בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#351 - נעמען א פלאץ פאר א שול אפילו ס'איז נאכנישט דא קיין מנין
הפצה, בית המדרש, היכל הקודש, חבורות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש לאנדאן


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז כדאי צו נעמען א פלאץ פאר א שול אפילו עס איז נאכנישט דא קיין מנין פאר אלע דריי תפילות.


ביי אונז אין וויליאמסבורג, ווען מיר האבן אנגעהויבן די מנין היכל הקודש - האבן מיר אויך נישט געהאט קיין מנין פאר אלע דריי תפילות. מיר האבן אנגעהויבן מיט שלש סעודות און מיט די צייט איז דאס אזוי שיין צואוואקסן, אזויפיל מענטשן זענען מקורב געווארן, און מיט די צייט איז געווארן א ישיבה, א תלמוד תורה, א בית פיגא וכו' וכו'.


אזוי אויך אין קרית יואל. ביים אנהויב האבן זיי זיך זייער געפלאגט מיט מנין, ביז עס איז שוין היינט דא אין קרית יואל דריי בתי מדרשים פון היכל הקודש. אזוי הויבט מען אן א שול, מען שפרינגט אריין, און מיט די צייט וועט ארויסגיין א שם אין לאנדאן אז עס איז דא א ווינקעלע וואס מען איז מחזק, וועלן אלע קומען.


מיר האבן יעצט געעפנט א שול היכל הקודש אין טברי'; צוביסלעך ווערט נתרבה די חבורה, הונגעריגע מענטשן קומען שטילערהייט אריין נעמען חיזוק, הערן אפאר ווערטער פון רבי'ן צו האבן כח צו דינען דעם אייבערשטן.


נעם ארויס די פלאץ, הויב אן מיט שלש סעודות, צוביסליך וועסטו זען אז עס וועט זיין א שיינע קיבוץ ברסלב'ער חסידים.


געב נאר אכטונג עס זאל נישט זיין ביי ענק קיין ליצנות און נישט קיין ברוינפן.


רעד ביי שלש סעודות פשוט'ע דיבורים; לערן פאר בריוו פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אדער פון ספר עצתו אמונה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#350 - ענדערש גיין הפצה, אדער ענדערש לערנען גמרא?
קדושה, הפצה, תשובה, לימוד התורה, היטן די צייט, סדר היום

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויף דיין פראגע, ווען דו האסט נישט קיין צייט - וואס דו זאלסט ענדערש טון, אדער לערנען גמרא אדער גיין פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות און חיזוק?


גלייב מיר, עס איז דא צייט פאר ביידע; עס איז דא צייט פאר שיעורים כסדרן און צייט פאר הפצה, און אז דו זעסט נישט אין דיין סדר היום צייט פאר ביידע - זאלסטו ענדערש גיין הפצה; גרעסערס פון מזכה זיין נאך א איד מיט די עצות פון רבי'ן - איז נישט פארהאנען.


גיי הפצה - וועסטו האבן א תיקון אויף פגם הברית רחמנא לצלן. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ניאוף, סימן מא): "תִּיקוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָלָה שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחְזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", א תיקון צו פאררעכטן וואס מען האט געזינדיגט אין פגם הברית - איז צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן.

#349 - דוד באזיגט גלית
קינדער, הפצה, הדפסה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט פון מזכה זיין את הרבים מיט די וועכנטליכע קונטרסים. מענטשן זענען זיך זייער מחי'; יעדן טאג קומען מיר מענטשן זאגן ווי די בריוו דערקוויקט זייער הארץ, עס פילט אן מיט יראת שמים, עס איז זיי מחזק צו זיין אן ערליכע איד.


דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה, די מעשה ווי דער קליינער בחור'ל דוד האט נישט מורא פונעם גרויסן באשעפעניש גלית, ער לויפט אים אנטקעגן מיט די אמונה.


בעט דעם מעלער זאל מאלן א גרויסער שרעקעדיגער מענטש מיט זעקס פינגער אויף יעדע האנט, מיט גרויסע כלי זיין, און אנטקעגן אים שטייט א בחור'ל מיט פיר שטיינער אין די לינקע האנט, אין איין שטיין מיט די צוויי פינגער פונעם רעכטן האנט, גרייט צו ווארפן. מאך דעם בחור מיט א שמייכל און דעם פארשוין מיט א פנים פון כעס.


מעשה:


אלע אידן וויינען, אלע באהאלטן זיך אין די הייזער מיט פארמאכטע פענסטער; 'וואס גייט דא זיין?' עס איז א פחד א שרעק, די פלשתים די אראבער וואס טשעפען אלע יארן די אידן - האבן א נייעם פלאן, זיי ווילן מאכן א פארמעסט. קינדער איר ווייסט וואס מיינט 'א פארמעסט'? מען נעמט צוויי מענטשן איינער אנטקעגן דעם צווייטן, די צוויי פארטרעטן אנדערע, זיי מאכן א מלחמה און ווער עס פארלירט מיינט אז אלע האבן פארלוירן.


די אראבער זאגן: "מיר וועלן ארויסשטעלן א גיבור און די אידן זאלן אויך ארויסשטעלן א גיבור, די צוויי זאלן זיך קריגן און אויב דער פלשתי וועט געווינען וועלן די אידן זיין אונטערדרוקט אונטער די אראבער און אויב דער איד וועט געווינען וועלן מיר זיין ענקערע קנעכט".


אומר ועושה, די אראבער האבן געטראפן א מין באשעפעניש, מען קען אים נישט אנרופן מענטש ווייל ער האט אויסגעזען אזוי שרעקעדיג, ער האט אויסגעזען מער ווי א פארציקנדע חיה ווי א מענטש, ער האט געהייסן "גלית", ער האט געהאט אויף יעדע האנט זעקס פינגער און ער איז געווען הויך טאפלט פון א ריז, צוועלף פיס. ער איז געווען אן אפיקורס, ער האט זיך ארויסגעשטעלט אויף א הויכע בארג און געשריגן צו די אידן, ער האט געלאכט פון די אידן און פונעם אייבערשטן.


אלע אידן האבן זיך באהאלטן, אויך דער קעניג "שאול המלך" איז באהאלטן. אלע וויינען, מען ציטערט, מען האט מורא פון דעם שרעקעדיגן באשעפעניש גלית.


איין קליין אינגל - מיט'ן נאמען "דוד" - זאגט פאר'ן אידישן קעניג: "אדוני המלך, דער קעניג זאל מיר געבן רשות, איך וועל גיין הרג'נען דעם פלשתי". דער קעניג וואונדערט זיך: "וואס? דו קליינער אינגל, דו קענסט זיך שלאגן מיט די ריזיגע חי?!" דוד זאגט: "אדוני המלך, איך גיי בעטן דעם אייבערשטן און דער אייבערשטער גייט מיר העלפן; דער אייבערשטער קען אלעס טון, ביי אים איז נישט קיין אונטערשייד"; דער קעניג געבט רשות.


דוד שפרינג ארויף אויפ'ן בארג, ער נעמט פינף שטיינער, די פינף שטיינער איז געווען די פינף ווערטער וואס מיר אידן זאגן יעדן טאג: "שמע ישראל ה' אלוקינו ה' אחד". איין שטיין איז "שמע ישראל", די צווייטע שטיין "ה'", די דריטע שטיין "אלוקינו", פערטער שטיין "ה'" און די פיפטע שטיין "אחד". ער זינגט צו זיך: "הערט אויס אלע אידן, דער אייבערשטער אונזער גאט, דער אייבערשטער איז איינער אליינס, נישטא גארנישט אויסער אים".


דער פארציקנדער חי' ווערט פארשעמט, ער שרייט: "ו ו א א ס ס??? איך בין א הונט??? וואס דו קומסט צו מיר מיט קליינע שטיינדלעך?!" א הונט ווען מען וויל עס פארטרייבן - ווארפט מען קליינע שטיינער; "איך בין דער גרויסער גיבור, דער שטערקסטער אראבער! מיט די גרעסטע מעסער! און די גרעסטע גאן!!!"


דוד המלך האט נישט מורא, ער האט אמונה, ער ווייסט 'אלעס איז דער אייבערשטער, נישטא פון וואס מורא האבן'; ער הויבט אן שרייען: "שמע ישראל...!" און נעמט א שטיין און שיסט עס אריין אינעם קאפ פונעם פלשתי, דער ריזיגער פלשתי פאלט אראפ, ער חלש'ט! און דוד לויפט צו צו אים, ער כאפט זיין מעסער און שניידט אפ זיין קאפ.


אלע אראבער אנטלויפן, און די אידן האבן געווינען די מלחמה.


ווי אזוי האבן מיר געוואונען די מלחמה? מיט אמונה! מיט שמע ישראל!


טייערע קינדער, האט נישט מורא פון קיינעם, ווער עס האט א שטארקע אמונה - קען אים קיינער גארנישט טון, ווייל מיט אמונה קען מען יעדן איינעם באזיגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#348 - פאר א יונגער בחור איז גרינגער צו גיין הפצה
הפצה, צדקה, ישיבה, יונגע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ישיבה קטנה ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו שרייבסט מיר יעדע וואך וויפיל דו לערנסט און וואס דו טוסט אין ישיבה.


זייער גוט אז דו גייסט יעדן טאג הפצה; עס איז גרינגער פאר עלטערע מענטשן צו נעמען א ספר, א קונטרס - פון א יונגער בחור.


אלע ווילן נעמען די ספרים, אלע דארפן חיזוק, אבער זיי שעמען זיך, זיי טראכטן 'אפשר וועט מען טראכטן אויף זיי אז זיי דארפן חיזוק'... דעריבער נעמט מען נישט די ספרים, און ווען עס קומט א אינגל אדער א יונג בחור מיט די ספרים - פרייען זיך אלע, עס איז זיי גרינג צו נעמען.


