מיט א יוניפארם.


דער עיקר זאלסטו זען די לערערינס זאלן אריינלייגן אין די קינדער אמונה, ווייל ווי נאר מען רעדט פונעם אייבערשטן - פאלן אוועק אלע דמיונות, בלבולים, קנאה און שנאה, מען גייט ארויס פון די קטנות הדעת; אז מען רעדט פונעם אייבערשטן, מען טראכט פונעם אייבערשטן - איז גוט, און אז מען פארגעסט פונעם אייבערשטן - איז דא נאר פראבלעמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.