געב די געלט פון הפצה פאר דיין מגיד שיעור. ביי אונז אין ישיבה אין אמעריקע האט מוהרא"ש מתקן געווען אז אלע בחורים מוזן עוסק זיין אין צדקה, אלע דארפן אריינברענגען געלט פאר די ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#347 - מאכסט חוזק פון א צווייטן, אין מיין נאמען?!
שלום בית, הפצה, אומאן, היכל הקודש, חובות, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"א מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך באקום פון דיר כסדר בריוו, אבער יעצט האט מיר איינער געשריבן א טענה אויף מיר. ער האט דיר געבארגט געלט צו קענען פארן צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה; ער האט דיר פארבארגט צוועלף טויזנט שקל בתנאי אז דו וועסט אים באצאלן יעדע ראש חודש דריי טויזנט שקל ביז די חוב ווערט באצאלט.


ער שרייבט מיר אז ער האט דיר געבעטן ראש חודש חשון צו באצאלן - זאגסטו אים: "מיין ראש ישיבה האט מיר געזאגט איך זאל דיר זאגן א יישר כח", ער פרעגט דיר: "ווען וועסטו באצאלן?" זאגסטו אים מיט שפאס: "מיין ראש ישיבה האט מיר געזאגט איך זאל דיר זאגן א יישר כח"; ער שרייבט מיר אז ער האט א טענה צו מיר, היתכן איך מאך חוזק פון מענטשן.


ראשית, איך האב מיט דיר נישט גערעדט וועגן דעם, צווייטנס וואס נוצטו מיין נאמען חוזק צו מאכן? דריטנס, אז דו ווילסט זיין א תלמיד היכל הקודש זאלסטו מוחל זיין און אים באצאלן; מען קען נישט זיין אין היכל הקודש מיט חובות, היכל הקודש איז נישט קיין ערי מקלט, היכל הקודש איז א פלאץ וואס לערנט אויס דעם מענטש ווי אזוי צו לעבן מיט'ן אייבערשטן, לעבן מיט די תורה.


איך וויל פארשטיין וואס איז מיט דיר, ווי קומט אריין מיין נאמען דא אין בילד? אזוי רעדט מען צו מענטשן?! קומט אויס אז נאכדעם וואס דו וועסט טרעפן א שידוך דארף איך ערווארטן א בריוו פון דיין כלה אז דו גייסט איר זאגן "מיין ראש ישיבה האט מיר געזאגט איך זאל דיר זאגן דו ביסט גערעכט"? און ווען דו וועסט האלטן נאך די חתונה וועסטו איר זאגן: "מיין ראש ישיבה האט מיר געזאגט איך זאל דיר זאגן איך האב דיר ליב"? וואס גייט פאר מיט דיר, אזוי רעדט מען צו א לֹוֶה? ווען יענער האט דיר א טובה געטון און דיר געהאלפן בעת צרה, דו זאלסט קענען אנקומען קיין אומאן - מאכסטו חוזק?!


זע צו מקיים זיין דיינע ווערטער; גיי הפצה, גיי נאך געלט, באצאל דיינע חובות און בעט יענעם איבער.

#346 - דו גיי דיין וועג, עס פעלט נישט אויס צו טענה'ן מיט אנדערע
כיבוד אב ואם, הפצה, וויכוחים, סדר דרך הלימוד, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקך אז דו לערנסט דיינע שיעורים בכל חלקי התורה על פי סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו). זיי שטארק, קוק נישט אויף קיינעם, הער נישט קיינעם אויס, דו לערן - וועסטו זייער מצליח זיין.


בנוגע וואס עס שטערט דיר אז דיין טאטע לאכט פון דיר און ער מאכט חוזק פון די זאכן; ערשטנס פארוואס צינדסטו אן אין שטוב שיעורים און ניגונים פון מיר - ווען דו ווייסט אז אלע וועלן לאכן? ענדערש זאלסטו אויסהערן פאר זיך אליינס און נעמען חיזוק, אזוי וועט מען דיר נישט טשעפען און נישט חוזק מאכן.


אזוי אויך זאלסטו זיך נישט רייצן מיט קיינעם. קיינער דארף נישט וויסן אויב דו פארשטייסט וואס דו לערנסט - אדער נישט; דו לערן דיינע שיעורים כסדרן, משניות און גמרא. אז איינער וועט דיך פרעגן "פארשטייסט?" געב א קוק אויף אים מיט א שמייכל, און געב א שאקל מיט די קאפ האלבוועגס אויף יא האלבוועגס אויף ניין, יענער זאל נישט וויסן וואס גייט פאר - און שלום על ישראל. עס פעלט נישט אויס טענה'ן מיט אנדערע; דו גיי דיין וועג, דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט געטראפן א וועג ווי צו לערנען און ווי צו זיין נאנט צום אייבערשטן - וועסטו נישט האבן קיין חלישות הדעת פון קיינעם.


אז דו וועסט לערנען און דאווענען אויף דיין וועג, וועסטו זען אז ביים סוף וועלן אלע זאגן אויף דיר: "דאס איז אן עכטע ברסלב'ער חסיד"; דיינע עלטערן וועלן הנאה האבן פון דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#345 - אז אנשי שלומינו האלטן זיך אינאיינעם, איז דער רבי דארט
חברים, הפצה, בית המדרש, אחדות, ליצנות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בית שמש


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו די גוטע גרוסן וואס דו דערציילסט מיר פון בית שמש, פון אנשי שלומינו.


געדענק וואס דער רבי האט געזאגט ווען ער איז אוועקגעפארן פון ברסלב קיין אומאן: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד" איר זאלט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפַּעַם", אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען - וועט איר מיר קענען ממשיך זיין צו אייך (חיי מוהר"ן קפז); אז אנשי שלומינו נעמען זיך צוזאם, מען דאווענט אינאיינעם, מען רעדט נישט ביים דאווענען, מען האט זיך ליב אינאיינעם, אן קיין ליצנות - איז דער רבי דארט.


שרייב מיר פון די הפצה אין בית שמש; ווער עס גייט הפצה און וויפיל ספרים און קונטרסים גייט א וואך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#344 - אז דו וועסט גיין הפצה, וועסטו שנעל א חתן ווערן
שידוכים, הפצה, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חיי שרה, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד החתן ... נרו יאיר, ירושלים


האסט מיר געשיקט לכבוד שבת א גוטע הפצה קענדי; איך האב זיך אזוי מחי' געווען צו הערן די מעסידזש פון די ירושלים'ע חבורה, ווי יעדער זאגט אריין וויפיל ער האט מפיץ געווען און וואו ער איז געגאנגען הפצה, א גאנץ שבת בין איך געווען פרייליך.


געב איבער פאר די גאנצע חבורה אז איך בין זייער צופרידן אז איר גייט הפצה. ביי מוהרא"ש איז געווען הפצה די ערשטע, די לעצטע, די מיטלסטע און די גאנצע זאך!


איך פלעג זען די שמייכל וואס מוהרא"ש פלעגט געבן פאר די מפיצים, ער פלעגט זיך ממש פרייען, און יעדע מאל די מפיצים זענען צוריקגעקומען פון הפצה פלעגט מוהרא"ש זיך אוועקזעצן און אויספרעגן און אויסהערן פינקטליך ווער עס האט גענומען די ספרים און ווער עס האט נישט גענומען און וואס זאגן מענטשן, ער האט זיך זייער שטארק אינטערעסירט; דאס איז געווען ביי אים די חשוב'סטע זאך.


געב איבער פאר די בחורים, אז זיי וועלן גיין הפצה - וועלן זיי טרעפן זייער שידוך; דאס וועט צואיילן זייער שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#343 - מאך נישט קיין נייע זאכן, גיי הפצה מיד ליד
הפצה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מאך גארנישט.


נעם ספרים און קונטרסים און גיי הפצה; די אלע וואס ווילן מאכן נייע זאכן - האלט אן פון היינט ביז מארגן, מען כאפט אן התלהבות און עס פארלעשט זיך.


אז דו ווילסט האבן א חלק אין די גאולה, אין די גרויסע מצוה פון מקרב זיין אידישע קינדער צום אייבערשטן - זאלסטו נעמען ספרים, קונטרסים און גליונות און גיין הפצה מיד ליד, אדער אין די שטיבער אדער אין די שולן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#342 - דער קונץ איז צו זיין פרייליך ווען ס'גייט נישט אזוי גוט
שמחה, הפצה, שטעטל, נסיונות, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וירא, י"ג מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווען אלעס גייט אזוי ווי דו ווילסט און דו ביסט פרייליך - איז בכלל נישט קיין קונץ, אודאי ביסטו פרייליך, ווער איז נישט פרייליך ווען אלעס קלאפט? דער קונץ איז ווען זאכן גייען פארקערט פון דיין ווילן, זאכן רוקן זיך נישט, דו ביסט גוט צעקוועטשט פון אלע זייטן; פרנסה איז נישט גרינג, און אזוי ווייטער, און דאך ביסטו פרייליך - דאס איז א קונץ, דאס איז חשוב אין הימל.


דער הייליגער זוהר זאגט (הקדמה, ד.) עס גייט ארויס א בת קול אין הימל יעדן טאג וואס רופט אויס: "מָאן מִנְכוֹן דִּי חֲשׁוֹכָא מְהַפְּכָן לִנְהוֹרָא" ווער פון אייך קען איבערדרייען און מאכן פון טונקל ליכטיג "וְטָעֲמִין מְרִירָא לְמִתְקָא, עַד לָא יֵיתוֹן הָכָא" ווער פון אייך קען איבערדרייען און מאכן פון ביטער - זיס; "מָאן מִנְּכוֹן דִּמְחַכָּאן בְּכָל יוֹמָא לִנְהוֹרָא דְנָהִיר וכו'" ווער ווארט יעדן טאג עס זאל ליכטיג ווערן? דער האט א חלק לעולם הבא; ווייל ווען מען איז זוכה, מען מאכט פון ביטער זיס, און פון טונקלקייט ליכטיג, מען ווייסט אז אין די טונקלקייט איז באהאלטן דער אייבערשטער און אין די ביטערניש איז באהאלטן דער זיסער באשעפער - דער איז א צדיק און ער איז זוכה צו עולם הבא.


גיי פארשפרייט דעם רבינ'ס עצות פאר אנדערע, נישטא קיין גרעסערע זאך ביים אייבערשטן ווי דער וואס איז עוסק אין צוריקברענגען מענטשן צו אים. דער הייליגער זוהר זאגט (תרומה קכח:) "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא" קום און זע, זאגט דער הייליגער זוהר: א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא. גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא. וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ. וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", דער מענטש איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; ער נעמט אוועק טומאה פון די וועלט, און ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט. דער מענטש איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות, "וְזָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי" ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי" און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי" קיינער קען אים נישט שלעכטס טון, נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ" ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים, און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.


היינט נאכט וועט זיין אין שטעטל די פרויען צאמקום, מיר האבן דאס צעטיילט אויף עטליכע פלעצער. רוב פרויען זענען מער באקוועם ווען דאס איז צעטיילט אויף קלענערע גרופס, די וואך וועט זיין נאך א צאמקום אינעם נייעם בית המדרש "פעלת הצדיק", אזוי וועט זיין גרינגער פאר די פרויען מיט צו האלטן. זע אז דיין ווייב זאל קענען גיין הערן אביסל חיזוק, זיך אביסל אויפפרישן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#341 - דארפסט נישט מורא האבן פון אן הקפדה
פחדים, צניעות, הפצה, שבת קודש, קריאת שמע, חסידות, וידוי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע דיין פראגע, מען האט דיר מכבד געווען צו רעדן דיבורי התחזקות וכו' פאר פרויען און מענער אויסגעמישט, דו פרעגסט אויב דו זאלסט גיין זיי מחזק זיין; חס ושלום, גיי נישט רעדן אין א פלאץ וואו עס איז אויסגעמישט פרויען און מענער.


געב זיך זייער אכטונג נישט רעדן מיט פרויען. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות יג:): "אֵין אַפּוֹטְרוֹפוּס לָעֲרָיוֹת"; זיי מחזק מענער, אינגעלייט מיט בחורים. געדענק, די הייליגע חכמים זאגן (בראשית רבה פד, ד): "אַבְרָהָם הָיָה מְגַיֵּר אֶת הָאֲנָשִׁים", אברהם האט מגייר געווען מענער, "וְשָׂרָה מְגַיֶּרֶת אֶת הַנָּשִׁים", און שרה האט גערעדט צו די פרויען, וד"ל.


בענין זאגן שבת קריאת שמע מיט די וידוי; שבת זאגט מען נישט קיין וידוי נאר איינער וואס לעבט מיט די מחשבה אז 'אפשר איז דאס מיין לעצטע נאכט?' אזא איינער קען זיך יא מתוודה זיין. דא האסטו ווערטער וואס מוהרא"ש זאגט (אשר בנחל חלק כח, מכתב ד' תקל): "אבל מי שחי בהרגשה כזו, שאולי זה יומו האחרון" ווער עס לעבט מיט די מחשבה 'אפשר איז היינט נאכט מיין לעצטע נאכט?' "הוא מתוודה", אזא איינער קען זיך מתוודה זיין, "אם אדם דבוק בהקדוש ברוך הוא, ויודע שהלילה הזה הוא יומו האחרון" אז א מענטש טראכט א גאנצן צייט פונעם אייבערשטן און ער ווייסט 'היינט איז מיין לעצטע נאכט בזה העולם', "לאדם כזה מותר לומר וידוי בשבת וביום טוב" אזא איינער מעג זאגן וידוי אום שבת.


אז מיר וועלן פאלגן אלע עצות פון מוהרא"ש וועלן מיר זוכה זיין צו זיין דבוק צום אייבערשטן, נישט מסיח דעת זיין פונעם אייבערשטן.


בנוגע וואס מען זאגט דיר אז עס וועט דיר שאטן די הקפדה פון דעם אדמו"ר וכו'; דארפסט זיך נישט זארגן, ער האט זיכער נישט קיין הקפדה אויף דיר, ער איז אן ערליכער איד, ער פריידט זיך זיכער אז דו ביסט געקומען צום רבי'ן, ער אליינס וואלט אויך אנטלאפן צום רבי'ן, נאר דו ווייסט דאך ווי אזוי עס גייט, אן אדמו"ר איז געבינדן אין קייטן וכו'.


האב נישט מורא פון קיינעם, האב נישט מורא פון קיין הקפדה; זיי זיך מבטל צום אייבערשטן, וועסטו זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#340 - חיזוק פאר קראנקע אידן אין שפיטעלער
תפילה והתבודדות, סקול, הפצה, רפואה, זיכוי הרבים, תהלים, ביקור חולים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', יבנאל


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן פון אייך אז איר זאגט תהילים און אז איר האט יעצט געענדיגט די איין און פערציגסטע מאל ספר תהילים. איר פירט זיך אויף אזוי שיין און גוט, אזוי ווי איר האט זיך געפירט אין אונזער שולע אין אמעריקע. איר זענט א ביישפיל פון א בית פיגא תלמידה; אלע זעען וואס איז דאס בית פיגא.


וואויל איז אייך אז איר גייט אין שפיטעלער טיילן עסן פאר קראנקע מענטשן און איר רעדט מיט זיי דיבורי אמונה; דאס איז די גרעסטע זאך ביים אייבערשטן, אז מען רעדט צו זיינע קינדער, מען וועקט זיי אויף, מען ברענגט זיי צוריק. די אלע זענען נעבעך נישט שולדיג, מען האט גענומען זייערע זיידעס און באבעס און אויסגע'שמד'ט. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו שרייבט, זייט די וועלט שטייט - איז נישט געווען אזא מאסן שמד, אויס צו שמד'ן מיליאנען אידן, זיי זאלן נישט וויסן פון "שמע ישראל", זיי זאלן נישט וויסן פון "אנכי ה' אלוקיך"; איז דאך נישטא קיין גרעסערע מצוה פון צוריקברענגען אידישע קינדער צו די אמונה.


אויך זאלט איר זיך יעדן טאג מתבודד זיין, רעדט צום אייבערשטן אויף אייער שפראך; איך האף אז אייער שפראך איז נאך אידיש. זוכט אייך א ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט, גייט דארט און רעדט זיך אויס אייער הארץ, שמועסט מיט'ן אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א נאנטער פריינט - וועט איר שפירן א זיסקייט אין לעבן, עס וועט אייך זיין גוט.


שרייבט מיר נאך וועט איר מיך מחי' זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#339 - פרויען קענען מאכן הפצה פאר פרויען
חיזוק פאר פרויען, הפצה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף אייער פראגע אויב א פרוי מעג גיין הפצה; אודאי קענען פרויען עוסק זיין אין הפצה, נישט נאר מען קען - עס איז א גרויסע מצוה צו געבן פאר אנדערע פרויען ספרים און קונטרסים, עצות פון הייליגן רבי'ן; ווער דען דארף חיזוק אויב נישט אידישע מאמעס, אידישע פרויען - וואס זענען פאריאגט און פארפלאגט מיט די קינדער, זיי ליידן אזויפיל צער און יסורים פון אויפברענגען די קינדער.


עס איז נישט קיין שום פראבלעם פאר פרויען צו עוסק זיין אין הפצה, אבער אויסדרוקליך נאר פאר פרויען, נישט פאר מענער אדער בחורים.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה פד, ד): "אַבְרָהָם הָיָה מְגַיֵּר אֶת הָאֲנָשִׁים" אברהם אבינו האט מגייר געווען מענער, "וְשָׂרָה מְגַיֶּרֶת אֶת הַנָּשִׁים" און שרה האט מגייר געווען פרויען; יעדער איינער איז עוסק אין זיין פלאץ.


בנוגע באדן צוויי מיידלעך אינאיינעם; עס איז נישט קיין פראבלעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#338 - צוויי זאכן דארף מען טון צו בלייבן מקושר צום רבי'ן
אמונה, הפצה, מוסדות, חסידות ברסלב, היכל הקודש, סדר דרך הלימוד, ראש ישיבה, פירושים, ארץ ישראל, מלכות הרשעה, פאליטיק, בחירות

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע תלמידים און חברים וואס וואוינען אין ארץ ישראל, תלמידי היכל הקודש, חסידי ברסלב, ה' עליהם יחיו


יעצט ביים שרייבן דעם בריוו זיץ איך אין שטוב מיט אינטערווינעס, איך היס זייער שטארק שוין איבער צוויי וואכן. דער דאקטער זאגט ער זעט גארנישט, אבער איך שטיק זיך ממש, איך פארליר מיין אטעם.


דער אייבערשטער האט צוגעפירט אז איך האב די וואך געהאט א חתונה פון א תלמיד הישיבה, וואס זיין טאטע איז אן הצלה מאן. ער האט משמש געווען מוהרא"ש פונעם הארץ אטאקע ביזן הסתלקות, די לעצטע פינף יאר. ער האט געהערט ווי איך היס, האט ער מיר געזאגט אז ער וועט מיר ברענגען א מעדעצין וואס וועט מיר היילן און געבן כח.


איך האב געבעטן דעם הצלה מאן ער זאל מיך שטעכן אין די לינקע האנט, אזוי וועל איך ענק קענען שרייבן אפאר ווערטער לכבוד שבת קודש; איך דארף זיצן פאר אפאר שעה, ווי לאנג די מעדעצין גייט אריין.


די וואך האבן מיר אין די פרשה שטארקע חיזוק, מען זעט אז אלעס איז דער אייבערשטער; קינדער קומט פונעם אייבערשטן, אפילו מען קען נישט האבן בדרך הטבע קיין קינדער - דאך קען דער אייבערשטער אלעס מאכן. מען קען געווינען א מלחמה מיט די שטערקסטע קעניגן; אברהם אבינו, איינער אליינס - האט זיי מנצח געווען מיט אמונה, דאס לערנט אונז מיר זאלן לעבן מיט אמונה, וועט מען אלעס מנצח זיין.


יעצט איז ביי ענק צעטומלט מיט די בחירות, וויל איך ענק בעטן, מאכט אייך נישט נאריש, לויפט נישט נאך די פארטייען, הערט נישט קיין נייעס, עס וועט אייך גארנישט בעסער מאכן אויב דער געווינט און אויב יענער געווינט, די אלע וואס שרייען "מען מוז שטומען פאר דעם, ווייל דער זאגט צו אז ער גייט מאכן גוט וכו' וכו'", דאס איז אלעס שקר וכזב, אלעס איז נאר געלט און כבוד, מיר האבן נישט קיין שייכות מיט די ערב רב, מיר דארפן גיין פארשפרייטן די עצות פון רבי'ן, די זיסע געשמאקע עצות וואס משיח וועט אריינברענגען אין די וועלט.


איך בעט באזונדער אלע בחורים, קומט נישט קיין אמעריקע, בלייבט ענדערש אין ארץ ישראל - דארט מפיץ זיין די גליונות, ספרים און קונטרסים.


אויך האבן מיר געעפנט א ישיבה קטנה אין ירושלים מיט א גוטע מגיד שיעור, ער האט זייער אסאך מקבל געווען פון מיר, ער האט גאר אסאך וואס צו געבן פאר די בחורים.


אויך די אינגעלייט וואס ווילן בלייבן אין היכל הקודש זאלן וויסן אז עס איז דא צוויי גוטע זאכן וואס אויב מען טוט דאס - בלייבט מען מקושר צום רבי'ן. איינס איז דער סדר דרך הלימוד, יעדער איינער לפי בחינתו דארף לערנען יעדן איינציגסטן טאג חומש מיט'ן תרגום, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, און אזוי ווייטער. אויך משניות; פון איין פרק - ביז וויפיל מען קען, יעדער לפי בחינתו. און זיכער דעם בלאט גמרא, דאס האלט דעם מענטש געבינדן צום רבי'ן.


די צווייטע זאך איז: זיין א מפיץ; עוסק זיין אין פארשפרייטן דעם רבי'ן פאר אנדערע, יעדער לפי כוחו ולפי בחינתו, נאר אזוי קען מען בלייבן ביים רבי'ן, אז מען איז א געבער, א משפיע. מוהרא"ש זאגט, עס איז דא אן הלכה אין הלכות מליחה, אויב מען זאלצט אסאך פלייש אינאיינעם - איז אלעס כשר, אבער אויב ליגן שטיקלעך פלייש וואס זענען שוין געווען פון פריער געזאלצן - אינאיינעם מיט פלייש וואס מען זאלצט יעצט - גייט אריין די בלוט פון די שטיקלעך אין די געזאלצענע שטיקלעך, ווייל זאלץ טוט צוויי פעולות, סיי עס שלעפט ארויס די בלוט, און סיי עס לייגט אריין די בלוט, מה שאין כן אויב אלע שטיקלעך זענען געזאלצן, וויבאלד אלע שטיקלעך ארבעטן אויף ארויסצוגעבן די אייגענע בלוט, נעמט עס נישט אריין קיין פרעמדע בלוט; די זעלבע זאך איז, ווי לאנג א מענטש איז טרוד למפלט, ער איז משפיע, ער שפייט אויס, ער איז משפיע דעם רבינ'ס עצות - לא בלע, נעמט ער נישט אריין אין זיך אנדערע נארישקייטן.


ביי אונז אין אמעריקע מאכט מען אויך משוגע מיט די וואלן, יעדער שרייט מען זאל שטומען פאר דעם אדער פאר יענעם, און מען פארגעסט פונעם אייבערשטן. מיר האבן איין עצה פאר גזירת החינוך: "תפילה און נאכאמאל תפילה", איין עצה צו קענען לעבן, נאר אז מען האלט זיך ביים רבי'ן; מען לערנט דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, וואס האלט אין איין דערמאנען אז עס איז דא א באשעפער אויף די וועלט; גיי צו אים, רעד צו אים, ווענד זיך צו אים.


יעדע פאר יאר קומט מען מיט נייע מעשיות, 'די וועלט איז אין א סכנה, מען מוז שטומען פאר דעם, פאר יענעם', ווען מען קוקט צוריק איז אלעס נאריש; דער אייבערשטער פירט די וועלט, און וואויל איז דעם וואס נוצט אויס זיינע טעג און יארן מיט תורה ותפילה, ער לערנט זיינע שיעורים און דאווענט די דריי תפילות צום אייבערשטן, ער איז זיך מתבודד יעדן טאג, ער איז מכבד די ווייב און רעדט שיין צו יעדן איינעם; דאס איז נצחיות, דאס בלייבט.


ביז דערווייל זיץ איך דא, איך ווארט די מעדעצין זאל זיך ענדיגן, איך זאל קענען גיין געבן די שיעור פאר די אינגעלייט.


איך קען נישט יעצט קומען קיין ארץ ישראל, איך שפיר זיך ברוך ה' גוט, אבער נישט אויף צו פארן.


היינט האב איך געדארפט גיין אין שטעטל, אין תלמוד תורה און מיידל שולע; איך בין געבליבן אין ישיבה מיט די בחורים.


א גוט שבת.

#337 - לייג ווייטער ארויף די שיעורים אויף "קול הלשון"
תפילה והתבודדות, הפצה, דרשות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


אזויפיל מענטשן האלטן מיט די שיעורים נאר דורך קול הלשון, בפרט מגידי שיעורים און ראשי ישיבות, מיט כולל אינגעלייט - וואס האבן נישט קיין וועג צו הערן און זען די שיעורים נאר דורך קול הלשון; יעצט זאגן זיי אז שוין אפאר וואכן וואס עס איז נישטא קיין פרישע שיעורים.


וויל איך דיר מחזק זיין זאלסט ווייטער ארויפלייגן אלע שיעורים אויף קול הלשון, דאס איז פון די גרעסטע הפצה. הונדערטער און טויזנטער מענטשן זענען זיך מחי' דוקא דורך קול הלשון, און זייער אסאך אינגעלייט האבן מיר דערציילט אין אומאן אז זיי זענען מקורב געווארן דורך קול הלשון.


שטארק זיך, גיי התבודדות; בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיך מקרב זיין צו אים און דיר מאכן שפירן דאס זיסקייט פון די הייליגע תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#336 - לייג אריין אין די קינדער יראת שמים, וועט עס זיין א תיקון פאר דיר
חינוך הילדים, מלמדים, הפצה, זיכוי הרבים, תשובה, מאוויס, יראת שמים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז ממש אזוי ווי דו זאגסט, דער רבי האט דיך ארויסגעצויגן פון בלאטע - יעצט ציסטו ארויס אנדערע פון בלאטע. אז דו פלעגסט קוקן מאוויס און דער רבי האט דיר געגעבן די שכל דאס אוועק צו ווארפן און האבן א ריינע מח מחשבה - זאלסטו אריינלייגן אין דיינע תלמידים יראת שמים, זיי זאלן נישט קוקן קיין מאוויס און האבן ריינע אויגן, א ריינע מח מחשבה.


דאס איז די גרעסטע תיקון דיינע, אז דו לערנסט מיט קינדער די ריינע אמונה און דו לייגסט אריין אין זיי יראת שמים - מיט דעם וועסטו אלעס פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#335 - דוד המלך מיט'ן פראש
קינדער, תודה והודאה, הפצה, הדפסה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואויל איז דיר אז דו פארברענגסט דיינע טעג און דיינע יארן מיט הפצה והדפסה. עס איז אריבער נאך א יאר און יעדע מינוט און יעדע סקונדע פון יאר האסטו אויסגענוצט פאר'ן אייבערשטן, להתודע ולהגלות כי הוא מלך, אריינשיינען אין אידישע קינדער אמונה, און א זיסקייט צו די תורה.


בנוגע זיך אנהויבן רוקן שנעלער מיט די ספרים; איך האף דו וועסט נעמען נאך אינגעלייט זאלן דיר העלפן מיט ארויסגעבן די ספרים. די ספרים זענען מחי' יעדן איינעם; דו ווייסט נישט וויפיל טויזנטער מענטשן זענען זיך מחי' וועכנטליך, סיי רבנים, דיינים, מגידי שיעורים, כולל אינגעלייט - אלע נעמען זייער חיות פון די ספרים, אלע לעבן אויפ'ן רבי'ן.


עס איז כדאי ארויסצושטעלן א בקשה צו אנשי שלומינו, ווער עס קען די מלאכה פון מגיה זיין אדער שרייבן, טייפן וכדומה. עס איז זיכער דא צווישן אנשי שלומינו באהאלטענע כוחות וואס פארשטייען צו די זאכן, זיי ווארטן מען זאל זיי בעטן.


געב איבער פאר האברך ... נרו יאיר אז ער האט געמאכט א הערליכע ארבעט מיט די דרשות פון כל נדרי און הושענא רבה, מענטשן האבן זיך זייער דערקוויקט מיט דעם. איך האף ער וועט אויך ארויסגעבן די שיינע דיבורים וואס מיר האבן גערעדט צווישן איין הקפה און צווייטן.


דא האסטו א מעשה פאר די עצתו אמונה פאר קינדער:


קִינְדֶער וֶוער וִויל הֶערְן אַ מַעֲשֶׂה מִיט אַ פְרָאשׁ?


אַלֶע קִינְדֶער קוּמֶען צוּ לוֹיפְן, וֶוער וִויל דֶען נִישְׁט הֶערְן אַ מַעֲשֶׂה מִיט אַ פְרָאשׁ...


הֶערְט אוֹיס טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, עֶס בְּלָאזְט אַ לַייכְטֶע וִוינְטְל, דִי הִימְל אִיז שְׁוַוארְץ, עֶס אִיז שְׁפֶּעט בַּיינַאכְט, אַלֶע שְׁלָאפְן, עֶס שַׁיינְט דִי לְבָנָה מִיט דִי פִּינְטְלֶעךְ שְׁטֶערְנְס, נָאר דִי צַדִיקִים זֶענֶען אוֹיף, זֵיי שְׁטֵייעֶן אוֹיף דִינֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


אִין דִי שְׁטָאט טְבֶרְיָה, נִישְׁט וַוייט פוּן דִי בְּרֶסְלֶבְ'עֶ שְׁטֶעטְל יַבְנְאֵל, בַּיים יַם כִּנֶּרֶת - שְׁפַּאצִירְט זִיךְ דָוִד הַמֶּלֶךְ, עֶר זִינְגְט אוּן רֶעדְט צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר דַאנְקְט אוּן לוֹיבְּט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן פַאר זַיין לֶעבְּן.


דָוִד הַמֶּלֶךְ הֵייבְּט אוֹיף זַיינֶע אוֹיגְן צוּם הִימְל אוּן זָאגְט: "הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אִיז דֶען דָא אִין דִי וֶועלְט אֵיינֶער זָאל דִיךְ אַזוֹי דַאנְקֶען אַזוֹי וִוי אִיךְ דָוִד דַאנְקְט דִיךְ...?" דָוִד הַמֶּלֶךְ פְלֶעגְט אַלְץ רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר הָאט יֶעדֶע זַאךְ גֶעבֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן אוֹיף יֶעדֶע זַאךְ גֶעלוֹיבְּט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


פְּלוּצְלוּנְג שְׁפְּרִינְגְט אַרוֹיס אַ פְרָאשׁ פוּנֶעם יַם כִּנֶּרֶת, נִישְׁט אַ פִּיצִי פְרָאשׁ, אַ רִיזִיגֶע פְרָאשׁ! דִי פְרָאשׁ הוֹיבְּט אָן קְוִויטְשֶׁען. דָוִד הַמֶּלֶךְ דֶערְשְׁרֶעקְט זִיךְ נִישְׁט, דָוִד הַמֶּלֶךְ לֶעבְּט מִיט אַ שְׁטַארְקֶע אֱמוּנָה. אוֹיךְ קִינְדֶער וָואס וֵוייסְן אַז 'דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אִיז דָא, קֵיינֶער קֶען מִיר גָארְנִישְׁט טוּן' - וֶוערְן אוֹיךְ נִישְׁט דֶערְשְׁרָאקְן פוּן גָארְנִישְׁט.


דִי פְרָאשׁ קוּמְט נֶענְטֶער אוּן נֶענְטֶער צוּ דָוִד הַמֶּלֶךְ אוּן הוֹיבְּט אָן רֶעדְן צוּ דָוִד... דִי פְרָאשׁ קְוִויטְשֶׁעט: "דָוִד, דוּ זָאגְסְט אַז אִין דִי וֶועלְט אִיז נִישְׁטָא נָאךְ אֵיינֶער וָואס זָאל אַזוֹי דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַזוֹי וִוי דוּ, לִיגְנְט! אִיךְ מִיט אַלֶע פְרֶעשׁ דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַסַאךְ מֶער פוּן דִיר; מִיר שְׁלָאפְן נִישְׁט, מִיר דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַ גַאנְצְן טָאג אוּן אַ גַאנְצֶע נַאכְט, אוֹיךְ זֶענֶען מִיר מֶער גֶעטְרֵיי פַארְ'ן אֵייבֶּערְשְׁטְן, מִיר זֶענֶען אַרַיינְגֶעשְׁפְּרִינְגֶען אִין מִצְרַיִם אִין דִי בְּרֶענֶעדִיגֶע אוֹיוְון, צוּ טוּן דִי רָצוֹן פוּן אֵייבֶּערְשְׁטְן!"


דָוִד הַמֶּלֶךְ נֶעמְט אַרוֹיס זַיין פִידְל אוּן הוֹיבְּט אָן זִינְגֶען (תְּהִלִים, קַאפִּיטְל קלה): "ה'", אֵייבֶּערְשְׁטֶער, "לֹא גָּבַהּ לִבִּי", מַיין הַארְץ גְרוֹיסְט זִיךְ נִישְׁט, "וְלֹא רָמוּ עֵינַי", מַיינֶע אוֹיגְן דֶערְהֵייבְּן זִיךְ נִישְׁט מִיט גַּאֲוָה... דֶעמָאלְט הָאט דָוִד הַמֶּלֶךְ גֶעזִינְגֶען דֶעם קַאפִּיטְל.


קִינְדֶער, מִיר לֶערְנֶען זִיךְ פוּן דִי מַעֲשֶׂה צוּ דַאנְקֶען אוּן לוֹיבְּן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אַזוֹי וִוי דִי הֵיילִיגֶע צַדִיקִים טוּעֶן, אוּן אַזוֹי וִוי דִי גַאנְצֶע וֶועלְט, אַלֶע בַּאשֶׁעפֶענִישְׁן - טוּעֶן; וֶועלְן מִיר אוֹיךְ דַאנְקֶען אוּן לוֹיבְּן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


אַלֶע קִינְדֶער הוֹיבְּן אָן זִינְגֶען: "שְׁכֹּחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער - פַאר מַיין שֵׁיינֶע לֶעבְּן, שְׁכֹּחַ בַּאשֶׁעפֶער - וָואס דוּ הָאסְט מִיר גֶעגֶעבְּן!"


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#334 - די הרגשה פון א שבת צווישן אנשי שלומינו
שידוכים, התחזקות, הפצה, רפואה, תהלים, עבודת השם, סיום, שבת קודש, תכלית, ראש ישיבה, פירושים, קידוש לבנה, אבות ובנים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת אין ישיבה איז געווען הערליך שיין, קענסט זיך נישט פארשטעלן די הרגשה וואס מען שפירט ווען מען איז א שבת צווישן אנשי שלומינו; די תמימות, די שמחה פון שבת קודש - איז אזוי שטארק. איך וועל דיר שרייבן אויפ'ן שפיץ גאפל אפאר שיינע זאכן וואס איז געווען ביי אונז.


פרייטאג צו נאכטס נאך די סעודת ליל שבת זענען זיך צאמגעקומען בחורים ביי מיר אין שטוב, מען האט געזינגען זמירות שבת און גערעדט התחזקות. עס איז געווען זייער פרייליך, די וואך איז געווען נאך א שידוך אין ישיבה, דער חתן איז ארויפגעקומען צו די באטע. איינער פון די בחורים האט זיך אנגערופן: "דער ראש ישיבה זאל געבן חיזוק פאר די בחורים וואס דארפן שידוכים", האבן מיר גערעדט אז דאס איז דאך די גרעסטע חיזוק, אז מען זעט א צווייטן א חתן ווערן. ווען מען זעט א צווייטן מאכן א שמחה; א שידוך, אדער קינדער - איז דאס די גרעסטע חיזוק צו זען ווי דער אייבערשטער מאכט ניסים, דאס געבט חיזוק אז איך וועל אויך האבן א ישועה.


שבת אינדערפרי פאר'ן דאווענען האב איך נישט פארגעלערנט, איך בין געווען זייער פארקילט. איך בין נאכאלץ פארקילט, איך היס זייער שטארק, עס איז מיר שווער דאס רעדן. נאכן דאווענען ביי די קידוש האב איך יא פארגעלערנט ספורי מעשיות, איך האב זיך זייער אנגעשטרענגט, איך האב אסאך געהיסט, אבער ברוך ה' עס איז געווען שיינע התחזקות.


מיר האלטן ביי די מעשה פון די זיבן בעטלערס (ספורי מעשיות, מעשה יג), דער רבי דערציילט, אמאל איז געווען א גרויסע יריד אין א גרויסע שטאט, זענען אהינגעגאנגען אלע בעטלערס און די קינדער זענען אויך אהינגעגאנגען. האבן די בעטלערס געטראכט 'אפשר קען מען מאכן א שידוך צווישן די צוויי קינדער?' האבן מיר גערעדט, דער רבי ווייזט אונז דא אז מען קען זיין אינמיטן מארק, אינמיטן מאכן געשעפטן - און עוסק זיין אין די העכסטע זאכן. מענטשן טראכטן 'א איד קען מען זיין נאר אין בית המדרש, אין ישיבה, אין כולל, אבער אז מען דריידט זיך אין מארק, מען דריידט זיך צווישן אומות העולם, מען האנדלט - קען מען נישט זיין אן עובד השם'; דא זעען מיר אז דיקא אין מארק איז געווארן די שידוך פון די הייליגע קינדער.


דער רבי לערנט אונז מיר זאלן בענקען און גליסטן צום אייבערשטן סיי וואו מיר זענען; סיי אין שול, סיי אין מארק; מיר זאלן רעדן צום אייבערשטן וואו מיר געפונען זיך, סיי אין שול און סיי אין גאס צי אין מארק.


ביי שלש סעודות איז געווען זייער פייערדיגע דיבורים. מיר האבן גערעדט, עס שטייט אין פסוק (בראשית ו, ט): "אֶת הָאֱלֹקִים הִתְהַלֶּךְ נֹחַ", נח איז געגאנגען מיט'ן אייבערשטן; וואס מיינט דאס ער איז געגאנגען מיט'ן אייבערשטן? ווי אזוי גייט מען מיט'ן אייבערשטן? נאר מיט'ן רבינ'ס ווערטער קען מען דאס פארשטיין. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן א): "כִּי אִישׁ הַיִּשְׂרְאֵלִי צָרִיךְ תָּמִיד לְהִסְתַּכֵּל בְּהַשֵּׂכֶל שֶׁל כָּל דָּבָר, וּלְקַשֵּׁר עַצְמוֹ אֶל הַחָכְמָה וְהַשֵּׂכֶל שֶׁיֵּשׁ בְּכָל דָּבָר, כְּדֵי שֶׁיָּאִיר לוֹ הַשֵּׂכֶל שֶׁיֵּשׁ בְּכָל דָּבָר לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ עַל־יְדֵי אוֹתוֹ הַדָּבָר", א איד דארף שטענדיג אויפזוכן דעם אייבערשטן אין יעדע זאך, דאס הייסט, וואס ער טוט זאל ער טראכטן צי איז דאס די ווילן פונעם אייבערשטן; אויב איז דאס רצונו יתברך  - זאל ער דאס טון און אז נישט - נישט. אזוי אויך, וואס ער זעט און וואס ער הערט זאל ער טראכטן אז דאס איז פאר אים א רמז ווי אזוי זיך צו פירן. דער רבי זאגט (שם) דאס ווערט אנגערופן אות ח', מען לעבט, חיות; מען זעט אין יעדע זאך דעם אייבערשטן. אבער די מדריגה, צו זען אין יעדע זאך דעם אייבערשטן - איז זייער א גרויסע מדריגה, מען דארף האבן א לייטער צו קענען צוקומען צו דעם; אז מען בעט דעם אייבערשטן און מען גלייבט אז אין יעדע זאך איז דא חיות אלוקותו יתברך - דעמאלט קומט מען אן צו שפירן דעם אייבערשטן אין יעדע זאך, דאס איז די אות נ', ביידע אינאיינעם איז די אותיות נח; דאס זאגט די תורה, נח איז געגאנגען מיט'ן אייבערשטן, ער האט אין יעדע זאך געקוקט וואס איז די ווילן פונעם אייבערשטן.


דער רבי ברענגט אונז הויכע מדריגות, זאכן וואס איז געמאכט פאר גרויסע צדיקים - ברענגט דער רבי פאר אונז קליינע מענטשעלעך, מיר זאלן אויך ארומגיין בענקען און גליסטן צום אייבערשטן און אויפזוכן דעם אייבערשטן אין יעדע זאך.


מוצאי שבת האבן מיר געמאכט קידוש לבנה, דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תפג) מען דארף נישט ווארטן קיין ז' שלמים, מען קען שוין מאכן נאך דריי טעג.


נאכדעם איז געווען אבות ובנים. דער מלמד ר' יחזקאל סאמעט נרו יאיר מאכט זייער שיין די אבות ובנים, מען טיילט אויס פאר די קינדער וואס לערנען מיט די טאטעס - טיקעטס, נאש מיט פרסים. איך האב געלערנט מיט מיינע קינדער, אויך האב איך פארגעלערנט דעם בלאט גמרא.


מלוה מלכה האב איך נישט געגעסן מיט די בחורים, עס איז מיר שווער צו זיצן מיט מענטשן און היסן אין זייער פנים. אבער מיין זון הרב אלחנן חיים שליט"א איז אריבערגעקומען מיר ברענגען נחת, ער האט געמאכט א סיום משניות, די זעקס און פופציגסטע מאל. ביים סוף האב איך שוין זייער געהיסט, האבן מיר געבענטשט.


 אזוי אויך וועל איך נישט אויפנעמען היינט קיין קאפלס, ווייל איך היס זייער שטארק, איך קען נישט זיצן און היסן פאר מענטשן אין זייער פנים; בעט פאר מיר איך זאל האבן א גאנצע רפואה.


איך טו וואס מוהרא"ש האט מיר געזאגט צו טון, טרינקען טיי און זאגן תהילים; איך טרינק טיי און איך זאג כי טוב ה' לעולם חסדו, קאפיטל ק' - מזמור לתודה.


איך וויל ענדיגן מיט א קליינע שיינע זאך וואס מוהרא"ש פלעגט דערציילן. איינער האט דערציילט פאר א צווייטן, די יאר ראש השנה האב איך זייער שטארק געוויינט ביי די ווערטער: "אדם יסודו מעפר" א מענטש קומט פון ערד, "וסופו לעפר" און ער גייט צוריק צו ערד; פרעגט אים זיין חבר: "וואס איז דא צו וויינען ביי די ווערטער? מילא ווען דו וואלסט באשאפן געווארן פון גאלד און ביים סוף גייט מען דיר לייגן אין ערד - איז דא וואס צו וויינען, אבער א זאך וואס קומט פון ערד און עס גייט צוריק צו ערד און דו האסט נאך אריינגעכאפט אינדערמיט בלעטער גמרא, אנגעטון טלית און תפילין און זיך מתבודד געווען צום הייליגן באשעפער - וואס איז דא צו וויינען...?"


דאס איז ממש אין קורצן וואס מוהרא"ש האט אלע יארן אונז געלערנט, מיר קומען פון ערד און מיר גייען באלד צוריק צו די ערד; און וואויל איז דעם וואס כאפט אריין, נישט א גלעזל וואדקא, נאר א פרק משניות און א בלאט גמרא און הפצה - אשרי לו!


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#333 - גייט ארויס ראטעווען אידישע קינדער
הפצה, זיכוי הרבים, הדפסה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו גייסט נאך געלט און דו געבסט די געלט פאר'ן בית המדרש אין ירושלים. זאג אלע בחורים זיי זאלן אזוי טון; זיי זאלן גיין הפצה און געבן די צדקה פאר'ן שול אין ירושלים.


א שאד אז די הפצה איז איינגעשלאפן; פאריגע וואך איז נישט ארויסגעקומען קיין גליון מתורגם און עצתו אמונה מתורגם ווייל די משפחה וואס זענען דאס מתרגם, זיי געבן אוועק זייער גאנצע וואך פאר דעם, דרייסיג פערציג שעה לייגן זיי אריין אין די וועכנטליכע גליון און וועכנטליכע קונטרס עצתו אמונה, זיי זעען אז מען איז דאס מער נישט מפיץ, די בחורים און אינגעלייט זענען פיין באקוועם - טראכטן זיי א שאד דאס צו מאכן.


הלוואי וואלט איר זיך צאמגענומען, א חבורה בחורים און אינגעלייט - מיט'ן נאמען "חברת מפיצים", גיין יעדע פארנאכטס פארשפרייטן דעם רבינ'ס ספרים, די קונטרסים און גליונות; אזויפיל בחורים און אזויפיל אברכים זענען פארלוירן, זיי ווייסן נישט וואס צו טון מיט'ן לעבן, זיי ווייסן נישט וואו זיך אהין צו טון, און מיט איין גליון, מיט איין בלעטל קען מען זיי העלפן; זיי אויסלייזן פון זייער אייגענע גלות.


שרייב מיר נאך בריוו - וועסטו מיר מחי' זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#332 - האב נישט קיין חלישות הדעת אז מ'האט ארויסגענומען א קינד פון חדר
תפילה והתבודדות, צרות, הפצה, מוסדות, הכרת הטוב, הדפסה, נסיונות, ישיבה, חלישות הדעת, ראש ישיבה, חדר

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, א' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האב נישט חלישות הדעת פון די מעשה פון די משפחה וואס האט ארויסגענומען דעם קינד פון אונזער תלמוד תורה, ביי אונז אין אמעריקא האט דאס פאסירט אן א שיעור מאל.


ווען מיר האבן אריינגענומען א קינד אין אונזער מוסד נאכדעם וואס קיינער האט נישט געוואלט ארייננעמען דעם קינד, און נאך א שטיק צייט, נאכן זיך פארען מיט'ן קינד וכו' וכו' - זענען געקומען די עסקנים, זיי האבן געראטעוועט און ארויסגענומען דעם קינד און מסדר געווען אין אן אנדערע תלמוד תורה.


איך קען נישט פארגעסן די מעשה וואס מיר האבן געהאט, מיר האבן אריינגענומען א קינד פון א צעטיילטע משפחה, קיין איין מוסד האט נישט געוואלט צורירן צו דעם קינד, ווייל דער טאטע האט קודם געהאט בעלות אויפ'ן קינד און ער האט געלייגט דעם קינד אין א גאר מאדערנע מוסד אין ..., און נאכדעם וואס די מאמע האט באקומען בעלות אויפ'ן קינד - זי וואוינט אין ..., האט זי געזוכט א חסידיש'ע חדר, און קיינער האט נישט געוואלט קוקן אויפ'ן קינד; האב איך אריינגענומען דעם קינד.


פרעג נישט וואס איך האב געהאט צו הערן און זינגען פון דעם קינד; דער קינד פלעגט גיין יעדע צווייטע שבת צו זיין טאטע, און דארט איז נישט אזוי אפגעהיטן, פלעגט דער קינד דערציילן פאר די קינדער וואס עס טוט זיך דארט, די מאוויס וואס ער קוקט, און ער פלעגט רעדן פון נישט גוטע זאכן; זענען עלטערן געלאפן צו מוהרא"ש מיט טענות, האט מוהרא"ש מיך פארגעהאלטן היתכן איך נעם אריין קינדער וכו'. איך בין געווען אזוי פארלוירן, וואס טו איך דא ווייטער, זאל איך ארויסשטעלן דעם קינד אדער נישט... ביז אפאר משפחות פון אנשי שלומינו האבן ארויסגענומען זייערע קינדער, מיט די טענה 'מיר ווילן נישט אונזערע קינדער זאלן לערנען מיט דעם קינד'; איך האב ברוך השם נישט ארויסגענומען מיינע קינדער.


למעשה, עסקנים האבן זיך אריינגעמישט, מען מוז ראטעווען דעם קינד פון ברסלב... מען האט אים אריינגעלייגט אין אן אנדערע מוסד. היינט איז ער שוין עלטער געווארן, אים פאסט שוין נישט צו רעדן צו מיר, ער ווייסט ניטאמאל ווער איך בין, אדער מאכט ער זיך ווי ער ווייסט נישט.


מיר איז גוט די סארט מעשיות, ווייל די מעשיות שטופן מיך צוריק צום איבערשטן. איך הויב אן נאכמאל פון אלף, איך בעט דעם אייבערשטן: "פיר מיך אויף די אמת'ע וועג, איך זאל זיך נישט אפנארן מיין גאנצע לעבן"; אוי ווי מען קען זיך אפנארן אויף די וועלט, אוי ווי מען קען זיך טועה זיין; נאר דורך התבודדות איז מען אפגעהיטן.


טייערער ברודער, איך האב אסאך מעשיות דיר צו דערציילן, ווי שווער איך האב געארבעט מיט'ן אויפשטעלן די מוסדות; די חדר, די סקול און די ישיבה אין אמעריקע, בפרט די חדר; ווי איך האב זיך געמוטשעט מיט אנשי שלומינו, אלע האבן געלאכט פון מיר. מיר האט דאס זייער געשטערט; דאס אז מען לאכט און מען שפעט פון די גאס - דאס האט מיר קיינמאל נישט געשטערט, אבער אז אין היכל הקודש לאכט מען פון מיר, דאס האט מיר יא געשטערט, ווייל מיר זיצן ביי איין טיש, ביי איין רבי און דו שפעטסט פון מיר? דאס האט מיר זייער געשטערט. ברוך השם איך האב געהאט שכל צו האלטן מיינע קינדער אין די מוסדות, און היינט שעפ איך גרויס נחת פון זיי; מיינע זין און טעכטער, אלע זענען ערליכע אידן, זיי לעבן מיט אמונה און יראת שמים.


ליבער ברודער, שטארק זיך, שטארק אנשי שלומינו און שטארק די בחורים אין ירושלים, זיי זאלן עוסק זיין אין הפצה; זיי זאלן פארשפרייטן די גליונות און קונטרסים, די בריוו פון עצתו אמונה. איך מיין אז דאס איז די סיבה פארוואס דעם פארגאנגענעם וואך האט מען נישט מתרגם געווען די בריוו, ווייל עס איז נישטא קיין מפיצים. משפחת ... מאכט זיך א חשבון 'פארוואס זאלן מיר אוועקגעבן דרייסיג פערציג שעה א וואך פאר איבערטייטשן די בריוו - אז מען פארשפרייט דאס מער נישט'; דערפאר בעט איך דיר זאלסט מחזק זיין די בחורים און אינגעלייט זיי זאלן אנהויבן גיין פארשפרייטן די גליונות און בריוו; די עצות, די חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


יעצט ווען דער זמן האט זיך אנגעהויבן דארפן אלע אזויפיל חיזוק אויף תורה און תפלה, חיזוק און הדרכה צו ווייזן פאר יעדן איינעם א וועג צו לערנען און דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#331 - מען ווארט שוין אויפ'ן צווייטן חלק פון "די ליכטקייט פון אמונה"
הפצה, זיכוי הרבים, הדפסה, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת בראשית, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


וואויל איז אייך פאר'ן איבערטייטשן די בריוו פון עצתו אמונה אין ענגליש פאר די אלע וואס קענען נישט ליינען אידיש. די מפיצים פון לעיקוואד געבן איבער אז דער ספר עצתו אמונה אין ענגליש ווערט אזוי צעכאפט, מענטשן ווילן נאר נאך א חלק און נאך א חלק.


מיר ווארטן צו באקומען פון אייך די צווייטע חלק פון "די ליכטקייט פון אמונה", איר זאלט ענדיגן דאס מגיה זיין און זאגן אויב מען קען דאס שוין דרוקן אדער עס האט נאך טעותים; די מפיצים ווילן דאס פארשפרייטן אין די טויזנטער.


אין זכות פון זיין א מזכה את הרבים, טון פאר אידישע קינדער - וועט איר האבן נחת ביי אייערע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#330 - א הערליכע שבת בראשית אין ישיבה מיט אנשי שלומינו
הפצה, צדקה, הדפסה, שבת קודש, פרנסה, אידיש געלט, לימוד התורה, חובות, ישיבה, גמרא, ראש ישיבה, שמחות, חסידות, ראש חודש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נח, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א הערליכע שבת איז געווען אין ישיבה מיט אנשי שלומינו. אנגעהויבן האט זיך עס פרייטאג צו נאכטס, די תפילות איז געווען זייער שיין, נאכן דאווענען זענען מיר ארויס אין א ריקוד כמנהג אנשי שלומינו.


שבת אינדערפרי איז געווען א שיינע שמועס וועגן חתונה מאכן אין ישיבה און נישט מאכן טייערע שמחות. איינער האט נישט פארשטאנען וואס פעלט אויס אזוי סאך צו רעדן פון דעם, האב איך אים געזאגט: "גיי ברענג מיר איינעם וואס האלט שוין נאכן חתונה מאכן צוויי דריי קינדער וואס האט נישט קיין איין דאלער חובות... איך רעד נישט פון גרויסע עשירים, איך רעד פון דורכשניטליכע אינגעלייט, ברוך ה' איך האלט נאכן חתונה מאכן דריי קינדער און איך קום נישט קיין איין פרוטה פאר קיינעם, נאר ווייל איך פאלג מוהרא"ש, איך מאך פשוט'ע שמחות, איך מאך זיך נישט נאריש. דעריבער רעד איך צו מיינע תלמידים אזוי סאך פון דעם, ווייל איך וויל ענק זאלן אויך קענען לעבן אן קיין איין פרוטה חובות".


עס איז א שאד מען שרייבט נישט אפ די שיינע שמועסן; אזוי וואלטן אלע געקענט מיטהאלטן די שיינע זאכן.


שחרית האב איך געדאווענט פאר'ן עמוד, איך האב עולה געווען די זיבעטע עלי', שביעי. ביי מיין עלי', בשעת דער בעל קורא האט געליינט דעם פסוק (בראשית ה, כט): "זֶה יְנַחֲמֵנוּ מִמַּעֲשֵֹנוּ וּמֵעִצְּבוֹן יָדֵינוּ" - האב איך געוואלט אנהויבן טאנצן פאר שמחה, ווייל דא איז דאך מרומז דער הייליגער רבי'ן; די תורה זאגט זֶה יְ'נַחֲמֵנ'וּ, דער רבי וועט אונז טרייסטן און אונז ארויסנעמען פון אונזער עצבות.


שבת אינדערפרי ביי ספורי מעשיות האבן מיר גערעדט נאכאמאל פון זיך אכטונג געבן פון חובות, מיר האלטן ביי די מעשה פון די זיבן בעטלערס (ספורי מעשיות, מעשה יג). דער רבי זאגט: "די פארלוירענע קינדער האבן זיך געמאכט גרויסע טארבעס, און געגאנגען אין די הייזער בעטן עסן"; דא זעט מען די עצה, אז אויב מען האט נישט קיין געלט - זאל מען גיין אין די הייזער קלייבן געלט צו קענען לעבן, און חס ושלום מאכן חובות.


מיר האבן גערעדט אז מען קען דאס טון אינאיינעם מיט הפצה. מען גייט ביי די הייזער, מען בעט צדקה פאר "א משפחה וואס האט נישט צו לעבן", און מען געבט א שיינע מתנה; אזוי איז מען א משפיע.


איך האב דערציילט פאר די אינגעלייט, א בחור איז צו מיר צוגעקומען פאריאר ראש השנה אין אומאן און מיר געזאגט אז ער וויל מנדב זיין דעם שער הבנין פונעם נייעם בית הדפוס. דער אינגערמאן וואס העלפט צאמנעמען די געלט פאר'ן נייעם בנין האט מיך געפרעגט אויב ער זאל דאס יענעם אוועקגעבן, האב איך אים געזאגט: "דו קענסט דא נישט גארנישט דערלייגן, אדער וועט ער דיר ברענגען געלט - אדער נישט". למעשה איז אריבער א יאר, און דער בחור נרו יאיר האט געברענגט במשך די יאר פאר'ן בית הדפוס פופציג טויזנט דאלער. דאס האט ער געטון אין די צייט פון נאך ישיבה, נאך זיבן אזייגער - פאר אפאר שעה.


איך האב אויפגעוויזן פאר די אינגעלייט, דו קענסט זיין אן ארבעטער, קענסט זיין אין כולל; אז דו גייסט הפצה אפאר שעה, אדער נאכמיטאג אדער פארנאכטס - קענסט פארדינען מער וואס א צווייטער פארדינט דורך ארבעטן א גאנצן טאג.


א צווייטע מעשה האב איך דערציילט, איך רוף אן א אינגערמאן אין שטעטל: "אפשר זוכסטו אן ארבעט? איינער זוכט אן ארבעטער", זאגט ער מיר: "איך דארף גיין ארבעטן? אויב דער ראש ישיבה הייסט מיר ארבעטן - גיי איך ארבעטן, איך וויל אבער זאגן פאר'ן ראש ישיבה, איך פאר ארויס פון שטעטל יעדן טאג דריי אזייגער - הפצה, איך גיי פאר צוויי שעה און איך ברענג אהיים איבער צוויי הונדערט דאלער א טאג, וואס פעלט מיר אויס ארבעטן?" זעט מען אז ווען מען גייט אין די הייזער מיט ספרים קען מען לעבן א שיינע ברייטע לעבן אן חובות.


נאכמיטאג אויפ'ן וועג צום שול האבן מיך קינדער נאכגעשריגן, אזוי ווי כסדר, איך האב דאס יעדן טאג, מען שפעט פון מיר. איך בין זייער פרייליך, אז מען שפעט פון מיר נישט ווייל איך האב איינעם בא'גנב'ט, נאר ווייל איך ברענג אריין דעם רבינ'ס עצות אין אידישע קינדער.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט, עס שטייט די וואך אין די פרשה (בראשית ג, כד): "וַיְגָרֶשׁ אֶת הָאָדָם וַיַּשְׁכֵּן מִקֶּדֶם", מען האט פארטריבן אדם הראשון פון גן עדן, מען האט אים געלייגט מקדם. זאגן אונז חכמינו זכרונם לברכה (בראשית רבה כא, ט): 'מִקֶּדֶם' דאס איז דער 'גֵּיהִנֹם', דער אייבערשטער האט אים געוויזן דעם גיהנום, זאגן די הייליגע חכמים, אדם הראשון האט זיך זייער דערשראקן, ער האט געפרעגט דעם אייבערשטן: "מִי מַצִּיל אֶת בָּנַי מֵאֵשׁ לוֹהֶטֶת זוֹ", ווי אזוי וועלן מיינע קינדער זיך ראטעווען פון דעם שרעקליכן גיהנום? האט אים דער אייבערשטער געזאגט, דורך "חֶרֶב תּוֹרָה", דורך די שווערד פון לערנען די הייליגע תורה; אז מען לערנט תורה איז מען זוכה זיך צו ראטעווען פון אלעם שלעכטס.


אזוי אויך, ווער עס לערנט תורה - ראטעוועט זיך פון די ברענעדיגע יצר הרע וואס ברענט מיט אלע תאוות און אלע שלעכטס. ווייל מען קען נישט פארלעשן די פייער - נאר דורך לערנען תורה, אז מען מאכט זיך א שיעור אין חומש רש"י, משניות און גמרא וכו' - קען מען אויסלעשן די גיהנום.


אויך האבן מיר גערעדט אז מען זאל זיך נישט דרייען ביינאכט אינדרויסן פון שטוב, נאר בלייבן אין שטוב מיט די ווייב און קינדער אביסל העלפן, אביסל שמועסן און אסאך לערנען.


נאך מעריב האב איך פארגעלערנט דעם בלאט גמרא, און שפעטער איז געווען א שיינע מלוה מלכה ביי מיר אין שטוב מיט א מנין בחורים, יעדער האט דערציילט זיינע מעשיות פון הפצה און זיינע מעשיות פון תפילה.


ישיבה הויבט זיך אן ראש חודש חשון, זאג דיינע בחורים זאלן ברענגען א מסכת נדרים; ראש חודש הויבן מיר אן א פרישע מסכתא, מסכת נדרים, יעדן טאג לערנען מיר א בלאט גמרא. און דיין ישיבה קטנה בחור זאל אויך ברענגען א מסכת סוכה, מיין זון הרב אלחנן חיים שליט"א לערנט פאר נאך פרישטאג מסכת סוכה. איך וועל אם ירצה ה' פארלערנען יעדן טאג איינס דרייסיג דעם בלאט גמרא, און נאכמיטאג נאך מנחה לערנט דער מגיד שיעור פאר שלחן ערוך הלכות שבת, דיין זון זאל ברענגען א שולחן ערוך הלכות שבת, דעם זמן וועלן זיי לערנען די הלכות פון בישול בשבת, סימן שי"ח.


מארגן ערב ראש חודש זאגט מען נישט יום כיפור קטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#329 - אין א בית המדרש היכל הקודש קען נישט זיין קיין ברוינפן
הפצה, דרשות, בית המדרש, היכל הקודש, שכרות, משקה המשכר, שלש סעודות, גבאי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש סטעטן איילענד


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויף דיין פראגע, איינער פון די מתפללים זאגן דיר אז מען מוז געבן שבת אינדערפרי ברוינפן; נאר אזוי וועלן מקורב ווערן נאך מענטשן, דו ווילסט וויסן וואס איז ריכטיג צו טון.


אין א בית המדרש היכל הקודש קען נישט זיין קיין ברוינפן. אין ישיבה זענען מיר זייער שטרענג אויף דעם, נישטא קיין ברוינפן.


ביי אונז אין ישיבה איז אויך דא וואס זאגן מיר אז אויב מען וועט געבן א רייכע קידוש וועלן מקורב ווערן אסאך מענטשן; דאס איז ליצנות, ווייל א קידוש צו פרעסן איז נישט קיין הפצה.


ביי אונז אין ישיבה געבט מען מזונות און מען לערנט פאר ספורי מעשיות, און מען איז זיך אזוי מחי'; עס זענען דא וואס ווארטן א גאנצע וואך ספעציעל פאר שבת אינדערפרי ווען מען לערנט פאר ספורי מעשיות, מען רעדט פון די עצות פון רבי'ן בתמימות ובפשיטות; דאס איז די רייכסטע קידוש, מען ווערט אזוי זאט.


ביי שלש סעודות זאלסטו פארלערנען לייכטע זאכן, צום ביישפיל א שאלה און תשובה פון עצתו אמונה אדער פון שאלות ותשובות ברסלב. מען קומט אין שול צו הערן חיזוק, נישט יעדער האט די מח צו הערן א טיפע תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#328 - איינמאל א וואך זאלסטו מאכן א פארברענג פאר מפיצים
הפצה, קבלה טובה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת האזינו, י"ב תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד האברך ... נרו יאיר, לעיקוואד


געב איבער פאר די אלע וואס זענען עוסק אין הפצה אז דאס איז די גרעסטע זאך וואס מען קען טון לכבוד דעם נייעם יאר.


די בעסטע קבלה לכבוד דעם נייעם יאר איז עוסק זיין אין הפצה, ווייל וויפיל קען דען א מענטש לערנען אין איין שעה? מען קען נישט לערנען תורה אין איין שעה מער וויפיל מען קען לערנען אין איין שעה, אבער אז מען פארשפרייט די ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן, תמציות פון רבינ'ס ווערטער, און הונדערט מענטשן גייען לערנען תורה פאר איין שעה - האסטו אין איין שעה הונדערט שעה תורה, און אזוי ווייטער, אן קיין ענדע.


נעם די פאר אינגעלייט, ... נרו יאיר, מיט הבחור ..., מיט האברך ... - און גייט אינאיינעם, שפרייט אייך אויס אין לעיקוואד לארכה ולרחבה; האט רחמנות אויף די איינוואוינער, זיי זאלן אויך האבן די שיינע חיזוק פון רבי'ן.


מיר האבן נאך צוויי גוטע קאנדידאטן אין לעיקוואד, הבחור ... און זיין ברודער ... ; נעם זיי אריין אין דיין חבורה, ווארעם זיי אן פאר הפצה.


איינמאל א וואך זאלסטו מאכן א פארברענג פאר מפיצים, נעם אויך די וואס גייען נאכנישט הפצה, אזוי וועלן ווערן פרישע מפיצים. טייל זיך איין מיט די עסן, איין וואך ברענגט איינער א קוגל, א צווייטע וואך ברענגט איינער א קעיק, און יעדער מפיץ זאל דערציילן זיינע מעשיות, סיי די שיינע מעשיות פון די וואס האבן גענומען, און אויך די שיינע מעשיות פון בזיונות.


שטעל אויף אן ארמיי און דו וועסט זיין דער גענעראל, און שיק מיר יעדע וואך א באריכט פון דיין פליגל.


א פרייליכן שבת.

#327 - די הערליכע נייע קונטרס "א וועג צו לערנען"
הפצה, צדקה, הדפסה, קבלה טובה, דרך הלימוד

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת נצבים, כ"ז אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן, פה אומאן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


האברך היקר ... נרו יאיר האט מיר יעצט באוויזן דעם נייעם קונטרס "א וועג צו קענען לערנען"; ער האט איבערגעטייטשט דעם קונטרס "סדר דרך הלימוד" פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, הערליך שיין איבערגעטייטשט אויף אידיש.


איך וויל דו זאלסט אים בעטן דעם קונטרס און דאס דרוקן אין די טויזנטער און אין די צענדליגער טויזנטער. איך בין זיך מקבל דא אין אומאן ביים רבינ'ס ציון דיר צו העלפן דרוקן דעם ספר, דאס געבן פאר די מפיצים פאר אפאר פרוטות. איך וועל בלי נדר ברענגען די איבריגע געלט. פון מפיצים זאלסטו בעטן פאר א קונטרס פינף סענט (איך וויל נישט געבן בחנם).


דער קונטרס וועט מאכן א שטארקע שטורעם, אלע בחורים און אינגעלייט וועלן דאס כאפן און וועלן אנהויבן לערנען על פי סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן.


לכבוד דעם נייעם יאר דארפן מיר זיך מקבל זיין פארשפרייטן דעם רבי'ן. תשפ"ג איז ראשי תיבות ת'הא ש'נת פארשפרייטן דאס ג'רויסקייט פון רבי'ן.


א כתיבה וחתימה טובה